|
2003
|
|
|
Euskarazko komunitate sentsazioa areagotzeko, ezinbestekoa da gazteek ikustea euskara ez dela bakarrik eskola tresna bat. Eskuartean darabilgun  ikerketa horrek argitzen duenez, hizkuntza komunikazio bidea izateaz gain gizarte egitura guztietan txertaturik
|
dagoen
giza baliabidea da; hala da teorikoki behintzat.
|
|
2009
|
|
|
Duela aste batzuetako gogorapenak hartaratuta, leiho aldera hurbildu zen. Ez
|
zegoen
giza itxurarik, ez eta itzal arrastorik kale bueltan. Gaua zulo beltz bat zen.
|
|
|
Ez ba, ostia; niri ez zidatek ziri hori sartuko. Arrebak erantzuten zidaan ez nekiela egoera berrira egokitzen; gainera, beraren ustez,
|
bazagok
giza duintasuna deritzan hori, bizi eskubidea, hots, inor ez duk beste bat hiltzeko nor; gainera, munduak beste bide bat hartu omen dik orain, eta bortxaren zaleok ez omen zioagu antzeman ere egin, edo ez omen diagu jabetu nahi. Horrela erantzuten zidaan arrebak.
|
|
|
Ezta penatan bizi denaren lekuan ere, nostalgiak eta negarrak irentsita, errealitatea azaltzeko paradigma humanistak atzeraka ari direla eta. Garbi
|
dago
giza portaerak baduela dimentsio biologiko bat. Are gehiago:
|
|
|
Eta uste dut ulertzen dudala zer gertatzen zaion: gerturatze emozionalek dardarizoa eragiten diote, eta ihesari ekiten dio, beldur atabikoa dio konpromisoari; esperientziak erakutsiko zion harremanak sufrimendua dakarrela, abandonua eta mina
|
dagoela
giza jostura ororen atzean, beti zelatan. Eta itsuan dabil.
|
|
|
Publikoak merkatua eta merkatuak publikoa, biek dute elkarren premia, bi biek bazkatzen dute elkar, bi biek elikatzen dute esparru bera. Eginda, osatuta, egituratuta
|
dagoen
giza corpus jakin batentzat idaztea da publikoarentzat jardutea. Harekin ez haustea, hark eskatzen didana ematea, haren gustura makurtzea.
|
|
|
Sakratuaren sentimendua erlijioa baino askoz zaharragoa da, gizon emakumeak bezain zaharra. Are gehiago, ez dago gizon emakumerik, ez
|
dago
giza komunitaterik sentimendu hori agertu ezean. Erlijioak sentimendu sakratu horren aldaera bat dira.
|
|
|
Miraria, berriz giza historian agertzen da. Miraria ez
|
dago
giza denbora eta espaziotik kanpo. Alderantziz, mirariak giza historia posible egiten du.
|
|
|
Hori bakarrik da batzen dituena. Garrantzi handikoa da euskara maitatzea, baina hil zorian
|
dagoen
giza komunitate bat aurrera eramateko, ez dirudi nahikoa denik. Egin ditzagun nahi dituzun festak euskara goraipatzeko eta gurtzeko, baina, laguna, errealitatea ez da jai bat.
|
|
2010
|
|
|
Askatasuna, koakzio, jazarpen eta hilketaren mehatxurik gabe bizitzeko, euskal hiritar guzti guztiei, inolako salbuespenik gabe, pertsona bezala
|
dagozkien
giza eskubide guztien erabilpena gure gizartean berma dakien.
|
|
|
Jokaera militantea izan zen hura, nire konbentzimendu pertsonal eta politiko sakona adierazten zuena: pertsonak
|
daude
giza garapen iraunkorraren oinarrian. Horixe zen berrikuntza, pertsona guztiak aipatzea, bistaraztea:
|
|
|
Azken hogeita hamar urte hauek erakutsi digute Euskadin autogobernuak, burujabetzak, ongizatea esan nahi duela. Herri gisa gure nortasunean sakontzea loturik
|
dago
giza garapen iraunkorra lortzearekin; hala izan da, hala da, eta hala izango da bihar ere, areago oraindik.
|
|
|
Herrien Autodeterminaziorako Eskubidea Estatu Batuen Independentzia Adierazpena bultzatu zuten printzipioetako bat da eta Woodrow Wilson Estatu Batuetako presidenteak beste mundu gerrarik izan ez zedin 1918ko urtarrilaren 9an egindako Adierazpeneko 14 puntuetako bat ere bada. Autodeterminazio Eskubidea berariaz onartuta
|
dago
Giza Eskubideei buruzko 1966ko Nazioarteko Itunetan; eta Espainiako Erresumak berretsitakoak dira itun horiek. Baina, horrezaz gain, egun eskubide hori gatazkei aurre hartzeko ezinbesteko tresna ere bada, Nazio Batuen erakundeak defendatzen duen bezala.
|
|
|
Halere, gogora ekarri nahi dugu Humek egiten duen galdera bat: jakinaren gainean
|
egonda
giza adimena unibertsoaren baitan ñimiñoa den giza burmuinaren dardara txiki bat baino ez dela, zergatik hartu du erlijioak giza adimena Jainkoaren eredu gisa. Galdera horrek argi uzten du Humerentzat gizakia, unibertsoaren barruan, ñimiñoa dela, eta ideia sinple horrek erakusten du Humek eta erlijioak dituzten gizakiari eta unibertsoari buruzko ikuspegiak zein urrun zeuden (dauden?) elkarrengandik.
|
|
|
Gizakien lekukotasunetik edo bertako lekukoen eta ikusleen txostenetatik eratortzen dena baino arrazonamendu ohikoagorik, erabilgarriagorik, baita beharrezkoagorik ere, ez
|
dago
giza bizitzan.
|
|
2011
|
|
|
" Eta giza eskubideak ez al dira asmakizun bat? Non
|
daude
giza eskubideak. Esango didazue enpirikoki non dauden giza eskubideak?".
|
|
|
Non daude giza eskubideak? Esango didazue enpirikoki non
|
dauden
giza eskubideak?". Giza eskubideak dira gizakumearen fantasiaren asmakizun bat.
|
|
|
Baina ez didazue esango giza eskubideak naturalki, zuzenbide naturalean badirenik. Biologian non
|
daude
giza eskubideak. Ez daude.
|
|
|
Aitorpen benetako baten hondoan beti
|
dago
giza kondizioari uko egin nahi ez dion baten biluzte lana. Arrisku guztiekin.
|
|
2022
|
|
|
Ez
|
dago
giza gogo eta eldarnioez asko jakin beharrik: pandemia bezalako kontingentzia madarikatu bat aukera ona genuke errutinaren automatak izateari utzi eta konbibentzia baten alde zibikoak lantzeko.
|
|
|
Egitera noana ez da txiste bat, baizik eta gauzari zuztarretik heltzea, hitzaren zuztarretik hasirik. Parekidetasuna da, neretzat, kidearen parean ibiltzea, eta hori oso zaila dago gizon emakumeak modu ustez estuenean elkarganaturik
|
dauden
giza erakundean; hau da: bikotean.
|
|
|
Halako batean, publiko zabala ezin sinistuzko puntu batera iristen da, zeinetatik, enfant terrible aren jarduna ahotan duela, egiten baitu galde: " nolaz esan lezake hori?"," zer
|
dago
giza- gogo horren barruan?"," baina, baina, ba al liteke berak holako izugarrikeria bat sinistea?" Publiko estu batek baldintzarik gabe jotzen dio txalo beti giza-ume beldurgarriari. Publiko zabalak harridura hormatu baten azpian giltzatzen du, gogoz bederen.
|