|
2023
|
|
|
Laugarren paragrafo bat sartu zaio 7 artikuluari eta berezkoak ez diren bestelako eskumenak definitzen dira. Toki erakundeek eskumen horiek, berezkoak ez diren eskumen horiek, gauzatu ahal izango dituzte, finantza jasangarritasunari
|
dagokionez
finantza zaintza duten organoek aldeko txostena egiten badute eta beti ere eskumenen bikoiztasunik ez baldin bada ematen. Zaintza eginkizunak indartu egiten ditu 27/ 2013 Legeak eta TAOLean finantza zaintza duten organoek txosten ugari egin behar dituzte eskumenak bikoiztu direnean, jasangarritasunaren kasuetan, udalak batu edo zatitzen direnean, etab.
|
|
|
Horren adierazgarri da finantza zaintzako organo eskudunak lurralde historikoetako barne antolakuntza arauetan duen kokapena. Arabako, Bizkaiako eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren egituran dagokion sailean, toki erakundeekin harremanetarako sailordean Ekonomia Laguntza deituriko zerbitzuan kokaturik
|
dago
finantza zaintza.
|
|
|
Bilakaera historiko guztia labur biltzen saiatuko gara eta garrantzia EKren aurretiazko diktaduraren eraginez
|
egondako
finantza zaintzatik abiatuta EKrekin etorritako kontrol sisteman jarriko dut. Horrez gain, azkenengo hamarkadan 2008ko munduko krisiaren eraginez egondako finantza jardueraren inguruko kontrolen indartzeari buruz hitz egingo dut.
|
|
|
Bizkaiako foru arauak, esangura berdinean, arau fiskal bakoitzari buruzko arauketaren baitan aipatzen du (aurrekontu egonkortasunerako helburuari dagokionez foru arauaren 2 artikuluan, gastu arauari dagokionez 3 artikuluan eta zor biziari dagokionez 4 artikuluan) ez betetze arriskua
|
dagoenean
finantza zaintzako organo eskudunen esku hartzea. Arabako eta Gipuzkoako lurralde historikoen foru arauek ez dute ez betetze arriskuaren gaineko neurririk aipatzen, baina aipatzen dute HAP/ 2105/ 2012 Aginduaren informazio betebeharraren sistema eta, ondorioz, ez betetze arriskuaren gaineko esku hartzea ere aplikagarria izango da.
|
|
|
Lurralde historikoen kasuan, finantza zaintzako organo eskuduna beti izango da Foru Aldundia. Ekonomia Itunaren 48.5 artikuluak adierazten duenez, EAEko finantza zaintzako organo eskudunek gauzatuko dituzte Estatuari
|
dagozkion
finantza zaintzako ahalmenak. Beraz, Foru Aldundiek emango dituzte beharrezkoak diren baimen eta txostenak.
|
|
|
Informazioa ematearen inguruan, zer gertatuko da ebazpena eman, hau da, eskualdaketarako ondare espedientea onetsirik, behin autonomia erkidegoari bidali eta gero, esleipen prozedura martxan dagoela lege kontrolaren ondorioz ondare espedientea bera deuseza dela adierazten badu finantza zaintzaren organo eskudunak? Zein epe
|
dago
finantza zaintzaren erabakia emateko edo lege kontrola egiteko. Horrelakoak ez dira ondare arauetan zehazten eta prozedura erkideari jo dugu.
|
|
|
LHLak 2 xedapen gehigarrian finantza zaintzaren inguruan honakoa jasotzen du: " Foru Aldundiek, beren udalerrien gainean legez
|
dagozkien
finantza zaintzako ahalmenak baliatzean, bermatu dute, udalerri guztientzat, baliabide maila hori ez dela izango, inola ere, araubide erkideko legeria aplikatuz lurraldeari dagokiona baino txikiagoa, hargatik eragotzi gabe foru aldundiek zenbateko horiek egoki iritzitako irizpideekin banatzeko duten ahalmena, Ekonomia Itunaren 46 artikuluan xedatutakoaren arabera".... Aurrekariak kontuan izanik argi dago LHLak bakarrik mantentzen zituela indarrean hitzartutako tributuen gaineko diru sarreren parte hartzean egin beharreko kontrola.
|
|
|
LHLren azterketa gaurkotua egin nahi dugun arren, kontuan izan behar dugu araua 1983an onetsi egin zela eta arauaren 2 xedapen gehigarriko lehenengo parrafoak garai horretan modu honetara idatzi zen: " Foru Aldundiek, beren udalerriei legez
|
dagozkien
finantza zaintzako ahalmenez baliatuz, baliabideen maila bat bermatu dute udalerri guztientzat, eta hori ez da izango, inola ere, araubide erkideko legeria aplikatuta lurraldeari dagokiona baino txikiagoa. Nolanahi ere, Foru Aldundiek ahalmena izango dute kopuru horiek egoki iritzitako irizpideekin banatzeko, Ekonomia Itunaren 46 artikuluan xedatutakoaren arabera".
|
|
|
Azkenik, hemen Estatu mailako arau nagusienak jaso dira, oinarrizkoak baina, geroago argi utziko dugunez, toki araubidea autonomia erkidegoetan garapena izan dezake eta, gehiago, foru lurralde ezberdinetan. Arabak, Bizkaiak, Gipuzkoak eta Nafarroak, tokiaraubide propioa izateaz gain, Estatuari
|
dagokion
finantza zaintza ere egikaritzen dute herrialde horiek osatzen dituzten toki administrazioen gainean.
|