2000
|
|
Gaur egun onartu egiten da ezenekonomia nazionalaren desoreka handi horiek, langabezia eta inflazioa? ez
|
dagozkiela
faktore monetario hutsei. Nahiz eta hemen ez ukitu arazo horiek, ikus Schmitt (1984,1996).
|
|
Urtaroei
|
dagozkien
faktoreak: irratibidea da audientzia indizearen aldaketa edo gorabehera gehien ikusten deneko hedabidea (Zufia, 1990, 213).
|
2002
|
|
Alde batetik, testuliburuak egin baino lehen, garrantzizkoagoa izango litzateke terminologia finkatzea osasun hiztegi batean. Beste aldetik,
|
badago
faktore bat testugintza aurreraez eramatekoa, testuak egiteko irakasleok ditugun zailtasunek adierazten dutena, hain zuzen.
|
2003
|
|
Ildo beretik, garraioaren ingurumenaren gaineko ondorio eta ondoriosozial ez monetagarriak ere alde batera geratuko dira, kanpokotasun gisahartzen baitituzte (hots, sistema ekonomikoari edo truke balioen unibertsoari ez
|
dagozkion
faktore gisa).
|
2004
|
|
Hutsegite horren aurrean, azalpen makroekonomikoek adierazitako kausak (eskariaren gutxiegizko maila, alokairu errealek behera egiteko aurkezten dutenzurruntasuna, lan merkatuaren malgutasunik eza) ez dira nahikoa gure gizarteetanmetatzen den desenplegu guztia azaltzeko. Horrek, azalpenak beste nonbait aurkitzera eramaten gaitu, eta, badirudi, gure ekonomietako arazo larrienen (langabeziaeuren artean) azpian
|
dauden
faktore inportanteenak ez direla makroekonomikoak, gizartearen egitura instituzionalari loturikoak baizik3 Horrek, zientzia ekonomikoari gizarte osoaren onerako izango diren aldaketa instituzionalak proposatzeaeskatzen dio.
|
2008
|
|
Ikertzaileek ikertu nahi dute zergatik gertatzen den modu horretan giza garapena. Horrez gain, azaldu nahi dute zergatik diren besteengandik desberdinak gizabanako batzuk, eta, ondorioz, azaltzen saiatzen dira gizabanakoaren garapenean gertatzen diren aldaketa normatiboak (aldaketa horien sustraian
|
dauden
faktoreak, zerk sortzen eta zuzentzen dituen aldaketa horiek).
|
2010
|
|
Enpresa bakoitzari
|
dagozkion
faktoreak
|
|
Egon
|
badaude
faktore batzuk, desindustrializazio prozesuaren osagai moduan ikusten direnak, baina ez dutenak eragin ezkorra ekonomian, oro har, ezta industriaren beraren gaitasunean ere. Adibidez, industrien neurriaren txikitzea outsourcing edo azpikontratuen bitartez (Pitelis eta Antonakis, 2003).
|
2011
|
|
Millon eta Millon ek (1974) nerbio sistema sinpatikoaren nagusitasun funtzionala aipatzen dute nahaste honen oinarrian
|
dagoen
faktore biologiko moduan. Hau da, pertsonaren gehiegizko sentikortasuna egongo litzateke kanpoko munduarekiko apatiaren edo interes gabeziaren sustraian.
|
2012
|
|
Ezagutzen diren eta ezagutu berri diren substantzietarako dosi seguru bat ezartzen bada ere,
|
badaude
faktore asko efektu kaltegarriak izateko dosia baldintzatzen dutenak. Haien artean substantzia toxikoen arteko konbinazioek eta efektu sinergiko posibleek berebiziko garrantzia izan dezakete.
|
|
ingurune lagungarri bat eta denbora. Izan ere, ugaltzeko aldeko inguruneari dagokionez,
|
badaude
faktore erabakigarri asko:
|
2014
|
|
Ikertzaileek ikertu nahi dute giza garapena zergatik gertatzen den modu horretan. Horrez gain, azaldu nahi dute gizabanako batzuk zergatik diren besteengandik desberdinak, eta, ondorioz, gizabanakoaren garapenean gertatzen diren aldaketa normatiboak azaltzen saiatzen dira (aldaketa horien sustraian
|
dauden
faktoreak, zerk sortzen eta zuzentzen dituen aldaketa horiek).
|
|
Nahiz eta etapa intelektualen ordena finkoa edo aldaezina dela pentsatu, onartu zuen desberdintasun indibidual handiak daudela umeak estadio partikularrera zer adinetan sartzen edo amaitzen diren erreparatuz gero. Benetan konbentzituta
|
zegoen
faktore kulturalek eta ingurune izaerako beste batzuek garapen intelektualaren erritmoa bizkortzen edo atzeratzen dutela.
|
2015
|
|
Lehen aldiz, era independientean, Austinek (1952) eta Changek (1951) deskribatu zuten. Prozesuitzulgarria da, espermatozoideari lotuta
|
dauden
faktoreen desagerpenarekin hasten dena. Faktore hauekplasma seminaletik eratorriak dira eta kapazitazioa bukatutzat ematen da espermatozoidea, obuluarenZona Pelluzida ren estimuluei erantzuteko gai denean.
|
|
Eta ikerketa hauekgauzatzeko metodologia guztien artean desberdintasun handiak egon arren, denak oinarrikontzeptual berberaren arabera garatu dira. Lehen pausoa ezegonkortasunen inbentario izangoda, modu desberdinetan lortu daitekeena (Crozier, M.J. 2005; Jaiswal eta van Westen, 2009), bigarrena ezegonkortasunekin zuzenean, edo zeharka, erlazionatuta
|
dauden
faktore geologikogeomofologikoak identifikatzea, eta hirugarrenik faktore bakoitzaren ezegonkortasunerakoekarpen erlatiboa ezartzea (Suzen, 2003). Horrela, faktore horien presentzia edo absentziarenarabera lurraldea hegaletako ezegonkortasunerako joera maila desberdinetan klasifikatu daiteke.
|
|
Ez dakit nik egina dagoen udalerri hauetan berez ume gehiago edo gutxiagojaiotzen diren, eta jaiotzen direnak familia euskaldunetan edo besteetan jaiotzen diren; aztertubeharra dago jendearen fluxua, etorri eta joaten direnak, ez bakarrik etxebizitza berrietara kanpotiketortzen direnak, horiek noski, faktore argi bat da hor dagoena, baina baita ere jendearen ohiturakaldatzearen poderioz. Adibidez, eta honi buruzko estatistikarik ez dut ezagutzen, bikoteak geroz etaurrutiago bilatzen ditugula nahiko errealitate argia dela uste dut, eta
|
badaude
faktore demografikogarrantzitsuak. Duela 60 urte herri txiki hauetan bikote gehienak 10 kilometroko bueltako jendearekin osatuko ziren, beraz euskaldunak; orain ez da hain arraroa urrutiagoko bikoteak etortzea, etahorietako batzuk ez dira euskaldunak izango.
|
2019
|
|
Izatez, ikerketazabalago baten lehen pausoa da lan hau. Nafarroako eremu mistoan ereduan euskaldundutakogazteen euskararen erabilera, jarrerak eta identitateak aztertzea da helburu orokorra, eztabaida talde etabanakako elkarrizketen bidez, jarrera eta identitate horien atzean
|
dauden
faktoreak ezagutze aldera.
|