|
2002
|
|
|
Euskal gizartea ren hizkuntz eskubideak, ez legez ez izatez, Euskal Herrian bermerik ez duten eskubideak baitira. Oraindik ere bost erregimen juridikoren menpe
|
dago
euskararen normalizazioa. Iparraldean hizkuntz eskubiderik, ez objektiboki ez eta subjektiboki ere, ez da; objektiboki, legearen arabera, frantses hiztunak baizik ez dira, banaka zein herri gisa, hizkuntz eskubideen jabe.
|
|
2003
|
|
|
• Epe luzean zailagoa da aurreikuspenak egitea konbentzituta
|
bainago
euskararen normalizazioaren alde ari diren gizarte mugimenduek gaitasuna izanen dutela aldaketa sozial eta politikoa aktibatzeko, nafar guztien hizkuntza eskubideak, elkarrekiko errespetuan oinarriturik, aitortze aldera.
|
|
2007
|
|
|
" Ekintza" honekin alde batetik benetako jarduera baterako hizkuntza erabili behar izanda marko egokia aurkitu dugu hizkuntza bera lantzeko. Bestalde, ekintza bera zuzenduta
|
dago
euskararen normalizazioan eragiteko, paisaia linguistikoan kasu honetan. Ekintza horren arrakasta beraz bi bidetatik ebaluatu behar da, ikaslearen hizkuntzan daukan eraginean batetik, eta inguruan daukan eraginean bestetik.
|
|
|
Uste dut lehen galderari buruz gogoeta sakona ireki behar dela gizartean, bereziki iragarri berri dituzten ETB3 eta ETB4 sortzear daudenean. Ez zait iruditzen, bestetik, ETB jarrita
|
dagoenik
euskararen normalizazioak XXI. mendeko lehen hamarkadaren bukaeran behar dituen parametroen neurrian, eta horretarako jaio ei zen besteak beste.
|
|
2008
|
|
|
Azkenaldiko gauzen artean, 66 udalerritan egindako hizkuntz politikaren azterketa nabarmenduko nuke. Ez da ahaztu behar 122 udalerritan lanean
|
gaudela
euskararen normalizazioaren bidean.
|
|
|
Euskara menpeko hizkuntza izatea bideratzen duten neurrien aurrean gaude (Nafarroako Euskararen Legea edota atzokoan Eusko Jaurlaritzak abiatutako Euskara 21 ekimena, kasu). Egun ez
|
dago
euskararen normalizazioa lortzeari begira aurrera eramaten den politikarik. Honen aurrean, hizkuntza politika eraginkor eta emankorrak behar ditugula adierazi nahi dugu.
|
|
2010
|
|
|
Baina, badirudi horrela aztertzeak alde positiboak eta negatiboak dituela, euskararen aldekoak eta kontrakoak bihurtzen direnak, hain zuzen: 1) Aldeko arrazoien artean
|
dago
euskararen normalizazioan ekiteko eta bultzatzeko ikuspegi hori beharrezkoa izan dela jakitea. 2) Kontrakoen artean, aldiz, dikotomikoegiak izatea da.
|
|
2016
|
|
|
errespetua. «Hemen
|
badago
euskararen normalizazioari begirako prozesu bat, eta hori ezagutu behar dute, eta errespetatu». Horretarako, baina, informazioa behar dute.
|
|
|
Baina euskararen arloan ekartzen duen balioak gehiago zehaztea eskatzen du. Batetik
|
badago
euskararen normalizazioan egiten den lana, zabalkundearen bidez eta hizkuntza horri prestigioa emanez. Bestetik, euskararen arautzean edota normatibizazioan ere badute beren eragina.
|
|
2017
|
|
|
Hortaz, sinetsita
|
gaude
euskararen normalizazioa ekintza kolektiboa dela eta era kolektiboan eraiki behar dela. Lehen aipatu dugun soziokraziak gogoeta egin du horretaz eta eskema interesgarri bat proposatu du, eremu kolektibo horren osagaiak definitzeko.
|
|
|
1.1 Ikerketaren testuingurua egun, gizarte eleanitz eta kultur askotarikoak topatzea da ohikoena. oro har, gizarteak gero eta pluralagoak dira eta elebakartasuna da salbuespena" (arnau, 1992: 11). euskal herria nazio berezia da eta nahiz eta euskara izan euskal herriko hizkuntza propioa (10/ 1982 euskararen normalizazio legea: ...rtikulua) bina hizkuntza bizi dira nazioa finkatzen den bi estatuetan (gaztelania/ euskara; frantsesa/ euskara), orekatua ez den gizarte elebitasunean daudenak eta gaztelania eta frantsesa direla gehiengoaren hizkuntza; zehatzago, gaztelania hego euskal herrian eta frantsesa ipar euskal herrian. hego euskal herria nafarroa eta euskal autonomia erkidegoak (eae) osatzen dute. azken honetan indarrean
|
dagoen
euskararen normalizazio legea XX. mendeko 80ko hamarkadakoa da. 1991ean eaen populazioaren %24.1 ziren euskaraz komunikatzeko gaitasuna zutenak. ordutik, datuak nabarmen egin du gora; izan ere, 2011n gizartearen %33.9 da euskaldun (Vi inkesta Soziolinguistikoa, 2016).
|
|
2019
|
|
|
Baina guztietan, bizipen eta ikuspegi ezberdinen gainetik, ondorio argi bat da elebakarren artean ere: ez
|
dagoela
euskararen normalizazioa sustatzearen kontrako jarrera trinko zabaldurik.
|
|
2023
|
|
|
Txosten horietan hainbatetan onartu dutenez," Espainiako justiziak ez ditu herritarren hizkuntza eskubideak bermatzen. Badirudi botere judizialari ez
|
dagokiola
euskararen normalizazio prozesuan parte hartzea" salatu du.
|
|
|
Zupiriak gaineratu du euskararen erabileraren normalizazio prozesuak helburutzat daukala «herritarren hizkuntza eskubideak bermatzea», eta, zehazki, nabarmendu du «erkidego honetako biztanleek duten eskubidea gaztelania nahiz euskara erabiltzeko, erakundeetara jotzen duten bakoitzean». Hizkuntza Politika sailburuaren esanetan, Eusko Jaurlaritzari
|
dagokio
euskararen normalizaziorako oinarrizko irizpideak ezartzea. «Hortik aurrera, erakunde bakoitzaren egitekoa da, irizpide orokor horien arabera, normalizazio planak diseinatzea eta beharrezko profil linguistikoak ezartzea; eta horixe egin du Gipuzkoako diputazioak kasu honetan».
|