2008
|
|
Datuak hor daude, inkesta ugari egin da. Berdin gertatzen da euskararen beraren erabilerarekin, ezagutzaren mailatik behera
|
baitago
euskarazko jarduna gure kaleetan eta eskola patioetan. Zuhaitz bereko porrotak dira euskararen erabilpenik eza eta hedabideen kontsumorik eza.
|
|
Euskara hizkuntza ofizialkidea da eskualde batzuetan, baina ofizialtasun formal horrek ez du naziorik eraikitzeko ahalmenik erakutsi gaur arte. Nolanahi ere, Euskal Herriaren autodeterminaziorik ez
|
dago
euskarazko jardunik gabe, delako herri hori euskalduna izatekotan. Gainerakoa, niri dagokidanez, bost axola:
|
2010
|
|
Gazte jendearen eguneroko mintzajardunarekin lotura zuzenagoa, harreman estuagoa eta iraunkorragoa duen beste zerbait bermatu behar zen. Neska mutilentzat beharrezkoak, komenigarriak edo desiragarriak diren harreman sareetan indartu beharra
|
zegoen
euskarazko jarduna. Nola lortu, ordea, eskolak indartze lan horri aurrez aurre heltzea?
|
2011
|
|
Etxe inguruko transmisio naturalak huts egin duelako bakarrik? Ala, batez ere, eremu publikoko funtzio esparru nagusietatik erabat kanpo
|
dagoelako
euskarazko jarduna. Kymlickak ondo dioen bezala, bizitza publikoaren eremu formaletan eta dinamikoetan lekurik ez daukan hizkuntza, elite koskor eta kaskar batzuen zeregina bihurtzen da, eta euskaldunok etxean bertan daukagu adibiderik argiena.
|
2013
|
|
Definiziozko hiztegi bat egitera animatu gintuen. Euskaldun haurrek erdararen mende
|
egon gabe
euskaraz jarduteko ezinbestekoa zela halako hiztegi bat errepikatu zigun behin eta berriro.
|
2015
|
|
Hizkuntza gaitasunetik behatutako hizkuntza jarduerara igaroz gero, ondokoa ikusiko dugu: gaitasun maila horiek ahalbidetzen duten matematika itxaropenetik baino nabarmen gorago
|
dagoela
euskarazko jarduna. Izan ere, Hizkuntzen Kale erabileraren azken Neurketaren datuen arabera, 2011n Euskal Herriko kaleetan orduan entzundako solasen %13, 3 euskarazkoak ziren.72 Euskal Herriko herritarren euskara gaitasun kopuruei erreparatuta, ordea, %4, 9 izango zen euskarazko solasaldien kopurua, euskaldunek elkarri beti euskaraz hitz eginik, eta herritarren arteko harremanak ausazkoak izatera.
|
2016
|
|
Espazio hori errazagoa da eguneroko habitat hurbilean segurtatzea. Euskal jardun informalari dagokionez hilik dauden espazioak berpizten hastea baino funtsezkoago da arnasguneetan bizirik
|
dagoen
euskarazko jardun arruntari, eguneroko hizkera molde informalari, bizirik eustea eta, nagusitasun hori zurkaiztuz, euskal berbakera arrunta ingurumen hurbileko esparru zabalagoetara hedatzea. Ondotxoz errazagoa da dagoenari bizirik eustea, hildakoa berpiztea baino.
|
|
Euskal jardun informalari dagokionez hilik dauden espazioak berpizten hastea baino funtsezkoago da arnasguneetan bizirik
|
dagoen
euskarazko jardun arruntari, eguneroko hizkera molde informalari, bizirik eustea.
|
|
Euskara jaun eta jabe (edota, gutxien gutxienez, nagusi) deneko moldaera hori errazago eskura liteke eguneroko habitat hurbilean. Hilik daudenak berpizten hastea baino funtsezkoago da arnasguneetan bizirik
|
dagoen
euskarazko jardun arruntari, eguneroko hizkera molde informalari, bizirik eustea eta, nagusitasun hori zurkaiztuz, euskal berbakera arrunta ingurumen hurbileko esparruetara hedatzea. Ondotxoz errazagoa da bizirik dagoenari bizirik eustea, dagoena osasun betera ekartzea edota, bereziki, hilik dagoena berpiztea baino.
|
|
Egoera horretan, oraindik
|
badago
euskaraz jarduteko beldurra herritarren artean, Balerdik dioenez. Euskaraz eginez gero, epaileak zer jarrera hartuko ote duen.
|
2021
|
|
Euskal hiztunak dira, gutxiengo dira ikasgelan, baina ikastetxe gehienetan, haiek elkarrekin jarri ordez bateko eta besteko geletan sakabanatzen dituzte. Haur erdaldunak tartean
|
egonda
euskaraz jardutea zaila da, eta sakabanaketaren ondorioz, berriz, gure haurrek euskaraz hitz egitea erabat ezinezko gertatzen da. Gure haur euskal hiztunei errotik ukatzen zaie euskaraz jarduteko aukera, ereduan izanagatik ere!
|