|
2008
|
|
|
Euskal literaturaren kasuan zilegitasun literarioa eta unibertsaltasuna helburu dituen idazle hasi berriak beti izan ditu bi aukera garbi. Bata, euskarari uko egitea, Unamunok modu sonatuan egin zuenez, ez
|
baitago
euskara darabilen eta unibertsaltasuna bana dezakeen hiriburu literario nahikoa desnazionalizaturik Euskal Herrian, are okerrago, ez baita egon luzaz ezta zilegitasun nazionalik behinik behin eman zezakeen hiribururik. Bigarren aukera:
|
|
2009
|
|
|
Ekintza sinbolikoa izango da, gero,. Peregrinación vascongada? solemne bat antolatzea Lur Santuetara (den dena erdaraz), ontzian euskarazko Aita Gure(. Gure Aita?) baten axuleiuak eramanez, moja karmeldarren Pater Noster komentuko klaustroko hormetan ezartzeko, munduko beste hogeita hamabi hizkuntza handiren ondoan, inola ez dadin falta gero Palestinako mendi bortuetan euskara (1902) 147. Errebeldiazko ekintza sinbolikoa izango da (telegrafoetan debekatua
|
dago
euskara erabiltzea!) Teodoro Arana diputatu karlistak Madrilgo Kongresutik euskarazko aurreneko telegrama bidaltzea (1904) 148. Ekintza sinbolikoak dira Cervantesen mendeurreneko euskarara itzulpen esibizioak (1905) 149, etab., urteotan hainbeste ikusten diren keinuak eta zeinuak... Beste batzuk, ekintza praktiko eta efikazak izanik, momentuan balio sinboliko apartekoak ere suertatu dira:
|
|
|
Euskararen hazkunderako defizit kezkagarriak atzematen dira Nafarroan eta Iparraldean, eta okerrena dena: defizit horiek normaltasun handiz hartzen ditu tokian tokiko gizartearen parte esanguratsu batek, herri erakundeen aldetik ez
|
dagoelako
euskara erabiltzearen aldeko jarrera aktiborik. Ingelesa baloratzen du Nafarroako Gobernuak, baina bertakoa den hizkuntza bati, euskarari, lege babes propioa izan arren, langa jartzen dio hainbat esparrutan.
|
|
2011
|
|
|
Maneiro: «Lotsagarria da elkarteak
|
egotea
euskara erabili nahi ez dutenei isunak jartzearen alde». Oiarzabalek Kontseilua aipatu du, erasorako:
|
|
|
• Ezberdintasunik ba al
|
dago
euskara erabili ala erdara erabili musika egiteko. Eta entzuteko?
|
|
|
Ezberdintasunik ba al
|
dago
euskara erabili ala erdara erabili musika egiteko. Eta entzuteko?
|
|
2012
|
|
|
Baliteke arrastoak ematea hizkuntza eremu publikoetan erabiltzearekin lotura handiagoa edo txikiagoa duten testuinguruei eta gizarte taldeei buruz. Adibidez, ikusi ahal izan da haurrak
|
egotea
euskara erabiltzearekin lotura zuzena duen faktore bat dela. Baina, emaitzak azaltzeko, beharrezkoa da, berriro ere, datu horiek beste ikerketa sakon batzuekin osatzea, eta aztertzea zein diren dagozkien hizkuntzekin lotutako balio sinbolikoak, hizkuntza aukeraketa eragiten duten arauak eta sortzen ari den hizkuntza merkatuari buruzko ikerketak.
|
|
|
Komunikazio arazo hauek sarri lotu dira, neurri batean behintzat, euskal hizkuntzaren ustezko barne egitura antikomunikatiboarekin eta hainbat motatako sendagaiak gomendatu dira: mintzatutik hurbilago
|
dagoen
euskara erabiltzea, eta bereziki, esaldi laburrak egitea; lotura hitz iragarleak erabiltzea, adibidez ezen, baizik eta, baldin eta, nahiz eta[...]. Edonola, garbi samar dago gabeziak konpontzeko formulek azken finean zerikusia dutela perpausen osagaien antolakuntzarekin eta puntuazioaren erabilerarekin.
|
|
|
Komunikazio arazo hauek sarri lotu dira, neurri batean behintzat, euskal hizkuntzaren ustezko barne egitura antikomunikatiboarekin eta hainbat motatako sendagaiak gomendatu dira: mintzatutik hurbilago
|
dagoen
euskara erabiltzea, eta bereziki, esaldi laburrak egitea; lotura hitz iragarleak erabiltzea, adibidez ezen, baizik eta, baldin eta, nahiz eta[...]. Edonola, garbi samar dago gabeziak konpontzeko formulek azken finean zerikusia dutela perpausen osagaien antolakuntzarekin eta puntuazioaren erabilerarekin.
|
|
2015
|
|
|
Badira salbuespen batzuk: Senatuan eskatzeko eskubideabalia liteke, hizkuntza ofizialak balia litezke, erregistroak ere baliatzen baditugu han... badira halakonolabait extraterritorialitateari buruzko kasu batzuk, baina esan daiteke Estatuko egitura zentraletan ez
|
dagoela
euskara erabiltzerik orokorrean.
|
|
|
Badira salbuespen batzuk: Senatuan eskatzeko eskubideabalia liteke, hizkuntza ofizialak balia litezke, erregistroak ere baliatzen baditugu han... badira halakonolabait extraterritorialitateari buruzko kasu batzuk, baina esan daiteke Estatuko egitura zentraletan ez
|
dagoela
euskara erabiltzerik orokorrean.
|
|
2020
|
|
|
Bai; azkenean, baditugu sektore batzuk non ez
|
dagoen
euskara erabiltzeko gunerik. Adibidez, justizian:
|
|
2023
|
|
|
Administrazioen zerbitzu telematikoetan ere ipini dute arreta, herritarrek gero eta maizago erabiltzen dituztelako gaur egun. Gaubekaren esanetan, oraindik hainbat webgune eta sail
|
daude
euskaraz erabili ezin direnak: «Nafarroako Gobernuko tramite telematikoen %68 inguru oraindik ezin dira euskaraz egin».
|
|
|
Beldurra du ez dakielako ondo epaileak nola interpretatuko dituen bere hitzak; ez direlako bereak, baizik eta interprete batek jarritakoak. Bestalde, jendeak helarazten digu, baita ere, oraindik ere espazio horietan uzkurtasunak
|
daudela
euskara erabiltzeko. «Euskara erabiltzen badut, tematzen banaiz euskaraz nire deklarazioa egiten, epaileak nola hartuko du?
|