|
2006
|
|
|
Gure aztergaiari berriro helduz, hizkuntza gutxiagotuaren berreskurapenerako, lehenik eta behin berritze demo grafikoaren berezko indarrak euskararen alde jarri behar dira. Neurri batean hori bideratuta dago, gazteengan
|
baitago
euskaldun kopururik zabalena eta, aldi berean, proportziorik handiena. Hala ere ez dugu uste nahikoa denik.
|
|
2008
|
|
|
euskaldunen kopuruaz gain kontuan hartu litzateke euskararen ezagutzaren kalitatea; ondoriozta genezake ezagutzaren kalitate eskasagoa dutenek euskal hedabideak kontsumitzeko joera txikiagoa dutela. Beraz, herrialde bakoitzean
|
dagoen
euskaldun kopuruari buruzko emaitzak kontuan hartzen ditugunean ezinbestekoa litzateke euskaldun motak euskararen ezagutza mailaren arabera bereiztea.
|
|
2010
|
|
|
berezko euskara guztiz galduta zuten eskualdeetara hedatzea hizkuntza. hizkuntza gutxituaren berreskurapena zaila begitantzen bada, are zailagoa da jada ezagutzen ez duten inguruneetan berrezartzea. arlo horretan, galesak soilik du euskararena bezain rlS ona. deseuskaldundutako ingurunean (1981ean zuriz ageri diren eskualde guztietan, bilbo urbin izan ezik), nagusiki eskolaren bidez birsartuko dute euskara, urtean puntu erdiko erritmoan hobetuz, gutxi gorabehera. hortaz, hogei urte geroago, euskaldunen kopurua jada %10etik gorakoa da eaeko eskualde guztietan, hego añanan izan ezik. zoritxarrez, atal horretan ere nafarroaren portaera bestelakoa dela adierazi behar da. izan ere, eskualde gutxi batzuek soilik lortu dute 2001ean ehuneko hori gainditzea: ...ik ez izana. nafarroaren erdialdean eta erriberan euskara berriz sartzea ezinezkoa dela sinetsi nahi dutenek aski dute ikustea zer ibilbide izan duen hizkuntza horrek oibarko ibarrean (nafarroa) eta ipar añanan (araba). bi eskualde horietan, gaztelania antzina sartu zen, partzialki, eta biek garai berean galdu zuten euskara, azkenean, XViii. mende inguruan. beraz, rlSren hasieran, bi eskualdeetan
|
zegoen
euskaldun kopurua hutsaren hurrengoa zen. hogei urtez, oso bestelako hizkuntza politika garatu dute batean eta bestean. 2001eko erroldaren arabera, oibarko ibarreko biztanle elebidunen kopurua %5etik beherakoa da. ipar añanako biztanlekopuru elebiduna, aldiz, %10etik gorakoa da, eta eskola adinekoen artean, berriz, %50etik hurbilekoa (oibarko ibarrean, ordea, eskola adineko %15ak soilik aitortzen du gai dela euskaraz hitz egiteko). elkarren ondoan dauden ekialdeko arabako errioxa eta Viana alderatzen baditugu, emaitza bera jasoko dugu. horra beste froga bat, egiaztatzeko gizarteboluntarismoa ez dela aski, ezinbestekoa izan arren. ezin ditugu aipatu gabe utzi bi adibide adierazgarri:
|
|
2015
|
|
|
biztanleen %57 Lasarten hasi eta Irunerainoko eremuan biztanleen %42 da euskalduna. Tartean
|
badaude
euskaldun kopuru handia duten herriak (Oiartzun, %74; Astigarraga eta Hondarribia, %60).
|
|
2018
|
|
|
Gune batean eta bestean, esate baterako, ez du berdin eragiten haurren edota helduen presentziak, ez eta hiztuna emakumezkoa edota gizonezkoa izateak. Are gehiago, batean eta bestean
|
dagoen
euskaldun kopurua eta kaleko erabileraren arteko erlazioa ezberdina da. Lau udal tipo sortu dira erlazio hori sakonago aztertzeko.
|
|
2023
|
|
|
Administrazio Publikoan gehiengoa euskalduna da, Industrian batik bat% 20 bitartean
|
dago
euskaldun kopurua, baina %70 baino gehiago euskaldunak direla adierazi dute beste hainbatek. Merkataritzan eta Ostalaritzan langileen %100 euskalduna dela adierazi dutenak nagusitzen dira, baita Zerbitzuetan ere, baina, era berean, asko dira euskaldun kopurua% 1 direla adierazitakoak.
|