2000
|
|
Hego Euskal Herriari dagokionez, gai honek izugarrizko garrantzia izango zuen (kontuan harturik gainera, orain dela urte gutxi arte ez dela aldaketarik izan), alde batetik euskal unibertsitate barrutirik ez zegoelako ez
|
baitzegoen
euskal unibertsitaterik eta, bestetik, bi unibertsitateekiko menpekotasunak euskal herrialdeen arteko banaketa edota zatiketa indartzen zuelako (Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa Valladolid-eko barrutian, eta Nafarroa, berriz, Zaragoza-koan). Unibertsitate barruti bakoitzeko zuzendaritza erregeak izendaturiko errektorearen190 esku geratu zen; eta errektorea unibertsitateko buru izateaz gain, barrutian zegoen irakaskuntza publikoko zentro guztien goreneko buru ere izango zen191 Bestalde, barruti bakoitzak gobernuak izendatutako idazkari orokorra zuen.
|
2002
|
|
Bihar etzi jaiotzera deiturik
|
dagoen
Euskal Unibertsitateak berak ere, independenteki bizitzera deitua denez, amarengadik apartatzen jakin behar dugaraiz; behin une batetik aurrera, amak ezin dio ezer gehiagorik eman. Fakultatebatean baino gehiagotan horixe da pairatzen ari garena:
|
|
Posta unibertsitatea beharrezkoa dela argudiatzea ez dut ustebeharrezkoa denik. Baina argi
|
dago
Euskal Unibertsitateak aurrera eginen badu, erdal unibertsitateari egin behar diola aurre fronte guztietan. Baina ez gaitezenoker eta engaina!
|
|
|
Nago
Euskal Unibertsitate bat egiteko oztopo nagusiaeuskararen normalizaziorako testuinguru teoriko sendo baten gabezia dela. Ahulezia politikoak baino ahulezia intelektualak dira oztopo.
|
|
Laburtuz, aspaldi honetan nahikoa sinesgogor
|
nago
Euskal Unibertsitatearen epe ertaineko erakundetzearengainean, zeren, gaur gaurkoz eta besteak beste ikasle eta irakasleen gaineko datuek ez baitute, nire ustez, horretarako garantiarik eskaintzen, kontrakoa baino.°
|
|
Borondate politikorik baldin
|
badago
Euskal Unibertsitatea sortzeko, alderdi juridikoak gainditzea ez da arazo, ekonomikoak izango ez diren bezala. Baina egoera horretara heltzeko, euskal gizartea ren eragileek bultzatu edo presionatu behar dituzte erakunde politikoak unibertsitatea gauzatu dadin, baita finantzabideak proposatu ere.
|
|
EHUri dagokionez, eta gaur egun daukagun unibertsitate publiko garrantzitsuena denez, elebiduna eta publikoa izaten jarraitu behar du, erakunde legitimatzaileak behar baitira gaur egungo ongizateko estatuan, eta unibertsitateak, pertsona kualifikatuak prestatzeaz gain, aipatu paper legitimatzaile hori ere bete behar baitu. Gainera, gaur egungo euskal irakasle gehienak ez lirateke prest
|
egongo
Euskal Unibertsitaterantz jauzia egiteko.
|
|
Bistan
|
dago
euskal unibertsitateak," Euskal" adjektiboa berea izanda, euskaraz izan lukeela lehen eta bigarren zikloetan. Hirugarren zikloan, aldiz, ikasleak ikerkuntzarako prestatzen direnez, ingelesak izan luke hizkuntza nagusia.
|
2006
|
|
Hitz handiegiak, zalantzarik gabe. Jakinek ez zuen inoiz Euskal Unibertsitatea izatearen ametsik egin, ez eta horren hasikina ere; amestu zuen, ordea, urrutitxo
|
zegoen
Euskal Unibertsitatea bideratu ahal izateko kultur hizkuntza jasoa, bai eta hori jakintza modernoaren alor guztietan erabili eta lantzekoa zela aldarrikatu.
|
2008
|
|
Hasteko argi dago Azkue guztiz
|
zegoela
euskal unibertsitate bat sortzearen alde. Halaber, «libre del estado y oficial del Pais Vasco» esatean, Azkuek euskal erakunde ofizialei, eta inplizituki euskal estatutuak ekarriko zituen autogobernu erakundeei lotuta ikusi nahi zuen unibertsitatea.
|
2010
|
|
Hizkuntza ofizialez gain, beste hizkuntzak erabiltzeko aukera ere badago dago EHUn. Aukera hau onartuta
|
dago
Euskal Unibertsitate Sistemaren legean:
|
|
Jakina, gaur egun ez dago nire faboritoen artean. Urte batzuk geroago Eusko Jaurlaritzak literatur sorkuntzarako diru-laguntza batzuk eman behar zituela eta epaimahai bat antolatu zen, eta ni izendatu ninduten batxilergoko katedratikoen ordezkari; Koldo Mitxelena ere
|
zegoen
Euskal Unibertsitatearen partetik, eta Anjel Lertxundi ere bai, Euskal Idazleen Elkarteko presidente gisa edo, hala nola garai hartako Eusko Jaurlaritzako Kultura sailburu Pedro Miguel Etxenike eta, oker ez banago, baita Martin Ugalde ere, garai hartan Eusko Jaurlaritzako euskarazko arazoetarako zuzendaria. Bilera bukatu genuenean Anjel Lertxundiren Hamaseigarrenean aidanez eleberri saritu berriaren luxuzko edizio bereziaren ale batzuk ekarri zituzten (1982ko Eusko Jaurlaritzako Jon Mirande eleberri saria) autoreak sinatu ondoren guztioi emateko (liburua ordurako irakurrita neukan eta biziki ona iruditu zitzaidan).
|
2011
|
|
Guztiz definitu gabe
|
zegoen
Euskal Unibertsitatearen aldeko giroaren testuinguruan, 1977an eskari berri bat agertu zen: unibertsitate barruti bakarrarena.
|
|
Ez
|
dago
Euskal Unibertsitaterik, eta ez da berau gure kulturaren gaitzik ttikiena. Egiazko Unibertsitate batek bete behar lukeen eginkizuna gure Herriaren kultura egarriak asetzen, ez du inork betetzen.
|
|
Lasak, esate baterako, ospeko zenbait aditu elkarrizketatu zituen (Barandiaran, Lafitte, Caro Baroja, Mitxelena, Goenaga, Bilbao eta Tovar). Lasaren liburuan argi ikusten da oinarrizko iritzi bateraturik ez
|
zegoela
Euskal Unibertsitatearen inguruan. Adibide moduan balizko Euskal Unibertsitatean euskarak eduki lukeen tokiari buruzko hiru iritzi ekarriko ditugu.
|
|
Euskaldunen artean ere, ez
|
zegoen
Euskal Unibertsitatearen gaineko iritzi bateraturik. Ikusi besterik ez dago, Jakin aldizkariak Euskal Unibertsitatearen gaiari eskainitako zenbaki monografikoa.
|
2014
|
|
Eta beste hau: «UEUri
|
dagokio
Euskal Unibertsitatearen proiektua finkatzeko oinarriak zehaztea, baita bere jarduerarekin aldarrikapen horren erreferentzia izatea ere».
|
2018
|
|
Oraingoz desegituratuta
|
dago
euskal unibertsitate mundua, horrelako elkarlanak sistematiko bihur daitezen. Berezko unibertsitatearen aldarrikapena ez da gehiago anitz hautematen Euskal Herri kontinentalean.
|
2022
|
|
Errealitatea agerikoa da: ez
|
dago
Euskal Unibertsitaterik, ez baitago unibertsitate nazional herritarrik, ezta %100 euskalduna denik ere, edo, behintzat, ikasketa guztiak euskaraz egin ahal izatea bermatzen duenik. Azken horri dagokionez, EHU da helburu horretara gehien hurbiltzen den unibertsitatea.
|
|
Eta apur hori ere gaztelaniaz egiten zuten. Ez
|
zegoen
Euskal Unibertsitatearen surik, txingarra edo brasa ahula bakarrik. Akademikoak baino, ‘afizionatuak’ biltzen ziren; zientzialariak baino, liburuzaleak, idazleak, medikuak, abokatuak eta halakoak.
|