|
2003
|
|
|
Ez dakit zein mailataraino den garrantzitsua UEUren bilakaera ulertzeko, baina azken aipu horren bidetik zera azpimarratu nahi dut: garai hartan, 1968ko maiatzaren ondoren eta 1970eko Burgoseko epaiketaren ostean, Euskal Herriko zenbait sektoretan hain arruntak ziren jarrera erradikaletatik urrun zeudela UEUren sorreran aritutako hainbat lagun eta hain sakabanatuta
|
zegoen
euskal kulturako talde desberdinak biltzeko borondate irmoa zutela, esklusibismoak alde batera utzita. Haritschelhar, Baigorriko auzapeza une hartan, ezin dugu Hegoaldeko alderdi politiko abertzaleek proposatzen zituzten estrategietan sartu; are gehiago, oso garbi zuen erakunde ofizialak inplikatu behar zirela UEUren antolaketan.
|
|
2008
|
|
|
nola bermatuko diegu espazio" publikoan" (eta, jakina," pribatuan") immigranteen kolektibo edo komunitate guzti guztiei (senegaldarra, galiziarra, kitxua, espainiarra, frantziarra...) nork bere kultura, hizkuntza eta erlijioa izatea45 Azken finean, nola proposatu aniztasunarekiko errespetua eta bermea, gure eskaera demokratikoekin eta subiranotasun eskaerarekin uztartuta. Izan ere, modu horretan, Euskal Herrian abian
|
dagoen
euskal kultura eta euskara berreskuratzeko eta normalizatzeko prozesua eta autodeterminaziorako eta eraikuntza nazional eta sozialerako abian dagoen prozesua berena balitz bezala sentituko dute. Eta, halaber, eraikitzen saiatzen ari garen herria, hizkuntza eta erakunde komunak barne, berena balitz bezala sentituko dute.
|
|
2009
|
|
|
Frankismo garaian egin zuen ibilbideari gagozkiola, nabarmentzekoak dira haren ezaugarri batzuk: batetik, bere garaian izan zela belaunaldien arteko zubi eta erbestean ez
|
zeuden
euskal kulturako izen garrantzitsuen plaza nagusi; horrez gain, edukien aldetik ere ekarri zuen berrikuntzarik. Euskararentzat ordura arte arrotz ziren hainbat gaitan murgildu zen aldizkaria:
|
|
|
Hemendik hauxe atera dezakegu: Arnaldo Pedro Parrabére ez zen abertzalea, baina esan beharra
|
dago
euskal kultura edo euskaltzaletasuna sendo defendatu egiten zuela. Horrek, ordea, ez dio oztoporik sortuko Hermenegildo Aramendi abertzalearekin (EAJkoa) euskal etxe bat sortzeko.
|
|
2012
|
|
|
Oholtzatik behera, berriz, dantza irakaslea ariko da, azalpenak ematen; bat, bi, hiru, aurrera, bat, bi, hiru, atzera... Erromeria jaia berreskuratu nahi du ekimen honekin Aiko taldeak, galbidean
|
dagoen
euskal kultura eta folkloreko ohitura egungo egunetara ekarriz.Dantzazaleei hitzordu bakar hau gutxitxo irudituko zaie, agian, erromeria giroan euskal dantzan aritzeko aukera gutxi dagoelako Bilbon. Bada, horrela pentsatzen dutenei aukera paregabea eskainiko die Aiko taldeak ikasturte honetan urritik hasita ekainera bitartean, astelehenero, Campos antzokian.
|
|
2014
|
|
|
Koloreei begiratuta, sormenaren aldetik nahiko mapa positiboa da, askotan
|
dagoelako
euskal kultura sortzeko eta zuzenean emateko joera. Beltzez hiru talde daude, eta abesbatza bat halaxe irudikatu dut, sormena bultzatzen duelako (abesti berriak, hitzen moldaketak, bertsioak...) eta baita plazaratu ere.
|
|
|
|
Nago
euskal kultura, euskal kultura ofizialdua, adostua, argitaratua, identifikatua, bederen, immigrazioaren eta generoaren (gorputz) memoria partikular, askotariko eta oparo horren faltan badela, baina horretarako, emakumeen zeingizonen narratibei entzun genieke euskal nortasuna (k), euskal memoria (k) zabaldu eta jantzi ahal izateko. Beraz, lekukotza horiek biografia osoen zatitxoakbesterik ez badira ere, ildo bereko azterketa sakonago baten antzeko emaitzek euskalkulturaren kartografiak, euskal kultura bera berrikusteko eta berrosatzeko bideanbaliagarriak izan litezke.
|
|
2015
|
|
|
Ikusten denez, badu testuak Deborden izpiritu eszeptiko nihilistatik franko, zeinetik La société du spectaclen jada zantzu nabariak aurkitzen ahal ziren. Halako gurutze bide moduko batean
|
dago
euskal kultura, baina bide orok kale itsuetara garamatzaten gurutze bide batean. Alde batetik, aurreko artikuluan argudiatzen zen moduan, euskal kulturaren prekarietatetik irteteko soluzioa ez da kultura ofizial bat sustatzea; baina bestetik, halako kulturarik gabe ezinezkoa da, halaber, kontrakulturarik sortzea.
|
|
|
Euskararen desideologizazioak, ordea, beldurtu egiten du Saizarbitoria, euskaltzaletasuna ahul bailezake. Azpigarapenaren eta garapenaren artean
|
dago
euskal kultura, krisi gorrian, eta hizkuntzarenganako betiko engaiamendua berritu beharra dago: izan ere, bakoitzak nahi duen hizkuntza erabiltzeko printzipioa soilik itxuraz da liberala eta tolerantea.
|
|
|
Ordea, euskararen desideologizatzeak beldurtu egiten du Saizarbitoria, euskaltzaletasuna ahul bailezake. Azpigarapenaren eta garapenaren artean
|
dago
euskal kultura, krisi gorrian, eta hizkuntzarenganako betiko engaiamendua berritu beharra dago. Bakoitzak nahi duen hizkuntza erabiltzeko printzipioa soilik itxuraz da liberala eta tolerantea.
|
|
2016
|
|
|
«Aurreko belaunaldiaren meriturik handienetakoa horixe izan da, natural natural profesionaltasuna eta militantzia uztartu izana. Profesional militantearen figura hedatua
|
dago
euskal kultura antolatuan», azaldu du Torrealdaik. Muruak badauka kezka, ordea, belaunaldi berriek eredu hori egoki ulertu ote duten:
|
|
|
Munduak Bigarren Gerlarekin izugarrizko astinaldia jasan berri zuen, lan munduak eta bereziki laborantza munduak mekanizazioa bizi zuen eta horren gainetik irratiaren presentzia eta aisialdiaren birmoldaketa kultura berriak hedatzen zituen. Eragin horiek guziak
|
zeuden
euskal kultura munduan, tradizioaren pisua zegoen, garaiko momentua biziarazi behar zen batzuentzako tradizioan oinarrituz eta besteentzako beste eraginetan oinarrituz. Horizonte berri horien artean hautatu behar zen geroaren irabazteko, gero berrien sortzeko.
|
|
2017
|
|
|
" gastronomia bebai" (H5)" Tradizioak, euskal dantzak, euskal musika" (H3) gainera, iztuetak zabaldu duen galderatik abiatuta" Euskal kultura euskaraz baino ez da posible, ala espainolez edo frantsesez ere bai?" ikasleei galEuskararen ezagutza eta erabilera binomioa: Mondragon Unibertsitateko humanitate eta hezkuntza zientzien fakultateko 1.mailako ikasleak ulertzeko gakoak – Leticia Garcia Fernandez, Nekane Arratibel Insausti eta Asier Irizar Mezo detu zaie ea euskal kultura euskara ez den beste hizkuntza batean egin daitekeen. ikasleek argi daukate euskaraz
|
dagoena
euskal kultura badela, baina euskaraz ez badago, batzuetan euskal kulturaren parte izan daiteke eta bestetan ez. taldeko sei ikaslek euskal kultura euskaraz ez den beste hizkuntza batean egin daitekeela erantzun dute eta ikasle batek soilik lehenetsi du euskara euskal kulturaren baldintzatzat. hala ere, ikasle horrek aurretik ere aipatu du euskaldun sentitzeko sentimendua dela ezaugarri nagusi, e...
|
|
|
Ez dago artobero horien susmotxarra, fidakaiztasuna beti jasaten segitzerik!?. EAJk bere bahitutakotzat trata dezan aspertuta
|
dago
euskal kulturako militantea: PSOEn sartu eta EAJz mendekatuko da.
|
|
2018
|
|
|
botatzen digu, hasteko. . Ez dago jada euskal kulturarik, ez
|
dago
euskal kultura gorpuzten duen masarik, ez behintzat zentzu modernoan?;(...) esan dezakegu herri euskalduna mamu bihurtu zaigula, lurrinkorra(...). Ez dago jada euskaldunik, espektroak bilakatu dira?.
|
|
2020
|
|
|
Guk euskal kulturaren agoniaren sentimendua genuen (agoniaren adiera unamunotar agresiboan hein batean); orain Mitxelko Urangak" euskal kultura hilik dago" botatzen digu, hasteko. " Ez dago jada euskal kulturarik, ez
|
dago
euskal kultura gorpuzten duen masarik[...] Ez dago jada euskaldunik, espektroak bilakatu dira".
|
|
2022
|
|
|
Antzeko gaietan dabiltzan ikerketa taldeekin eta unibertsitateekin trukeak, egonaldiak, elkarrekin egindako ikerketak, jardunaldiak eta abar antolatzea Euskal Unibertsitate hori aberastea litzateke eta mundura zabaltzea. Hor
|
daude
euskal kultura eta Euskal Herria jakintza arlo gisa zabaldu eta ikertzen duten hainbat unibertsitate, munduan gaindi. Badira, halaber, Euskal Herriaren egoeran dauden beste nazio batzuetako unibertsitateak ere, antzeko arazoak dituztenak.
|
|
2023
|
|
|
Retolazak honako ahulguneak seinalatzen ditu hezkuntza eremuan: euskal kulturaren baitako errepertorioa euskara eta literatura bezalako ikasgaietan agertzen da soilik eta ez bestelakoetan; euskal kultura euskararen jabekuntzaren zerbitzura errenditzen da; hezkuntza sailetik ez da euskal kulturaren curriculuma zehaztu, garatu eta gauzatu; ez
|
dago
euskal kultura irakasteko material didaktiko eta baliabide adosturik; kultur politiketan ez da hezkuntza kontuan hartzen; irakasle oro kultur eragile izatearen kontzientziarik ez dago; unibertsitateak ez ditu irakaskuntzako profesionalak euskal kulturan trebatzen (Retolaza 2021). Era berean, ikerlariak indargune moduan izendatzen ditu honakoak:
|