|
2002
|
|
|
Horrela eraturiko gizataldeetan, oso ohikoa izaten da preso ausartenek publikoak zein epaileak ezarritako kondena eta sententziei jaramonik ez egitea. Espetxe populatuenetan, gero eta ozenagoak izan dohakaberen baten laguntza eskeak, orduan eta estaliagoak geratzen dira jendetzaren indarpean; gero eta jendetza ankerragoa
|
egon
espetxe batean, orduan eta indartsuago isilarazten da kontzientzia bertutetsuaren ahots ahula.
|
|
2003
|
|
|
Lege hau indarrean jartzean aurreneurrizko espetxealdian
|
daudenak
espetxetik aterako dira, eta, Fiskaltzaren eskumendean, eraldaketa zentro batera eramango dira. Fiskaltzak uste badu barneratzeari eustea bidezkoa dela, hori eskatu dio adingabeen epaileari berrogeita zortzi orduko epean; 28.2 artikuluan ezarritako agerraldirako deia egingo du epaileak.
|
|
2004
|
|
|
Beldur izateko motiborik bazuen: beranduxeago, Pierre Chanal hau ere suizidatuta azaldu da joan den urriaren 15an, estu estu zainduta
|
zegoen
espetxeko bere ziegan. Pierre Chanal honela definitu du urtarril honen 7an Suitzako Le Libre Journal egunkariak:
|
|
|
Egunkaria auzitik zu bakarrik
|
zaude
espetxean. Zer diozu zure egoeraz?
|
|
2006
|
|
|
Frantziako zerbitzu sekretuetako goi kargu bat baino gehiagori lepoa seguru moztuko diotela. Baina bitartean, isilpean, benetako Clearstream afera argitara atera zuen kazetaria bera
|
dago
espetxera joateko arriskuan.
|
|
|
Franco hil ondoren ere biktima aunitz izan dira Nafarroan. ETAk eraildako eta zauritutako gizon emakume guztiak biktima dira jakina, horrela daude hartuak aintzat, aipatuak eta goraipatuak izan dira, familiakoek laguntza jaso dute, eta ETAkide asko
|
dago
espetxean epai bidez kondenaturik hilketa haien egile izateaz akusatuta. Baina ez da ETA izan giza eskubideak muturreraino zanpatu dituen bakarra, sufrimendurik bihozgabeena eragin duen talde bakarra.
|
|
|
Auzitegi Nazionalean izan zen epaiketa, iaz, eta Jarrai, Haika eta Segi" legez kanpoko" taldetzat jo zituen epaileak. Epaiketa egiten ari zirela utzi zuten libre Etxeberria, dagoeneko 4 urtean egon zelako kartzelan (epairik gabe ezin da denbora gehiagoan
|
egon
espetxean). Gero, 3 urte eta erdiko zigorra ezarri zioten, baina aurretik 4 urtean egon zenez kartzelan, libre geratu zen.
|
|
2007
|
|
|
Madrilgo espetxeko bakartze moduluetan sartu zuten lehenik," familiari abisurik eman gabe eta espetxeko patioan funtzionario batekin istiluak izan zituela argudiatuz. Istiluok aitzakiatzat hartuta, Euskal Herritik urrunen
|
dagoen
espetxera, 1.100 kilometrora dagoen Algeciraseko Botafuegos espetxera bidali dute orain. Erabaki honekin, presoa bera eta familia egurtzea bilatzen dute.
|
|
|
ETAren tregoa amaitu ondoren, ezker abertzalea ahultzeko hasitako prozesuan, presoak dira egurtzen errazenak”. Presoa berarekin ez, baina familiarekin berba egin dutela adierazi du Askatasunak, eta," kaltetuta" ei
|
daude
espetxe aldaketarekin.
|
|
2008
|
|
|
Ni horietakoa naiz.Espetxera sartzeko agindua jaso zenuen zer pasa zitzaizun burutik? Ziur
|
nengoen
espetxean amaituko nuela. Audientzia Nazionalean deklarazioa hartu nindutenean Goardia Zibil batek esan zidan egin nuen deklarazioarekin kalera joango nintzela.
|
|
2009
|
|
|
Absolbitu dituen bederatzi horietatik, bi baino ez
|
zeuden
espetxean: Natale Landa eta Iñaki O' Shea.
|
|
|
Etxerat ek salatu du elkartasuna moztu nahi dutela. . Euren helburua elkartasuna kriminalizatzea da, eta, bide batez, egun indarrean
|
dagoen
espetxe politika kriminalaren salaketa ikusezin bilakatzea. Argazkiak kenduz, espetxe politika horren inpunitatea bermatzen dute.
|
|
|
Elkartasun uholdea antolatu behar da euskal jendartean indarrean
|
dagoen
espetxe politika kriminalari amaiera emateko. Guztion arteko elkarlana ezinbestekoa izango da.
|
|
|
Guardia Zibilak" basatiki torturatu" zituela salatu zuten abendu hasieran atxilotutako Ibai Egurrolak, Javier Gutierrezek, Amets Ladislaok, Mari Mertxe Alcocerrek eta Maribel Prietok. Gaineratu duenez," bestela ere, torturaren bidez sinarazitako deklarazioak erabilita
|
daudela
espetxean euskal herritar ugari, eta horien artean ere Uribe Kostako herritar asko".
|
|
|
Amnistiaren Aldeko Mugimenduaren iritziz, espainiar Gobernuak benetako salbuespen egoera ezarria du Euskal Herrian, eta azken espetxeratzeak horren adierazle argia dira. Gero eta herritar gehiago
|
daude
espetxean lan politikoa egite hutsagatik. Lan politikoa atxiloketekin, inkomunikazioarekin, espetxearekin eta sakabanaketarekin ordaintzen da Euskal Herrian.
|
|
2010
|
|
|
Horixe hitzartu dute PSOEk eta EAJ, eta, beraz, Urkullu seguru dago Estatutu osoa beteko dela. Baita EAEn
|
dauden
espetxeei dagokiona eta Gizarte Segurantzari dagokiona ere.
|
|
|
Azken urteetan, Ministerioak ETAtik aldendu diren hainbat preso ekarri ditu Euskadira edo Euskaditik gertu
|
dauden
espetxeetara, eta, aitzitik, urrundu egin ditu ETArekin leial jarraitzen duten beste asko.
|
|
|
Aginalde, Larretxea eta Garitagoitia Frantzian
|
daude
espetxean, bertan atxilotu zituztelako, iazko otsaila eta urria artean. Alfredo Perez Rubalcaba Barne ministroaren esanetan, lehenengoak Isaias Carrasco Arrasateko zinegotzi sozialistaren hilketan parte hartu zuen.
|
|
|
bazakik berba eginez gero bereak egin duela. Hobeto
|
zagok
espetxean bizirik, kalean hilda baino. Dena den?
|
|
|
Pasa den urriaren 23tik dago Malagako kartzelan Arantza Zulueta. Beste inor ez dagoen moduluan
|
dago
espetxe horretara heldu zenetik. Gainontzeko presoekin, beraz, ezin du inoiz egon eta kartzelako funtzionarioekin baino ez du harremanik.
|
|
|
Horien artean dago Juan Karlos Arruti Paterra azpeitiar preso politikoa. 21 urte egitear
|
dago
espetxean eta zigor osoa beteta duen arren, 2019ra arte luzatu diote zigorra". Honetaz gain," gertuko zaizkigu senideek eta herritarrek azken hilabeteetan jasan behar izan duten sufrikario guztia" gaineratu dute Azpeitiko AMMko kideek.
|
|
|
Adriano enperadoreak, 135 urtean, bere hilobitzat jasotako gaztelu handi horretan, aita santuek gaztelu gisa aldatu eta erabili zuten. Eta hor barruan
|
zegoen
espetxe batean, Vatikanoak jesuiten zuzendari orokorra zen Aita Ricci preso sartu zuen, 1773 urtean. Horrela, bi urte pasatu ondoren, Vatikanoko Sant. Angelo espetxean hil zen, 1775 urtean.
|
|
|
Xantaian oinarritutako espetxe politika erabiltzen dute, nabarmendu du. Hori ikusirik, presoek eta haien senide eta lagunek ez dutela umiliaziorik onartuko eta pairatzen dituzten eskubide urratze guztiak salatzen eta indarrean
|
dagoen
espetxe politika kriminalaren erantzuleak interpelatzen jarraituko dutela ohartarazi du Etxerat ek.
|
|
2011
|
|
|
Lareok Pedro Andres Garciari eman zion Giraldo hiltzeko asmoaren berri? Garcia berarekin
|
zegoen
espetxean?, eta Garciak Karlos Igariri, azken horrek hilketa egiteko prest egon zitekeen norbait aurki zezan kanpoan. Bere emazte ohi Nira Arandigoieni proposatu zion, eta, ustez, horrek hil zuen Giraldo, Rodrigo Solaetxerekin batera.
|
|
|
Natxi Aranburu Etxerat eko kidearen hitzetan, Euskal Herrian aro berri bat hasi da. «Testuinguru horretan, indarrean
|
dagoen
espetxe politika gatazkaren konponketa demokratiko baten klabeetan kokatu behar da».Aranbururen arabera, «euskal jendarteak eskubideak urratzen dituen espetxe politika amaitzeanahi du». Gehienen borondatea presoek bizi dituzten muturreko egoerak atzean uztea dela esan du, sakabanatzea, bizi osoko zigorren aplikazioa, preso gaixoak ez kaleratzea eta bakartzea kasu.
|
|
|
Haien senide eta lagun presoak jasaten ari diren muturreko egoerek «atzera bueltarik ez duten egoerak» ekarriko dituen beldur dira. «Berandu izan baino lehen eta egoera atzeraezinen aurrean egon baino lehen, indarrean
|
dagoen
espetxe politika behingoz bukatzea eskatzen dugu», adierazi dute Mattin Troitiñok eta Biki Gorostiagak Etxerat en izenean.Aste honetako gertaerek erakusten dute egoeraren larritasuna, presoen senideen hitzetan. «Aste beltza» izaten ari dela azaldu dute.
|
|
|
«Euskal Herriak desiratzen duen egiazko konponbideari» hainbat ate irekitzen dizkiola uste du euskal errepresaliatu politikoen senide eta lagunen elkarteak. Alta, oraindik preso eta senideen eskubideak urratzen direla salatu du, eta, horregatik, indarrean
|
dagoen
espetxe politika bertan behera uztea galdegin du berriro ere: «Jokaleku honetan espetxe politikak ez du inolako lekurik».Etxerat ek agerraldia egin du Gasteizen, azken egunotako albisteen inguruko gogoeta egiteko.
|
|
|
Une hartan hasi zen gaur egun planetaren bazter guztietan sufritzen dugun nazioarteko drama. Milioika heriotza, antolatutako krimenaren hazkunde ikaragarria, gainezka
|
dauden
espetxeak eta herrialde gehienek sustengatu ezin duten osasun gastua eragin ditu drama horrek.
|
|
|
Eta ez da mintzatuko psikopata baino. Aurreneko bietan, Ürrüxtoitik 785 kilometrora
|
dagoen
espetxean eta Barkoxetik 2.985 kilometrora dagoenean, begitazio beldurgarri gisa agertuko zaio psikopata Metxari, eta unibertso osoa dela ziega bat esango dio, guztiok garela preso, espetxearen tamaina gorabehera.
|
|
|
Hirugarrenean, Larreñetik 823 kilometrora
|
dagoen
espetxean, ametsetan agertuko zaio. Esna biziki amesbera, Metxak lotan ez du egingo amets bi baino.
|
|
|
Sakabanatuak egoteaz gain, preso politikoek" mota guztietako eskubide urraketak jasaten" dituztela espetxean adierazi dute. Azpeitiko AAM ren arabera," gure esku
|
dago
espetxeetan bizi den egoera gainditu eta Euskal Herria eszenatoki berri batetara eramatea".
|
|
|
Eta nola ahaztu politikak eman zion kolpe latza euskarazko kulturari eta kulturgileei, Egin eta Egunkaria, Egin Irratia eta Ardi Beltza aldizkaria itxi zituztenean. Kulturgileak epaitu, atxilotu, torturatu eta kartzelaratu zituzten, eta horietariko batzuk oraindik
|
daude
espetxean 2008tik. Politikak kulturan duen eragina dudabakoa da.
|
|
|
Handik denbora batera, ordea, emakumeari gizonaren erruduntasunaren susmoa pizten zaio. Berriro hasten da ikertzen, frogak aurkitzen dituen arte; eta, gizon hura ikaragarri maite duen arren,
|
dagokion
espetxe zigorra lortzen du haren kontra.
|
|
2012
|
|
|
Alfonso Zenon euskal preso politikoen abokatuak adierazi duenez, indarrean
|
dagoen
espetxe politika «krudelaren» beste adibide bat da lehengo astean Patxi Gomez atxilotu izana: «Kasuak ez du erakusten Parot doktrinaren ankerkeria soilik; oro har, espetxe politika basatia erakusten du».
|
|
|
Presoen zenbaketek, ordea, espetxeko arduradunen arduragabekeria laga dute agerian. Izan ere, 800 eta 900 preso artean
|
zeuden
espetxean sutearen unean, zentroaren gehienezko ahalmenaren bikoitza. Bizirik atera diren preso asko eta askok sabaia apurtu eta hainbat solairutako altueratik egin zuten salto kanpora, senideek azaldu dutenez.
|
|
|
Amaiur koalizioak Barne ministroari erantzun dio presoak gatazka politikoaren ondorioz
|
daudela
espetxean eta, beraz, ez dutela gizarteratzeko neurririk behar. Koalizioak uste du presoen auziaren soluzioak «integrala» izan behar duela, eta gatazka politikoaren ondorioei heldu behar zaiela.
|
|
|
Zientzia fikzioa eta akzioa uztartu nahi izan dituzte zuzendariek balizko etorkizun batean girotuta dagoen istorio honetan. Espazioan
|
dagoen
espetxe esperimental bat da MS1, Lurretik aparte dago, eta bertan munduko 500 presorik arriskutsuenak daude. Prozesu berritzaile baten bitartez, lokartuta eduki ahal dituzte presoak.
|
|
|
egun osoan. «Txusek ezin du bakartua
|
egon
espetxean, egoera honek eragin diolako egungo gaixotasuna. Eta, azken bi urteetan, laguntza protokoloaren barruan dago, hain zuzen ere, bere buruaz beste egiteko arrisku erreala duelako», salatu du Etxerat ek.
|
|
|
2 Behin behineko espetxealdia beste auzi batean erabaki bada, denbora hori kentzeko erabakia ofizioz edo zigortuak hala eskatuta hartuko da, eta, horretarako, aurretiaz egiaztatuko da beste auzi batean ez dela denbora hori kendu; zigortua zein espetxetan egon eta espetxe horren gaineko jurisdikzioari
|
dagokion
espetxe zaintzako epaileak hartuko du erabakia, behin Fiskaltzak esan beharrekoa entzun eta gero.
|
|
|
Dena den, lokalizazio iraunkorra zigor nagusi gisa aurreikusita dagoen kasuetan, kontuan izanik arau haustea errepikatzen dela eta betiere halakoa beren beregi xedatzen badu ezarritako manu zehatzak, epaileak epaian erabaki dezake lokalizazio iraunkorreko zigorra larunbat, igande eta jai-egunetan betetzea, zigortuaren egoitzatik gertuen
|
dagoen
espetxean.
|
|
|
Rodolfo Ares Herrizaingo sailburuak esan du ez duela ETAko presoak hurbiltzea baztertzen, horrekin birgizarteratzea onuragarri bilakatzen bada. Neurri hau Gobernuarekin negoziatzeko
|
dagoen
espetxe politika dinamiko eta malgu baten baitan ezartzen du.
|
|
|
Halaber, euren bizilekuetatik gertu
|
dauden
espetxeetara joateko aukera ere izango dute; hala ere, hurbiltze automatikoak baztertuta daudela azpimarratu dute.
|
|
|
Gobernuaren hitzetan, presoen esku
|
dago
espetxe onurak lortzea
|
|
|
Gainera, Aresek nabarmendu du egun indarrean
|
dagoen
espetxe politikaren helburu nagusia gizarteratzea dela, beraz, legeak ezartzen dituen baldintzak betez gero, ETAko presoek ere onurak izateko eta gizarteratzeko eskubidea dute.
|
|
|
–Jadanik ez
|
dago
espetxean?
|
|
|
|
nagoen
espetxeko sekretuez mintzatzea,
|
|
|
auzipetuak
|
dauden
espetxea ikuskatzeaz arduratzen da.
|
|
|
" Atxilo aldiko bost egunetako inkomunikazioa egoera larrian pasa ondoren, zortzi hilabetez Carabanchaleko ospitalean ingresatua egon zen. Ordutik hona Euskal Herritik ehunka kilometrotara
|
dauden
espetxeetan dispertsatua izan dute: Alcala, Valdemoro, Ocaña eta Herrera de la Mancha, besteak beste", adierazi zuten.
|
|
2013
|
|
|
Izan ere," gure herrian egoera hau bizi duten hainbat preso daudelako. Bi lasarteoriatarrek bizitza osoko kartzela zigorra dute, beste bi zain daude kondena luzatuko dieten edo ez jakiteko eta Ibon Fernandez Iradi berriz, larriki gaixo
|
dago
espetxean". Egoera hauek salatu eta presoen eskubideak aldarrikatzea beharrezkoa ikusten dute ekimenaren sustatzaileek herrian horregatik hainbat herritar izan ziren Okendo plazan.Jai giroa Pintxoak eta edari postua jarri zuen Herrirak Okendo plazako arkupetan eta erromeria doinuekin bakar batzuk dantzara ere animatu ziren. Hasiera batean, eta oso eguraldi txarra emanda zegoelako, Loidibarrenen egitekoak ziren ekintza baina" euriak tartea utzi du eta Okendon jende gehiago hurbilduko zela pentsatuta egin dugu hemen.
|
|
|
Berriro ere zerbait ari zen gertatzen etxearen inguruan. Astebete ondoren jakin zuten San Kristobaleko gotorlekutik, haren semeak
|
zeuden
espetxetik, preso talde batek ihes egin zuela:
|
|
|
Familiakoak eta lagunak alboan izan zituen azkeneko unera arte. Poltsa soinean, Ekaitz Ibero preso
|
dagoen
espetxe berberera sartu zen. Auzi berean atxilotutako gainerako sei lagunak ez daude han.
|
|
|
Has gaitezen zuzeneko gauzetatik, ekintzak argituz, seinalatzaileak izendatuz. Labade
|
dago
espetxean. Alta, Monbar ostatuaren kasuan bezala, lau pertsona hiltzen dituzularik, bizi osorako espetxealdia duzu.
|
|
|
Horiek horrela, Baiona eta Bilboko mobilizazio erraldoiek erakutsi bezala, Herrirak ezinbestekotzat jotzen du konpromisoak aktibatzen jarraitzea eta milaka herritarren bihotza kolpatzen dituen eskubide urraketa honi erantzun sozial zabala eskaintzea. Euskal jendartearen gehiengoaren mandatua eskutan hartuta, Herrirak atsedenik gabe lan egingo du Angel Figueroa eta Xabier Lopez Peñaren kasuak berriro ere errepikatu ez daitezen eta indarrean
|
dagoen
espetxe politika krudelarekin amaitzeko". Aipatu moduan, hona hemen egunotarako deitu dituzten mobilizazioak: Apirilak 5, ostirala20: 00 Elkarretaratzea udaletxe aurrean, Joxe Martin Sagardia plazan," Berriro gerta ez dadin, salbuespen neurriak eten!" lemapean.Apirilak 6, larunbata15: 30 Autobusa Bordatxoko errotondatik Bilbon deitu den mobilizaziora joateko. 17: 30 Herri mobiliza... Giza eskubideak.
|
|
2014
|
|
|
Gaur egun bigarren graduan
|
zaude
espetxean, horrek pixkanaka egokitzeko aukera eskaintzen du. Baina, era berean, gogorra izango da kalean egun batzuk pasatu ondoren berriro ere espetxera itzultzea, ezta?
|
|
|
Eskaeretan argi da multzo handi bat espetxean ikusi nahi duela fiskalak, bi urte eta hilabete batzuetako zigorra eskatzen duelako. Bi urtetik beherako zigorrarekin ez
|
dago
espetxera joan beharrik, zigortuak indarrean dagoen beste zigorrik ez badu bederen.
|
|
|
Euren etxeetatik urrun, oso urrun daude preso gehienak, beraz. 800 kilometrora baino gehiagora daude 218 preso; 1.000 eta 1.100 kilometrora 77 preso; beste 141 preso 800 eta 1.000 kilometrora
|
dauden
espetxeetan dituzte; 117 Euskal Herritik 600 eta 800 kilometro arteko presondegietan daude; beste 96 400 eta 600 kilometrotara dituzte, eta soilik 80 euskal preso daude Euskal Herritik 400 kilometro baino gutxiagoko kartzeletan. Ondorioz, hurkoak bisitatu ahal izateko, preso bakoitzaren senide eta lagunek 1.223 kilometroko bidaiak egin behar izaten dituzte astero, batez beste.
|
|
|
Estatuaren Barne Segurtasunerako legea erabilita, komunitate eta erakunde indigenetako kide ugari atxilotu ditu, eta operazio horietan, poliziek maputxeak torturatu izan dituzte». Azken zenbaketen arabera, urte amaieran hamabost maputxe
|
zeuden
espetxean gatazkarekin lotutako arrazoiengatik; gobernuak ez ditu sekula preso politikotzat jo, ezta Michelle Bacheletek ere. 2002az geroztik, gainera, diktadura garaiko Lege Antiterrorista ezartzeko eskatu du Santiagok hainbat kasutan.
|
|
|
Guztietan, azalpena bera da: presoa ETArekin lotura izan duelako
|
dagoela
espetxean, ETA ez dela desegin eta presoa ez dela aldendu hartatik. EPPK-k iazko abenduaren 28an iragarri zuen presoek «lege baliabideak» erabiliko zituztela eskaerak egiteko eta kartzela politika bukatzeko.
|
|
|
Iñaki Bilbao Beaskoetxeari ez diezaiola batura hori egin agindu du Bigarren Sekzioak. Preso bakoitza
|
dagoen
espetxera igorri ditu aginduak auzitegiak. Batura ezarri behar dela ebatzi duen kasuetan, espetxe bakoitzak egin ditu orain kalkuluak.
|
|
|
–Niri ez zait batere gustatzen turismo kartzelarioa egitea eta anaia ikusteko lekutan
|
dauden
espetxeetara joan behar izatea. Beraz, tira?
|
|
|
Medikuak haien alde egin zuen, eta, autoritate handia zeukanez, haren iritzia aintzat hartu zuen epaileak. Finean, guztiek saihestu zuten kartzelara joatea, besteak beste, eskualdeko legedian ez
|
zegokiolako
espetxe zigorra egin zuten delituari. Horri esker, ez zuten Anaisen kontua aipatu ere egin?
|
|
|
2011ko urtarrilean 12 urteko espetxe zigorra jaso zuten. Bost urteotan Olatz eta Patxi Euskal Herritik urrun
|
dauden
espetxeetan izan dituzte eta, egun Foncalenteko (Alacant) kartzelan dauzkate preso, etxetik 780 km.ra. Denboraldi honetan apenas izan dute elkar ikusteko aukerarik.
|
|
|
Modu horretan indarrak metatu nahi dira presoak, iheslariak eta deportatuak etxeratzeko helburu nagusia iparrorratz harturik. Izan ere, preso sakabanatuek etxetik gertuen
|
dagoen
espetxean egoteko eskubidea dute, gaixo larriek kalean egotekoa eta iheslari eta deportatuek etxera itzultzekoa. Hori horrela ez den bitartean izango du zentzua Sarek.
|
|
2015
|
|
|
Zer
|
dago
espetxeko harresien gibelean?
|
|
|
Zer lan egiteko eskatzen diozue. Orain da garaia arlo eta izaera askotariko pertsonak batzeko eta bakoitzak bere hondar alea jartzekoa, guztion artean konponbide bat lortu arte. Egun bateko aldarrikapenetatik harago, garrantzitsuak direla iritziagatik, uste dugu lanak eta aldarrikapenak egunerokoa eta askotarikoa izan behar duela; haiek egunero
|
daudelako
espetxean edo ihesean; senideek astero egiten dituztelako milaka kilometro; hilero jipoitu eta bakartu egiten dituztelako...
|
|
|
EH Bilduko legebiltzarkidearen iritziz, EPPK-ko presoak «norabide onean» ari dira urratsak egiten, baina funtsezkoa da espetxean daudenen eskubideak ere errespetatzea, «saminaren aroa» gainditzeko. PSEko idazkari nagusi Idoia Mendiaren iritziz, berriz, azpimarragarria da EPPK-ko presoek agirian esatea ez dituztela inoiz arbuiatuko «borrokan eroritakoen oroimena» eta euren «zeregin militantea». Bere ustez, ziur aski Euskal Herritik gertuago
|
dauden
espetxeetan leudeke presoak «eragindako oinazea aitortu eta ETArengandik aldendu» egingo balira.EAEko PPko presidente Arantza Quirogak, bestalde, Sarek gaurko deitutako manifestazioa «girotzeko» asmoa antzeman dio EPPKren agiriari. PPkoak ez dio berritasunik ikusi oharrari, eta presoak«iragana justifikatzen tematuta» daudela kritikatu du.Gaur presoen eskubideen defentsan egitekoa den manifestazioari babesa agertu dio, ostera, Ipar Irlandako Sinn Fein alderdiak.
|
|
|
Patxi Izko eta Miguel Artxanko Osasunako lehendakari ohiak, Bizkai, Juan Pascual presidenteorde ohia, Jose Gomez zuzendari nagusi ohia, Sancho Bandres diruzain ohia, Txuma Peralta eta Jose Manuel Purroy zuzendaritzako kide ohiak, Tomas Lopez zuzendari komertziala, Diego Makirriain fundazioko zuzendaria, eta Cristina Valencia eta Alberto Nolla higiezin ordezkariak. Horietatik guztietatik, Peralta bakarrik
|
dago
espetxean. Auziak, ordea, soka luzea du, eta oso litekeena da hurrengo egunetan inputatuen kopuruak gora egitea oraindik ere.
|
|
|
Poliziaren aurrean ez deklaratzeko eskubidea zuten arren hori egitera «behartuak» izan direla azpimarratu dute, bereziki, inkomunikazio erregimena ezartzen zitzaienean; alegia, eta besteak beste, deklarazioa konfiantzazko abokatuarekin egiteko eskubidea ukatzen zitzaienean.«Espainiako justiziaren bidegabekeria agerian uzten du erabaki honek», esan dio abokatu horietako batek BERRIAri. Hainbeste denboraren ostean erabakia hartu izana garrantzitsua dela adierazi du, baina gogorarazi du pertsona asko
|
daudela
espetxean «legez kanpoko galdeketetan» oinarritutako epaiekin. Gorenaren irizpide bateratzeak ez duela horiengan eraginik izango ohartarazi du, haien zigorrak atzeraezinezkoak direlako, epaitu zituztenean deklarazio horiei frogatzat jo zituztelako.
|
|
|
Bide orri konfidentzial horren arabera, Zapateroren gobernua espetxe politikan mugimendu batzuk egitekoa zen, PPri erreleboa eman aurretik: gaixotasun larriko preso batzuk askatuko zituztela espero zuten bitartekariek, eta preso batzuk Euskal Herritik gertuago
|
zeuden
espetxeetara eramango zituztela. Sorturen auzia ere mahai gainean izan zen.
|
|
|
Ziega ilun eta hezeetan giltzapetu dituzte baleazale atzerritarrak, Kopenhageko gazteluko kartzelan. Erregearen egoitza ofiziala da gaztelua, eta eraikin nagusiaren barrunbeetan
|
dago
espetxea, lurrazpiko galeria luzeetan barreiatua. Danimarkako hiriburuko espetxe nagusia ez bada ere, politikarekin eta diplomaziarekin zerikusia duten presoak bertan izaten dituzte eta, beraz, zaintza bereziko presondegi bat da.
|
|
|
Espainiako Barne Ministerioak2 argitaratutako datuen arabera, 2014ko otsailean Espainiako Estatuan 66.881 pertsona zeuden espetxeratuak, horietatik 4.278 ziren emakumezkoak, hau da% 6,39 Frantziako Estatuan3, aldiz, 81.053 pertsona zeuden preso 2014ko maiatzean, emakumezkoak 2.851 zirelarik, hots% 3,5 Euskal Herrian
|
dauden
espetxeetan ere emakumezkoen kopurua antzekoa da(% 6,4). 2014ko otsailean, Euskal Autonomia Erkidegoan 1.374 pertsona zeuden preso, 159 ziren emakumezkoak(% 11,6), eta Nafarroan, berriz, 317, horietatik 24 emakumezkoak zirelarik(% 7,6).
|
|
|
berez da aski larria egoera ikusi nahi duenak ikusteko: oso gaixo dauden presoak, zigorraren 3/ 4ak beteak dituztenak, 80 urte dituzten lagunak, eta hori guztia etxetik urrutien
|
dauden
espetxeetan inolako bermerik gabeko tratua jasoz. Europa osoan nekez aurkituko dugu mendeku hutsez egindako espetxe politika horren inhumanoa.
|
|
|
Ez dut ikusten harremanik... Bai, Gaztela aldeko erretxineroren bat
|
bazegoen
espetxean.
|
|
|
1997ko martxoaren 11ko goizean ETAko ekintzaile batek Frantzisko Jabier Gomez Elosegi espetxe psikologoa476 hil zuen tiroz Donostiako Gros auzoko etxetik Martuteneko lantokira abiatzen zen unean. Gomez Elosegi ELAko afiliatua zen, presoen eskubideen alde konprometitutako profesionala, eta konfederazioaren elkarrizketa eta adiskidetzearen aldeko ildoarekin bat egiten zuen Martuteneko militante multzokoa; bere anaia —Martutenen funtzionarioa bera ere— sindikaturako liberatuta
|
zegoen
espetxeetako sektorialaren arduradun bezala.
|
|
|
" Topaketa hasi eta ordu erdira, funtzionario batek, presondegiaren zuzendariaren izenean, idazten ari zen oharrak emaiten ez bazituen bisita geldituko zuela erran dio. " Jonan Fernandezek erantzun dio Eusko Jaurlaritzako kide gisa
|
zegoela
espetxean eta, duintasun instituzionalagatik, baldintza horietan hortan geldituko zela bisita". Espainiar gobernuak Jaurlaritzari buruz duen mespretxu ezin sinetsia gatik.
|
|
2016
|
|
|
Halako batean," Salida al centro penitenciario" dioen seinalea bide ertzean. " Begira, hortxe
|
dago
espetxea", dio Fernanedezek. Errepidetik ikus daiteke presondegia.
|
|
|
Datuak mintzo dira, Etxerat eko kidearen hitzetan: «Hartu urrunen
|
dauden
espetxeak; horietan, hamar hamabost preso egoten dira. Gertukoetan, zero, bat edo bi».
|
|
|
Alabak bakarrik besarkatu nau eta esan dit espetxean dudan guztia ekarriko didala gauerako. Nire askatasuna eskatzeko batzorde bat sortu dute unibertsitatean, nire aldeko kontzertu bat prestatzen ari dira auzoan eta bere mutila prest omen
|
dago
espetxean ere emanaldi bat egiteko.
|
|
|
–Jainkoarren, zergatik zegoen libre hori bezalako gaizkile bat? Zergatik ez
|
zegoen
espetxean, inori minik eginen ez zion lekuan?
|
|
|
Taula gainetik Lontxo Oiartzabal presoaren osabak, honako adierazpena egin zuen, bertan ziren pertsona ugari hunkituz: “Gazte zelarik hartu zuen erabaki batengatik ordainetan omen
|
dago
espetxean Asier, esaten digute Frantziako justizia arduradunek. Bergizarteratzeko beharra omen du eta horregatik egon behar omen du espetxean, askatasunik gabe.
|
|
|
Espetxeak ez du, beraz, legeak dioena betetzen”.Gizatasunaz ere hitz egin zuen, espetxe politikan aurkitzen ez duen gizatasunaz: “Gaur egun indarrean
|
dagoen
espetxe legedia ez dago gizatasun jator baten ikuspegi eta irizpideetan oinarrituta. Oso bestelakoa da:
|
|
|
Ezagunak ditugu Aginaga eta Usurbilgo jaietarako idatzi izan dituen bertsoak. " Bere bertso eta poemekin liburuxka bat argitaratu zen 2007an eta Ateramiñeko sailan ere bere lanak argitaratu izan dira", Usurbilen Nahi Ditugu bilguneak gogorarazi digunez.Duela bi urte, Euskal Preso Politikoen Kolektiboak hartutako erabakien ildotik, epaitegietan beren herritik gertuen
|
dagoen
espetxera eramana izateko eskaera egin zuen 2014ko ekainean" baina helegite guztiak atzera bota ditu Audientzia Nazionalak". Orain, 2017ko martxorako du irteera.Espetxean 25 urte bete ditu Xabier Aranburuk. Urtemugaren harira, Xomorroren lagunek eta Usurbilen Nahi Ditugu taldeak, bi ekimen antolatu dituzte datorren asterako:" Xomorro" 25 urte espetxeanApirilak 20, asteazkena19: 30 Batzar topaketa Potxoenean: Xabier Aranburu" Xomorro" preso aginagarrak 25 urteotan izandako gorabeherak ezagutu eta gogoratzeko bideo emanaldia eta solasaldia.
|
|
|
Zuen burua erruduntzat jotzen baduzue, epailea prest
|
dago
espetxe zigorra ezeztatzera.
|
|
2017
|
|
|
Euskal Preso Politikoen Kolektiboan dauden 105 bizkaitarrei dagokienez, haien senide eta lagunek 81.824 kilometro egin behar dituzte, denera, astero. 105 preso horietatik, hamazortzi besterik ez daude 500 kilometrora baino gutxiagora
|
dauden
espetxeetan. Beste 33, 900 eta 1.000 kilometro bitartean dauden kartzeletan dituzte.
|
|
|
Astebetean munduari 13,2 buelta ematen dizkiote presoen senideek eta lagunek, bisita guztien joan etorrien kilometroak batuz gero. Euskal presoen %80 baino gehiago daude, gaur egun, beren etxeetatik 400dik gora kilometrora
|
dauden
espetxeetan.
|
|
|
Ondo asmatu zuten, izorratzea nahi bazuten". 2002ko abendutik
|
dago
espetxean Gotzon Aranburu.
|
|
|
Senideentzat eta lagunentzat odisea handia asteburuero haiengana joatea, 40 minutuko bisita laburraren truke. Preso bat etxetik 1.100 kilometrora
|
egotea
espetxe politika anker eta gizagabe baten ondorio baino ezin da izan. Are gehiago, herritar asko bizkartzainarekin bizi behar izatearen zamaz arindu diren honetan.
|
|
2018
|
|
|
gatazka konpontzeko eta bizikidetzarako bidean urratsak egin nahi badira, ezinbestekoa da euskal presoen salbuespen egoera bukatzea, eta, horretarako, haien eskubideak errespetatzen direla bermatu behar da. " Gutxienez, etxetik gertu
|
dauden
espetxeetara ekarri behar dituzte presoak, eta gaixo daudenak askatu. Ez gara ari pribilegioak eskatzen; eskubideak errespeta ditzaten nahi dugu".
|
|
|
Iruñean ia dena prest
|
dago
espetxe berria irekitzeko. Eraikina azken ukituen zain dago urte berriarekin batera funtzionatzen hasteko.
|
|
|
Atzoko operazioa salatzeko, elkarretaratzea egin zuten ehun bat pertsonak, Sant Jaume plazan.Madrilen, berriz, Auzitegi Goreneko apelazio gelak deklaratzera deitu zituen Jordi Sanchez Kataluniako presidentegaia eta Joaquim Forn Barne kontseilari kargugabetua; astearte goizean izango dira epaitegian.Aske uzteko eskariakPablo Llarena Goreneko epaileak Sanchezi debekatu egin zion bere inbestidura saiora joatea, eta erabaki horri helegitea jarri zion hautagaiak. Fornek, berriz, aske uzteko eskatuko dio epaileari, hark ere Llarenaren erabaki bati helegitea aurkeztu ostean; urriaren 16tik eta azaroaren 2tik
|
daude
espetxean, hurrenez hurren.Urtarrilean, bestalde, Llarenak debekatu egin zien presidentegaiari eta Oriol Junqueras Kataluniako presidenteorde kargugabetuari Kataluniako Parlamentuko saioetara joatea; biek helegitea aurkeztu arren, Gorenak arrazoia eman zion atzo epaileari.Nacio Digital atariak argitaratu duenez, Sanchezen helegiteak argitu bitartean ez dute beste hautagairik aurkeztuko JxCk eta E... Hedabide horren arabera, asteartean bilera bat egin zuten bi alderdi horiek.
|
|
|
Gasteizko Judimendi auzoko hiru preso gerturatzearen alde ostiralean egitekoak diren kalejira baten berri eman dio hiriburuko udalak Arabako Auzitegiko fiskalari, eta txosten bat zabaldu du jaiak antolatzen dituen elkarteari diru laguntzak kentzeko. Jesus Loza Espainiako Gobernuak Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan duen ordezkariak ere txosten bat eskatu du, ekitaldiaren legezkotasunaren inguruan.Auzo elkarteak argitaratutako aldizkarian Roberto Lebrero presoa agertu izanak piztu du polemika, Fernando Buesaren eta Jorge Diezen hilketan parte hartzea egotzita
|
baitago
espetxean. Auzo elkarteak azaldu du aldizkariak «gizartearen isla» izan nahi duela.
|
|
|
– Erkidegoan
|
dauden
espetxe erakundeen eta establezimenduen antolamendua, araubidea eta funtzionamendua; zentroen plangintza eta eraikuntza; higiezin eta ekipamenduen administrazioa eta ondare kudeaketa; presoen ordainpeko lanaren antolamendua eta neurri alternatiboen betearazpena espetxean; eta gizarteratze jarduerak.
|
|
|
– Barne Ministerioan
|
dago
Espetxe Instituzioetako Idazkaritza Nagusia, 1996tik, Moncloara Jose Maria Aznar (PP) iritsi zenetik. Ordu arte, Justiziakoan egon zen, ehun urte pasatxoan.
|
|
|
– «Terrorismo» kasuetarako, 2003tik Auzitegi Nazionalean
|
dago
Espetxe Zaintzako Epaitegi Zentrala, 5/ 2003 lege organikoa dela eta. Hegoaldean, lehen, EAEko Auzitegi Nagusian eta Nafarroakoan zegoen.?
|
|
|
–Jakinean
|
gaude
espetxe probintzialeko apaiz presoek bafle baten eskaria egina dutela, euren patioan ere entzun ahal dadin presondegi osorako programatu ohi den musika interesgarria. Flamenkoa eta, badaki berorrek.
|
|
|
" Hurbiltzea Presondegiko Lege Orokorretik ondorioztatutako arau orokorraren ezarpenean datza: presoak, posible den guztietan, beren bizilekuetatik gertu
|
dauden
espetxeetan egon behar dira. Guztiak Euskal Herrian daudela esateak pozten gaitu, baina oso garbi dugu, esan genuena zera da:
|
|
|
Olatz Lasagabaster eta Patxi Uranga presoen haur Xuaren lehen urtebetetzearen harira, elkarretaratze berezia deitu du Usurbilen Nahi Ditugu bilguneak, ostiral honetarako, urtarrilaren 26rako iluntzeko 20:00etan Mikel Laboa plazan. Xuak duela astebete, urtarrilaren 19an bete zuen lehen urtea gurasoak
|
dauden
espetxe berean, gugandik ia 600 kilometrora dagoen Valentziako Picassenten.Urtea igaro den arren, gurasoei aplikatzen ari zaizkien salbuespenezko neurrien eraginez, oraindik ezin izan du Usurbil ezagutu. Hara bisitatzera joan beharrean aurkitzen dira senideak.
|
|
|
Urtemuga honen harira, elkarretaratze berezia deitu du Usurbilen Nahi Ditugu bilguneak, urtarrilaren 26rako 20:00etan Mikel Laboa plazan.Euskal presoen hurbilketa abiatzearEguna azken orduko albiste batekin hasi dute Bilbon. Hain zuzen, bake artisauetako batek, Txetx Etcheverryk Radio Euskadin eskaini duen elkarrizketan, hurrengo asteotan estatu frantziarra euskal presoak Euskal Herritik gertuen
|
dauden
espetxeetara (Mont de Marsan eta Lannemezan espetxeetara) gerturatzen hasiko dela iragarri du.Urtarrilak 13, larunbata15: 00 Kepa Junkera eta Sorginak Bilboko Areatzako karpan.17: 30 Manifestazioa Kasillatik" Elkarrekin aurrera egiteko prest gaude. Giza eskubideak.
|
|
|
Gauzak horrela, ez da harritzekoa Iruñeko espetxean zegoen jende gehiena langile xumeak izatea, eta espetxe horretako bizitza baldintzak benetan latzak izatea. Legeak aldatu egin ziren, baina espetxeko errealitatea ez, eta San Frantzisko plazan
|
zegoen
espetxe zaharreko bizitza baldintzak onartezinak ziren bertako presoentzat eta hiriko erreformista edo higienistentzat. Adibidez, 1893an zera adierazi zuen Espetxeetako Batzar Lokalaren lehendakariak:
|
|
2019
|
|
|
Euskal Herritik hurbilago
|
dauden
espetxetara eraman dituzte lau euskal preso. Zehazki, Iñaki Beaumont, Josu Ginea, Jon Lopez eta Aurken Sola presoak Soriara, Mansillara (Leon), Zuerara (Zaragoza) eta Burgosera hurbildu dituzte.
|