|
2010
|
|
|
Horixe hitzartu dute PSOEk eta EAJ, eta, beraz, Urkullu seguru dago Estatutu osoa beteko dela. Baita EAEn
|
dauden
espetxeei dagokiona eta Gizarte Segurantzari dagokiona ere.
|
|
|
Azken urteetan, Ministerioak ETAtik aldendu diren hainbat preso ekarri ditu Euskadira edo Euskaditik gertu
|
dauden
espetxeetara, eta, aitzitik, urrundu egin ditu ETArekin leial jarraitzen duten beste asko.
|
|
2011
|
|
|
Une hartan hasi zen gaur egun planetaren bazter guztietan sufritzen dugun nazioarteko drama. Milioika heriotza, antolatutako krimenaren hazkunde ikaragarria, gainezka
|
dauden
espetxeak eta herrialde gehienek sustengatu ezin duten osasun gastua eragin ditu drama horrek.
|
|
2012
|
|
|
Halaber, euren bizilekuetatik gertu
|
dauden
espetxeetara joateko aukera ere izango dute; hala ere, hurbiltze automatikoak baztertuta daudela azpimarratu dute.
|
|
|
auzipetuak
|
dauden
espetxea ikuskatzeaz arduratzen da.
|
|
|
" Atxilo aldiko bost egunetako inkomunikazioa egoera larrian pasa ondoren, zortzi hilabetez Carabanchaleko ospitalean ingresatua egon zen. Ordutik hona Euskal Herritik ehunka kilometrotara
|
dauden
espetxeetan dispertsatua izan dute: Alcala, Valdemoro, Ocaña eta Herrera de la Mancha, besteak beste", adierazi zuten.
|
|
2014
|
|
|
Euren etxeetatik urrun, oso urrun daude preso gehienak, beraz. 800 kilometrora baino gehiagora daude 218 preso; 1.000 eta 1.100 kilometrora 77 preso; beste 141 preso 800 eta 1.000 kilometrora
|
dauden
espetxeetan dituzte; 117 Euskal Herritik 600 eta 800 kilometro arteko presondegietan daude; beste 96 400 eta 600 kilometrotara dituzte, eta soilik 80 euskal preso daude Euskal Herritik 400 kilometro baino gutxiagoko kartzeletan. Ondorioz, hurkoak bisitatu ahal izateko, preso bakoitzaren senide eta lagunek 1.223 kilometroko bidaiak egin behar izaten dituzte astero, batez beste.
|
|
|
–Niri ez zait batere gustatzen turismo kartzelarioa egitea eta anaia ikusteko lekutan
|
dauden
espetxeetara joan behar izatea. Beraz, tira?
|
|
|
2011ko urtarrilean 12 urteko espetxe zigorra jaso zuten. Bost urteotan Olatz eta Patxi Euskal Herritik urrun
|
dauden
espetxeetan izan dituzte eta, egun Foncalenteko (Alacant) kartzelan dauzkate preso, etxetik 780 km.ra. Denboraldi honetan apenas izan dute elkar ikusteko aukerarik.
|
|
2015
|
|
|
EH Bilduko legebiltzarkidearen iritziz, EPPK-ko presoak «norabide onean» ari dira urratsak egiten, baina funtsezkoa da espetxean daudenen eskubideak ere errespetatzea, «saminaren aroa» gainditzeko. PSEko idazkari nagusi Idoia Mendiaren iritziz, berriz, azpimarragarria da EPPK-ko presoek agirian esatea ez dituztela inoiz arbuiatuko «borrokan eroritakoen oroimena» eta euren «zeregin militantea». Bere ustez, ziur aski Euskal Herritik gertuago
|
dauden
espetxeetan leudeke presoak «eragindako oinazea aitortu eta ETArengandik aldendu» egingo balira.EAEko PPko presidente Arantza Quirogak, bestalde, Sarek gaurko deitutako manifestazioa «girotzeko» asmoa antzeman dio EPPKren agiriari. PPkoak ez dio berritasunik ikusi oharrari, eta presoak«iragana justifikatzen tematuta» daudela kritikatu du.Gaur presoen eskubideen defentsan egitekoa den manifestazioari babesa agertu dio, ostera, Ipar Irlandako Sinn Fein alderdiak.
|
|
|
Espainiako Barne Ministerioak2 argitaratutako datuen arabera, 2014ko otsailean Espainiako Estatuan 66.881 pertsona zeuden espetxeratuak, horietatik 4.278 ziren emakumezkoak, hau da% 6,39 Frantziako Estatuan3, aldiz, 81.053 pertsona zeuden preso 2014ko maiatzean, emakumezkoak 2.851 zirelarik, hots% 3,5 Euskal Herrian
|
dauden
espetxeetan ere emakumezkoen kopurua antzekoa da(% 6,4). 2014ko otsailean, Euskal Autonomia Erkidegoan 1.374 pertsona zeuden preso, 159 ziren emakumezkoak(% 11,6), eta Nafarroan, berriz, 317, horietatik 24 emakumezkoak zirelarik(% 7,6).
|
|
|
berez da aski larria egoera ikusi nahi duenak ikusteko: oso gaixo dauden presoak, zigorraren 3/ 4ak beteak dituztenak, 80 urte dituzten lagunak, eta hori guztia etxetik urrutien
|
dauden
espetxeetan inolako bermerik gabeko tratua jasoz. Europa osoan nekez aurkituko dugu mendeku hutsez egindako espetxe politika horren inhumanoa.
|
|
2016
|
|
|
Datuak mintzo dira, Etxerat eko kidearen hitzetan: «Hartu urrunen
|
dauden
espetxeak; horietan, hamar hamabost preso egoten dira. Gertukoetan, zero, bat edo bi».
|
|
2017
|
|
|
Euskal Preso Politikoen Kolektiboan dauden 105 bizkaitarrei dagokienez, haien senide eta lagunek 81.824 kilometro egin behar dituzte, denera, astero. 105 preso horietatik, hamazortzi besterik ez daude 500 kilometrora baino gutxiagora
|
dauden
espetxeetan. Beste 33, 900 eta 1.000 kilometro bitartean dauden kartzeletan dituzte.
|
|
|
Astebetean munduari 13,2 buelta ematen dizkiote presoen senideek eta lagunek, bisita guztien joan etorrien kilometroak batuz gero. Euskal presoen %80 baino gehiago daude, gaur egun, beren etxeetatik 400dik gora kilometrora
|
dauden
espetxeetan.
|
|
2018
|
|
|
gatazka konpontzeko eta bizikidetzarako bidean urratsak egin nahi badira, ezinbestekoa da euskal presoen salbuespen egoera bukatzea, eta, horretarako, haien eskubideak errespetatzen direla bermatu behar da. " Gutxienez, etxetik gertu
|
dauden
espetxeetara ekarri behar dituzte presoak, eta gaixo daudenak askatu. Ez gara ari pribilegioak eskatzen; eskubideak errespeta ditzaten nahi dugu".
|
|
|
– Erkidegoan
|
dauden
espetxe erakundeen eta establezimenduen antolamendua, araubidea eta funtzionamendua; zentroen plangintza eta eraikuntza; higiezin eta ekipamenduen administrazioa eta ondare kudeaketa; presoen ordainpeko lanaren antolamendua eta neurri alternatiboen betearazpena espetxean; eta gizarteratze jarduerak.
|
|
|
" Hurbiltzea Presondegiko Lege Orokorretik ondorioztatutako arau orokorraren ezarpenean datza: presoak, posible den guztietan, beren bizilekuetatik gertu
|
dauden
espetxeetan egon behar dira. Guztiak Euskal Herrian daudela esateak pozten gaitu, baina oso garbi dugu, esan genuena zera da:
|
|
|
Olatz Lasagabaster eta Patxi Uranga presoen haur Xuaren lehen urtebetetzearen harira, elkarretaratze berezia deitu du Usurbilen Nahi Ditugu bilguneak, ostiral honetarako, urtarrilaren 26rako iluntzeko 20:00etan Mikel Laboa plazan. Xuak duela astebete, urtarrilaren 19an bete zuen lehen urtea gurasoak
|
dauden
espetxe berean, gugandik ia 600 kilometrora dagoen Valentziako Picassenten.Urtea igaro den arren, gurasoei aplikatzen ari zaizkien salbuespenezko neurrien eraginez, oraindik ezin izan du Usurbil ezagutu. Hara bisitatzera joan beharrean aurkitzen dira senideak.
|
|
|
Urtemuga honen harira, elkarretaratze berezia deitu du Usurbilen Nahi Ditugu bilguneak, urtarrilaren 26rako 20:00etan Mikel Laboa plazan.Euskal presoen hurbilketa abiatzearEguna azken orduko albiste batekin hasi dute Bilbon. Hain zuzen, bake artisauetako batek, Txetx Etcheverryk Radio Euskadin eskaini duen elkarrizketan, hurrengo asteotan estatu frantziarra euskal presoak Euskal Herritik gertuen
|
dauden
espetxeetara (Mont de Marsan eta Lannemezan espetxeetara) gerturatzen hasiko dela iragarri du.Urtarrilak 13, larunbata15: 00 Kepa Junkera eta Sorginak Bilboko Areatzako karpan.17: 30 Manifestazioa Kasillatik" Elkarrekin aurrera egiteko prest gaude. Giza eskubideak.
|
|
2019
|
|
|
Euskal Herritik hurbilago
|
dauden
espetxetara eraman dituzte lau euskal preso. Zehazki, Iñaki Beaumont, Josu Ginea, Jon Lopez eta Aurken Sola presoak Soriara, Mansillara (Leon), Zuerara (Zaragoza) eta Burgosera hurbildu dituzte.
|
|
2020
|
|
|
Egun, euskal presoen erdia Euskal Herritik 600 kilometro baino gehiagora
|
dauden
espetxeetan daude; eta, aldiz, %19, 400 eta 600 kilometro artean.
|
|
|
Preso
|
dauden
espetxeetan izan al da koronabirus kasurik?
|
|
2021
|
|
|
Akusatuetako batzuk preso
|
dauden
espetxeko areto batean ari dira egiten epaiketa. Hasieran, hilabete luzatuko zela zabaldu zuten iturri ofizialek; orain, baina, azkar amaitu nahi dutela aurreratu dute, horretarako osasun arrazoiak argudiatuta.
|
|
|
Euskal Herriko kartzelak aparte utzita, Euskal Herritik 250 kilometroko tartean
|
dauden
espetxe hauetara ari dira mugitzen presoak, nagusiki: Zuerara (245 kilometro), Logroñora (170 kilometro), Soriara (260 kilometro), Burgosera (215 kilometro), Dueñasera (310 kilometro) eta El Duesora (170 kilometro).
|
|
|
Zehazki, eskatu dute euskal presoen hurbilketa prozesua burutzea, guztiak gizarte eta familia ingurunetik hurbilen
|
dauden
espetxeetan egon daitezen; euskal preso guztiei salbuespenean oinarrituta ez dagoen espetxe politika bat ezartzea, adin nagusikoak eta eritasun larriak dituztenak lehenbailen askatzea, eta pandemiari lotuta hartu diren neurriak moldatzea, nazioarteko erakundeen gomendioak betetzeko.
|
|
2022
|
|
|
" Juristek, abokatuek eta gizarte eragileek salatu dute azken asteetan. Auzitegi Nazionalak eta Espetxe Zaintzako Epaitegi Zentralak tratamendu batzordeek, presoa hobekien ezagutzen dutelarik, proposatzen dituzten irteera baimenak eta hirugarren graduak oztopatzen jarraitzen dute", salatu du Sarek.Zenbakitan," Euskal Herritik kanpo
|
dauden
espetxeetan dauden 85 pertsonek euskal kartzeletan egon lukete. Espetxe legeria arrunta aplikatuko balitzaie, euskal preso gehienek askatasuna ezagutu lukete, modu batean edo bestean.
|
|
2023
|
|
|
Asier Borrero, Gregorio Eskudero, Garikoitz Etxeberria, Faustino Marcos eta Irantzu Gallastegi euskal presoak Euskal Herriratuko dituztela jakinarazi dute Espainiako Espetxe Erakundeek; denak Eusko Jaurlaritzaren esku
|
dauden
espetxeetarako mugituko dituzte. Espainiako kartzeletatik Euskal Herrira lekualdatzeko geratzen ziren bost presoak dira —Alcalan jarraituko du Jaione Jauregik— Etxerat elkarteak eta Sare Herritarra plataformak «itxitzat» jo du «hainbeste urtez luzatu den sakabanaketa politika».
|
|
|
Lehen graduen aplikazio orokortua eta urruntze politika kritikatu dituzte, urteetan espetxe zigorrak are «krudelago» bihurtu dituzten bi elementu: «Emakumeentzako izendatuta
|
dauden
espetxeen eskasia dela eta, euskal emakume presoen egunerokoa gizonezkoena baino zailagoa da».
|
|
|
Eñaut Zubizarretak girotu zuen ekitaldia, biolontxeloarekin, eta hitza hartu zuten gero Etxerat eko ordezkariek, sakabanaketaren ondorioak azaleratzeko, hainbat egoera zail gogora ekartzeko: «Ordu erdikoak izaten ziren bisitak, adibidez, Salto del Negro espetxean, Kanaria uharteetan, eta Mallorca, Ceuta edo Melilla bezain urruti
|
dauden
espetxeetan ere bai, haraino joan eta gero». 1998 urtean bukatu ziren beste kontinenteetara egindako urruntzeak, baina ez, ordea, euskal presoei ezarritako sakabanaketa politikaren ondorioak:
|
|
|
Ziklo honek utzitako tituluetako bat izan da euskal presoei aplikatutako sakabanaketa politikaren amaiera. Pedro Sanchez Espainiako Gobernura iristearekin, euskal presoak Euskal Herritik gertuago
|
dauden
espetxeetara lekualdatzeko mugimenduak hasi ziren, eta prozesu horri martxoaren amaieran eman zitzaion bukaera, Espainiko Espetxe Erakundeek estatuan geratzen ziren azken sei presoen Euskal Herriratzea iragarrita —Alcalan dago oriandik Jaione Jauregi—.
|
|
|
Pedro Sanchez sozialista iritsi zen Moncloara, eta «bestelako espetxe politika bat» iragarri zuen gobernuburu kargua hartu berritan; hilabetea amaitu aurretik adierazi zuen 70 urtetik gorako presoak eta gaixo daudenak hurbiltzeari ekingo ziola. Azken legealdian burutu da osorik prozesua, eta Espainian zeuden motibazio politikoko euskal preso guztiak Euskal Herrian daude martxotik —Jaione Jauregi da salbuespena—; gehienak, Eusko Jaurlaritzaren kudeaketapean
|
dauden
espetxeetan. Horiek hala, presoen eskubideen aldeko eragileen lehentasunak aldatu dira, nahiz eta oztopo horien jatorria bera izan:
|