|
2002
|
|
|
Egoera horren jatorria merkatuan dagoen arren, ondorioak ez. Horiek kafea lantzen den lekuetan daude, Ekuatoretik hurbil
|
dauden
eskualde tropikal eta subtropikaletan, non munduko herrialderik pobreenak baitaude, eta bertako laboreen %70 ekoizle txikien esku baitago. Horren ondorioz, herri pobreenak pobretu egin dira, kafe eremuetako goseteak, analfabetismoa, sendagaiak eskuratzeko aukerarik eza, langabezia, soldatak hondoratzea, nahitaezko emigrazioa eta nekazariak laborantza errentagarriagoetara desbideratzea, hala nola kokara.
|
|
2003
|
|
|
Funtsean, dagoeneko kalte hartuta
|
dauden
eskualdeetan giza jardueraren ondorioak kontrolatuko badira, baliabideen administrazioa hobetu beharra dago.
|
|
|
Hori garrantzitsua da, batez ere norbaitek dutxa edo bainu bat hartu ondoren. Behar hori, gainera, erabilitako uraren tenperaturarekiko proportzionala da; izan ere, zenbat eta beroago egon, orduan eta handiagoa da lurruntzea, baita etxea
|
dagoen
eskualdeko hezetasunere. Gelak kanpora ematen duen leihoa badu (beti da gomendagarria), dutxa edo bainua hartu eta minutu batzuetara behintzat ireki behar da.
|
|
|
Itsaski kontsumoari dagokionez, zientzialariek egiaztatu dute ez dagoela alde nabarmenik arrantza eremuetan bizi ziren amen eta ez arrantzan bizi ziren amen artean. Hau da, ez
|
dago
eskualdeen arteko alderik kontsumitutako produktuetan, egoera bereziren bat ez bada. Bibliografía Dabeka RW.
|
|
|
Birusa 40º N eta 35º S arteko herrialde batzuetan dago. Serologia bidez frogatu da mingain urdinaren birusa dagoela Culicoides bektorea
|
dagoen
eskualdeetan (adibidez, Afrikan, AEBetan, Erdialdeko Amerika, Hego Amerika eta Asiako eta Ozeaniako zenbait herrialde). Hala ere, herrialde gutxi batzuetan bakarrik ikusi da birusaren isolamenduagatik baieztatuta dagoen gaixotasun klinikoa.
|
|
2004
|
|
|
Argi ikusi nuen eskolarik ez
|
dagoen
eskualdeetan, munduko herrialde txiroenetan, estudiatzen ez duten pertsonen multzoa gizartearen osagai zigorgarriena dela.
|
|
|
Azken bost urteak jauzi kualitatibo handia izan dira mundu erdiko osasun sistemetan. Izan ere, Kanadan, esaterako, zibermedikuntza dagoeneko martxan
|
dagoen
eskualdean, pazienteen ospitalerako joan etorrien kopurua %40raino murriztu da. Espainian telemedikuntza ezartzeak komunitate medikoak lan burokratikoetarako ematen duen denboraren %40 inguru aurreztea ekarriko luke, eta hori, ezbairik gabe, laguntza medikoaren osagai humanoa izango litzateke, adituen arabera.
|
|
|
Gainera, Nazioarteko Moneta Funtsak (NMF) hazkunde ekonomiko handia aurreikusten du eskualdean. Hazkunde hori munduko handiena izango da aurten, eta %6, 5 finkatzen du garapen bidean
|
dauden
eskualdeetarako eta %4, 2 ekonomia industrializatuetarako, hala nola Singapurrerako. “Food and Hotel Asia 2004” azoka zazpi atal espezializatutan banatzen da:
|
|
|
SEAICek espero du 50.000 eta 60.000 bisita jasotzea egunero, eta, beraz, handitu egin da webgunea ostatatuta dagoen zerbitzariaren ahalmena. Interesdunek 20 polen baino gehiagori buruzko datuak kontsultatu ahal izango dituzte, ikuspegi klinikotik garrantzitsuenak direnak, eta Espainiako 23 estaziori buruzkoak, hau da, mota polinikoen ezagutzan eta datu bilketan adituak diren langileak
|
dauden
eskualdeei buruzkoak. Maiatzean eta ekainean, alergia gehien dutenek egunero eguneratuko dute orria.
|
|
|
Gainera, animalien eta landareen hondakinek biodibertsitate handiko enklabe edo babesleku bat dagoela adierazten dute. Bertan, landareak eta animaliak baldintza leun samarren bidez babestu ziren, Pleistozenoko glaziazio luzeetan nagusi zen hotzaren gogortasunaren mende
|
zegoen
eskualde baten barruan. Oraingoz, leizeak neurtzen dituen 18 metroen goiko bi metroak baino ez dira hondeatu, eta, hortik aurrera, fosil garrantzitsuenak aurkituko ditugu, duela 50.000 eta 135.000 urte Torre Pacheco ko eremu horretan bizi izan ziren hominidoen eta animalien hondakinak baititu.
|
|
2005
|
|
|
Guarani etniako dozenaka haur desnutrizio larrian bizi dira Mato Grosso do Suleko erreserba batean (Brasil), eta horietako batzuk hiltzeko arriskuan daude, bertako prentsan irudi batzuk argitaratu ondoren agintariek aitortu dutenez. Osasunaren Fundazio Nazionalaren arabera, bost urtetik beherako 1.773 haur
|
daude
eskualdeko hiru herrixketan erroldatuta, %14k desnutrizio larria dute, heriotza arriskua dakarrena, eta beste %19k desnutrizio ertaina. Mato Grosso do Sulen prentsak gogor kritikatu ditu agintariak, indigenen egoera muturreraino iristen utzi dutelako.
|
|
|
Aurkikuntza horrek zalantzan jartzen ditu fenomeno horiek nola sortzen diren azaltzen duten teoria konbentzionalak; izan ere, 2002ko uztaileko deiadarra “espero zitekeena baino askoz eremu zabalagoan gertatu zen”, azaldu zuen Louise Harrak, ikerketaren arduradunetako batek. “Datuek erakusten dute aldaketa magnetikoak eskala txikian erregistratu zirela jardunean
|
zegoen
eskualde nagusiaren inguruan, harik eta leherketa gertatu zen arte, eremu hori guztia estali baitzuen”, gehitu zuen. Harraren aburuz, azterketak zera dio:
|
|
|
Toliman, Andeetako eskualde batean, “lechona” plater nagusia da; arrozez betetako txerrikiarekin egina, energia iturri garrantzitsua. Baina, zalantzarik gabe, Santandereetan da, herrialdearen iparraldean
|
dagoen
eskualdea, non bat dagoen Kolonbiako gastronomiako platerik deigarrienak. Bai “hormiga culona” izenak ez du sekreturik ezkutatzen, plater hau osatzen duten elikagaiak inurri frijituak dira atzeko aldearekin handia, benetan, erronka handia turistarik handienarentzat abenturazaleak.
|
|
2006
|
|
|
Gero, eurite handien bidez ikusiko dira haien ondorioak, Ekuadorren, Bolivian eta Mexikoko Golkoak bustitako estatu iparramerikarretan, besteak beste, eta lehorteen bidez Amerikako kontinentearen erdialdeko eta hegoaldeko zenbait eskualdetan. Latinoamerikako zenbait herrialde, “El Niño” delakoak 1997an eragin zituen ondorio suntsitzaileak gogorarazten dituztenak, euri jasetarako edo gerta daitezkeen lehorteetarako prestatzen ari dira
|
dagoen
eskualdearen arabera. Hala ere, NOAAk dio fenomenoak ez duela lortuko duela hamar urte erregistratutako intentsitatea.
|
|
2007
|
|
|
Uda partean, postu denetan
|
daude
eskualdeko basozainak koordinatutako begiraleak.
|
|
|
Hormona horren gabeziak enanismoa eragiten du, saiakuntzaren egileen arabera, frogatu baitute saguaren hazkundearen hormonaren ondoan dauden SINEB2 asaldura batzuek gene horren adierazpena galtzea eragiten dutela, eta gene hori zelulen hazkundean, zahartzean eta mitosian inplikatzen dela. Aurkikuntza garrantzitsua da, izan ere, SINEB2 asaldura hori hazkunde genearen gorputzetik oso urrun
|
dauden
eskualdeetan kokatzen da, eta ondorio bera eragiten du: hormonaren beraren eremu kodifikatzailea zuzenean aldatuko balitz bezala, bi kasuetan genearen adierazpena galtzen baita.
|
|
|
Errusiak kalkulatu du 10.000 milioi tona hidrokarburo
|
daudela
eskualdean
|
|
|
«Ezin dituzu seme alabak ondo zaindu, gazteegia bazara» bezalako esaldiak jaso ziren kontsultan. Estimazio kulturalak Familia plangintzako estrategien beharra justifikatuta, kontsultatutako emakume etorkinek arrazoitu zuten ugalkortasun handiagoa
|
zegoela
eskualde pobreenetan eta landa inguruneetan. «Landan, seme alabak hirian baino askoz merkeagoak dira, eskolako eta arropako gastuei aurre egin behar baitzaie, besteak beste».
|
|
2008
|
|
|
2004ko urtarrilean, “Spirit” eta “Opportunity” ibilgailu esploratzaileak iritsi ziren Martera. Globo indargetzaileak erabili zituzten, eta Marteren ekuatoretik hurbil
|
zeuden
eskualdeak aztertu zituzten. Ur eta lur laginak Gainazala ukitu aurretik, 01:53an (Espainiako ordua), Phoenixek armarri termikoa zabaldu zuen, eta radarra erabili zuen altuerari buruzko informazioa izateko eta jaitsiera abiadura bertikala eta horizontala kalkulatzeko, jaitsiera suziriak pizteko.
|
|
|
Ikerketa Ipar Carolinako Dukeko Unibertsitateko bi GKE estatubatuar eta zientzialarik egin dute, eta ohartarazi du denbora tarte laburrean petrolio plataformek eta gasbideek estal dezaketela eremu hori, non baitago biodibertsitate handiena eta planetako oihan zabalenak. Izan ere, dagoeneko 180 petrolio esplorazio eta gas esplorazio
|
daude
eskualdean. Bloke horiek 688.000 kilometro karratuko azalera betetzen dute Kolonbia, Ekuador, Peru eta Brasilgo lurraldeetan.
|
|
|
biztanleriaren ia %10 analfabetoa da (34 milioi pertsona) edo gazteen eta helduen %40k (110 milioi pertsona) ez dituzte amaitu lehen hezkuntzako ikasketak. Jakina, alde nabarmenak
|
daude
eskualdea osatzen duten herrialdeen artean, baita horien artean ere; adibidez, Uruguain analfabetismo tasa biztanleen %2, 2ra baino ez da iristen, eta Guatemalan, berriz, kopuru hori %25etik gorakoa da. Hala ere, atzerapen horren arrazoiak berberak dira herrialde guztietan, eskualdeko bi ezaugarri sakonenen ondorioz:
|
|
2009
|
|
|
Garatzen ari diren nazioetan, kopurua bikoitzera hurbiltzen da, garuneko kalte iraunkorra eragin dezaketen kalteak jasateko arrisku handiagoa dagoelako. Munduko epilepsia kasuen %90 inguru garapen bidean
|
dauden
eskualdeetan gertatzen dira, OMEk dioenez. Osasun agentziak azaldu duenez, epilepsia herrialde guztietako pertsonei eragiten dien garuneko gaixotasun kronikoa da.
|
|
|
Batez beste, 2,6 haur jaio dira emakume bakoitzeko: 1,6 seme alaba herrialde garatuetan, 3,2 garapen bidean
|
dauden
eskualdeetan (Txina kontuan hartu gabe) eta 4,7 gutxien garatutako eskualdeetan. Ugalkortasun handiena Saharaz hegoaldeko Afrikan dago; eskualde pobreenetako bat izan arren, batez bestekoa 5,4 seme alaba da emakume bakoitzeko, eta populazioa %2, 5 hazten da urtero, Latinoamerikan eta Asian baino bi aldiz gehiago.
|
|
|
Horregatik, aditu horiek lagundutako migrazioen alde ere egiten zuten, eta esaten zuten egungo kontserbazio neurriak ez direla nahikoa espezieak babesteko, tenperatura 3 °C tik gora igotzen bada. Lagundutako migrazioen adibideak Orain arte egin diren birkolokazio ohikoenen ondorioz, espezieak lehendik
|
zeuden
eskualdeetara eraman dira. 1994an, AEBetako Arrantza eta Bizitza Basatiaren Zerbitzua.
|
|
2010
|
|
|
Genero berdintasuna eta emakumearen jabekuntza sustatzea. Matrikulazioan generoen parekotasuna garapen bidean
|
dauden
eskualdeetara hurbiltzen da, baina pobreziak hezkuntza oztopatzen du. 2015 Plataformak eta gehiagok uste dute emakumeak direla pobreziaren, desberdintasunen eta generoagatiko bereizkeriaren biktima nagusiak.
|
|
|
Hala ere, Gnanadesikan ek dioenez, azterketa horren alderdirik interesgarriena da ondorioak desberdinak direla eskualde bakoitzaren ezaugarrien arabera. Kopuru txikia duen eskualde batean kolore gutxiago badago, urakanak gutxitu egin daitezke, baina fitoplankton asko
|
dagoen
eskualdeetan gertatzen bada, kontrako eragina izan dezake, azaldu du AEBetako zientzialariak. Halaber, esan du itsas korronte handienak dituzten eremuak ur lasaiak baino sentikorragoak direla planktonaren kolore aldaketekiko.
|
|
|
Hamarkada gutxi batzuetan, glaziarrak urtzeak murriztu egin lezake ur eskuragarritasuna eremu lehor batzuetan, hala nola Erdialdeko Asian eta Andeetan. Eurite eta eurite gutxi
|
dagoen
eskualde horietan, glaziarren atzeraldiak, Europarekiko eta Asiako zenbait alderdirekiko, askoz eragin handiagoa izango du urtaroko ur eskuragarritasunean. “Glaziarrik gabe, ibaien maila jaitsiko da eta ur hornikuntzan arazoak izango dira, batez ere udaberrian eta udan.
|
|
2011
|
|
|
Lan horren oinarria da Kanbodiako arkuko tenperatura igotzea bi gradutan, neguan. Izan ere, Europako iparralderago
|
dauden
eskualdeek ikusiko dute, zenbaketa globaletan, murriztu egiten dela haien heriotza tasa negu leunagoen ondorioz, nahiz eta zenbaketa globalak eta hegoaldean erregistratuko den hilkortasunak, oro har, zientzialariek urtean 15.000 heriotza klimatiko gehigarri izan litezkeela bermatzen duten. Egindako laginketaren arabera, egun arrunt batean, 21 pertsona hiltzen dira Europan milioi bat biztanleko, baina estres klimatiko handieneko egunetan hotz edo bero handiagatik 30 pertsona inguru hiltzen dira, eta, hain zuzen ere, muturreko egun kopurua handituko da, zientzialariek adierazi zutenez.
|
|
|
Mikrokredituaren V. Mundu Gailurrak, Valladoliden egin denak, mikrokredituek txirotuei mesede egiteko duten gizarte boterea nabarmendu du. Hala nabarmendu dute Garapenerako GKEek, non mikrofinantzak funtsezko elementutzat jo baitituzte ekonomia bultzatzeko eta gutxien aurreratuta
|
dauden
eskualdeen bizi baldintzak hobetzeko.
|
|
|
Hori dela eta, Nazio Batuek Giza Eskubideen Deklarazio Unibertsalaren onarpenaren urteurrena ospatzen den jardunaldi bat eskaintzen die, Batzar Orokorrak 1948ko abenduaren 10ean aldarrikatu zuena. Giza eskubideen urraketak
|
daude
eskualde guztietan, baina teknologia berriek beste bide bat bultzatu dute giza eskubideak defendatzeko. Oraingo honetan, Egunak “giza eskubideen defendatzaile guztiak” omenduko ditu, eta horiei buruzko mundu elkarrizketan parte hartzera gonbidatzen ditu.
|
|
2012
|
|
|
Bigarren Hezkuntzako ikasketak egiteko adina duten ikasle asko Lehen Hezkuntzan daude. Saharaz hegoaldeko Afrikan
|
daude
eskualde guztietako bigarren hezkuntzako adierazle okerrenak. Bigarren hezkuntza hasteko adinean dauden 71 milioi haur ez daude eskolan, eta 15 eta 24 urte bitarteko 127 milioi gazte eta nerabe analfabetoak dira, gehienak Hegoaldeko Asian eta Saharaz hegoaldeko Afrikan.
|
|
2013
|
|
|
Leihoaren orientazioa ere kontuan hartu behar da; izan ere, ez da gauza bera iparraldeari hegoaldera ematen badiozu, eta, gainera, dagoen lurraldeko klimaz gain. Hegoaldean gune bero batean ematen duen leiho batean, gortina bat komeni da, eta haren koloreak eta lodierak klima hotzagoa eta iparralderantz orientatua
|
dagoen
eskualde batean dagoen batean baino argi gutxiago pasatzen uzten dute. Hirugarren elementu garrantzitsua sukaldaritzaren estiloagatik da.
|
|
2014
|
|
|
Nekazaritza intentsiboaren mende
|
dauden
eskualdeek sufritzen dute gehien, nahiz eta penintsulako lurralde guztiari eragiten dion.
|
|
|
Terrazako lorategirako landare onenak aukeratzea Irudia: Daniel Lobo Haztegi bateko arduradunaren aholkua da terrazako lorategirako landare onenak hautatzeko gida onena,
|
dagoen
eskualdearen arabera. Espezialistek gomendatuko dute zer klima baldintza dauden, non dauden, eguzkiarekiko esposizioa, orientazioa eta haizearekiko kokapena.
|
|
2015
|
|
|
AZPIELIKADURAREN PREBALENTZIA GARAPEN BIDEAN
|
DAUDEN
ESKUALDEETAN
|
|
|
GARAPEN BIDEAN
|
DAUDEN
ESKUALDEAK
|
|
|
Guztira, OMEk kalkulatu du emakumeen mutilazio genitala (MGF) Afrikako, Asiako eta Ekialde Ertaineko 28 herrialdetan egiten dela (Amnistia Internazionala 29 herrialdetara igotzen da, eta Latinoamerikako eskualde batzuk barne hartzen ditu). Malí da errotuago
|
dagoen
eskualdeetako bat, zehazki, Nazioarteko Plana: 5 urtetik beherakoen ia %50 eta 6 eta 14 urte bitartekoen %77, gurasoen baimenarekin.
|
|
|
SEEko RECCAR (Baliabideak eta Kardiologiako Kalitatea) proiektuaren datuek agerian uzten zuten 2011n miokardio infartuaren hilkortasun tasa% 7,84 izan zela ospitalean. Hala ere, alde handiak
|
zeuden
eskualdearen arabera: Nafarroan, komunitate hobea zegoen,% 6,06, eta Valentzian, berriz,% 9,57 Ehuneko horiek ere aldatu egiten dira, erkidego berean zentro desberdinak alderatzen badira.
|
|
|
CONSUMER EROSKI Gastronomia barietate eta tradizio gastronomikoagatik nabarmentzen da Espainia. Inork ez dio eusten
|
dagoen
eskualdearen arabera egindako egosi aberats bati, haragi pieza on bati txingarretan, parrillan edo gisatuan, edo esne txerri edo txerrikume batean. Inoiz huts egiten ez duten klasikoak dira, eta, horregatik, familia askoren aukeraketa ere egiten dute, kasu berezietan biltzeko eta «etxean bezala jaten» gozatzeko (baina prestatu beharrik gabe).
|
|
2016
|
|
|
Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundeak (UNESCO) efemeride hau oroitu nahi du “Iragana irakurri, etorkizuna idatzi” lelopean, eta nazioarte mailan egindako ahaleginen eta aurrerapenen bost hamarkadak ohoratu nahi ditu mundu osoko alfabetatze tasak handitzeko. 2015ean, matrikula tasa osoa% 91ra iritsi zen garapen bidean
|
zeuden
eskualdeetan, eta eskolara joaten ez ziren haurren kopurua ia erdira jaitsi zen planetan. Lorpenak gorabehera, Garapen Iraunkorraren eta istorio pertsonalen Agendaren bidez (Anastasie kongoarena, adibidez), alfabetatzeko pausoak ematen dira.
|
|
|
Mendebaldeko Asian eta Afrikako iparraldean eskolara joaten ez diren haurrak ugaritu egin dira Hala ere, erronka berriek zerikusia dute Mendebaldeko Asian eta Afrikako Iparraldean eskolara joaten ez diren haurren hazkunde kezkagarriarekin, pobrezia, gatazka armatuak eta bestelako larrialdiak direla eta. Ez da ahaztu behar Saharaz hegoaldeko Afrikak lehen hezkuntzako matrikulazioan aurrerapauso nabarmenenak lortu zituela garapen bidean
|
dauden
eskualde guztien artean (1990ean% 52 izatetik 2012an% 78 izatera), nahiz eta oraindik ere aldeak dauden landa eremuen eta hiri eremuen artean. Analfabetismoak emakume kongoarrak jotzen ditu Analfabetismoa gainditu nahi duten herrialde batzuen errealitatearen adibide bat Kongoko Errepublika Demokratikoa da.
|
|
|
Aipatzekoa da, halaber, Kolonbiako afrokolonbiar eta indigenen kasua ere, %33 eta %31 analfabetismoa, gainerako biztanleen ia hiru aldiz gehiago. Kasu hori errepikatu egiten da Ekuadorren, historikoki baztertuta
|
dagoen
eskualde honetan Milurtekoko Eskola berriak aurrera ateratzeko. Gatazkan dauden herrialde eta eremuetan bizitzea.
|
|
2018
|
|
|
Legearen ikuspegitik, senar emazteak (Estatuko arau batek arautua, Kode Zibilaren 44 artikulua) eta izatezko bikotea (lege autonomikoetan jasoa) ez dira gauza bera, eta ez dituzte eskubide berberak, nahiz eta desberdintasunak dauden lekuaren arabera. Autonomia erkidego bakoitzak izatezko bikoteei buruzko araudia duenez, alde gutxi
|
dago
eskualde batzuetan; beste batzuetan, berriz, aldeak nabarmenak dira. Beraz, ezkondu gabe egoteak baditu bere eragozpenak.
|
|
2021
|
|
|
Beste eremu eta ingurune batzuetara esporta daitekeen tratamendu eredua da? Aktibo
|
dago
eskualdeko oinarrizko laguntzako lau zentrotan, eta denei zabaltzea da gure asmoa. Ospitale unitatea gara, baina uste dugu lehen mailako arretan egin litzatekeela hori, esku hartzearen lehen urrats gisa eta mundu guztia sar dadin.
|
|
2023
|
|
|
Denbora jakin batean dirua itzultzen ez badu (adibidez, astebetean), legezko ekintzak hasiko dira. Joan bitartekaritzara Autonomia erkidego batzuek bitartekaritza zerbitzua dute eta, beraz, etxebizitza
|
dagoen
eskualdeak zerbitzu hori badu, aurrena hona jo da demanda aurkeztu baino lehen. Arbitraje zerbitzu hori badago, adibidez, Euskal Herrian (Bizilagun) edo Madrilgo Erkidegoan (Madrilgo Erkidegoaren Alokairurako Arbitraje Kontseilua).
|