2001
|
|
Gainontzekoak han daude, armairuan. Behin edo behin pentsatu izan dut erakusketaren bat egitea, baina senarrak erotuta
|
nagoela
esaten dit. Egunen batean ito egin behar dugula horrenbeste sostenen artean, armairuan ez dagoela tokirik bere gorbatak zintzilikatzeko... eta abar eta abar.
|
|
Irratia lagata egunkarian hasi nintzenetik, gauzak okerretik okerrera zihoazela iruditzen zitzaidan. Senarrak lasai
|
egoteko
esaten zidan, hasieran guztiei egiten zaiela aldapa gora lan berria. Jendea ezagutu behar nuela, egoera eta gune berri batera ohitu eta, batez ere, ez zela berdina irratian edo egunkarian aritzea.
|
|
Marcos, Marcos, deitu zion Lucasek sofatik, hil edo biziko kontua esan balio bezala. Marcos eseri eta izterrean hiru zaplada eman eta gero, Lisboan hamaika gradu
|
zeudela
esan zion eta Dublinen lau. Vienan mundu osoko musikaririk onenekin orkestra ezohiko bat osatuko zutela, inoiz egindako kontzerturik ikusgarrienerako.
|
|
Gustura ari naiz orain hori guztia gogoratzen, ezelango zirrararik egon ez bada ere. Are gehiago, pozik
|
nagoela
esango nuke amaren monologo histerikoagatik izan ez balitz. Kasurik ere ez diot egin.
|
|
Nekatuta
|
nago
esan zion Lucasek Marcosi. Marcosek galdetu zion zergatik eta esan zion ezin zara nekatuta egon egun osoa ohean.
|
|
Marcosek ipuina eskatu zion Mariari, irakurri nahi zuela. Mariak mahai gainean
|
zegoela
esan zion. Lucasen logelara joan zen gero.
|
|
Egungo egunean zailtxo da Indian suge liluratzailerik ikustea. Nire lagunek lehenago asko
|
zeudela
esaten didate. Alde batetik, animaliak errespetatzeko agintzen duen legea zabaldu zen India osoan 1972an.
|
|
‘Beste alde batetik, Goiori buruz, hobeto
|
dagoela
esan nahi dizut.’
|
|
Mahai gaineko globomundiaren alboan jarri eta Don Patriciok bi polo
|
daudela
esan zigun, goikoa iparraldekoa eta behekoa hegoaldekoa, eta gure planeta bueltaka ari delarik, eta ttaka bultzatu zuen globoa, biraketaren ardatza polo bien arteko lerro imajinarioa dela.
|
|
Nik ez nuen ezer ikusten, baina han sakonean itsasontzi bat
|
zegoela
zioen Juan Bautistak.
|
|
‘Hementxe gaudek, munduaren gerrian
|
gaudela
esan zezakeagu... ’
|
|
Oinak ditin, ibiltzeko... ’ ‘Eta ipurdi masailak, esertzeko! ’ diot, muturtuta. Armandok labearen atea zabaldu eta oraindik ondo egin gabe
|
dagoela
esan du.
|
2002
|
|
–Esan iezaiezu, xuxurlatu zion Zilarbizik Pertseori?, Ninfak non
|
dauden
esaten dizutenean emango diezula begia. Haietxek baitira hegan egiten duten oinetakoen, zorro sorginduaren eta ikusezintasunaren buru babesaren jabeak.
|
|
–Ene andere agurgarriak, esan zien Pertseok, ezezagunekin adeitasun eta kortesia handia erabiltzeko erakutsi baitzion bere amak?: begia eskuan daukat, eta hortxe gordeko dut arreta handienarekin zuetakoren batek Ninfak non
|
dauden
esaten didan arte. Nik bilatu nahi ditudan ninfa horiek zorro sorgindua dute, hegan egiten duten oinetakoak eta?
|
|
Zilarbiziren arrebak gorgonak uharte bateko itsasertzean
|
zeudela
esan zuenean, hegan zebilen lekutik zuzen zuzenean mila bat metro beherago begiratu zuen Pertseok eta uharte koxkorra ikusi zuen.
|
|
Aitzakia gehiagorik gabe, abentura hura hasteko prest
|
zegoela
esan zion.
|
|
Hori esan du. Eta dezente
|
dagoela
esateko. Eta derrigorrean azaldu behar dugula.
|
|
–Hi, Imanol, zertara zatorrek hori guztia? Gustura
|
hagoela
esango nikek. Zeozer gertatu zaik, ezta?
|
|
–Pare bat aste? Eta lasai
|
egoteko
esaten duk?
|
|
–Nahi al dun hara joatea eta Imanoli pixka batean
|
egoteko
esatea? –proposatu zion Arantxak.
|
|
Goizuetan, behintzat, Errero Bordan, bazen zakur bat, Dik, goseak amorratzen
|
zegoela
esateko, etxolan zuen jan ontzia ahotan hartu eta nagusiarengana joaten zena.
|
|
Edo bera dagoen tokia bere barrutia dela jakinarazteko. Bestetan, larrialdian, bakarrik edo goibel
|
dagoela
esateko.
|
|
Lurrera begira
|
zegoela
esan zizkidan Sarak hitz haiek. Gero, burua goraturik, gaineratu zuen:
|
|
–Beren etxeetan gaixo
|
nagoela
esan diete, eta nirekin ibiltzen badira, hil egingo direla.
|
2003
|
|
Posizio antihigieniko horretan egon zen hagin garbitzaileak alde egin zuen arte. Arin irten zen dutxatik orduan, eta ate ondoan hasi zen gorputza lehortzen, norbaitek komunera sartzeko konatoa eginez gero atea berehala ixteko eta Okupatuta
|
dago
esateko.
|
|
Matias konortea galtzen hasi zen hainbeste azalpenekin, eta pentsatu zuen gizon hura bisionario bat zela, eta Eskerrik asko esan zion, itzuliko ziola makila bueltan. Trankil
|
egoteko
esan zion gizonak, beste hamazazpi zeuzkala etxean.
|
|
Besterik zioen arren, seguru nago Monikak gau horretan erabaki zuela nirekin bizitzera etortzea. Arranbideren ostatuan bertan egin genuen lo eta biharamunean etxera bidean, autoan nire kontra kiribildurik, gu bion arteko hitzarmena hausteko prest
|
zegoela
esan zuen. Nik ez nion ezer erantzun edo ez entzunarena egin nuen.
|
|
Tarteka, eskale horietako batek klasikoren baten mendeurrena zela gogoratzen zuenean, pozarren hartzen omen zuen parte Romainek zubi baten itzalean edo plazaren bateko arkupetan eratzen ziren literatura eztabaida horietan, betiere aldian behin botilak altxatu eta idazle horren alde topak eginez. Hor
|
zeudela
esan ohi zuen, eroritako gizaki horiengan, bizitzaren metaforarik ederrenak, eta banekien autobiografiaren bat idaztekotan hor zituela kontakizun iturririk onenak. Urruneko hotelen batetik deitu ohi zuen astebete edo biren buruan eta banekien orduan paper konbentzionalagoren bat antzezten arituko zela, Romain Garyren itxurak eginez, esate baterako, horixe baitzen behin eta berriz irakurtzen zuen idazlea, Emile Ajar asmatu aurretik eta ondoren.
|
|
–Orain ere, hilik
|
hagoela
esanen ditek, Txomin. Eta dena, hire bihotza gelditu delako.
|
|
Larri, medikuek esan dutenez. Zain
|
egoteko
esan didate.
|
|
Edo bestela norbaitek berotuko zion burua. Ez dakit deus ere, baina uste dut Joseba ederki damututa
|
dagoela
esan zizunaz.
|
|
Berriro ere pozik
|
nagoela
esan behar, zure beste eskutitz bat jaso dudalako. Horrek esan nahi du gure katea ez dela eten, eta oraindik pertsonak bezala jokatzeko gauza garela.
|
|
Etxean nago, baina aste hau hanka lurrean ipini gabe
|
egoteko
esan didate, neska. Gaur heldu naiz etxera eta zuen kartak irakurri ditut.
|
|
Eroa bezala nago, emozio guztiak pil pilean dantzan ditudala. Irekitzeko irrikan
|
nagoela
esan dut, baina beldur pixka bat ere badaukat. Zurea hain ongi amaitu ondoren, beste historia hau ere ongi irteten bada, gehiegi izango da, Kattin.
|
2004
|
|
Taxi bat hartu nuen Jerusalemetik Gazara joateko. Ordu bat eta erdi
|
zegoela
esan zidan nirekin taxian zihoan batek. Gidariaz aparte, hiru pertsona gindoazen autoan, bi gizon eta ni, hiru pertsona baino gutxiago debekatuta zegoelako taxi baten bidaia hura egiteko.
|
|
Ez zekien ni hara joango nintzenik. Horregatik, osaba Islahk Sawsan Palestinan
|
zegoela
esan zion. Ezin zezakeen sinetsi.
|
|
Ezin zezakeen sinetsi. Geroxeago Sawsan Rafahn
|
zegoela
esan zion, eta, handik minutu batzuetara, ba ote zeukan ni ikusteko gogorik galdetu; berak baietz esatean, osabak, eskuaz, hurbiltzeko keinu bat egin zidan. Amona negarrez hasi zen.
|
|
Zuk, beste Jenin bat gertatzeko bidean goazela esan duzu. Horrek nire lekua hemen
|
dagoela
esan nahi du, seguru nengoen aurretik erabaki nuenaz.
|
|
Baina nire harridura handiagoa zen. Gazan
|
geundela
esan zidan, eta nik banekien hiri hori non zegoen, banekien Palestinako hiri nagusietariko bat zela. Jabalya ere ezaguna zen niretzat, ez zen lehen aldia entzuten nuena.
|
|
Hala ere, ura neurtuta ematen ziguten, jatekoa berdin. Horiek eskas
|
zeudela
esan zidan Suhak. Eta ez horiek bakarrik, geroago neuk frogatu nuen dena zegoela eskas:
|
|
Ondo zaude? Nathanek ondo
|
zaudela
esan digu.
|
|
Non nahi duzu egotea? Zuk hemen
|
egoteko
esan didazu, eta ni hementxe, zure erantzunaren zain. Eta, zer berri dakarkidazu?
|
|
nortasun sistemaren egitura ez dago elementu ezaugarri bakar baten gainean eraikia, are gutxiago egungo gizarte molde nahasietan. Euskararik gabeko euskal sentierarik
|
badagoela
esatea, ez da asko esatea, elementu horren ordez beste elementu batzuk ageriko baitira halakoetan. Borondatearen eragina ez da ukatzen, horrenbestez eta besterik gabe, hainbat arrazoi tarteko, euskara galdua duelako edo.
|
|
Jatorriz bertako nazio nortasuna guztiz desagertzeko arrisku bizian
|
dagoela
esan berri digu Iñaki Larrañagak aurreko zatian bi nazionalitate elkarrekin nahasiz bata bestearen mendeko bihurtzen denean. Bata bere eskuko, bestea bataren mirabe.
|
|
euskaldun askoren eta askoren mina eta etsipena: . Oraindik hiru urte bete gabe zegoenez, laktantetzat jotzen zela umea eta ez zeukala gurasoekin
|
egoterik
esan ziguten. Bakarrik egon behar zuela eta gurasook egunean ordu betez bisitatzeko aukera izango genuela.
|
|
Frantziakoak frantses eta Espainiakoak espainol: baieztapen hori kolokan jartzen hasten bazara, burutik eginda
|
zaudela
esango dizute. Hala ere, eta horra hor euskaldun izatearen madarikazioa:
|
|
Euskaldun izatea, jakina, ez da inoizko euskal esentzien bila ibiltzea, edo halako leinu garbitasunaren aztarnak gaurkotzea, edo halako izaera aldagaitz eta hilezkor bati bizirik eutsi nahi izatea. Hori, erantsiko nuke nik, ez
|
zegoela
esan beharrik ere, gure arteko kontzientzia kontuak eta joera ideologikoen gaitasun indarrak zertan diren ez bageneki.
|
|
Hori eta horrenbestez, euskaldun izateko tankera erro errotik aldatu da, hori ez
|
dago
esan beharrik. Ez dugu guk antz handirik garai batekoekin.
|
|
Euskara giza bizitza bera da, gizakiaren haragi eta hezur, mami eta forma. Hizkuntzarik gabeko giza bizierarik ez
|
dagoela
genioen hor nonbait, eta hizkuntza hiltzean gu ere hil egiten gaituztela, gutasunaren ezin berezizko osagarria delako. Nik nahiago dut definizio hau neure kolkorako hizkuntzaren forma eta bitarteko izaerak ukatu gabe.
|
|
Gizakiak bere jatorria, bere izaera, bere hizkuntza, bere izen abizenak ditu. Gizonaren alde
|
daudela
esaten duten guztiek gizonaren gizakera jakinaren alde jarri behar dute, egiaz gizonaren alde badaude behitzat?. 38
|
|
Hizkuntzaren gibelean aitortu ezin diren hamaika interes eta xede
|
daudela
esan dugu lehenago. Arrazoibide honen harian, erantsi dezagun ez gabiltzala ardi larruz jantzitako otsoen bila, baina interes handiak jokoan daudenean arkumerik otzanena atera ohi da artaldetik larre hobeen bila.
|
|
–Giro arraroa?
|
zegoela
esan digu euskalgintzaren sailean, eta giro horretan gertatu zen Euskaldunon Egunkaria ren itxierak euskalgintzaren munduan sorrarazi zuen lurrikara.
|
|
Ez da naturala euskaltzalearen ideologia hau, ideologiak izaera mota hori bereganatuko badu, sistema ideologikoaren baitan leku hegemonikoa erdietsi behar duelako nahitaez. Ez
|
dago
esan beharrik, jakina, eginkizun hegemonikoa bereganatzen duen ideologia, botere harremanen egitura eta ekintzetan gailentzen den huraxe dela.
|
|
Eta politizatu diot, ez politiko, ez baitira berdinak, neretzat behintzat. Gorabehera politikoetan euskara nahitaezko elementu bat den neurrian, euskararen arazoak eduki politikoa du betidanik Euskadin, eta arrazoia
|
dago
esateko inor ez dela apolitikoa hemen. Politizatu hitza, aldiz, beste era batean ulertzen dut, alegia:
|
|
Alde horretatik, nola ez bada, eskertzekoa da euskal idazleon ekarpena euskararen aitzin gibelak jorratzeko ahalegin honetan, berezko zeregina duten literaturgintzaren esparrutik jauzia eginda. Ez
|
dago
esan beharrik, noski, idazle hauek ez direla adigai soziolinguistikoen alor elkorrean askorik sartzen, baina sarri askotan eremu horretako adituek baino intuizio argigarriagoak izaten dituzte.
|
|
erdi betea edo erdi hutsa. Euskara arriskuan
|
dagoela
esan genezake eta bizi bizirik dagoela, inoiz ez bezalako egoeran. Bi baieztapenek dute egiatik, gezurretik adina, euskararen errealitate konplexuaren irakurketari xehetasunak eransten ez zaizkion neurrian?. 169
|
|
(...) Gauzak holan izanda, planteatu nien kontutan hartzeko umea nahiz eta ikastolara joaten den oraindik ez dakiela erdaraz. Medikuak lasai
|
egoteko
esan zigun txanda bakoitzean gutxienez euskaldun bat bazegoela eta umeak komunikatzeko problemarik ez zuela izango. Hala ere, esaldi testual hau esan zigun:
|
|
Lehen lehenik, letraren errepublikan hain jantzia den baten lumatik irakurri duguna irakurtzea, atentzioa emateko modukoa da. Zeren, xehetasunetan arakatu gabe ere, elebitasunaren lantegian jadanik gauza bat bederen aski garbi
|
dagoela
diote: elebakarraren izaera psikologikoaren eta jarreraren aldean elebidunaren portaera ez dela alegia harena bezain gogo meharra.
|
|
Euskal demokraziaren orea badaezpadako irinez egina
|
dagoela
esan digu Zabaltzak, euskal herritarren gainetik euskararen balizko balio goitiarrak pausatzen ditugulako. Egia esan, kritika horren hariko eztenak ez dira berriak gure artean.
|
|
Eta hizkuntzaren ekintza, hizkuntza gizarte ekintza deritzan kategoriaren baitako jarduera baita izatez, botere harremanen sarean ainguraturik dago alderik alde. Hizkuntza komunitate baten gaitasun eta ahalmen soziolinguistikoa, ez
|
legoke
esan beharrik, baina gurean ozenki esateko gauza dela dirudi, egitura sozial eta politiko berberean txertaturik dagoen beste hizkuntza herri batek edo batzuek baldintzaturik dago. Bataren nagusitasunak bestearen ahultasuna dakarrenez, hizkuntzen arteko kontuak, botere indarren arteko galerak eta irabaziak bihurtzen dira.
|
|
Haatik, Rubioren bideak ez garamatza eztabaida eremu horretara, mutur batetik bestera joan den hartara baizik: hain zuzen, euskararen problematika kanpo historiaren argitan soilik behaturik barne arazoak aintzat hartzen ez dituen jarreraren beste muturreraino joan zaigu, euskararen zoria barne dinamikaren gorabeheretan
|
dagoela
esateraino. Jakina, ikuspegi makrosoziolinguistikoak ez du teoria zorroztasunik erakusten sarri askotan euskararen barne diglosiak planteatzen dituen arazoak zuzen ikusteko.
|
|
Handia da gero, berezko herrien ukapen hutsa diren diskurtsoen aldetik, azken mendeotako hizkuntza eta kulturen historia naturaltzat jotze hori! Berezko hizkuntza eta kulturen ekologiarik ez
|
dagoela
dioten horiek beroriek modu inplizituan, de facto, etnozidioaren eta genozidioaren eragile izan den mundu ordena jakin hau naturaltzat hartzen dute. Ez daude prest, ez horratik, modernitatearen aldarean euren jainkoa sakrifikatzeko.
|
|
Hala, euskalgintzaren garapena ez litzateke, gisa horretara, botere izaera duen gizarte jardunaren giza jokabidean gorpuztuko, bi idazleok buruan daukaten hizkuntzaren eta kulturaren hala holako kontzeptuaren eraginpean baizik. Ez
|
dago
esan beharrik, noski, hala holako kontzeptu horrek indar magikoa izan lukeela bere baitan, gizarte jardun oro, guk dakigularik bederen, makro eta mikro boterez gurutzatutako existentzia materiala eta sinbolikoa izaten baita azken batean.
|
|
Esan ere, ez
|
dago
esan beharrik, hizkuntza politika orori dagokiola lehentasun irizpideak finkatzea. Beraz, irizpide horien arabera mamituko dira hizkuntza politikak, irizpide horien zuzen okerrak gorabehera.
|
|
–Identitateak eta hiztunak euskararekiko duen jarrerak azaltzen du euskararen erabilera. Euskararen erabilera sentimendu abertzalearekin loturik
|
dagoela
esan genezake?. Iñaki Garciak hizkuntzen erabilera aztertzeko egindako azterlan baten emaitzari darizkio balioztapen horiek.
|
|
Kidetasun horrek asko esan nahi baitu ikasketaren eta erabileraren arteko dialektika egituratzeko unean. Euskararen balio sozial eta pragmatiko eskasak daukan ordezkorik behinena hizkuntzaren balio sinbolikoan eta nazionalean
|
dagoela
esateak ez luke inor harritu. Hizkuntzen merkatuan zokoraturik dagoelako, hiztunaren euskal nazio sentierak zeresan handia dauka euskararen aldeko erabilera jarreretan.
|
|
Jokoan dabiltzan gaitasun motak asko dira, izan ere; asko eta askotarikoak. Eta hori guztia, ez
|
dago
esan beharrik, bat bateko trebetasunean jariatu behar da; ahozkoan behinik behin halaxe da. Hori ez da berriketako kontua.
|
|
Ez modu formalean, jakina; bai, ordea, legetasunaren izaera materialean. Lege aldetik, euskararen erabilerari buruz, hau egiteko edo hori egiteko baldintzapen mugarik ez
|
dagoela
dioenak, zalantzarik gabe, zuhurkiago erreparatu luke zer esaten ari den: izan ere, hizkuntzen bizitza arautzen duen legerik ez dagoenean ere, bizitza hori lege eraginez zeharkatuta baitago goitik behera eta behetik gora, berez eta izatez.
|
|
Gimenezek oso besterik uste badu ere, ideia hori inkontzientearen zirrikituetan barrena itzuri zitzaionean, dagoeneko ukaezina den hitzarmen totalitario baten ukapena egiten du berak nahi gabe. Ez
|
dago
esan beharrik, bistan denez, delako hitzarmen hori ez duela inork inon sinatu, honekin edo harekin, munduan diren hizkuntza eta kultura gehienen, hiru milatik lau milako tarte horretan dabil etnozidio unibertsalaren luze laburra, heriotza hitzartzeko.
|
|
Azken hondarrean, izan ere, euskaldun berriaren hizkuntza jokabidean bi mailetako hur horiek nahastuta dabiltza, ikasleak berezko dituen ezaugarriak gizarteak dituen ezaugarriez inguraturik daudelako. Euskaldun berriaren maila mikroan, ez
|
dago
esan beharrik, euskara ikasteko darabiltzagun metodo ereduen zer nolakoak ondorio nabarmenak izango ditu alde batera edo bestera. Hala eta guztiz ere eta dena dela, maila soziolinguistikoaren maila makroak bere ezaugarrien araberako hizkuntza soslaia ezarriko dio euskaldun izan nahi duen subjektuari.
|
|
Oker ez bagaude, jadanik esana dugu hor nonbait ahozko kulturaren inoizko euskal munduan aski zela ahozko hizkeraren bitartekotza gizarte komunikazioaren trukean jarduteko. Era berean, ez
|
dago
esan beharrik, idatzizko kultura gailendu zenetik ahozko hizkera hutsean bizi nahi duen herriak ez daukala zereginik egungo munduaren gizarte dinamikan. Orain, azkenik, jakitea falta zaigun gauza bakarra zera da:
|
|
Zerbait egin beharra
|
dagoela
diosku Sarasolak. Baina zer egin dezakegu haur gaztetxoen ahozko jarduna txukuntzeko?
|
|
Izan, halaxe direla dirudi, solasaldiaren partaideak bat baino gehiago izaten direlako, eta irakurtzea berriz bakarka egiteko lana. Eta hala eta guztiz ere, irakurtzearen jarduna dinamika sozial zabalago baten testuinguruan txertaturik
|
dagoela
esango nuke. Informazioaren, komunikazioaren eta ezagueraren kanalak ez dira izari pertsonala duten antolamendu mailak, ez dira hautu inplikazio maila horretako eginkizunak.
|
|
" Euzko" ori," eguzki" tik datorrelakoan!!! Alere" euzko" oraindik izkribatzen dutenak edo defenditzen, batasunaren alde
|
daudela
esango digute! Baña tontoak bakarrik siñes ditzakete...
|
|
–Ez dut ahaztu. Baina errazagoa da urrun
|
zaudela
esatea. Joseba nire erruz...
|
|
Olatzek burua altxatu du eta berriz eskatu dio barkatzeko, oraingoan begiekin bakarrik. Santik orduan musua eman dio, musu gazia, eta lasai
|
egoteko
esan dio, barkatzen diola. Hau ere hitzik gabe esan dio, bere aurpegian marraztu den irribarre dardartiarekin.
|
|
Lasai
|
egoteko
esaten zidan abokatuak, baina gauzak ez ziren joan berak kalkulatu bezala.
|
|
Esan berri dut zurrutaren gaitzetik osatu samarra zegoela aita. Hala ere, debutaren data gogoangarria afari on batekin eta xanpainarekin ospatu beharra
|
zegoela
esan zuen, Donostiako jatetxe on batean, familian.
|
2005
|
|
–Drogatuta
|
hagoela
esan nahi didan. Hala bada, lehenbailehen jarri zionagu erremedioa?
|
|
–Eta mundu honetan antropofagoak
|
daudela
diote?. Izango ez dira, bada, zu bezalako emakumeak dauden bitartean!
|
|
Bizitzaren balioa izan dezakeen akatsa, baina berriro ere beranduegi da. Bihotzak Madoka garbi
|
dagoela
diotso, eta bera ere bai, beraz. Hala izango ahal da, Naroaren onerako.
|
|
Hackerrik onenetariko batekin ibiliko zen eta, denda eramaten laguntzeaz gain, trikimailu guztiak irakatsiko zizkion, fakultatean irakasten ez zutena, hain zuzen ere. Elkarrizketan, aukeratuta
|
zegoela
esan zionean, ez zion zehaztasun handirik eman, baina biharamunean hori dena zertaz zihoan jakingo zuen. Proiektu garrantzitsu bat aipatu zion, besterik ez.
|
|
Esango nuke sistema uste baino azkarragoa dela. Zerbaitek ikusleak
|
daudela
diotso, ez itaundu zelan. Batek daki, agian sartu behar duen tokian sartu aurretik burua azkar irakurtzen dio –Naroak bekainak zimurtuta begiratu dio– Hipotesia baino ez da –argitu dio, aurpegia ikusita.
|
|
Ametsek kontatu dio, aukera izan duenean, berak ere ez dakiela ezertxo ere. Badirela hiru egun begiak ireki zituela –edo hori uste duela–, gelatik ibiltzen eta ariketatxo batzuk egiten eduki dutela, eta azkenean etxera itzultzeko prest
|
zegoela
esan diotela. Bitartean, iluntasuna baino ez du gogoratzen.
|
|
Aireportuko aparkaleku erraldoia utzi eta 295 autobidea hartu dute. Inguratzen duen guztia guztiz ezezaguna delako ez balitz, etxean
|
dagoela
esango luke, Mutsumik Idi Bihotz jarri baitio. Barre egiteko gogoa ere izan du.
|
|
Gutunak lau zatitan doblatua egon izanaren markak zituen. Bestalde, eskuz idatzita zegoen eta lerroek gorako joera zuten; horrek, nire grafologia jakinduria eskasean, idatzi zuena pozik edo baikor
|
zegoela
esan nahi zuen. Sinatzeko, izena erdian eta berau bilduz marra batzuk borobilean.
|
|
Gutunaren ingurukoak ezinegona sortzen bazidan, Irantzurenak ez gutxiago. Burmuinak, gelditzen zitzaidan zentzu apurrak, gurea bukatuta
|
zegoela
esaten zidan etengabe, baina ezin nuen berarekin igarotako uneak gogoratzeari utzi. Saltsa guztiei botatzen nien eta hori berari asko gustatzen zitzaiolako zen; nik gozoegi uzten zituela uste nuen, batzuk behintzat, baina bera joan eta gero saltsa guztiei botatzen jarraitzen nuen.
|
|
Mateoren ama irribarretsu egon zen gau osoan; argi zegoen bera dena oso gozo zegoela esatera joana zela eta, guk saltsak ondo lotu gabe eta haragia gordinik aterata ere, berak gozo
|
zegoela
esango zuela; baina Manuel Urrestik ez zituen laudorioak oparitzen, are gutxiago bere ikasleari eta bere semeari. Plater zailenak eskatzen ahalegindu zen eta, platera mahairatu bezain azkar, esku-zapiaren ondoan zituen betaurrekoak janzten zituen dena ongi aztertzeko.
|
|
Hasieran ez zuen hitz egiten, baina, edalontzia pare bat aldiz hustu ondoren, bere lanaz hasi zitzaidan hizketan: zirujauek zeukaten prestigioa pediatrei
|
zegokiela
esan zidan sutsu, bekainak asko okertuz, zirujauen prestigioa nire errua balitz bezala.
|
|
–Beste ezer baino lehen, hire lanarekin oso pozik
|
nagoela
esan nahi diat –hau zorura begira esan nion; ezer erantzuten ez zuela ikustean, begirada altxatu nuen eta berak begiradari eutsi zion, mutu jarraituz; beldurrez zegoela pentsatu nuen une batez eta horrek beldurtu egin ninduen– Kontua duk ez dakidala zer egin nahi duan etorkizunean, hemen jarraitzeko asmotan habilen edo alde egitea pentsatu duan.
|
|
Mateoren ama irribarretsu egon zen gau osoan; argi zegoen bera dena oso gozo
|
zegoela
esatera joana zela eta, guk saltsak ondo lotu gabe eta haragia gordinik aterata ere, berak gozo zegoela esango zuela; baina Manuel Urrestik ez zituen laudorioak oparitzen, are gutxiago bere ikasleari eta bere semeari. Plater zailenak eskatzen ahalegindu zen eta, platera mahairatu bezain azkar, esku-zapiaren ondoan zituen betaurrekoak janzten zituen dena ongi aztertzeko.
|
|
–Hasierako hilabeteetan inspektore bat etortzen zitzaidan etxera astero, ezer ez zutela aurkitu esatera. Gero, hilero etortzen zitzaidan berririk ez
|
zegoela
esatera, eta bada urte erdi inor agertu ez dela. Istripua aipatu zuten, gure Fernando, ergela denez, mendi bateko zuloren batean eroriko zela...
|
|
Ama jaitsi eta berehala hasi zen nola nengoen galdezka; aitak trafikoa sekula baino txarrago
|
zegoela
esan zuen bizpahirutan, eta horregatik heldu zirela ordu erdi berandu.
|
|
Bazkari guztian zehar, aitak ez zuen ahorik ireki, dena oso gozo
|
zegoela
esateko izan ez bazen, eta amak galderaz josi zuen Itziar gaixoa: " Ez zioten oliorik botako haragiari, ezta?"" Saltsa dakar?
|
|
–jakin nahi izan zuen ikusi bezain laster. Ondo
|
nengoela
esan nion. Etxeraino etorri zen gurasoek deitu ziotelako:
|
|
Alargun gelditu zenean, Milak, zaharrenak, hartu zuen etxean. Alabarenean baino hobeto ez zela beste inon
|
egongo
esan zioten auzokoek, eta ondo egin zuela Milarenera joanda. Mutilak konponduko zirela amarik gabe ere.
|
|
Giltza apalean
|
zegoela
esan zionari hurbildu zitzaion eta bera izan ote zen galdetu. Ezezkoa egin zion Markosek buruarekin.
|
|
–Bai zera! –zure gizonak, atzera egiteko asmorik agertu gabe– Zientifikoki frogatuta
|
dagoela
esan digu mediku batek...
|
|
Biharamunean, ibaiertzera joan ziren. Silviak, indar ezezagun bati obedituz, lagun bati eskatutako gona motza jantzi, ilea garbitu eta solte utzi, eta, Marcok ederra
|
zegoela
esan aurretik ere, desiratua izateko prestatua sentitu zen estreinakoz. Eta han, ibai aldamenean, Italiako zeru puska lekuko zuela, bere amonak definituko zuen hitz katolikoz, lotsa galdu zuen.
|
|
Poztu egin nintzela alde egin zenuenean. Izugarri poztu nintzen baita ere, zure amak lodituta
|
zeundela
esan zidanean...
|