|
2000
|
|
|
zuri beltzeko diskurtso bat da. Horregatik esaten dut koloretako telebista asmatzeko beharrik ez
|
zegoela
errealitatea zuri beltzean agertzeko. Bi alde enfrentamenduan zuri eta beltz ari direnean, benetan ñabarduren bidez bakarrik dago bat egitea, adostasunera ailegatzea, edo irtenbideak topatzea.
|
|
|
Beraz, estilo pertsonal horrek ematen dio bere obrari balore berezia. Izan ere, mundu guztiko literaturaren erreferentziek eta euskal herriko tradizio ezberdinek elkarturik aditzera ematen dute badela gure artean erdi ezkutaturik eta erdi galdurik
|
dagoen
errealitate bat bere liburuetan islatzen saiatzen dena mundu mailako beste errealitate askorekin harremanetan jarriz, era bateko eta besteko ispiluez baliatuz, errealismotik fantasiaraino, eta alderantziz ere bai.
|
|
|
Galderak, ordea, ez du zalantzan jartzen gureondorioa: gure asmoa ez da egunkariek Euskal Herriaz eraiki duten irudiaren azterketahistorikoa egitea, une jakin batean
|
dagoen
errealitatea hedabideetan nola islatzen denikertzea baizik. Une hori ez-ohikoa edo berria bada, berripaperek ez ohikotasun edoberritasun hori jasotzen ote duten edo nola interpretatzen duten jakin nahi dugu, datuenbilketa eta azterketaren bitartez.
|
|
|
Horretandatza bere bigarren mailako edo erdipurdiko sasilider baten itxura,, segundon? antza.Berak bi mutur horien artean
|
zegoen
errealitateari heldu zion: euskara atzerakazihoala eta, bost euskalkien azterketa egin; boteretik sasihistoria zabaltzen zutela-eta, Nafarroako Erresumarena azaldu, euskaldunen batasun politikoa izan zena; gizartearenerretratua marraztu zuen, bestalde, egiazko Euskal Herrian existitzen ziren arazoak etagatazkak gogoratuz:
|
|
|
Hauen artean, asko landutakoak dira paradigmakonduktista moderatuan eta paradigma kognitibo moderatuan kokatzen direnak.. Konduktismo moderatua? izenekoan sortutako teorien artean, teoria mediazionala izenekoa da bat; honetan, ezagutza izango litzateke norbanako bakoitzarenkanpoan
|
dauden
errealitateen barneratze prozesua, zenbait azpiprozesu ezberdinen bitartez: aprendizaia ere bai, baina baita jarrerak, intentzioak eta horrelakoazpiprozesuen bitartez ere; horrela esplikatzen da kanpoko errealitate berdinenaurrean, norbanako bakoitzak lortzen duen ezagutza ezberdina izatea.
|
|
|
Honen irudia ondokoa izan daiteke: Gizabanakoarengan dago kognizioa, ezagutzak gauzatzeko ahalmena duen bakarra« Gizabanakoarengandik kanpoprest
|
dago
errealitatea ezagutzeko eta ezagutarazteko; bi faktore hauen artekoelkarreraginak sortuko ditu ezagutzak. Elkarreragin horretan:
|
|
|
izenekoa aipatuko dugu. Teoria honen arabera, gizabanakoek dute kognizioa, baina kognizioa gizabanakoek duten errealitatea+ ezagutza eraikitzeko ahalmen modura kontsideratzen da; eta ahalmena norbanakoen elkarren arteko harreman linguistikoen bitartez gauzatzen da bakarrik; horrela bada,
|
dagoen
errealitate bakarra da, norbanakoen elkarren arteko harreman linguistikoek eraikitzen dutena eta, horregatik, ez dago gizabanakoentzakoerrealitate edo ezagutza berdinik edo iraunkorrik, harreman edo komunikaziogertaera bakoitzaren protagonistentzako ezagutza partikularrak eta iragankorrakbakarrik baizik. Horrela, gizabanakoek berdina dutena hauxe da bakarrik: elkarren arteko harremanak egiteko eta ezagutzarako ahalmenak, eta horietarakohizkuntzaren tresna; beste guztiak (errealitateak eta ezagutzak eraikitzea) norbanako partikularrekin bakarrik lotzen direnak dira; horrela, errealitateak linguistikoak dira.
|
|
|
Baina hizkuntzazkoportaerak dauden neurrian eta, gainera, portaera mota hauek kuantitatiboki etakualitatiboki garrantzitsuenak direlako, teoria honen oinarrian ere hizkuntza dago.Teoria honetako irudia honako hau izan daiteke: Norbanakoek jasotzen dute ezagutza ^ Kanpoan
|
dagoen
errealitatearen aldetik. 2) Aurreko teoriaren aurkakoaden, kognitibo erradikala?
|
|
|
Pelikulen bidezko mezu politiko kulturalak lausoegi geratzeko arriskua zela-eta, balore etasinbologia orokorrez honantzago
|
dagoen
errealitate politikoak behar zituen tratamendu berezia etaerantzun zehatzak eskaintzera etorri zen NODO delakoa. Albisteak eta dokumentalak nahasiz, eta xedeespainolista uniformizatzaileen menpe betiere, Franco-ren eta haren, nazio, aren (balore, planteamendueta estereotipoak barne) goresle hutsak izateko jaio ziren informatibo bideratu haiek.
|
|
|
giroak, misterioak eta abar. Hots diagetikoak, egoera naturalean
|
dagoen
errealitatearen jasoketa zuzenetik sortzen dira; extradiagetikoak, errealitate hori zehazteko sorkuntza artifizialetik. Bien helburua honako hau da:
|
|
|
aintzirak, mendiak... Hormetan margotuta
|
dago
errealitatean ageri ez dena.
|
|
|
Nazka nazka eginda nengoen pertsona informatua izateaz. Nazka nazka eginda
|
nengoen
errealitatea, baita gertukoena ere, geure ondo ondokoa, geure geurea, beti zeharka jasotzeaz, testu eta irudien bidez, edo inoren ahozko lekukotasun zuzenaren bidez asko jota. Nazka nazka eginda nengoen omenka bizitzeaz.
|
|
2001
|
|
|
Baina garbi geratu dela dirudi, hautsita
|
dagoen
errealitate batek, Atxagak hainbatetan adierazi duenez, hautsita dagoen idazkera asmatu egin behar izan duela. Hautsitako idazmolde horren sorketan ez du zinemak soilik parte hartu.
|
|
|
Robert Laxalt en aitak kontatzenzuena. Hawthorn ek Letra gorrimina eleberri famatuan erabili zuen gertakizunbera? hurbilago
|
dago
errealitatetik xaribarietan kontatzen zaiguna baino:
|
|
|
Ohiturazko eleberriak, edo teorizatzaile errusiarrak idilio erregionalista deitzen dion horrek, errealitatearen zati batisolatu eta idealizatu egiten du, euskara eta erlijio katolikoa nagusigo solipsistabatean batzen dituen herrixka, gure kasuan?, ontologikoki polifonikoa deneleberriaren izaera sakonari muzin eginez, errealismotik at geratuz. Laburbiltzeko, Bahktin entzat ez
|
dago
errealitatearen pusketa isolatua baino gauza irrealagorik; zati guztiek osatzen dutenari deitzen zaio errealitate. Ekuazio honi segida etabukaera silogistikoa emanez, ez dago, ezta ere, errealitatearen zati bakar batenerrepresentazio literarioa baino gauza antierrealistagorik.
|
|
|
Arthur Schnitzler idazle austriarrak zioen moduan, elebidunak aukerakoa du hizkuntza baten zein bestearen erabilera; aitzitik elebakarrak, ez baitu berean hitz egin beharraz gainera, besteak berera ekartzea beste aukerarik, eta halakoetan elebidunarena, aukera baino, derrigorrezko jokabidea gertatzen da. Halatan, begi bistakoak dira egoera batetik zein bestetik datozen ondorio psikologikoak, komunikatzaileak, administratiboak, politikoak, elkarbizitza justiziazko batekin zerikusia dutenak guztiak ere?, eta
|
nago
errealitate horri behar bezalako zentzuz ez begiratzeak kalte asko dakarkiola gure arteko komunikatu ezinari.
|
|
|
Ideiak, ordea, kategoriak baino askoz urrunago
|
daude
errealitate objektibotik; izan ere, ezin da haiek ‘in concreto’ errepresentaraziko lituzkeen ezein agerpen aurkitu. Osotasun jakin bat barnebiltzen dute eta bertara ez da ezein ezagutza enpiriko ahalgarririk iristen, eta arrazoimenak hor batasun sistematiko bat soilik du buruan, eta enpirikoki ahalgarria den batasun hau berari hurbiltzen saiatzen da, inoiz osorik lortu gabe (A567/ B595 (E449)).
|
|
|
Denboraren kasuan garbi dago ilarak osatzeko oinarri egokia dela; espazioak ez dirudi hasiera batean, baina espazioaren sintesia segida batean gertatzen denez, hau egokia izango da. Bigarren, espazioan
|
dagoen
errealitateari aplikatzen zaio, hots, materiari. Bertan baldintzak zatiak izango dira.
|
|
|
Horrela, beraz, osotasuna (totalitatea) ez da askotasuna batasun gisa kontsideratua baino; mugapena ukapenarekin lotua
|
dagoen
errealitatea besterik ez; komunitatea beste substantziekin elkar determinazioan dagoen substantzia baten kausalitatea da; eta azkenik, beharrezkotasuna ahalgarritasunaren bitartez ematen den existentzia besterik ez da (B111 (E121)).
|
|
|
Objektuari dagokionez filosofoak sentsualistak edo intelektualistak izan dira; Epikuro alde batetik eta Platon bestetik. Lehenak dio sentsuetako objektuetan soilik
|
dagoela
errealitatea eta beste guztia itxurakeria soila dela. Bigarrenak, berriz, sentsuetan ilusioa besterik ez eta benetako errealitatea adimenean soilik dagoela dio.
|
|
2002
|
|
|
Horregatik, azken asteetan Argentinatik datozkigun berri ilunak interes bereziz jarraitu ditugu hemen. «Corralito»a, «cacerolazo»ak, harrapaketak, debaluazioa... horren guztiaren atzean
|
dagoen
errealitatea azaltzeko, berau ederki ezagutzen duten jatorri euskalduneko hainbat argentinarrengana jo dugu. Inguruan topatu ditugu denak, Bermeon, batzuk, Hernanin besteak, Tolosan, Gorraitzen...
|
|
|
Baina non
|
dago
errealitatea eta fikzioaren arteko muga. Denok ezagutzen ditugu edo noizbait entzun izan dugu snuf movie hitza, batez ere Amenabarren «Tesis» filma egin zenetik.
|
|
|
Ordutik, mundu sozialari buruzko definizioak edota gizartea irudikatzeko moduak, bitxikeria akademikotik harantzago, gizarte garaikidean ekintza sozialaren formetan eraginkorrak dira (Melucci, 2001). Horrek esan nahi du, elkarrekintza bat
|
dagoela
errealitate soziala irudikatzearen eta portaerak kategorizatzeko moduaren artean. Beharrezkoa da, beraz, guztion aldetik ohartzea kategoriak ez direla sortzen dituzten ondorioekiko errugabeak.
|
|
|
Botika miresgarri horiei produktu berri bat gehituko zaie otsailaren 14tik aurrera, ez kasualitatez “Maiteminduen eguna”, Espainian Viacreme izenarekin merkaturatuko dena. Komunikabide batzuek" emakumeen viagra" izena eman diote, baina medikuek eta botikariek diote ez
|
dagoela
errealitatetik urrunago. “Ikuspuntu zientifikotik, ez du inolako zerikusirik Viagrarekin” dio Manuel de Nicolás Valladolideko Ospitale Kliniko Unibertsitarioko Ginekologiako buruak.
|
|
|
Hala ere, denborari lotutako eskaera hori gutxitan agertu da kontsumitzaileen segurtasun eskaera handiagoarekin lotuta, eta, eskuarki, inplizituki jotzen dute. Hala ere, ezer ez
|
dago
errealitatetik urrunago. Azken urteotan, elikadurarekin lotutako arriskuak areagotu egin direla erakutsi dute zenbait ikerketak.
|
|
|
Zuhurtzia guztiarekin bada ere, datu hauek itxaropena ematen digute; uste dugu, epe laburrean, unibertsitate aren aurretiko mailetan
|
dagoen
errealitatea ren ondorioz, gizartea bera izango dela unibertsitate euskaldun bat eskatuko duena.
|
|
|
E rrealitate batetik abiatzen gara, non badiren unibertsitate publiko zein pribatuak, gaur egungo unibertsitate sistema osatzen dutelarik. Honela, bada, errealitate horionartu beharra dagoela uste dugu, eta eredu edo sistemaun ibertsitario euskalduna,
|
badagoen
errealitate horretatik" abiatuz" eraikitzen hasi behar dela, sistema honetan dagoeneko ondo dagoena jasoz eta eraldaraziz, bizitza unibertsitarioa ren eremu guztietan euskararen erabilpenarenhizkuntz normalkuntza osoko egoera batera iristeko: irakaskuntza, ikerketa eta administrazioa eta zerbitzuak.
|
|
|
Dagoen zatiketa administratiboa ere ezin dugu ahaztu —EAE, Nafarroa, Iparraldea—, ezta lurralde desberdinetan
|
dauden
errealitate politiko, sozial eta indar korrelazio desberdinak ere; prozesu honetan kontuan hartu beharrekoak direnak eta sistema unibertsitario euskaldun honen garapen desberdin batera daramatenak.
|
|
2003
|
|
|
Ematen du propaganda politiko kulturalaren geruzak dena estaltzen duela. Ez
|
dagoela
errealitatearekin harreman zuzena izateko zirrikiturik. Ez da egia, ordea.
|
|
|
V. Errepublikako Konstituzioa indarrean dago 1958az geroztik. Lehenago, lehen aldikoz, 1946ko Konstituzioak Frantzian
|
dauden
errealitate ezberdinak kontuan hartu zituen. Nolako eragina du V. Errepublikako Konstituzioak gaur egun?
|
|
|
Arkitektura ez
|
dago
errealitatetik eta gizartean nagusi diren arauetatik kanpo.
|
|
|
Giza ekoizpenak dira, eta ez gizakiarengandik at dagoen ustezko errealitate baten islak. Ez
|
dago
errealitate sakon eta azkenetara heltzerik, ezer ez hizkuntzaz haratago. Are gutxiago dago metodo zientifikoa izenda dezakegun ezer.
|
|
2004
|
|
|
Errealitatea onartu behar dugu. Indar metaketa hartzen dugu helburu eta konponbide, baina oso urruti
|
dago
errealitatean bideragarri izatetik.
|
|
|
Istorioa hortik abiatzen da. Thriller batean beti
|
dago
errealitatea ikertzen duen pertsona eta berau deskubritzen duena. Nik garbi neukan ez nuela protagonista detektibea izatea nahi.
|
|
|
Arantxa eta Mercedesena «isilpean» Hernaniko emakumeek egin zuten lanaren bi adibide dira. Bi adibide hauek ez dira anekdota edo salbuespenak, oso zabaldua
|
zegoen
errealitate baten isla baizik. «Isilpeko merkatuaren» errealitatearen barnean kokatu behar dugu baita ere lehen izendatutako patronen lana.
|
|
|
1) Erantzunen dibertsitatearen unean, 2) demokraziaren paradigma zabalean, 3) paradoxaren lurretan eta4) autoeraketaren gizarte proiektuaren norabidean ikusten dugu autoeraketa ekonomikoa. Aski kokapen konplexua, baina, gure ustez,
|
dagoen
errealitatean oin harturiknorabide bat marka lezakeena.
|
|
|
Bere munduko ikuspegia edo ontologia, mentalismo, etiketaren azpian sar dezakegu: edozein errealitatearen baitan funtsezkoagoa denazpi errealitate bat datzala uste da (hau ez
|
dago
errealitate objektiboetatik urrun,, barruan, baizik; errealitate objektibo horien benetako izaera da, besterik ez), etahori adimenaren azal sakonenetako adierazpen bat dela (bai, aurrean?
|
|
|
Proposatu bezala, norberekeria altruismo dialektika psikologikoaren esentzia du ekonomiak. Baina, filosofia perennearen hurrengo balizkoaislatuz, errealitate ekonomiko objektibo edo ordinarioaren dialektika hori bere azpian
|
dagoen
errealitate ekonomiko baten destolestaketa izango litzateke: batasunaematen duen azpi errealitatea, hau da, batasun altruistaren azpi errealitatea.
|
|
|
Ekonomia soziala edo hirugarren sektorea (sektore pribatu kapitalistatik etasektore publikotik kanpo
|
dagoen
errealitatea izendatzeko) deitzen den horrek sustrai historiko sakonak dituen arren, batez ere orain dela hamarkada bitik honantzirabazi du ikertzaile ekonomiko eta sozialen arreta. Sektore horrek biltzen dituenenpresa eta erakundeei eskainitako ikerkuntzak ugalduz joan dira, ekonomiako bisektore nagusiek (enpresa kapitalistek eta sektore publikoak) euren ezintasuna erakutsi dutenean gaurko gizarteek planteatutako bi erronka nagusiri erantzun egokiaemateko:
|
|
|
Ze hiztegi dugu gure egunerokotasun soziolinguistikoa deskribatzeko? Egokiak al dira maneatzen ditugun izenak eta kategoriak gure aurrean
|
dagoen
errealitatea deskribatzeko. Ezezkoan nago.
|
|
|
Bestalde, lortu ez duenez, oraingoz behintzat, hedaduraren ideia horrekin nolabaiteko errealitate fisiko bat adierazten dela bermatzeko modurik, eta onartuta ez dagoela mundu materialean ideia horri
|
legokiokeen
errealitate fisiko baten existentziaren segurantziarik, ezta, gainera, mundu fisikoaren existentziaren segurantziarik ere, Descartesek erakutsi du ideia horrek objektibotasun maila bat adierazten duela, bere eduki propioa eta guzti, eta eduki horrek errealitate fisikoa determinatuko duela. Urrats hau eman guran Jainkoarengana joko du atzera, Jainkoaren existentziaren frogapenera.
|
|
|
Sentimenek, bada, ez dute funtziorik izango pentsamenduaren garapenean, ideien sorreran; osagai pairakorrak izango dira hor, baina, pentsamenduaren zatia izango dira eta arrastoa emango dute eurengandik, Niregandik, kanpo
|
legokeen
errealitatea bilatzeko. Zerbait badagoelako susmoa iziotuko dute eta arrazoimenarentzako lana izango da zerbait hori baden edo ez erakustea.
|
|
|
Haratago doa eta honatago dator erreala. Fisikak, logikak, matematikak, biologiak, soziologiak, psikologiak eta gainerako zientziek ikertzen duten esparrutik (hots, definizioz hesiturik dagoen eremutik) haratago eta honatago ere
|
badago
errealitaterik, sineskeriari eta irudikeriari bide eman gabe horrenbestez. Zientzia positiboek ikertzen eta erakusten duten errealitatearen irudi poliedrikoa errealaren benetako poliedrikotasun eta sakontasunaren errainu apal bat baino ez dateke, errainu horren munta erabakigarria den mendrena gutxietsi gabe.
|
|
2005
|
|
|
Erregistroa eta Erregistrotik at
|
dagoen
errealitate juridikoa bateratzeko, bide hauek erabil daitezke, kasuan kasuan: inoren izenean inskribatu gabeko finkak lehenengo aldiz inskribatzea, geldiarazitako segidako traktua berriro hastea, edota zama nahiz kargetatik askatzeko espedientea gauzatzea.
|
|
|
osatuta
|
dago
errealitatea?
|
|
|
Honekin batera, baina, hark beharrezkoa ikusten du ere" karakterearen" kontzeptua erabiltzea, bere ustetan, honek gizakiaren izate konkretua edota bere ahalmenen aktualizazioa oraindik garbiago adierazten duelako. " Karaktereak", honela dio," gizaki bat beste gizaki batengandik ezberdintzen duen singulartasun guztiak biltzen ditu, gizaki hori beti ere izaki fisiko, intelektual eta moral bat bezala behatua delarik" 29 Indibidualitate hitza maila filosofikoagoan gelditzen den bezala, karaktere hitza gertuago
|
dago
errealitatetik eta, azken batean, beronek gizakiaren barne indarraren eta kanpo zirkunstantzien arteko loturaren emaitza islatzen du. Kontua da, ordea, bi kontzeptu hauen arteko bereizketa nahikoa teorikoa dela, bederen antropologia pedagogikoa edo pedagogia antropologikoa egin nahi duenarentzat:
|
|
2006
|
|
|
Aldatu daitekeelako? Nire ustez garai berri baten aurrean
|
gaude
errealitatearen irudia aldatu dugulako. Eszenifikazio horrek errealitate berri bat sortu du eta" gizartearen bake espektatiba" eta" komunikabideetako gizarte errealitatearen irudiak" prozesuaren eragile garbi bilakatu dira.
|
|
|
Argi dago erregulazio honek bikote erregistratuen estatututik eratorritakoeskubide eta babes multzoa berenganatzeko aukera eman diela maitasunezkoharreman bat izanik ezkontzerik ez zeukaten edo nahi ez zuten pertsona askori.Gizartean oso zabalduta
|
dagoen
errealitate bati erantzuna ematera dator, beraz, araudi hau, ezkondu gabeko familia mota ugari baitaude babes juridikoaren beharrean; besteak beste, berrosaturiko familiak, familia homosexualak, eta ezkontzekoasmorik izan ez arren, estatutu berezi bati uko egin nahi ez dioten familia heterosexualak. Edonola ere, bada oraindik ere zer arautu familia horiek ezkondutakoekinparekatu nahi badira eskubideetan; arautzeko dago, esate baterako, bikotea desegiteko orduan auzitegietako prozedura berezia.
|
|
|
Baina errealitatea? Non
|
dago
errealitatea. Eta oraina?
|
|
|
Esaten nizuen aktualitatetik urrutiratu beharra
|
dagoela
errealitatea ondo ulertzeko. Kanpotik idazteak beti propuesta literario interesgarriak eragin ditu.
|
|
|
Aipatu lehenengo ondorioari dagokionez, arrazoi subjektiboaren monopolio eta hegemoniaren ondorioz, azken xedeak eta helburuak irrazionaltzat hartuko dira, erabaki irrazional eta subjektiboen menpe daude, eta beraz, azken xede horien inguruan ez dago judizio arrazionalik egiterik. Ez
|
dago
errealitate soziala moralki juzgatzerik. Azken balorazioen ustezko irrazionaltasun horren kontra gogor egingo dute Frankfurteko Eskolakoek.
|
|
|
Adingabeen Legearen etorkizuneko erreformak, gaur egun Legebiltzarrean izapidetzen ari denak, eskolako jazarpena tipifikatuko du, eta aukera emango du gazteak ikastetxetik lekualdatzeko, Juan Fernando López Aguilar justizia ministroak atzo esan zuenez, bere saila “behar duena egiten ari da, oso esna
|
egotea
errealitate berriak txertatzeko; existitzen ez ziren fenomenoak edo orain ezagutzen ez ditugunak”. López Aguilarrek esan zuen erreformak biktima abusatzailearengandik urruntzeko asmoa duela.
|
|
|
Oso kezkagarritzat jotzen dugu gaur egun bizi dugun egoera soziala, PNV eta boterean finkaturiko enpresariek Euskal Herrietan ezarri duten politika eskuindar merkantilista jasangaitza bihurtu baita. Gure eskualdea ez
|
dago
errealitate horretatik kanpo, batez ere hirigintzan emandako pausoek gure herrien etorkizuna bahituta utziko dute. Bizilekuen antolamendu fisikoa herritarren bizi kalitatea hobetzeko zerbait zabala bezala ulertu ohi da, hauen beharrei irtenbideak emateko eta, aldi berean, leku bakoitzeko nortasuna errespetatuz.
|
|
|
Ez horixe.
|
Dagoen
errealitate bakarra horixe da, harrizko gorotz bat. Egunen batean horixe baino ez da geratuko lurrean, gizakiaren aztarna bakarra.
|
|
|
Kojevek dioenez, Hegelek, Gogoaren fenomenologia n, bere garaian indarrean
|
zegoen
errealitate politiko bat, Napoleonen Inperioa, deskribatu uste zuen. Uste ustela.
|
|
2007
|
|
|
Bera da gaixotasuna. Ez dago bizitzarik, ez
|
dago
errealitaterik gaixotasunetik harago. Hortik harago, amildegiari egin behar zaio aurre.
|
|
|
Hala ere, botere publikoek kontuan hartuko dituzte Espainiako gizartearen erlijio sinesmenak, eta beste erlijioekin lankidetza harremanak izango dituzte, Konstituzioan ezarri den moduan. Azken horrek ez du esan nahi erlijioek estatu izaera hartzen dutenik; horren ordez, aitortu egiten da erlijioaren esparruan
|
dagoen
errealitate soziologikoa. Horretatik ondorioztatu dezakegu erlijioaren esparruan ez litzatekeela onargarria izango ez horien aurkako politika ez horietan inolako interesik ez duen politika.
|
|
|
Hasteko, zer da literatura alemana?, zer gara gu alemanok?, Alemanian erantzuna ezin da formulatu (Berlinen erregea frantsesez mintzo bada, hirurehun Estatu aleman badago), frantsesak egiten ari ziren legez, Estatuari edo erregeari erreferentziaz, h. d., koordenatu politikoetan. Baina alemanak egon
|
badaudena
errealitate bat da, errealitate politiko bat ez bada ere; hizkuntza alemana errealitate bat da, Estatu alemana ez izan arren, eta ez izan arren Estatu hizkuntza. Idazle aleman baten biografian, nazionalitate politikoak (estatalak) ez du fitsik esan nahi, jaka bezain erraz aldatzen du-eta edozein momentutan.
|
|
|
Horretan datza bere bigarren mailako edo erdipurdiko sasilider baten itxura,, segundon, izatearen antza. Berak bi mutur horien artean
|
zegoen
errealitateari heldu zion: euskara atzeraka zihoala-eta, bost euskalkien azterketa egin; boteretik sasihistoriazabaltzen zutela-eta, Nafarroako Erresumarena azaldu, euskaldunen batasunpolitikoa izan zena. Gizartearen erretratua marraztu zuen, bestalde, egiazko EuskalHerrian existitzen ziren arazoak eta gatazkak gogoratuz:
|
|
|
Une horretan berean, europar kultura, alegia, geroari buruz lortu nahi den helburua, eta europar kulturak, egunerokotasun hurbilari atxikiegi
|
dauden
errealitateak, talka arriskuan sumatzen dira. Bien arteko elkarretaratze saioan, europarkultura kontzeptuaren azalpen berri bat gogoetagai bihurtzen da.
|
|
|
Ea behingozohartzen garen euskal nazioa eraikitzeko borondatezko jarrera ideologikoa bainozerbait gehiago behar dugula. Nazioa ez dela nahimen subjektibo hutsaren kakotikzintzilik
|
dagoen
errealitate historikoa.
|
|
|
Pentsamendu ahulak ez ditu oinarri oinarrizko bi gauza bereizten. Batetik, gauden gaudenean
|
egoteak
errealitatearen datuak eta baldintzak gogoan harturikjokatu beharra dakarrela ezinbestez: «Zer gertatzen da baldintza politiko errealekin?».
|
|
|
Bestalde, esan beharra
|
dago
errealitate asimetriko hau gertaera nahiko berriadela EAEn, 2 irudiko informazioaren arabera. Horretan I+Gn ikertzaileak produkzio ehunean barneratzeko ahaleginaren bilakaera agertzen da, azken urteotakopopulazio aktiboarekiko ikertzaileen ehunekoa irudikatuz.
|
|
|
Alemanian (Berlinen erregea frantsesez mintzo bada, hirurehun Estatu aleman badago) erantzuna ezin da formulatu, frantsesak egiten ari ziren legez, Estatuari edo erregeari erreferentziaz, hau da, koordenatu politikoetan. Baina alemanak egon
|
badaudena
errealitate bat da, errealitate politiko bat ez bada ere; hizkuntza alemana errealitate bat da, Estatu alemana ez izan arren, eta ez izan arren Estatu hizkuntza. Idazle aleman baten biografian, nazionalitate politikoak (estatalak) ez du fitsik esan nahi, jaka bezain erraz aldatzen du-eta edozein momentutan.
|
|
|
esan duten gazteek, zailtasunak eta nekeak edozein direla ere, bizitza galtzeko arriskua edozein dela ere, Europara iristen saiatuko dira, haientzat bizitza duinaren alternatiba bakarra baita. “Kontinentean oso zabalduta
|
dagoen
errealitate horren aurrean, kontrolak, politika murriztaileak, errepresioa edo Afrikako gobernuen inplikazioa areagotuta, porrota bermatuta dago”, esan dute. Salatu dute mugen kontrolek ez dutela justifikatzen giza eskubideen urraketa.
|
|
2008
|
|
|
Esna
|
nagoenean
errealitatea sumatzen dudan moduan amesten dut, berdin berdin. Baina ametsetan ikusi egiten dut.
|
|
|
Gizarte errealitatearen irizpidearekin lotuta, Nazio Entzutegiak 1996ko uztailaren 2an emandako epaia aipa daiteke, gero eta hedatuago
|
dagoen
errealitatea ukitzen baitu epai horrek: egitezko bikoteak.
|
|
|
errealitatea versus hizkuntza. Jakina, ikuspegi horren arabera jadanik sortua
|
dagoen
errealitate soziala ez da (sozio) linguistikoa, hizkuntzaren bitartekaritzak ez baitu bere ezaugarririk itsatsi gizarte errealitate horren zentzu moldean.
|
|
|
Erakunde aski klerikala zen beraz. Horrek, hein handiz, garaiko euskal letren munduan
|
zegoen
errealitatea islatzen zuen. Litekeena da, gainera, aukeraketa egitean nahitara bilatzea elizgizonen ordezkaritza zabala, erakundeari, euskaldun askoren begietan, prestigio handiagoa emateko ustean.
|
|
|
bjquijia2 25 urte betetzear daudela, Estatuko Eskola Kontseiluak aldaketa asko izan ditu 1985ean sortu zenetik, Hezkuntzarako Eskubidea arautzen duen Lege Organikoaren bidez. Lege horrek Irakaskuntzaren programazio orokorrean parte hartzen duten sektoreek parte hartzeko estatu mailako organoa dela definitzen zuen. Harrezkero, eta orain arte, 25 kide gehiago ditu, eta, hala, sortu zenean
|
zegoen
errealitate sozial eta hezkuntzakora egokitu da. Horrela, azken urteotan, ikasle, guraso, irakasle, sindikatuetako, enpresetako eta unibertsitateetako ordezkariak eta hezkuntzako pertsona ospetsuak talde berriekin elkartu dira Kontseiluan, besteak beste, emakume elkarteak, Emakumearen Institutua, ezgaitasuna duten pertsonen erakundeak, genero indarkeriaren aurkako borrokan nabarmendu diren pertsonak eta, berriki, Eskola Kontseilu Autonomikoak.
|
|
|
Indarrean dagoen marko politikoa agortuta
|
dagoela
errealitate bat da, eta herritarren hitza eta erabakia errespetatuz marko demokratiko batetara igarotzeko beharra zabaldua dago Euskal Herri osoan. Akordioaren edukiak erabateko gaurkotasuna du.
|
|
|
–Erraza da planak egitea, eta erraza plan horiek betetzen ez direnean akatsak bilatzea. Baina mendian
|
zaudenean
errealitatea bestelakoa izaten da. Orain etxean nagoela gailur nagusira igotzen saiatu ez izana pena dela uste dut, eta bi tontorren artean hainbesteko distantziarik ez zegoela ere uste dut.
|
|
|
krisia. Ez da hitz soila, ahotik ahora dabilen eta guztion kezken gainetik
|
dagoen
errealitatea baizik. Egungo egoera horrek herritarren beharrei erantzuteko ahaleginak ugaritzera behartzen ditu erakunde publikoak eta, halaber, gizartea nahiz eragile ekonomiko eta sozialak bultzatzen ditu hainbeste fronte dituen zalantzazko testuinguru honetan erantzukizun osoz aritzeko.
|
|
|
Baina tortura horiek isilean igaro direla salatu du. Erakunde politiko nagusiak, komunikabide nagusiak, itsu, mutu eta gor
|
daudelako
errealitate basati hori ikusita. Hedabideen jarrera gaitzetsi du, hortaz.
|
|
|
Gure asmoa da ezkerraren egituraketaren bidetik bloke politikoa sortzea. Bloke horrek hauteskunde kutsua izan luke, gaur egun
|
dauden
errealitate politikoen alternatiba moduan aurkeztu ahal izateko. genuke bloke horrekin egungo ezker guztiek bat egitea:
|
|
|
Batetik, literatura lirikarekin eta fikzioarekin soilik berdintzen duenak ikaragarri murrizten du, bere kaltetan, alorraren zabala. Gainera, gure fabulazio gosearen eta eleberrien nagusitasunaren muinean dagoen fikziogintza hori gero eta kolonizatuago
|
dago
errealitatearen ñabardurez: " benetan gertatutako" historien prestigioa, Historiaren presentzia, berri-emateak, biografiak...
|
|
|
509, 11 oharra), azken bi argudio horiek beste printzipio batean oinarritzen dira; printzipio horren arabera, sorrerari dagokionez ondorengoa dena izateari dagokionez aurrekoa da, perfekzioa prozesuaren amaieran ematen baita. Agerikoa denez, Aristotelesen argudio orokorrean onarturik
|
dago
errealitate matematikoen izaera ontologikoa bigarren mailakoa dela; edonola ere, maila ontologikoari dagokionez, errealitate matematikoak naturan sorturiko errealitate arimadunen azpian daude. Azkenik, f) definizioari dagokionez errealitate matematikoak aurrekoak direla onartuko balitz ere, kontuan hartu behar da definizioari dagokionez aurrekoak diren errealitate guztiak ez direla aurrekoak izateari dagokionez.
|
|
|
Agerikoa denez, Aristotelesen argudio orokorrean onarturik dago errealitate matematikoen izaera ontologikoa bigarren mailakoa dela; edonola ere, maila ontologikoari dagokionez, errealitate matematikoak naturan sorturiko errealitate arimadunen azpian daude. Azkenik, f) definizioari
|
dagokionez
errealitate matematikoak aurrekoak direla onartuko balitz ere, kontuan hartu behar da definizioari dagokionez aurrekoak diren errealitate guztiak ez direla aurrekoak izateari dagokionez. Atalaren amaieran, Aristotelesek atalean zehar adierazitako argudioak laburtu eta ondorioak aterako ditu:
|
|
|
Horrela, bada, nahikoa azalduta
|
dago
errealitate matematikoak, gorputzekin konparatuta, ez direla neurri handiagoz substantzia, eta ez direla zentzumenezko gauzen aurrekoak izateari dagokionez, definizioari dagokionez baizik; eta, azkenik, ezin direla inolaz ere banandurik existitu. Eta zentzumenezko gauzen barnean izatea ere ezinezkoa denez, agerian dago, edo ez direla, edo badirela nolabait, baina ez zentzu absolutuan.
|
|
|
Beraz, agerian
|
dago
errealitate naturaletan beharrezkoa materia deiturikoa eta haren mugimenduak direla. Fisikariari bi kausak ezartzea dagokio, baina bereziki xedea, hura materiaren kausa delako, eta ez materia xedearena.
|
|
2009
|
|
|
Alkoholismoa arazo handia dela, sendietan eragin handia duena; Kulturalki onartua batez ere aisialdi eta denbora pasa unetan, alkoholik gabeko jairik ez dela hemen; gehiegi edatea ez dela serio hartzen, mozkorrak grazia eragiten du; medikuen lana eta tratamendua erraza dela eta horregatik goraipatu zuen AAren lan garrantzitsua eta medikuekin elkarlana. ...raz bere iritziz erraza da ondo konpontzea.Osakidetzako buru gisa esan zuen esperientzia interesgarria dela medikuak eta AA taldeak hartu emanetan jarri eta elkar ezagutzea eta bide horretatik segituko dutela.AAko ordezkariek adierazi zuten datorren urtean 1935ean AEBko Akron hirian bi lagunek sortu zutenetik 75 urte betetzen direla eta ahalegin berezia egingo dutela" gizarteari zabal zabalik
|
dagoen
errealitatea" leloa egi bihurtu dadin, eta gizartean AAko taldeei lan egiten utzi diezaioten.Ekitaldiaren bukaeran ere izan ziren edateari utzi duten herritarren testimonioak. Batek jakinarazi zuen Lasarte Orian prebentzio kontseiluan lanean ari direla, Eskola eta Kirol mailetan eta hitzaldiak antolatuz eta taldeak jarraitu dezala 75 urte eta gehiago.
|
|
|
Hortaz, Euskal Herriko eskualde nahiz lurralde ezberdinetan
|
dagoen
errealitate soziolinguistikoak eta legez anitza denak zera galdatzen du: tokian tokiko plangintza bat egitea, euskara normalizatzeko eta ahalbidetzeko erabilera eremu guztietan, lehenik eta behin, hizkuntzaren ofizialtasuna legez horrela onartzen den tokietan.
|
|
|
Herri egutegi, bizitza ohikunde eta mitologiaren gaineko ataletan banatuta ageri dira nekazaritzarekin lotura estua duten hainbat sineste. Kultura interkonektatuta
|
dagoen
errealitatea da, geuk, ulergarri bihurtzeko zatitu egiten duguna. Beraz, atal honetan ereitearekin eta baserritarraren kezka etenbakoa den aroaren inguruko beste sineste batzuk adieraziko ditugu.
|
|
|
arrazoimen analitikoarentzat, hala da? besterik ez
|
legokeen
errealitate zapalean,, hala behar du, jartzen dute, biziari eta jardunari norabideak ezarriz.
|
|
|
Beraz, egunkariak barik, irratia suertatu zen informazioa helarazteko hedabiderik eraginkorrena. Irratia azkarra zen eta etengabe aldatzen
|
zegoen
errealitatearen berri emateko egokiena zen. Gainera, edonora hel zitekeen.
|
|
|
Fronte Popularraren gobernuei atxiki nahi izan zaien hondamendi itxuratikezin urrunago
|
dago
errealitatea. Gatazkak ez zuen inoiz eduki ez izaera ezta indariraultzailerik ere.
|
|
|
Zertarako balio dit horrek? Hezkuntza maila guztietako ikasleen artean maiz egiten den galdera hori erraz erantzun daiteke curriculumeko edukiak hurbilen
|
dagoen
errealitatearekin erlazionatzen direnean, eta hori lortzeko modurik onenetako bat ikasgelan prentsa helburu didaktikoekin erabiltzea da. Hizkuntza, Geografia, Natur Zientziak eta are Matematika ere, irakasgaiak indartu ditzakete irakasleek egunkaria tresna pedagogiko gisa erabiliz.
|
|
|
Baina horrela da? Zenbat
|
dago
errealitatean eta zenbat hiri legenda joera horretan?
|
|
|
Jurgen Habermasek Europaren etorkizunaz hitz egiten digu bere azken liburuan (Ai, Europa, Trotta, 2009). Oso kezkatuta ageri zaigu pentsalari alemaniarra, alde handia
|
baitago
errealitatearen eta idealaren artean. Bera izan da batasunaren aldeko mugimenduaren teorialaria.
|
|
|
Rubalcaba, Ares edota Lopez jauna harro azaldu dira, operazio honen bitartez Segiren zuzendaritza desegin dutela aipatuz. Baina... ez al zarete konturatu dagoeneko Segi Euskal Herriaren luze zabalean barreiatuta eta txertatuta
|
dagoen
errealitate bat dela. Ez al zarete konturatu gure zuzendaritza gazteria bera dela eta operazioak operazio gazteriak herriz herri independentzia eta sozialismoaren alde antolatzen eta borrokatzen jarraituko duela?
|
|
|
Adingabeen eremuan badaude hainbat gai kezkatzen gaituztenak, azken urteotan gero eta arazo gehiago
|
daudelako
errealitate horietan. Batetik, portaera gatazkatsua duten adingabeen egoera dago; buruzko arazoak dituztenen kasua gora egiten ari da, eta politika publikoetatik hartzen ari diren neurriak ez dira nahikoak horiei aurre egiteko, gabezi handiak daude.
|
|
|
Ezker abertzaleak ohar baten bidez adierazi duenez, Nafarroako Gobernua osatzen duten alderdiek iragarritako hitzarmen berria, estatuak duela hainbat urte ezarri zuen salbuespen egoeraren barnean urrats berria da?. . Hitzarmen honen azpian
|
dagoen
errealitate politikoa argia da: UPNk, PSNk eta PPk, azaleko ezberdintasunak gainditu, eta jazarpena eta asimilazioaren alde bat egiteko inolako zailtasunik ez dute?, dio oharrak, hitzez hitz.. Haiendako herritarren eskubideak hutsaren hurrengoa ere ez dira?.
|
|
|
Espetxeetan dagoen egoera da, injustizia? horietako bat;, espetxeetan
|
dagoen
errealitate ankerra?.
|
|
|
–Injustizia? horietako bat, espetxeetan
|
dagoen
errealitate ankerra, dela esan zuten:
|
|
|
Juda Ben Hur herriaren heroi bihurtzen da Ben Hur filmean (Wiliam Wyler, 1949), koadriga lasterketa nagusia irabazita. Edonork pentsa dezake fikzioaren kontuak direla, baina oker ibiliko da, kasu honetan fikzioa ez
|
baitago
errealitatetik hain urrun.
|
|
|
Galeote izateari utzi eta Circus Maximus en auriga txapeldun bilakatu zen Ben Hur, Mesala aurkariari gailenduta. Beharbada, fikzioa ez
|
dago
errealitatetik hain urrun.
|
|
|
Horrez gain, sarritan enperadoreen alboan aritzeko aukera izan zuen, haien faborito gisa. Beraz, Ben Hur ez
|
dago
errealitatetik hain urrun.
|
|
|
Ez du joko onik egiten, baina etekin handia ateratzen die bere golei. Gaurko norgehiagoka berotu nahian aritu dela diote batzuk, baina, funtsean, definizioa ez
|
dago
errealitatetik urruti, inolaz ere. Realak helburu bakarra du gaur egun:
|
|
|
Harik eta Sarari barruan zerbait eten zitzaion arte; tinko jasan zuen umilazioa, kolpeak are, dena, Ananda ez galtzearren; gehiegi, agian. ...eta bizirauteko borroka hasi zuen," ni neu" izateko ahalegina, Anandak bere inguruan sortzen ari zuen zurrunbiloan ez desegiteko lehia, haren eromenak irents eta ezerezta ez zezan borroka; Sarak ez zuen halere Ananda gorrotatzen, inoiz ez zuen gorrotatuko, baina mutilak hondora ez zezan eta aldi berean mutila bera hondora ez zedin gogor borrokatu zen, Anandaren bidea gero eta aldenduago
|
baitzegoen
errealitatetik, amets zoro batean gero eta barruratuago. Anandak inoiz ez zuen ulertu Sararen jokabidea, saldukeriatzat bizi izan zuen, azpijoko zikintzat, neskak amodio ezkutuak eta esan ezinezko grina ilunak gordeko balitu bezala, beragandik pixkanaka aldentzeko jukutria gaiztoak asmatuko balitu bezala.
|
|
|
Elebakartasuna gainditu beharreko errealitate bat da, ezertarako eta inorentzat mesederik ez dakarren errealitate zaharkitua. Denoi
|
dagokigu
errealitate hori gainditzeko bideak irekitzea, eta irekitako bideez baliatzea, zenbat eta lehenago, hobe. Norbanakoarentzat eta gizartearentzat onuragarri ez den ezer ez luke inork balio sozial positibotzat babestu behar.
|