|
2002
|
|
|
eta begiak lotan
|
daude
beren ispiluetan,
|
|
2003
|
|
|
Handik urtebetera, ordea, zibil hari eztarritik heldu eta hozkaka ia ia burua erauzi zionean, hankatxoaren kontu hori ahaztu zuten betiko. Txakurra beste zerbaitetarako
|
zegoen
beraiekin.
|
|
|
barrubac pillosic euquitiac aimbeste afligitan ez ditubanac nola azal eta iduripen grandia conservaitaco cuidadubac: dira Echetaco Saguben antzecuac, ondo daquienac, noiz eguin beren Contrabanduac, eta nun
|
dagozen
beren gorde eta ezcutau lecubac, Echeco Coipe guztia ondatu agatic: ecusi oi dira azquenic Emacumiac Labe gori baten antzeco escubacaz, urtzeen daquienac Diru mueta guztiac, ur emunagaz beste bagaric; edo benetan emungo daube modu bagaco Avarienta eta neurri bagaco Codiciosa zital ba  tzubec izatera:
|
|
2006
|
|
|
Botikariarekin pentsatzen egin nuen ia meza osoa. Zer uste dute?, esaten nuen neuretzat,
|
badagoela
beren odol zikina garbitzeko modurik. Amona Erikak askotan esaten zuen:
|
|
|
Kontu jalerik ere ez. Ez
|
dago
beraien bizitza jasoko duen libururik. Ez dakit oso ondo zergatik egiten duen galdera:
|
|
2007
|
|
|
Eguzkiak gozo gozo ferekatzen die musua. Harea bigun bigun
|
dago
beren zapata dotoreen azpian, eta bizar egin berrian alkandoraren setaren leuna sentitzen du.
|
|
|
Bidaiantak isilik
|
zeuden
berak ere larru zurikoak baitziren, beharbadaâ" deskubri  tzaile" eta kolonizatzaileen umeen umeen  ondokoak, beharbada urtero hara zihoazen itsas  turien ondoko urrunak. Eta bazekiten, bidaiant euskaldunek, marinel haiek ez zirela euskal kantu zahar batzuetan aipatzen diren" indiano salbaiekin" eta" iskimau gizabestiekin" beti ontsa portatu.
|
|
2008
|
|
|
Neretzat, berriz, jendea tontotzeko inbentu bat, aurrenetakoa, eta ia derrigorrean baizik jaten ez dudan gauza bat. Anorexia ikusten hasia
|
nago
beren umeen ahoa ogiz ixildu nahi lukeen amaren kontrako kasketa kosmiko bat bezala.
|
|
|
Boterearen kontra daudela diotenak boterearen kontra egon ohi dira, bi eratara: batzuk, zergatik eta hargatik, baina beste batzuk botere hori ez
|
dagoelako
beren eskuetan," eta, aizu, nik ere nahi dut". Azkenengo hauei aise hozten zaie boterearen kontrako sukarra botere apurren bat ukitzen hastearekin bateratsu edo, besterik ezean, zerbait kudeatzen.
|
|
2009
|
|
|
Ez al zinen jabetzen, Ananda, ez
|
zeudela
beren senean?
|
|
|
Eguzkiarekin, udaberriaren ia amaieran, argiago zegoen lokalaren barrua eta baita inguru guztia ere; nik, aukeran, gurago nuen euriaz eta hotzaz, dena ilunagoa zela. Bestalde, zeozeren seinale ere izan zitekeela aldaketa hura etorri zitzaidan burura, eta animatu egin nintzen apurren bat (esan beharrik ez
|
dago
berez fundamenturik gabeko ilusioa izan nuela orduko hura, bat gehiago beste askoren artean, nahiz eta aldaketaren bat etorri edo etortzekotan zen bai zuretzat eta bai niretzat). Arnasa berreskuratzeko balio izan zidan, behinik behin, geldialdi hark.
|
|
|
Ikaragarria da gaur oraindik elebakar direnek euskarara hurbilduz irabazi dezaketena, eta hori eginda euskaraz bizi nahi dutenei aukera horretaz balia daitezen lagun diezaieketena. Jakin bezate asko
|
dagoela
beren esku. Errespetuz, behartu gabe, baina eskatu behar diegu, arren hurbil daitezela euskarara.
|
|
|
Euskarak nozitzen duen aurreiritzi ezagunenetarikoa" oso zaila" izatearena da. Hizkuntzalariek behin eta berriro azaldu digutenez, ordea, badakigu ez
|
dagoela
berez zaila den hizkuntzarik, edo, nahiago bada, besteak baino zailagoa denik. Zailtasuna izatekotan norberaren baitakoa dela, ez hizkuntzarena, esan eta frogatu digute.
|
|
|
Dela Alliot Marie, dela Rubalcaba edo gerturagoko Baltza jauna, hirurek dute pretentsio sobrantea denon baitara arrimatzeko, hasi gune publikoetatik, segi garraio gailu eta hartarako eraikinetatik, hala nola eraikuntza komertzial eta hiriburuko kale ia denetatik bideo-kameraz dena bijilatzeko enpeinu alua. Bego eta
|
beude
beren baitako interioritate nazkantean! Biztanleon eskubiderik bada inon?
|
|
2010
|
|
|
Ikastaroen azken egunean ez dakit nor ekarri behar zuten kantatzera, baina ez zen agertu. Mikrofonoak, bozgorailuak eta enparauak prest eta kokaturik
|
zeuden
beren lekuetan, baina kantaria ez zen agertzen. Orduan esan nion Dionisiori nahi bazuen euskal abesti batzuk kanta nitzakeela.
|
|
|
Beste alde batetik, Donostiako etxean, Gurutzen ama arduratzen omen zen seme alaben alderdi sortzaileaz eta artistikoaz, musika eta antzerkia gaztetxoen algara eta jolasa bihurtuz. Aita lanetik itzultzen zenerako, ordea, etxe hartan dena eta denak
|
zeuden
beren tokietan, bera heldu orduko ezer gertatu izan ez balitz bezala; horixe ere amaren ardura. Jolas hauetan Gurutz bera ikusi behar dugu familiako guztientzat antzezlanak idazten eta prestatzen, Gabonetan eta bestelako jaietan ere elkarrekin antzezten zituzten antzezlanak.
|
|
|
Ni, nire giroan, Erroman, Vatikanoan, berehala konturatu nintzen, euskalduna nintzenez, erradikaltzat hartuko ninduela zenbaitek nahitaez. Eta nirekin kontuz ibili beharra
|
zegoela
beren ustez; beste era batera esanda, ni, euskalduna izanik, ez nintzela oso fidagarria. Vaticano Irratiko zenbait lagunen aldetik ere, nabarmena zen ez nindutela ni begi onez ikusten.
|
|
2011
|
|
|
Zer dela-eta hainbeste neke gorpua apaintzen, uretara botatzeko gero? Hiltzaile batzuek eszenatokia edo hilotza prestatzen dute jendeari aurkezteko; harro
|
daude
beren obraz, eta artelan bat balitz bezala antolatu ohi dute ikuskizuna. Kasu honetan, berriz, gorpua oso ondo ezkutatzen saiatu da hiltzailea; ez zuen, beraz, inork topatzerik nahi.
|
|
|
–Ez, ez
|
nago
beraiekin: beraietako bat naiz.
|
|
|
Nire ume denboran, urmael bat zegoen, ihiz eta lokatzez betea. Guztiz biribila zen eta inguruan zazpi zume negarti
|
zeuden
beren adar berde luzeak zintzilik zituztela. Debekatua geneukan urmaelaren ertzean jolasean ibiltzea:
|
|
|
Hasiak ziren arkumeak. Goiz hartan bi jaioberri
|
zeuden
beren amekin eta baten batek ahal zuen denbora gehiena pasa behar zuen bordan nahitaez, umatzen hasten zirenean beti ito baitzitekeen umeren bat, baita ama hil ere. Hil edo biziko astea genuen.
|
|
|
Ni Urnietan nabilenean hor paseatzen eta, Espainiatik etorritako jendea ikusten dudanean han, adinekoa eta ez hain adinekoa, haiek espainolistak dira, baina zentzu sakon batean. Atxikiak
|
daude
beren lurraldeari, beren kulturari eta bere izateari. Baina hemen espainolismoa inork ez du horrela ulertzen, ordea, espainolismoa ulertzen da baita ere era politiko batean.
|
|
2012
|
|
|
Hori guztia gutxi izan balitz, ausarta ere izan zen, halaber, Guillermoren erabakia; Guillermorentzat berarentzat izan ez arren, bai behintzat ikaskiderik gehienentzat. Medikuntza ikasi nahiko zukeen ikaskide bat baino gehiago
|
zegoen
beren adin bueltakoen artean; haietariko askoren arazoa Natur Zientziak ziren, irakasgai hori ematen zuen aita Rafael zorrotza zelako; beraz, medikuntzarena burutik kendu, eta letren ibilbidea hartzen zuten. Guillermok, ez.
|
|
|
Don Fernando eta don Antonio irakasle gelan daude, nor bere eserlekuan iltzatuta; bata egunkaria irakurtzen ari da eta bestea, arkatz gorria eskuan baitauka, lanen batzuk zuzentzen edo ibiliko da. Hizpidera etorriz gero, don Norbertorena dela bizimodua esan ohi dute abaguneari joaten utzi gabe, eta aitortzen dute irrikan
|
daudela
berek ere noiz erretiratuko. Bietariko bati ahazten bazaio besteak aipatuko du gaia, eta, ondoren, bigarrenak azpimarratu egingo ditu lagunaren berbak.
|
|
|
Besteak isilik
|
zeuden
beren hilobietan, kartzeletan, bizitza publikoan, bentzutuen eguneroko bizitza abailduan.
|
|
|
Beraz, mesfidantzaz hartzen zuten euskal autonomia politikoa. Foruen berreskuratzearen proiektua ez
|
zegoen
beraien helburu politikoen artean eta adostasuna lortzea ezinezkoa ageri zen. 1905ean, Frantziako Estatuan Eliza katolikoaren eta Estatuaren arteko aginteak erabat bereizturik zeuden, eta Estatuaren legedia guztientzat nagusia behar zuen.
|
|
|
Beste hiru euskal ordezkarien eskakizunekin parekatuz gero, desberdintasun sakonena filosofia politikoaren atalean zegoen: nafarrak prest
|
zeuden
beren konstituzioaren oinarri politikoan amore emateko. Erresuma izatetik, Espainiako ohiko probintzia bihurtzeko prest zeuden.
|
|
2018
|
|
|
Liluratuta dago. Paretaren tarte libre bakanetakoan hiru argazki
|
daude
beren markoekin txukun. Erdikoan gizonezko bat, itxura onekoa, guapoa, berrogeiren bat urtekoa, eta ezker eskuin mutiko bana, elkarren antz handia dutenak, mutil beraren bi argazki ere izan litezke, egia esan?, ederrak baita ere biak, hamarren bat urtekoak.
|
|
|
Emozio atseginak sortzen dizkio irakurketak, helduentzako maitagarrien ipuin bat irakurtzen ari balitz bezala. TRIAko jende hura ezagutu nahiko luke, hantxe
|
egon
berekin. Sartua dago erabat kontakizunean.
|
|
|
Soldaduek, ordea, irri karkaraka hartu zituzten nire hitzak, eta ez zidaten pasatzen utzi. Aurkitu berri nuen gorpuarena kontatu nien arren, soldaduek, ez
|
zegokiela
berei hiritik kanpo gelditzen zen errekaren ez erreka bazterrean gerta zitekeenaren ardura, eta ufaka trufatuz bota ninduten ate nagusiko atalasetik, atarira sartzeko ere aukerarik gabe. Jo nezala merinoarengana.
|
|
2019
|
|
|
Oraingoan itsusia iruditu zitzaigun, ume prodijio horiek bezala, heldutasunera iristean garai batean izan zirenaren oroitzapena besterik geratzen ez zaienak. Kaleak jendez gainezka zeuden, zikin, ezin zen ezer ikusi zegoen jendetzarekin, veneziarrek zakar erantzuten zieten gure galderei, segur aski nazkaturik
|
zeudelako
beren hiria etengabe inbaditua ikusteaz. Zertxobait dezepzionaturik itzuli ginen etxera baina bere hartan gorde genuen lehenbizi hartako oroitzapena.
|
|
|
Vinson jaunari eskoletan eraztuna zigor gisara erabiltzearen alde agertzea leporatu zioten (betiere frantsesa eta gaztelaniaren nagusitasuna ezartzearren, irakasleak eraztuna gela barnean euskaraz egiten zuen haurrari jartzen zion; astean zehar, apaingarri gorrotatua eskuz esku igarotzen zen, eta larunbatean maisuak, fisikoki? zigortu egiten zuen haren jabe suertatutako ikaslea); autore frantsesak aitzakiatu zuen ez
|
zegoela
berez usadio haren alde eta, gainera, hark délit d, euscarisme jotzen zuena, apenas nabarmentzen zela Ipar Euskal Herrian, eskoletan haurrek ez baitzuten euskararekiko joera handiegirik. Mende bat lehenago Humboldt eraztunaren guztiz kontra agertu zen, eta mende bat geroago Txepetxek eraztunaren ordez botereak erabilitako molde sibilinoagoak salatu zituen.
|
|
|
Baina gaztelaniako bertsiotik jaso dudan esaldia ondo egokitzen da inguruko beste esaldiekin, paragrafo osoarekin, liburuaren estiloarekin. Aipuak solte edo testuingururik gabe hartzen direnean sortzen da arriskua, forceps batekin bezala aterata
|
daudenean
beren kontestutik.
|
|
2020
|
|
|
Nik dakidanez, idazle errusiar disidente bakar batek ere ez du tratatu edo aitatu gaia. Zer diote horiek, beren tiranoa beren larruan pairatu behar izan dutenek?; eta zer diote" garrantzi gabeko herrialde txiki" horiez, atzerritarren menpean
|
egoteaz gain
beren menpean egotea ere pairatu behar izan duten horiez. Beren herriaren menpean.
|
|
|
Justiziaren esperantzarik ez dutenak; zigorraren esperoan daudenak. Akusatu horiek badakite, ondo jakin ere, zuhaitz bat, horma bat, zulo bat
|
dagoela
berentzat.
|
|
2021
|
|
|
Horrela jantziz, gazteak sinetsita daude ahots ozenez bezala ari direla berresten beren egoera askea, barreiatua eta inkonformista, beren pentsamoldearen originaltasuna eta etorria. Ez dira konturatzen, ordea, kalean milaka morroi
|
daudela
beren berdin berdinak direnak, txima berdinekin, desafio xaloaren aurpegiera berdinarekin, zapata berdinekin.
|
|
|
Joe: nik aditu diet intelektual ofizialei" esentzialismoaren" kontra, eta orain zer duk?, eta esentzian, esentzietan, esentzialkerian
|
dagoela
beren esplikazio eta agindu guztien funtsa, aizue! Nahikoaiau!
|
|
|
â Hori esan! Lasai ote
|
daude
beren buruekin?... Hala baldin bada, esan nahi nuke.
|
|
2022
|
|
|
Konbinazio egoki horren bitartez, zerga gutxiago ordaintzea lortu zuen. Péricand andreak urtero bidaltzen zien gutun bat Obraren Adiskideei âkide fundatzaileek 1.000 libera jarri behar zuten, ekarpen bakarrean; ongileek, 100 libera urtean; kideek, 20 liberaâ esanez haur maite haiek Tour kalean baldintza material eta moral onenetan
|
zeudela
beren osasuna osoki berreskuratzeko: gorputzarena, jarduera fisiko sanoa eginez; arimarena, diziplina zorrotz eta justu baten bidez zentzaturik.
|
|
|
Azkenean, arnasarik gabe gelditu eta lurrera erori ziren. Baina errepidea libre zegoen; heriotza, atzean; bat batean ohartu ziren han
|
zegoela
beren autoa âbai, ez zebiltzan nahastuta, ezagutu egin zutenâ, hantxe, basabide txiki baten hasieran, eta zerbitzari fidelak, zain.
|
|
|
Ilunabarra, argia doi gelan, konfidentzietarako momentu egokia. Aurreko teseletan esandakoak
|
beude
beren horretan, baina irakurketa onenak, testu eta idazle maiteen, betikoen, konpainia noblean.
|
|
|
Analisien beste fokuan, Brigada Gorriakoek idatzitakoak ditu Sciasciak aztergai: bahitzaileak dagoeneko janda
|
daude
beren asmoak porrot egin duela âEstatua ez da makurtukoâ, eta bahiketaren bigarren fasean, Moro hiltzeko erabakiaren porrota mozorrotzeko idatzi zituztenak disekzionatzen ditu Sciasciak bere ohiko hoztasun izotzezkoarekin.
|
|
|
Schmitter, 1974: 85) besteak baino hobeki hornituak
|
zeudela
beren estrategia ekonomikoetan aldaketak bultzatzeko.
|
|
|
arlo politikokoa da, eta, hortaz, libreki eztabaidatu litzateke eremu politikoan. Ordezkari politikoei
|
dagokie
beren hautesleen izenean beren erantzukizunak asumitzea. Testuinguru horretan, bi legitimitaterekin egiten dugu topo (gobernu zentralari dagokiona eta autonomia erkidegoa ordezkatzen duen eskualde gobernuari dagokiona), eta biak ala biak gai izan behar dira negoziatu eta adostasun demokratiko batera iristen saiatzeko eta, agertokirik baikorrenean, ados jartzeko.
|