|
2001
|
|
|
Hau baieztatuko balitz, begiratu genioke euskaldunok elkarren aurpegiari lotsak akabatu gabe?
|
Nago
ahozko transmisioa ez, nori transmititu ere bukatuko zela, transmisiogaiak sortzen, edo transmisiogaiak sortzeko zereginean ere orain arte oso grinatsuak ageri garen edo ez alde batera utzita.
|
|
2002
|
|
|
Ahoz gora irakurtzea lantzeko baliabide gutxi dauzkagu, daudenaksistematizatu gabe eta, gainera, ez daude eskura. Intuizioarekin lan egiterabehartuak
|
gaude
ahozkoaren genero hau lantzerakoan. Dolz eta Schneuwly kdioten bezala, baliabide eta ekimen zehatz eta igorgarriagoak sortubeharrean gaude.
|
|
2005
|
|
|
Generoen arteko gorabehera hauei azalpena produktu horietan erabiltzen den erregistro motari dagokiola uste dugu. Alde batetik, fizkiozko generoak (marrazki bizidunak eta filmak) oso gertu
|
daude
ahozko hizkera kolokialetik; dokumentalena, berriz, hizkera jasoagoa da, berez, nola jatorrizko hizkuntza hala bikoiztutako bertsioan. Eta hizkera" jasoago" hori da gazteek eskolan erabiltzen dutena.
|
|
2007
|
|
|
Eta gaur bakarretan ikusi entzuten da adiera horretan erabilita gaineko (toreo mota bat adierazteko); ostera, aurkezpenetan eta prosa josita dago gainekoz eta (buruzko?), ia ezagungabeak gure aurrekoentzat (ikusi besterik ez
|
daude
ahozko testuak eta Auspoa saileko liburuak).
|
|
|
Perpaus hori( [100.000 euroKO] bizikleta bat erosi dut) eta horrelakoak beti entzun diegu (eta irakurri besterik ez daude hor hemen
|
dauden
ahozko testuak eta Auspoa saileko liburuak) gure zaharrei honela erabiltzen (aurkezpen testuinguru batean badaude emanda):
|
|
2008
|
|
|
Oztopo asko ditu. Adibidez, autobusetan
|
badaude
ahozko GPSak, baina beti itzalita egoten dira. Edo pentsa:
|
|
|
/ Erregistro familiarra erabiliko da, beti ere ahozko kodean. Hortik aurrerako etapetan erregistro familiarra
|
dagokion
ahozko esparru ez formalean erabiliko da.
|
|
2009
|
|
|
Literatura OralVasca obra izan zen herri literaturaren esparruko ikerketa urratu zuena. Azterlan horretan
|
daude
ahozko literatura sailkatu eta sistematikoki aztertzeko lehenengo ahalegina eta pausoak. Kardaberaz Bazkunaren bitartez, zaletasuna zabaltzeaz gainera, laguntzaile sarea osotu eta herri kulturako txatal asko batu zituen.
|
|
2010
|
|
|
Asteazkenean egingo diren unibertsitaterako hautaprobetarako guztia prest du EHU k. Proba berriak dira baina, aurrikusia
|
zeuden
ahozko frogak 2012 arte atzeratuko direla aurreratu du Goirizelaiak
|
|
2012
|
|
|
Liburuaren estiloari buruz esan genezake, ziurrenik Defoek ez zuela askotan irakurri idatzi zuena, idazten duenean helburua gauzak adieraztea baitu, eta ez estilo dotorea erabiltzea. Hori dela eta, liburuan askotan agertzen dira errepikapenak, etenak, sintaxi arazoak... eta askotan bere idazketa gertuago
|
dago
ahozko kontaketatik, predikariaren zantzuak behin eta berriz azaltzen direla ahaztu gabe, idatzizko estilotik baino. Liburuan indarra kontakizunak berak dauka eta ez prosak; idazketa tresna hutsa da Defoerentzat.
|
|
|
Goian aipatu ditugun enuntziatu parentetikoen ezaugarri horiek, aldez edo moldez, solaskideak aurrez aurre
|
dauden
ahozko hizketaldiak dituenekin badu loturarik.
|
|
2014
|
|
|
Garazi Lopez de Etxezarreta Auzmendi, Gipuzkoako Foru Aldundiko Kultura zuzendari nagusia eta Mintzola Fundazioko patronatu kidea; Beñat Gaztelumendi Arandia, Euskal Herriko Bertsozale Elkarteko Ikerkuntza arduraduna eta Mintzola Fundazioko patronatu kidea; eta Eñaut Gantxegi Maritxalar, Euskal Herriko Antzerkizale Elkarteko ordezkariaAzaldu dutenez, Xenpelar Dokumentazio Jardunaldien lehenengo edizio hau Euskal Antzerkiaren Dokumentazioaren inguruan antolatu da, Mintzola Fundazioak duen Ahozko Sorkuntzen Elkargunea atalari lotuta, hain zuzen ere. Mintzolaren Ahozko Elkarguneak bizirik
|
dauden
ahozko sorkuntzen topaketa eta elkar ezagutza bultzatzeko laborategi bat izan nahi du, eta, besteak beste, Xenpelar Dokumentazio Zentroak dokumentazio mailako aholkularitza eta tresneria eskaintzen ditu beste ahozko sorkuntzen dokumentazio egitasmoetan lagungarri izateko.Euskal Antzerkiaren Dokumentazioaren, inguruanOndokoa ere gaineratu dute:
|
|
|
Irakaskuntzan denbora luzean ahozkoari baino idatzizko hizkuntzari eskainizaio arreta handiagoa eta gaur egun ahozkoaren garrantziaz ohartu eta merezi duentokian ipintzen ahalegintzen ari dira hezkuntza sisteman (Garcia Azkoaga, 2007: 177). Gainera, unibertsitatea ez
|
dago
ahozko hizkuntza lantzeko beharretik kanpo (Garcia Azkoaga, 2007: 183).
|
|
|
(...) iruditzen zait idatzizko sormenera eman den edonor, hitz joko eta pareatuetatiklanda, esan nahi baita? ohartu dela jauzi bat
|
dagoela
ahozkoaren eta idatzizkoarenartean. Idatzizkoa ez dela, alegia, ahozkoaren orrazte fintze, eta azken batean, menpeko?
|
|
2015
|
|
|
1) Ikastetxeak ahozko hizkuntza lantzeko duen tradizioa. Zenbat eta tradizio handiagoa izan eremu honetan, irakasleek gai honekiko duten jarrera hobea da, ikasleak ere ohituago
|
daude
ahozko jarduerak egitera, arlo ezberdinetan ere ahozko hizkuntzari ematen zaio garrantzia, eta abar.
|
|
|
3) Materialetan eta errekurtsoetan ahozkoaren presentzia gauzatzen laguntzen duten proposamenak (Zabala 2013; Garcia Azkoaga al. 2010). Irakasleak bere inguruan dituen material didaktiko edo proposamenak zenbat eta lotuago
|
egon
ahozko hizkuntzaren irakaskuntzarekin, orduan eta barneratuago du irakasleak ahozko hizkuntza eta hura irakasteko praktikak zein diren.
|
|
|
Planteamendu didaktiko osoa jaso nahi izan dugu gune honetan. Hau da, ahozkoa landu nahi duen edozein irakasleren esku dago materiala; baliteke hasieran prestakuntza berezia behar izatea, ohituak ez
|
gaudelako
ahozkoa gelan lantzera.
|
|
2017
|
|
|
Bi gaitasun dira. Ahozkoaren oinarria ez daukanak ezin du ondo idatzi, baina hemen mitifikatuta
|
dago
ahozko hori. Hortik dator dena, noski, zeren batzuek kontrako problema dute, uste dute hizkuntza idatziz jaio zela, eta gero batzuetan ahoskatu egiten dela.
|
|
2019
|
|
|
Ondoren tiro hotsak. Mugimendu sozialak ez ditzan etorkizunean botereak baldintzatu, beharrezkoa da haien historia" barrutik" lantzea eta horretarako
|
daude
ahozko iturriak: " Oroimen kolektiboa subjektibitate horiek osaturiko espazio politikoan zertzen da", azaldu izan du Laura Benadiba historialariak.
|
|
2020
|
|
|
Amonak eramaten ninduen eskolara eta beti esan izan dit han joaten nintzela bere gonapetik eskolako atarira korrika batean. Eta hizkuntzari dagokionez, nire inguru hurbilean bazeudenez entzuleak, ohituta
|
nengoen
ahozko hizkuntzara. Gainera, hasieran komunikazio bisualean oinarritzen ziren jolasetan aritzen ginen.
|
|
|
Ezagunak ditugu gaurko bertsopaperak. Nekez ohartzen gara, ordea, zer alde
|
dagoen
ahozko kulturatik gaurko kultura idatzira. Alde horrek esplikatzen du, batik bat, zer nolako zailtasunak dituen gaurko bertsopaperak bizirauteko.
|
|
|
Aurpegiko azala ez bezala, maskarak erabiltzearen ondoriozko arazo dermatologiko batzuk ikusten ari baitira, Espainiako Dentisten Kontseilu Nagusia argi dago ahoari dagokionez: “Ez
|
dago
ahozko patologiekin duen lotura frogatzen duen ebidentzia zientifikorik”. Horregatik, haren lehendakaria, Óscar Castro, oso kritiko agertu da ahoan arazo batzuen errua maskarei botatzen saiatzen direnekin.
|
|
2021
|
|
|
Gakoak eta azterbideak liburuan zerrendatzen dira bide horretatik landu litezkeen gaitasunak: pertsonaren gaitasunen garapenaren baitan, inprobisaziorako jarrera eta gaitasunak (autokonfiantza nahiz jarrera sortzailea), komunikazio ekintza antolatzeko gaitasunak, eta erlazio gaitasunak eta oroimenaren garapena; kultur ondarearen ezagutzan ahozko inprobisazioan murgiltzea eta horren bidez gaurkotasuna landu nahiz euskal historia ezagutzea; hizkuntza gaitasunari
|
dagokionez
ahozko espresiorako trebezia eta baliabideak lantzea; eta musika gaitasuna jorratzea euskal doinuen ondareaz jabetuz (Garzia, Sarasua eta Egaña, 2001: 44).
|
|
|
Poliziek ez gintuzten beraien errepresioaren lekuko nahi eta aktiboki gure lana oztopatu zuten, prentsa askatasuna urratuz. Kazetari feministok gizonezko polizien bidez jazartuak, kontrolatuak izan ginen, eta tokian
|
egoteko
ahozko debekuak jaso genituen etengabe. Estatu aparatu patriarkalak, gu isilarazi eta otzandu nahi gintuen.
|
|
|
Badira diotenak ahozko erabilera, hain ezinbesteko eta gurea izanik, une oro erabiltzeak berezko ikasketa eta garapena dakarrela (Matthey, 1997).
|
Badaude
ahozko hizkuntza objektu autonomotzat hartuta landu eta haren ikaskuntza irakaskuntza defendatzen dutenak (de Pietro eta Dolz, 1997), eta ahozko testu genero formalak lantzeko sekuentzia didaktikoak baliatzen dituzten praktikak (Dolz eta Schneuwly, 1998), besteak beste, guregana iritsi direnak eta gure hezkuntza sisteman ere beren lorratza utzi dutenak. Badira ahozko hizkeraren lanketa egituratua egiteko ekarpenak (Vilà i Santasusana; 2004).
|
|
|
Garbi
|
dago
ahozko hizkuntza erabiltzeaz gain
|
|
|
Baita prestakuntza prozesuak berak ere. Garbi
|
dago
ahozko hizkuntza erabiltzeaz gain erabilerarekiko gogoeta eta erabileran eragiteko keinu lagungarriak behar direla. Hori dela eta, dekalogo moduko bat proposatu nahi genuen, irakasle guztiek irakasgaia prestatzeko orduan kontuan har zezaketena, eta, batez ere, eskolara iritsitako irakasle berri guztiei hizkuntza irizpideak beren irakasgaien barruan kontuan hartzearen garrantziaz ohartarazteko.
|
|
|
Elementu magiko edo fantastikoa da hau, txoriak direlako mintzatzen direnak. Horrelako bertsoen agerpenak bizirik
|
dagoen
ahozko literaturarekin du zerikusia, kontaktuan dauden ahozkotasuneko azpigenero desberdinekin. Horrezaz gain eta arestian adierazitakoarekin lotuta, helburu kognitiboa du horrek ere, memoriari laguntzeko baliabide memoristiko gisa uler daitekeelako.
|
|
2022
|
|
|
Baina baita objektu kutsatuak eta, noizean behin, ura (kloroarekin ondo tratatu gabeko laku edo igerilekuetan igeri egitean). Nola prebenitu adenobirusen bidezko infekzioa
|
Badago
ahozko txertoa zentro militarretan erabili diren 4 eta 7 serotipoen kontra, arnas gaixotasun akutua (ERA) prebenitzeko; estres egoeran eta pilaketa egoeran gerta daiteke. Segurua eta eraginkorra da epidemiei aurrea hartzeko, baina ez da merkaturatzen.
|
|
2023
|
|
|
Azkenik, irakasleen artean zailtasunak ikusten ditugu, nahasketa
|
dagoelako
ahozko komunikazio gaitasuna irakastearen artean eta ikasleen hizkuntza (euskara) erabiltzeko gogoaren eta atxikimenduaren artean. Horiek biak elkarreraginean daudela ezin da ukatu, baina bien arteko harremana konplikatua da, irakasleen lanketei begira une oro fokua non jartzen ari garen zehaztu genuke, eta horretan zailtasunak ditugu, baina, hala ere, prestakuntzaren ondoren aurrerapena ikusten da.
|