|
2003
|
|
|
Lossi en zentsatutako 800 goriletatik, 500, hau da, bi heren, bost hilabetean Ebola sukarra izan dute, Bartzelonako Unibertsitateko zientzialariak dioenez. Eta epidemiak, eskualdean 67 pertsona hil zituenak, badirudi Odzala parke nazionalera jotzen duela, han
|
baitago
Afrikako lautadako gorilen dentsitate handiena. Duela bederatzi urtetik, Magdalena Bermejok Lossi ren gorilak aztertzen ditu.
|
|
2004
|
|
|
Arrisku larrian
|
dagoen
Afrikako errinozero beltza berreskuratzen ari da, Natura Kontserbatzeko Nazioarteko Batasuneko (IUCN) Afrikako Errinozeronte Taldeak eta Naturarentzako Mundu Funtsak (WWF) biztanleriari buruz egindako kalkulu berrien arabera. Errinozero beltzeko populazioa nabarmen jaitsi zen:
|
|
|
Atzo bertan hasi ziren eskuz eta lurrez fumigatzeko lanak Arrieta inguruan. Rodríguez Zaragozak esan zuen otarrainek ez dutela labore asko suntsitu, eta ez dutela gogortasun berezirik erakutsi, intsektuak “sakon”
|
baitaude
Afrikatik egindako bidaian. “Horri esker, erresistentziarik gabeko lurzorutik jaso ditzakegu, berreskuratu baino lehen” esan zuen.
|
|
|
Egun 2,4 dolar balio dute, eta hori handiegia da herrialde pobreenetako biztanleentzat, horietan gaixotasuna baita hedatuena. Zehazki, 500 milioi pertsona baino gehiago
|
daude
Afrikan malariaz kutsatuta. Horietatik milioi bat baino gehiago hiltzen dira urtero, gehienak haurrak, bereziki Saharaz hegoaldeko Afrikan eta Asian.
|
|
2007
|
|
|
Gutxienez sei jirafa espezie daude, munduko lurreko animaliarik altuena, eta horietako batzuk arrisku larrian egon litezke, Estatu Batuetako eta Kenyako zientzialariek ikerketa batean oinarrituz. Orain arte uste zen jirafa antzeko bat
|
zegoela
Afrikako urre sabana zeharkatzen. “Jirafa populazio horietako batzuek ehunka ale baino ez dituzte, eta berehalako babesa behar dute” esan zuen ikerketaren zuzendariak BMC Biology aldizkariaren azken edizioan argitaratua, Bizitza Basatiaren Kontserbaziorako Elkarteko genetista den David Brownek, Estatu Batuetan bizi denak.
|
|
2008
|
|
|
WWF/ Adenaren arabera, 2050erako Afrikako populazioa bikoiztea aurreikusten da, eta, horren ondorioz, planetako biztanleriaren zortzirenetik gizateriaren laurdena izango da. “Nazioartean konpromiso sendoa
|
dago
Afrikako giza ongizatea hobetzeko eta pobrezia, gosea eta gaixotasunak murrizteko Milurtekoko Garapen Helburuetan aurrera egiteko. Baina epe luzera arrakasta izateko, muga ekologikoen aurka lan egin beharrean lan egin behar dugu”, esan zuen Mathis Wackernagelek, Global Footprint Network eko zuzendariak.
|
|
|
Zazpi probintzia alerta egoeran
|
daude
Afrikako bero boladagatik
|
|
2010
|
|
|
“Afrikarrak ez diren gizakiok DNA neandertala daramagu 23 kromosometatik 10etan gutxienez”, adierazi zuen Carles Lalueza Fox Pompeu Fabra Unibertsitateko paleogenetistak, Sagardotegiaren proiektuaren zuzendarikideak eta lanaren egilekideetako batek. Hominido horren antzeko materiala dago Europako, Asiako eta Ozeanoko gaur egungo populazioetan, eta ez
|
dago
Afrikakoetan. Horren ondorioz, hibridazioa Afrikakoak ez diren guztien arbasoak kontinentetik atera eta populazio horrek demografia leherketa bat izan eta Eurasian banatu baino lehentxeago gertatu zen.
|
|
|
Frogatuta
|
dago
Afrikan bi elefante espezie bizi direla.
|
|
2011
|
|
|
Erakundeak dieta solidarioa egitea proposatzen du, “lehortearen eta gosetearen ondorioz gaizki nutrizioa duten Afrikako Adarreko haurrei janaria eta laguntza eramateko” dohaintzen bidez. Horrekin, haurrek elikagaiak, nutrizio osagarriak, ura eta laguntza medikoa jasoko dituzte. Izan ere, krisiak aurrera jarraitzen du, baina ez egunkariez eta irratiz eta telebistaz orriak betetzen dituen krisi ekonomikoa bakarrik, baizik eta ia ahaztuta
|
dagoen
Afrikako zati bati eragiten dion krisia, egoera jasanezina denean bakarrik irteten baita hedabideetara. Diru bilketak ez du zentzurik galdu, eskatzen dituzten ahotsak ia ia entzuten ez badira ere, eta GKEek inguru horretan lan humanitarioak areagotu dituzte.
|
|
2016
|
|
|
Herrialde garatuetan eskuragarri dauden elikadura, osasun arreta eta medikamentuak (antirretrobiralak, adibidez) ez dira egokiak, eta kontinente horretan pertsona askok garatuko dute hiesaren gaixotasuna. Munduko hies kasuen% 70 erregistratu du Afrikak Afrikako hainbat gerra
|
daude
Afrikan, hala nola Afrika Erdiko Errepublika, Nigeria, Kamerun, Mauritania, Somalia, Kenya, Sudan eta Uganda. Erlijiosoak dira nagusi, Afrika Erdiko Errepublikakoak bezalakoak, musulmanak eta kristauak eta Nigeriako Boko Haram talde islamiarra bertan aritzen baitira.
|
|
2022
|
|
|
Gaztainaren jatorria Espainian daukagun gaztaina Europako gaztaina edo gaztaina arrunta (Castanea sativa) da, baina badira beste batzuk ere, hala nola gaztaina japoniarra, gaztaina txinatarra eta gaztaina amerikarra. Hala, Europako gaztaina Europako gaztainaditik lortzen da, Europan eta Asian ohikoa den gaztainondoak
|
dauden arren
Afrikako iparraldean eta Madeiran ere. Gaztainondoak hobeto jasaten du klima epeleko leku fresko eta babestuetan, baina hezeetan.
|