|
2006
|
|
|
Bere esanetan, bai neurozientziek bai legezko medikuntzak oso eztabaida irekia dute gai horri buruz, baina ikertzaile gisa erakartzen du paziente mota horietan kontserbatutako funtzio kortikalen adierazle elektrofisiologikoak identifikatzeko aukera. «Badakigu BBB duten gaixo batzuek informazioa prozesatzeko funtzio kortikal batzuk ukigabe dituztela, nahiz eta gutxieneko kontzientzia erakutsi ez» Terri Schiavo 2005eko martxoan hil zen, 41 urte zituela eta 15 urtez
|
egoera
begetatiboan egon ondoren.
|
|
|
|
Egoera
begetatiboan dauden pertsonek eutsi egiten diete ekintza erreflexu primarioei eta funtzio autonomoei, baina ez dute jokabideari erantzuteko gaitasunik.
|
|
|
|
Egoera
begetatiboan dagoen garunak aginduei erantzuten die, azterketa baten arabera
|
|
|
|
Egoera
begetatiboan dagoen emakume batek bere medikuen agindupean erantzun du, eta pentsatu ere egin du tenisean jokatzen duela, bere burmuinetik hartutako irudien arabera, zientzialari britainiar eta belgikarrek egindako ikerketa baten berri eman du Science aldizkari estatubatuarrak. Egoera begetatiboan, komatik atera den paziente bat esna dagoela ematen du, baina ez du kontziente egoteko zantzurik erakusten.
|
|
|
Ikerketaren egileen arabera, “medikuntza modernoan gutxien ulertzen den eta etikoki kezkagarriena den baldintzetako bat da”. Emakumeak 23 urte ditu, eta bere identitatea ez da agertzen txostenean; garuneko lesio larriak izan zituen trafiko istripu baten ondorioz, eta bost hilabeteren buruan
|
egoera
begetatiboan zegoela zehaztu zen. Beren erreakzio neurologikoak eta kontzientzia maila neurtzeko, Cambridgeko Unibertsitateko (Erresuma Batua) Ikerketa Medikoen Kontseiluko eta Liejako Unibertsitateko (Belgika) Neurologia Saileko zientzialariek erresonantzia magnetikoko eskaner batera (MRI) konektatu zuten.
|
|
2008
|
|
|
Italiako Osasun Ministerioak eskualde guztietara zirkular bat bidali zuen herenegun gauean. Zirkular horretan, debekatu egiten zaie zentro pribatu nahiz publikoei
|
egoera
begetatiboan dauden gaixoei elikadura etetea. Hala, bada, debekatu egin du Eluanari bizirik mantentzen duen zunda kentzea.
|
|
2010
|
|
|
Ikertzaile britainiarrek
|
egoera
begetatiboan dagoen gaixo batekin komunikatzea lortu dute
|
|
|
Hala ere, 2003an trafiko istripu bat izan zuenetik, 29 urteko paziente horrek garuneko lesio larria izan zuen, eta gai izan zen baiezko erantzunak edo ezezkoak pentsatzeko eta garuneko jarduera aldatzeko. Hori dela eta, aurkikuntza horretan,
|
egoera
begetatiboan zeuden gaixoak zaintzen aurrera egin duela ikusi dute autoreek. “Harrituta geratu ginen pazientearen miaketaren emaitzak ikusi genituenean, eta bere pentsamenduak aldatze hutsarekin egindako galderei zuzen erantzuteko gai zela ikusi genuenean”, esan zuen Adrian Owenek, ikerketaren egilekideak.
|
|
2012
|
|
|
Lo egiteko eta esnatzeko erritmoa dute, baina ez dute beste erantzunik.
|
Egoera
begetatiboan daude (“landare egoeran” izena peioratiboa da eta komunitate medikoa aldatzen saiatzen da). Zabaldu nahi diren kontzeptu berriak “erantzunik gabeko zainketa egoera” eta “erantzun edo kontzientzia gutxieneko egoera” dira.
|
|
|
|
Egoera
begetatiboan dauden pazienteak: zer esan nahi duen eta zer esan nahi duen
|
|
|
Teknika anatomikoei esker,
|
egoera
begetatiboan dagoen paziente baten garuneko atal lesionatuak ezagutu daitezke, baina ez egoera funtzionala; beraz, estimulazioa funtsezkoa da
|
|
|
Koma batean bizi eta
|
egoera
begetatiboan dauden pazienteek kontzientzia dute. Emozioak sentitzen dituzte?
|
|
|
Bien bitartean, azken azterketen arabera kasu batzuetan posible dirudien irakurle mental moduko bat sortu nahi du komunitate zientifikoak. Artikulu honetan azaltzen da zer esan nahi duen
|
egoera
begetatiboan egoteak eta zein diren eremu horretako azken aurkikuntzak.
|
|
|
Irudia: Tom Brogan
|
Egoera
begetatiboan dauden pazienteak komunika daitezke. Emozioak sentitzen dituzte?
|
|
|
Bitartean, eskaner batek bere garuneko jarduera irakurtzen zuen, eta, horri esker, prozedurak funtzionatzen zuela egiaztatu zen. Horrela,
|
egoera
begetatiboan dauden eta hitz egin ezin duten pertsonek galdera errazei erantzuteko sistema bat asmatu ahal izan da. Egoera begetatiboan dauden pazienteek nolabaiteko kontzientzia eta gaitasuna dute beren ingurunea zaintzeko 2006an, Owenen taldeak azterlan bat argitaratu zuen ‘Science’ aldizkarian, prozedura hori erabiliz, eta beste lan batzuk ere egin dira.
|
|
|
Horrela, egoera begetatiboan dauden eta hitz egin ezin duten pertsonek galdera errazei erantzuteko sistema bat asmatu ahal izan da.
|
Egoera
begetatiboan dauden pazienteek nolabaiteko kontzientzia eta gaitasuna dute beren ingurunea zaintzeko 2006an, Owenen taldeak azterlan bat argitaratu zuen ‘Science’ aldizkarian, prozedura hori erabiliz, eta beste lan batzuk ere egin dira. Egoera begetatiboan dauden gaixoak egoera desberdinak imajinatzeko gai direla erakutsi zuen, galdera desberdinei erantzuteko, eta, beraz, gai direla nolabaiteko kontzientzia, beren inguruneari arreta emateko gaitasuna eta garuneko jardueraren bidez ingurunearekin komunikatzeko.
|
|
|
Egoera begetatiboan dauden pazienteek nolabaiteko kontzientzia eta gaitasuna dute beren ingurunea zaintzeko 2006an, Owenen taldeak azterlan bat argitaratu zuen ‘Science’ aldizkarian, prozedura hori erabiliz, eta beste lan batzuk ere egin dira.
|
Egoera
begetatiboan dauden gaixoak egoera desberdinak imajinatzeko gai direla erakutsi zuen, galdera desberdinei erantzuteko, eta, beraz, gai direla nolabaiteko kontzientzia, beren inguruneari arreta emateko gaitasuna eta garuneko jardueraren bidez ingurunearekin komunikatzeko. Metodoak mugak baditu ere, erresonantzia magnetikoko ekipoak (RM edo eskanerra) dauden ospitaleetan baino ezin delako erabili, oinarri gisa balio izan du paziente horiekin konektatzeko irakurle mentala garatzeko beste proiektu batzuk bultzatzeko.
|
|
|
Metodoak mugak baditu ere, erresonantzia magnetikoko ekipoak (RM edo eskanerra) dauden ospitaleetan baino ezin delako erabili, oinarri gisa balio izan du paziente horiekin konektatzeko irakurle mentala garatzeko beste proiektu batzuk bultzatzeko. Adimen eramangarriaren irakurgailua
|
egoera
begetatiboan dauden pazienteentzat Europako DECODER proiektu baten helburua da egoera begetatiboan dauden pazienteekin elektroentzefalograma (EEG) erabiliz komunikatzeko beste tresna bat garatzea. Proiektu hori Würzburgeko Unibertsitateko (Alemania) Psikologia Departamentuko garun ordenagailu bidezko komunikazioan aditua da.
|
|
|
Metodoak mugak baditu ere, erresonantzia magnetikoko ekipoak (RM edo eskanerra) dauden ospitaleetan baino ezin delako erabili, oinarri gisa balio izan du paziente horiekin konektatzeko irakurle mentala garatzeko beste proiektu batzuk bultzatzeko. Adimen eramangarriaren irakurgailua egoera begetatiboan dauden pazienteentzat Europako DECODER proiektu baten helburua da
|
egoera
begetatiboan dauden pazienteekin elektroentzefalograma (EEG) erabiliz komunikatzeko beste tresna bat garatzea. Proiektu hori Würzburgeko Unibertsitateko (Alemania) Psikologia Departamentuko garun ordenagailu bidezko komunikazioan aditua da.
|
|
2013
|
|
|
Jaio baino lehen umekiak eskuratu al ditu dagoeneko hiru alderdi horiek? Zenbaitetan esaten da gizaki bat
|
egoera
begetatiboan dagoela; nonbait, arimaren alderdi bakarra baino ez dauka gizaki horrek.
|
|
2019
|
|
|
Hori baino lehen, bederatzi hilabetez, ospitale bateko arduradunek ezikusia egin zioten hamar urte egoera begetatiboan daramatzan emazteki horri egunetik egunera sabela puzten zion biziari, akaso bizi hura berez itzali eta erdibidean geldituriko fetua aise, ustekaberik gabe, desagerrarazten zutelako itxaropen sekretuarekin. Bederatzi hilabetez ondorio logiko bakarra ateratzeari uko egin zioten, zeren hori baino lehen, ospitale hartako gizon batek edo batzuek erabaki zuen edo zuten
|
egoera
begetatiboan zegoen emazteki hura ez zela zaintza behar eta merezi zuen gizaki bat, bere edo beren gozamenerako erabiltzen ahal zuen edo zuten haragi puska bat baizik. Auskalo noiz erabaki zuten hori.
|