|
2002
|
|
|
Eta, orain? Etenik gabeko denboraldi honetan (ez dugu etentzat joko uholdeek
|
egindako
sarraskia edo zenbait garzonkeria), kulturgileek —kolektiboek eta norbakanakoek— gauzatu ahal izan dute bai garapen naturala bai eta besteekiko transmisioa ere. Transmisioa esperientzia editorialean esaterako, eta transmisioa egileen esperientziei dagokiela.
|
|
2004
|
|
|
Beraz, erabakia atzeratzen saiatu zen. Baina Bigarren Mundu Gerra amaitu eta naziek juduekin
|
egindako
sarraskia agerian geratu zenean, Israelgo estatua izango zena definitzeko aitzakiarik ez zegoela adierazi zuten sionistek. Eta, hain zuzen, gertakari hark bultzatu zuen Nazio Batuen Erakundea 1948an Palestina bitan banatzera, eskualde bat arabiarren esku utziz eta bestea juduei emanez.
|
|
2006
|
|
|
Eta bai, batzuk Erresistentzian arituak ziren, baina ez denak. Hala ere, eskuin muturreko taldearen hipotesia jorratu genuen, baita gerra amaieran Erresistentziako zenbait taldek kolabo en artean
|
egindako
sarraskiarena ere: hilketak biktimaren baten mendekua zirela, alegia.
|
|
|
– Geneten bi lantxo argitaratu zituzten liburu bakarrean, bata espetxe baten barruan kokatutako antzezlan bat, eta bestea Xatilako palestinar errefuxiatugunean
|
egindako
sarraskiaz.
|
|
2007
|
|
|
batzuk baizik ez zituela egin idatzi duenez, eta, paranoico? baten aurrean gaudela defenditu, garai bertsuan Espainiak Europan ere
|
egindako
sarraskiak gogoratzea oso beharrezko jo dut.
|
|
|
Gorila Kontserbatzeko Nazioarteko Programako (ICCN) “rangers” talde batek lau ale hil aurkitu zituen (hiru eme eta ar bat) arma tiroengatik. Oraingoz ez zaie kasurik
|
egiten
sarraskiaren mugikorrei eta egileei. “Kezka handia dago mendiko gorilekin, azken heriotzak ezin baitira azaldu”, NBEko agentziak adierazi duenez, ez baitatoz bat arrazoi komertzialengatik egin ohi diren erasoekin.
|
|
|
Bitxia da nafar erasogileek izan dietela gorrotoa bizkaitar gipuzkoar biktimei eta ez alderantziz (giputxiren bati entzun badiot ere," navarro, ni de barro" leloa). Nafar askoren euskofobia kainita haien aita aitatxiek
|
eginiko
sarraskiengatik sorturiko errudun sentimendua isilarazteko saio bat da agian. Edo okerrago:
|
|
2009
|
|
|
Atzoko erasoa Abenduan Bombayn
|
egindako
sarraskian oinarritua zegoen. Ez zen soilik bonba bat jarri edo atentatu suizida bat egitea, hainbat taldek aurrera egindako operazio militarra izan zen.
|
|
|
Jakin badakigu Afganistanen Talibanak nahi duten eran ibiltzen direla, are gehiago, gero eta lasaiago ibiltzen dira Kabulen. Atzoko erasoa esaterako, Abenduan Bombay-n
|
egindako
sarraskian oinarritua zegoen. Ez zen soilik bonba bat jarri edo atentatu suizida bat egitea, hainbat taldek aurrera egindako operazio militarra izan zen.
|
|
|
Dzhabrail eta Ibragim Majmudov Txetxeniako bi anai eta Sergei Jadzhikurbanov polizia ohia aske utzi zituen epaimahaiak otsailean eta Novaya Gazeta-ko kazetariaren hilketan inplikatuta ez zirela erabaki zuen. Politkovskayak nazioartearen esker ona irabazi zuen Txetxenian
|
egindako
sarraskiak eta ustelkeria kasuak salatzeagatik.
|
|
|
Gerran gure herrietan
|
egindako
sarraskiak, gai ukiezina izan ziren urteaskoan.
|
|
|
Beste adibide bat jartzeko, duela gutxi kaleratzen hasi den egunkari baten adibidea jarriko dugu: nolatan ireki daiteke Munduaatala Sharon Stone aktorearen ustezko ustearekin. Sichuan probintziako lurrikaraTxinak Tibeten
|
egindako
sarraskien ondorioz etorri delako ustearekin?, txinatarrek karma txarra erakarri baitute. Aktore ezagunari mundu politikan eragile estatusa emateaz gain, nolatan jo daiteke oinarririk gabeko sineskeria bat oinarrizkoinformaziotzat?
|
|
|
Huda Jama herriko meategi batean aurkitu dute berriena. Nazien aurkako indarrek
|
egindako
sarraski handienetakoa atera dute lurpetik.
|
|
|
Japoniak Nanjingen
|
egindako
sarraskiaren berreraikitze gordin eta errealista osatu du Lu Chuanek City of Life and Death filmean
|
|
|
Ez da ohikoa genero horretako filmik aurkitzea nazioarteko jaialdietan, baina Lu Chuan txinatarraren pelikulak, sail ofizialeko lehiaketan parte hartzeaz gain, zalaparta sortu du, bere irudi bortitzen gordintasun eta errealismo ikaragarria dela medio. 1937 urtean Japoniako Armadak Txinako behin behineko hiriburuan Nanjingen
|
egindako
sarraskia berreraiki du Chuanek City of Life and Death filmean, fusilatzeak, bortxaketak eta gizarte zibilaren aurkako gisa guztietako gehiegikeriak barne. Nanjingen bortxaketan (izen horrekin da ezaguna) 300.000 lagun hil zituzten, Txinak emandako datuen arabera.Txalo zaparrada jaso zuen filmak atzoko aurkezpenean, batez ere filmeko haurra oraindik bizirik dagoela agertu zenean kredituetan.
|
|
|
Gerrako film peto petoa da City of Life and Death. 1937an Nanjing hirian Txinako behin behineko hiriburua garai hartan Japoniako armadak
|
egindako
sarraskia gogora ekarri du Lu Chuan zuzendariak, zuri beltzean filmaturiko pelikula gordin eta bortitz, zenbait unetan zirraragarri eta estetikoki ederrean. Filmarekin Nanjingen gertatutakoaren, egia?
|
|
|
Erakustea izan baita Lu Chuanek City of Life and Death ekin egin nahi izan duena. Japoniak 1937an Txinako behin behineko hiriburua okupatu zuenean?
|
egindako
sarraskia erakustea?. Lu Chuanek adierazi zuenez,, mundu guztiak daki naziek juduekin egin zutena.
|
|
|
Japoniarrek txinatarren kontra
|
egindako
sarraskia gordintasunez kontatzen duen arren, Txinan bertan ere iskanbila handia eragin du City of Life and Death ek. Apirilean estreinatu zuten, eta arrakasta komertzial handia izan du, baina batzuei ez zaie gustatu filmaren ikuspuntua:
|
|
|
Badakit Abkhaziaren eta Hego Osetiaren askatasun egarriaren gibelean Errusiaren itzal interesatua dagoela. Errusia ez da oso eredu ona herrien autodeterminazioari dagokion alorretan, Txetxenian
|
egindako
sarraskia dugu horren adierazle onena. Baina abkhaziarrek eta osetiarrek biziki ongi egin dute errusiarren laguntza bereganatzen zanpatzailea gainetik kentzeko.
|
|
|
Waltz with Bashir Israelgo filmean, fikzioa, animazioa eta dokumentala nasten dira Ari Folmanek zuzenduriko lanean. Beiruteko Sabrako eta Shatilako palestina rren errefuxiatu guneetan Israelgo armadaren babespean
|
eginiko
sarraskia kontatzen du filmak.
|
|
|
Hor daude Zvornik eta Focakoak, Bosnia eta Herzegovina ekialdean (1992), edo Prijedor Trnoplje, Keraterm eta Omarskako kontzentrazio esparruetan gertatutakoak (1992). Gerra garaian
|
egindako
sarraskien adibide asko daude, gehienak Bosniako musulmanen aurkakoak izan ziren.
|
|
|
Goldstonek zuzendutako taldea politizatuta dago, eta ikerketa egin aurretik ere bazekiten zeintzuk izango ziren ondorioak, salatu du Gabriela Shalev ek, Israelgo enbaxadoreak. Gazako erasoaldian
|
egindako
sarraskia defendatzen du Tel Avivek, argudiatuta bere burua defendatzeko egin zuela. Nahita, herritarrak hiltzen dituzten talde terroristak nola gelditu eztabaidatu beharrean, biktimen aurkako beste kanpaina bat hasi du erakunde honek.
|
|
2010
|
|
|
Segurtasun indar marokoarrek Agdaim Iziken eta Aaiunen
|
egindako
sarraskiek nabarmen utzi dute, baina, Madrilgo agintea. Herritarrak ez ezik, oposizioa ere kalera atera da Jose Luis Rodriguez Zapateroren jarrera salatu eta, bide batez, botoak biltzera.
|
|
|
Bere hitzetan, NDF eta EBZren gisako erakundeei buruz sarritan azpimarratu ohi den izaera ez politikoa, klinikoki hilda dagoen pertsona batek baino ez luke sinetsiko. Langileriak ordaindu beharra norbere herrialdeko banku sektoreak
|
egindako
sarraskia ez da inondik inora derrigor bete beharreko formula ekonomikoa, erakunde horien deliberamendu politikoa baizik.
|
|
|
Kolonialismoak Kongon eta Amazonian
|
egindako
sarraskiak Europan salatzen lehenetakoa izan zen Roger Casement(). Vargas Llosarentzat pertsonaia honen bizitzak agerian uzten du legezkotasuna desagertzen denean, eta indartsuenaren legea nagusitzen denean, basakeria agerian gelditzen dela.
|
|
|
Beraz, halako urteurrena ospatzea jokoz kanpo dago, erabat. Zer egin daiteke, bada, urteurrenaren aurrean. Hitzaldian erabilitako adibide batekin erantzungo dizut; turkiarrek armenioei
|
egindako
sarraskia, hain zuzen. Egun armenioek sarraskia salatu egiten dute, mundu osora ezagutarazi.
|
|
|
Milatik gora hildako eta bost mila zauritu baino gehiago eragin zituen Israelgo Armadak 2008ko abendua eta 2009ko urtarrila bitartean Gazako Zerrendan
|
eginiko
sarraskian. Ofizialki," Hamasen ahalmen militarra deuseztatzea" zuen helburu Berun Urtua operazioak, gune zibilen, ospitaleen, zerbitzu medikoen eta oinarrizko azpiegituren bonbardaketa etengabekoan oinarritu bazen ere.
|
|
|
Askatasunaren aldeko ekintzaile ere izan zen Genet, 1982an, esaterako, Beirutera bidaiatu zuen. Palestinarraren aurka Chatilako iheslari esparruan
|
eginiko
sarraskia deitoratzeko artikulu politikoa idatzi eta zabaldu zuen, Lau orduz Chatilan.
|
|
|
Zergatik joaten da jendea Puerto Hurracora? Izquierdo anaiek
|
egindako
sarraskiarengatik.
|
|
|
Orduan gogoratu nituen Israelek Gazan
|
egindako
sarraskiak jasotzen duen To Shoot an Elephant filmari buruz irakurri nuen artikuluan egindako gogoetak. Gogoratzen ez dudan artikuluaren egileak zioenaren arabera, horrelako film batek ezin badu palestinarren eta israeldarren gatazkan nazioarteko potentziek duten jarrera aldatu, arteak ez duela ezertarako balio ondoriozta daiteke.
|
|
|
Bi gertakari argitu nahi ditu: 1956an palestinarren aurka israeldarrek han
|
eginiko
sarraskia batetik, eta Rafahn urte berean egindakoa bestetik. 60 lagun hil ziren bigarrenean, lehenean 275 Agureei galdetzen die.
|
|
2011
|
|
|
Oraindik hildakoen kopurua argi ez badago ere 10.000 eta 38.000 artean izan zirela diote. Agintari arabiar batek bere herriaren aurka
|
eginiko
sarraskirik handiena, hain justu. Hilketa harekin Anaia Musulmanek zuten indarra murriztu zuen Assadek, baina gehiengo sunitaren baitan gutxiengo alauiarekiko gorrotoa ere indartu zuen.Gertakarien bertsio partikularra eskaini du Gobernuak.
|
|
|
Bideo eta argazki sorta zabaldu dituzte fier.Azaroaren 11 iragan berri dugun honetan, historiak duen pisua oraindik hor dago. Lehen mundu gerlan izan ziren intsumiso eta desertore bakezaleak ohoratu ordez, oraindik «morts pour la patrie» horiek omentzen dihardugu Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan.Eta une berean Libian
|
egindako
sarraskia goraipatzen ari dira, ahalkerik gabe. Libiako gerla «hilik gertatu gabe» egin dela diote harro gobernuko kideek.
|
|
|
Ekintza partisanoaren hurrengo egunean armada okupatzaileak 335 zibil italiar erail zituen Fosse Ardeatinetan. Fosse Ardeatinetan
|
egindako
sarraskiaren arduradunak Herbert Kappler Gestapoko komandantea eta Erich Priebke SSko kapitaina izan ziren. Faxistek Erromako Regina Coeli kartzelatik atera zituzten biktima gehienak eta, batez ere, erresistentziakoak edo juduak ziren.
|
|
2012
|
|
|
Aurrena izan ez bazen. Argitalpen horretan bildutako obretan, I. Mundu Gerran tropa alemaniarrek Belgikan
|
egindako
sarraskiak salatu zituen Raemaekersek. Zenbait kazetatan argitaratu zituen lanok.
|
|
|
Hurbiletik jarraitzen zuen euskal gizartearen giroa, behin eta berriz aukerak aprobetxatuz alemaniar prentsan Euskal Herriari buruzko iritziak emanez. Halaber, poztasun handiz ikusi zuen 1997ko apirilaren 26an Roman Herzog Alemaniako lehendakariak Gernikako herriari barkamen mezua luzatzea Gerra Zibilean Condor Legioak herri horretan
|
egindako
sarraskiagatik.
|
|
|
Historiari begira erromatar inperioaren sasoietatik hasi eta bigarren munduko gerrara arte, Europako urak odolez zamaturiko kolore lohia izan dute, eta argi erakusten digute kontinenteak ez duena zertan harrotu. Ohartu besterik ez dugu Eliza Katolikoak Jainkoaren Izenean
|
egindako
sarraskiak, mundu zabaleko hainbat lurraldek jasandako inperialismo bortitza (egun oraindik dirauena), eta agintari ustez demokratiko eta bakezale batzuen konplizitatearekin hogeigarren mendean munduak ezagutu duen gerrarik bortitzena eragin zuen faxismoren oldarraldi lotsagarria besteak beste. Oro har, munduan gerra zer den inork erakutsi badu, Europa izan da horretan irakasle aparta, eta mundu mailan sortu diren hainbat eta hainbat hiltzaile odoltsuk haren ereduari jarraiki jokatu dute.
|
|
2013
|
|
|
garaileek zabaldu zuten oroitzapen publikoaren eta oroitzapen pribatuaren artekoa. Etxean, duintasuna eta osotasuna eman nahi zizkieten desagertutakoei; agintariek, ostera,
|
egindako
sarraskia justifikatu nahi zuten, hildakoen gain erruduntasuna jarrita.
|
|
|
Diana Johnston analista politiko eta kazetari estatubatuarrak parte hartu zuen Tripoliko sinposioan. Johnston batez ere ezaguna da Mendebaldeko herrialdeen atzerri politikarekin hagitz kritikoa delako eta Jugoslaviako gerren inguruan idatzi zuen liburu batek kritika gogorrak jaso zituelako, Srebrenican Bosniako serbiarren indarrek
|
egindako
sarraskia genozidioa izan zela ukatu zuelako. Herrialde arabiarretako adituek Nazioarteko Zigor Auzitegiaren inguruan zeuzkaten kezken berri eman zuen Johnstonek Counterpunch aldizkarian on line. «Horietako anitz beldur dira auzitegia ez ote den AEBen eta Israelen interesetara erabiliko estatu arabiarrak zatitzeko[...].
|
|
|
Selekak inguruko herrialdeetako gobernuekin hitzartu zuen trantsizio aldi bat egitea, eta 2015ean hauteskundeetara deitzea. Frantziak tropak bidali zituen Afrika Erdiko Errepublikara hilaren 5ean, Selekaren eta haren gobernuaren aurkako matxinoek
|
egindako
sarraskiak geldiarazteko beharra argudiatuta. Frantziak bigarren esku hartze militarra du aurten Afrikan, eta horien zamari aurre egiteko laguntza eskatu die EB Europako Batasuneko beste kideei.
|
|
|
Eskualduna ere berdintsu mintzo zen alemanez, herra eta irainak zabalduz. Astekari horrek bezala gainerakoek ere aipatu zituzten alemanek Frantzia iparraldean eta Belgikan
|
egin
sarraskiak. Gerla hasi eta lehen asteetan giroa bero bero zegoela, errazagoa zen horrelako gertakariak aipatuz herra zabaltzea, baina gerla ohitura bihurtu zenean, asetze bat gerta zitekeenean, Reims-eko katedralean gertatua gogora ekarri zuten, alemanen kontrako herra ez eztitzeko.
|
|
|
Nine discourses on Commodus saileko hiru margolan Baselitzen lanak, Vladimir Lenin eta Joseph Stalin, errusiar agintariek gauzatutako erailketen oroimena izan nahi du. Twomblyk, berriz, Aurelio Komodo, Erromako enperadoreak, II. mendean
|
egindako
sarraskiak islatzen ditu. Komodoren bizimodua krudelkerian oinarritu zen.
|
|
|
Edo Oradour surGlane herrian egin zuten beste sarraski bat ere gogoratzen da. Hauek biak gerra garaian
|
egindako
sarraskiak dira, bata Txekian eta bestea Frantzian. Baina gerra bukatuta egin ziren beste sarraski batzuk ez dira gogoratzen, edo ez behintzat neurri berdinean, aurrekoak baino handiagoak izanda ere.
|
|
|
Ez zen bonbardaketa izan.
|
Egindako
sarraskia ikuskatzera etorri ziren konboi italiarrak. Arratsaldeko seiak laurden gutxiagotan, ostera, goizean baino bortitzago aritu ziren.
|
|
2014
|
|
|
Urte hartan giroa oso nahastuta zegoen Aljerian. Islamistek herrialde hartan
|
egindako
sarraskiak mundu osoko komunikabideetan jasotzen ziren. Thibirineko abadian gertatutakoak, baina, isla berezia izan zuen.
|
|
|
Duela 11 urte egunkaria hetsia izan zen, arduradun eta kazetariak arrastatuak, zenbait torturatuak, auziperatuak izan ziren eta gainera, dirua legez kanpo baztertzen zutela akusaturik, sekulako isuna ezarri nahi zioten auzi ekonomikoaren bidez. Aldi huntan auzia erabat hetsia izan da eta egunkaria xuritua. Bainan jende askok lana galdu zuten eta estaduak ez du sekulan barkamenik eskatu
|
egin
sarraskiari buruz.
|
|
2015
|
|
|
Troikak
|
egindako
sarraskia azaltzen dute hainbat datu estatistikok. Populazioaren %17k ezin ditu oinarrizko beharrak ase.
|
|
|
Beste bost zaurituta daude, horietako lau larri. Bi operazioetan zazpi polizia zauritu dituzte.Asteazkenean Charlie Hebdo astekariaren aurka
|
eginiko
sarraskiarekin hasitako operazioa itxi dute segurtasun indarrek. Baina Frantzian barreiatutako izua ez da bat batean baretuko.
|
|
|
Lehorrerat dakarkegu
|
eginik
sarraskia,
|
|
|
Garailearen erretinetan garaituen kontra egindako errepresioaren eta umiliazioaren irudia geratu zen; sarri garaile hura bera gerraosteko zapalkuntzaren lekuko izan zen, edo konplize, edo eragile. Aberria, edo erlijioa, edo iraultza babesteko halako sarraskirik gauzatzea beharrezko zenik jada ez du horren argi, hau da, garaile ugarik ez dute ikusten horren argi
|
egindako
sarraski hark benetako justifikaziorik izan zezakeenik.
|
|
2016
|
|
|
salbuespen egoera, erreformak, segurtasun inbertsioak armamentuari dagokionez... Bestalde, ez da kasualitatea metal musika kontzertu batean
|
egitea
sarraskia, Charlie Hebdo aldizkari ezkertiarrari erasotzea... Horrek eragin oso garrantzitsua du ezkertiar jendea eskuineko diskurtsora bideratzeko:
|
|
|
Nola gogoan ez izan ere Accla cunak, Inkek zeuzkaten eguzkiaren birjinak, Wakakue eta ortzadarren ibiltariak, eguzkiaren izpiez indartzen zirenak. Eba eta Maria ama birjina hantxe zituen ere, garunen arteko zokotxo batean ezkutaturik, Jainkoaren izenean eguzkiaren sinesleen aurka
|
eginiko
sarraskiak erdi lotsaturik.
|
|
|
Baina zaila zen Jainkoa epaitzea, ezta? Hitlerrek juduen kontra
|
eginiko
sarraskiaren negazionismoa onargaitza den bezala, honen segitzaileak epaitzen ahal zirela zioen, tratamendu berdina merezi zutela gizeraile guziak, nahiz eta jainkoak izan, gizadi gehiena urperatzea ez baitzen txantxetako gizerasoa... Halako pentsamenduak soberaraino ez ote ziren iristen galdetu zion Sapek, garbi omen zegoen hori guzia irudi bat baizik ez zela...
|
|
2017
|
|
|
Horrek zeharkako eragina izan zuen Montaigneren kanibalei buruzko saiakeretan eta, modu erabat desberdinean, Jean Bodinek Europako sorginak indiar kanibal sodomitekin lotzean. Frantziako iturriak aipatuz, Parinettok adierazi zuen basatien eta hugonoteen arteko lotura hori XVI. mendeko azken hamardetan nabarmendu zela gehien, espainiarrek Amerikan
|
egindako
sarraskiak (Floridan 1565ean luterano izateaz akusatutako kolono frantsesen hilketa barne) espainiar nagusitasunaren aurka, sarri erabilitako arma politiko, bihurtu zirenean (Parinetto 1998:
|
|
|
Isilik egin zuen tarte bat eta jarraitu zuen: ?
|
Egindako
sarraskiak ez du aurrekaririk historia militarrean. Gernika ez zen jomuga militar bat.
|
|
|
Gerla eta suntsiketaren berri eman zuten kazetariei ere omenaldia egin diete, hala nola The Times egunkarian, Gernikan egun hartan gertatutakoaren kontakizun fidela egin zuen George Steer kazetariari. Zeren bonbardaketaren biharamunean, frankistek sinetsarazi nahi izan zuten mundu guziari errepublikarrek berek zutela
|
egin
sarraskia. Diotenez, haren kronika irakurrita egin zuen Picassok" Guernica" marrazkia.
|
|
|
Gasteizen 1976ko martxoaren 3an polizak
|
egin
sarraskia
|
|
|
Iragan urrian Arabako diputazioak eta Gasteizko Herriko Etxeak salaketa ezarri zuten auzitegian, 1976ko martxoaren 3an poliza espainiarrak elizan langileen biltzarraren kontra
|
egin
sarraskiaren arduradunak zigortzeko. Auzitegiak ezezko erantzuna eman die berantegi dela argudiatuz.
|
|
2018
|
|
|
Bihar egingo den ekitaldian parte hartuko dute, besteak beste, Paz de Ziganda helduen abesbatzak, Fermin Balentziak eta Gorka Urbizuk, Maravillas abestia kantatzeko. Larragan 2012an Memoriaren parkea egin zuten, 36ko gerran
|
egindako
sarraskiak eta ondorengo zapalkuntza oroitzeko. Urtero, bertan egin ohi dute omenaldia, baina aurten herriko plazan izanen da ekitaldi nagusia.
|
|
|
1976ko martxoaren 3an poliziak langilebiltzar batean parte hartzen ari ziren bost pertsona hil zituen tiroz elizaren barnean. Sekulan ez da ikerketarik
|
egin
sarraskiaren egileetaz, eta polizak ez du sekulan barkamenik eskatu.
|
|
|
Saudia Arabiak Yemenen haurren kontra
|
egindako
sarraskiaren ondoren, horixe da gertatzen ari dena PSOEren Gobernuan herrialde arabiarrari saldutako 400 bonba" gidaturekin". Ondo gelditzeko iragarri zuen bertan behera geratzen zela salmenta, baina orain, sokatik zintzilik geratu da eta bonbak saltzea erabaki du.
|
|
|
Euren ziegatik 16 preso politiko atera, bi kamiotan Azazetako mendatera eraman eta fusilatu ostean hobi batean lurperatu zituzten. Ekintza berdinean biktimen kopuruari dagokionez, aparatu frankistek Araban zibilen aurka
|
egindako
sarraskirik handiena da Azazetakoa.
|
|
|
Lasaitu zenean, ikerketaren nondik norakoak azaldu zizkion Sophiek: ordura arteko hilketak, gorpuetan
|
egindako
sarraskiak, hildakoak agertutako tokiak, eta, azkenik, euren teoria.
|
|
|
Errondalen atzetik ibilitako peskizak Mikaleten errotaraino eraman ninduen, eta huraxe zuen kontagai nagusi nire berri txostenak. Han
|
egindako
sarraskien kontaerak estaltzen zuen Errondal harrapatu ez izanaren porrota. Erregek arazorik gabe onetsiko zuen memorandumaren batezbestekoa, neure interesetara taxuz alderatua baitzegoen kontu  errendatzea.
|
|
|
Edo Hobsbawm beraren XX. mendearen historia liburuaren hitzaurrea. Axola dute lubakien artean
|
egindako
sarraskiek. Gallipoliko guduak?
|
|
2019
|
|
|
Zazpi urteren ondoren, euskarazko edizioa argitaratu du aurten, Itsasgora argitaletxearen eskutik.Jatorrizko komikitik xehetasun batzuk besterik ez ditu aldatu euskarazko lanean. Funtsean, egileak tropa ingeles eta portugaldarrek Donostian
|
egindako
sarraskia, arpilatzea eta erreketa kontatzen ditu, benetan gertatutako jazoera batetik abiatuta eta istorio eta pertsonaia asmatuak nahastuta. Olaberi, beharrezkoa?
|
|
|
erreakzio gisara osatu dira mugimendu horietako asko. Horiez gain, 1936ko gerran bando frankistak
|
egindako
sarraskiak eta diktadurako errepresio gogorrak ere arrasto nabarmena utzi dute Nafarroako herritarren zati baten memorian eta identitatean.
|
|
|
Koldar zikina! Ez da
|
egindako
sarraskia aitortzeko kapaza!
|
|
|
Bat Noe da, noski; beste bat Moises, Itsaso Gorria ireki zuena; Job fidela, goitik behera erlakiztenez estaltzen utzi zena eta bere umeak hiltzen ikusi zituena Jainkoari atsegin ematearren; Saul, lentejak atsegin zituena; Loten emaztea, gatzezko estatua bilakatu zena. Eta gero hor daude lur promestuan Jainkoaren izenean
|
egindako
sarraski guztiak. Jainkoaren hautatuek bidean harrapatzen zituzten guztiak jo eta akabatzen zituzten, tenpluetan jendeak behar ez ziren pertsonei eskerrak ematen zizkielako.
|
|
|
Baina anaiari ez. Anaia oso politizatua egon da beti, eta esaten du zuriek Oestean indioen kontra
|
egindako
sarraskiak disimulatzen dituztela nobela horiek. Baina niri asko gustatzen zaizkit.
|
|
|
Marxismoaren izenean
|
egindako
sarraskiak eta gulag ak ez dira Marxen eta marxismo osoaren erantzukizuna. Marxisten familian ere" ahaztuak" (Lukacs, Luxemburg, Gramsci, Mariategi...) eta" garaileak" (Stalin, Mao, Hoxa...) topatzen ditugu.
|
|
2020
|
|
|
Armeniaren eta Azerbaijanen arteko etsaitasuna azaltzen duen gertaera nagusienetako bat I. Mundu Gerraren testuinguruan eginiko" genozidio armeniarra" da, 1915 eta 1923 bitartean Otomandar Inperioaren parte zela. 800.000 armeniarrek baina gehiagok galdu zuten bizitza kultura armeniarra desagerrarazteko asmoz
|
egindako
sarraski horretan. Adituen arabera, lehen genozidio modernotzat har liteke.
|
|
|
Klase banaketa horrek munduaren eta historiaren beraren ikuspegia erabat baldintzatzen du. Neguriko aitona bati 36ko Gerra aipatu eta Bilboko errepublikazaleek Abran presondegi gisa erabiltzen ziren Cabo Quilates eta Altuna Mendi ontzi ainguratuen aurka
|
egindako
sarraskia etorriko zaio gogora. 224 hildako utzi zituen erasoak, erdiak inguru Neguriko oligarkiaren semeak, Ybarra, Zubiria, Careaga, Urquijo eta gisako abizen entzutetsuak zituztenak.
|
|
|
XVII. mendean Inkisizioak Jainkoaren izenean sorginen bila
|
egindako
sarraskien gainekoak dira bi filmak. Kasu honetan, epaile bat bere taldearekin heltzen da marinel herri batera.
|
|
2021
|
|
|
Azaldu behar diot goraipatzen ere dituen pinudiak ez direla bertakoak, kanpotik etorritako zuhaitz mota bat bertako gehienak alboratu eta lurrak urtez urte hondatzen dituztenak, ustiapen hutsa direla arozgintzaren onerako. Bestalde, errepidea utzi eta Luzarorantz doan bide ertzetan azaltzen zaizkigun herriek ondo baino hobeto erakusten diote nire Sergy bihozberari aspaldi honetan
|
egindako
sarraski urbanistikoen eragina, edonon altxatzen baitira etxe berriak eta ia ia edonolakoak ere bai, gehienek gainera euren jabeen gustu txarraren adierazgarri eta behinola agian benetan bukolikoak izan ziren herri batzuen itxuraldaketa, bigarren egoitzen ohituraren hedapena dela-eta. Zorionez nire senar maiteak bilatu nahi duen alde pintoreskoa topa dezake gorantz begira, mendirantz, non oraindik ere, eta ozta ozta kaleak jaso duen itsusi itxuraldaketa horri muzin eginez, baserriek iraganari, hemen beti iragana denari, atxikiak ematen dute, euskaltasun jator baten gordelekuak, auskalo euskaltasunaz, basotik gertuago dagoena kaletik, hiritik, baino, jatorria basoan bakarrik duena, basotik bizi eta basora beti itzuli nahi duena, hau da, kaleari beti muzinka.
|
|
|
11 Asaldatua gera ez dadin, ohar bekio hasieratik irakurleari ondarrutar idazle honek hikako formaren erabileran metodikoki
|
dagien
sarraskiaz. Ikus, besteren artean eta ez dira gutxi" besteak", honako pasarte hauek:
|
|
|
Bada, oraindik ikusi behar da nola argudiatzen duten Xarik «gatazka etnikoak» sustatu zituela, bertzeak bertze, Ukrainaren eta Poloniaren artean. Bigarren Mundu Gerran ukrainar ultranazionalistek poloniarren aurka
|
egindako
sarraskiaren berri eman zuen kazetariak, eta akusazioak horixe erabili zuen argudiotzat. Horiek horrela izatera, Ukrainak bertze hainbat kazetari eta historialari ere auzipetu lituzke; Wikipedian ere bada sarrera bat.
|
|
|
Baina 1988an, Perestroika garaian, Karabakh Garaiko parlamentu autonomoak erabaki zuen Azerbaijandik bereizi eta orduko Armeniako Sobietar Errepublika Sozialistan sartzea. Bi komunitateen arteko ezinikusia bizitu egin zen, eta Sumqayit hirian armeniarrei
|
egindako
sarraskiak gatazka piztu zuen.
|
|
|
Badira hamar urte baino gehiago Assangek sortutako Wikileaks ataria Iraken eta Afganistanen
|
egindako
sarraskiei buruzko informazioa zabaltzen hasi zela. Akusazioaren arabera, Chelsea Manning analista estatubatuarra lagundu zuen kazetariak hark AEBetako Espioitza Legea urra zezan, eta informazio klasifikatua lor zezan ondoren bere atarian argitaratzeko.
|
|
|
Edonor lazten da valdestarrei
|
egindako
sarraskiak ezagutzean. Etsaiak, su eta herio, behin eta berriz sartzen ziren haien herrietara.
|
|
|
56 Sustatu, 2003/05/25 da 24 000) eta EAEn bat (bozen% 3,2, hau da 36 000) eskuratu zituen. Hori izan zen alderdiaren lehen aukera hauteskundeetan, eta Ezker Abertzaleak gogor kritikatu zuen, haren ustez bere kontra
|
egindako
sarraskiaz elikatu ziren putreak baizik ez zirelako.
|
|
2022
|
|
|
Aipatzen ahal litezke munduan zehar populuek sufritzen dutena gaur egun Afrikan, Rohingyaek Birmanian, Uighur jendeak Txinan, Covidak
|
egin
sarraskia Indian, Modiren gezurrek gorde nahi dutena, Bolsonaroren ezazolkeria polpuluaren sufrikarioaren aitzinean edo klima aldaketan Brasilek duen parte hartzean, Amerikarren... Zerrenda luzeegia liteke.
|
|
|
Bidaiaria bila ibili da han eta hemen, eta harri eta zur gelditu da aurkitu duenarekin: historialariak adosago datoz Tlatelolcon bertan Hernán Cortések eta 1521ean
|
egindako
sarraskian zenbat indigena hil zituzten esatean (40.000 baino gehiago), duela 50 urte baino gutxiagokoan izan ziren hildakoen kopurua zehaztean baino. Harrigarria bada ere, halaxe da.
|
|
|
Azken urteetan Semenoren berrehun zaldun eta beste hainbeste oinezkoen laguntzarekin geldiarazi zituzten Zaragozako Tuchibien erasoak. Gainera, Ebro eta Jalongo lurraldeetan
|
egindako
sarraskietan arrakasta eta aberastasun handiak lortu zituen. Une hartan, behintzat, ez zegoen haren kontra egiterik.
|
|
|
Ukrainatik ihesi doazen herritarrek hori esatea zilegi da, baina Zelenskik berak agintzen duen gobernuak suntsitu du behin eta berriro Donbass ingurua. Iruditzen zait aurpegi gogorra behar duela, bere ejerzitoa faxista deklaratuz betea duenak, faxistek
|
egindako
sarraskiekin hunkidura bilatzeko. Ez dakit haren ahotan aipatzeko izenik egokiena Gernika ote den, baina horrekin nahikoa ez banu bezala iritsi da Espainiako Gobernuaren adierazpena:
|
|
|
Baina bereziki deigarria da aurtengoan komikigintzak emango duena. Batetik, Mikel Laboaren bizitza oinarri duen Ni ez naiz Mikel Laboa lana kaleratuko duelako Elkarrek, Harkaitz Canoren, Unai Iturriagaren eta Joseba Larratxeren eskutik; eta, bestetik, juduen aurka naziek
|
egindako
sarraskiaren memoriari buruzko Art Spiegelmanen Maus klasikoa ere aterako duelako euskaraz Astiberri argitaletxeak, Julen Gabiriaren itzulpenean. Ainhoa.
|
|
|
«Gaur Hispanitatearen Eguna da. Egun honek, alde batetik, Espainiaren izenean
|
egindako
sarraski kolonialak adierazten ditu. Bestetik, gaur egungo nazio zapalduen betikotzea eta langileriaren menderatzea dakar.
|
|
|
Kontua da trantsizio energetikoaren bueltako new deal a
|
egitea
sarraski sozial bat eragin gabe; fabrikak itxi eta langabezia tasa handiak eragin gabe. Eta gerra aukera bat da muturreko zentro neoliberal oligarkiko europarrarentzat, ez hartzeko arrisku handiko konpromisoak indar sozialekin.
|
|
|
Hamasei preso politiko errepublikano hil zituzten Azazetan 1937ko martxoaren 31ko goizaldean. Ekintza errepresiboaren biktima kopuruari dagokionez, estatu frankistaren aparatuek Araban
|
egindako
sarraskirik handiena da.
|
|
|
Zoritxarrez, luzerako izango dela ematen du honek.Guzti honen aurrean, badirudi NATO dela gure salbatzailea. Bat baino gehiagori ahaztuko zitzaizkion dagoeneko NATOren aliatuek azken urteetan
|
egindako
sarraskiak: Sirian, Etiopian, Saharan, Palestinan… Urrutiegi joan gabe, ia ehun hildako izan ziren Yemenen urtarrileko bonbardaketa bakarrean, hori NATOren aliatuek gauzatu zuten.
|
|
|
Urte berean, Gernikan izan zen Dersimeko alkatea, bonbardaketaren 75 urteurrena Ataturkek Kurdistaneko hiriaren aurka
|
egindako
sarraskiaren urtemugarekin batera izanik. Ez da inongo sekretua KRGk eta Jaurlaritzak, eta Hegoaldeko Kurdistaneko alderdi eta agintariek eta EAJk harreman estuak dituztela, eta Ipar Kurdistan eta Rojavakoekin ezker abertzaleak duela lotura berezia.
|
|
|
Dersimen Turkiak
|
egindako
sarraskiaren ostean, Iranek Mahabadeko errepublika txikituta eta Irakeko Alderdi Demokratiko kurduko (KDP) burua erbestean, eskualdeko potentziek konpondutzat jo zezaketen auzi kurdua. Barzani Armenian eta Azerbaijanen bizi izan zen lehendabizi, Uzbekistanen gero, eta, Stalin hil ondoren, Moskun bertan, 1958ra arte.
|
|
|
Bigarrena, xix. mende amaierako inperialismoa izan zen. Pentsalariaren ustez, kapitala inbertitzeko burgesiaren beharra arraza batzuk besteetatik gailentzen zituen ideologiarekin elkartu zen, beste herrialdeetan
|
egindako
sarraskiak (hilketa administratiboak) justifikatuz, talde konkretu batzuekiko deshumanizazioa gauzatuz.
|
|
|
Helena Xuriok dioen moduan (Lopez,), gertakari horiek interpretatzeko, ezin dugu sorginaren edo akelarrearen mitoa gehiago puztu, haiek guztiak gerra biktimak izan baitziren. Hala, orduko inkisizioak
|
eginiko
sarraskiak, gaurkotasunaren oihartzunetara garamatzate, inkisizioak sorginkeria egozten zien modu berean egozten baitie Audientzia Nazionalak terrorismoa gaur egungo disidente politikoei [29].
|
|
2023
|
|
|
Poliziek 2001ean Genovako Diaz eskolan
|
egindako
sarraskia eta ehundaka atxilotuei emandako tratua salatu zuen Amnistia Internazionalak. Argazkia:
|
|
|
Jakina, espainiar erreakzionarioak beti saiatu izan dira
|
egindako
sarraskiari garrantzia kentzen. Baina Villenak berak zifra ikaragarriak ematen ditu:
|
|
|
Epaiketaren espektatibak hain ziren altuak, Arendtek ondo baino hobeto sumatu zuela Israelgo Gobernuaren asmoa gehiago zela nazismoa eta holokaustoa bera zigortzea, Eichmannen jarduna epaitzea baino. Agintari nazien aurka egindako Nurenbergeko epaiketetan entzun ez zirenak entzun zitezen nahi zuen Ben Gurionek, eta nolabait ere aurpegia jarri nahi zion milioika juduren aurka
|
egindako
sarraski ikaragarri hari, eta ahotsa eskaini biktimei. Espektatibak altuak ziren, bai, Palestinako lurretan eratu zuten estatu berri hark halako juizio bat ganoraz egitea nahi zutelako, eta arrakastaz gauzatze horrek Israelen existentzia justifikatzeko bidea emango zuelako.
|
|
|
Gunea estrategikoa dela jakitun, bertatik eragiten dabiltza Huthiak, Yemengo matxinatu xiiak, Palestinaren aurka Israelek
|
egindako
sarraskia geldiarazteko xedez. Abisua emana dute:
|
|
|
Bai, beldurraz haratago, izua ere eragiten du inperioak eta, horregatik, ezabatuak bezain birrinduak izan dira historian herri altxamenduak, Nicolas II.ak San Petersburgon 1905ean manifestari baketsuekin
|
egindako
sarraskia bezalakoak edo herriak irabazitako gobernuak, Espainiako Errepublikarena edota Txilen Allendek bideraturiko erregimen aldaketarena modukoak.
|
|
|
Bestetik, zerikusi handia izan zuen europarren erru sentimenduak, mendeetan ezarri zituzten politika antisemitengatik. Ez gara ari soilik gurutzadetan
|
egindako
sarraskiez, Europa ekialdeko pogromei buruz, nazien jazarpenaz... Juduak sistematikoki kanporatu zituzten, hainbat mendez, Portugaldik, Espainiatik, Ingalaterratik, Frantziatik...
|