|
2001
|
|
|
Aurreko urtean hasiak ginen horrela lan egiten, baina orain materiala etaoinarri teorikoak genituen, hori frogatu ahal izateko. Era berean, ordura arte geneukan dinamika apurtu behar genuen, hots, ikasleek
|
zeukaten
testua hitzez hitzulertzeko, ohitura, hori, hain justu.
|
|
2002
|
|
|
Xabi Otero argazkilari ospetsuaren lan bikainaz horniturik agertzen den liburu eder honek, gaur egungo Euskal Herria munduari aurkeztea du xedetzat. Sustraietako lehiakortasuna, bioaniztasuna, nortasuna, habitata, azpiegiturak, formakuntza, produkzioa, kultura eta aisia gai
|
dauzkaten
testuak, euskaraz, frantsesez, gazteleraz eta ingelesez emanak daude, beti ere Xabi Oteroren argazki liluragarriak lagun dituztela. " Basque", Eusko Jaurlaritzak argitaratua izan da, eta Juan Jose Ibarretxe lehendakariak idatzitako lana darama hitzaurre gisa.
|
|
|
Horretan, uste dugu arreta jarribehar dela interesekoak izan daitezkeen testuak batuz. Irakurriko diren testuak prestatu egingo direnez, ikasleen ahozko bat bateko ekoizpenetik dezente goragoko maila
|
daukaten
testuak erabiltzeko aukera posiblea delauste dugu. Hari narratiboa duten zenbait testu erabil daitezke, ikasleen sorkuntza lanak erabiltzea ere posible litzateke...
|
|
|
Azken batean, xedea da aztertzea zergatik dagoen horrenbeste jende esaten duena poesia ez zaiola gustatzen, edo batere irakurtzen ez duena. Horretarako Witold Gombrowicz ek 1955ean argitaratuko libelo famatu bezain polemiko baten pasarte batzuez baliatuko naiz; urte asko igaro badira ere, eta idazle poloniarraren tesiak askotan errepikatu diren arren, irudipena
|
daukat
testuak ez duela ez gaurkotasunik ez freskotasunik galdu, eta horregatik ausartu naiz hona zati luze samar bat kopiatzera:
|
|
2003
|
|
|
Baina Don Karmeloren ikasle izan gareanok badakigu ze gozotasunaz leiduten ebazan euskal testu ondo hautuak, zelango argibide jakingarriak emoten ebazan irakurgaietan aitatzen ziran gaien ganean. Testu iruzkin formalik egin ez arren, ederto igarten eutsan irudi ederra edo esaera polita
|
eukan
testuari. Eskoletan, bere zaletasuna nahastetan ekian.
|
|
2006
|
|
|
Nafarroako dokumentazioan arrunta den arren, horrelako adibideak mendebaldean aurkitzea135ez da arrunta, eta agertzen direnean, normalean, abestietan eta kopla zaharretan izan da136, hortik bere garrantzia. Gainera ez
|
daukagu
testu goiztiarragorik inguruko bilakaera ikusteko, hau da, lekuzko abizenaren agerpena ulertzeko, normalean lurraldetasunak eta oinetxe edo jatorrizko etxeak garrantzia hartzen dutenean. Nafarroan (dokumentazio gehiago dagoen lekuan), deitura patronimikoak agertu ziren oso goiz izenarekin batera, eta geroxeago gehitu zitzaien lekuzkoa.
|
|
2007
|
|
|
Esate baterako, hitzak errepikaturik
|
dauzkan
testu batean aski litzateke zenbatetan errepikatzen diren eta non diren adieraztea.
|
|
|
bestela G. Seebass i gertatu zaion legez, gerta dakiguke iluntasun metodologiko eta kontzeptu zehazgaitzez138, inkoherentzia eta kontraesanez139, eta aski oinarritu bako baiespenez140 betea kausitzen dugula. Begiratzen badiogu haren bizitza mugituari (Paris, Erroma, Londres, Viena), interesen zabalari (arte eta literatura, antropologia, filosofia, hizkuntzalaritza), zereginen ezberdinari (bidaiari ikertzailea, diplomatikoa, estatu gizon politikoa, irakaskuntzaren erreformatzailea, negoziatzailea Vienako Kongresuan), eta begiratzen badiogu, batez ere, eskura
|
dauzkagun
testuen izaerari (anotazio, fragmento, gutun, idazki inedito, konferentzia, itzulpen baten hitzaurre, ikerlan berezi), ezerk ez du bide ematen aldez aurrerik patxadaz ondutako sistema baten igurikatzeko.
|
|
2008
|
|
|
Ondorioz, literatura funtsezko tresna da" kultura" deitzen zaion espazio zabalago hori eratzeko. Modu berean, jendarteak eragin handia
|
dauka
testuen balioa zehaztean. Hatsarre horretan oinarrituta, teoria sistemikoen ekarpenak testuen berezko balioa kontzeptu gisa desagertzea eragin du, obraren balioa komunitate bakoitzak dituen irizpideen araberakoa da-eta.
|
|
|
Nik neuk ere kostata irakurtzen dut. Eskuekin ukituta ez
|
daukagu
testuaren ikuspegi orokorrik. Non utzi dugun aurkitzea ere askoz gehiago kostatzen da.
|
|
2009
|
|
|
Honenbestez egin ditugu kapitulu honekikoak ere. Behin puntu honetara iritsita, badakigu adierazpen erregularren lengoaiak nolako potentziala
|
daukan
testuetan bilaketak eta aldaketak egiteko, eta baita potentzialtasun hori gure helburuetarako nola aplikatu ere. Bidea ez da hemen amaitzen, ordea, eta hemendik aurrerako kapituluetan ere presente izango dira adierazpen erregularrak.
|
|
|
Zehaztasun kontua da. Ipuin bati aldaketatxoren bat egin eta haur batek protesta egiten digunean" ez da horrela!" esanez, kanonikotzat
|
daukan
testu baten defentsan ari da, elizak lau ebanjelio bakarrik onartzerakoan eta gainerako testu guztiak apokrifotzat jotzerakoan baino zilegitasun handiagoz.
|
|
2011
|
|
|
Zalantzarik gabe, ilustrazioak badu lekua helduentzako literaturan.Zer ekarpen egiten die marrazkiek haur literaturari. Hitzetan kontatzen denaz gain beste gauza asko konta daitezke. Irakurketa desberdinak ematen ditu.Nola da testuari marrazkia jartzeko prozesua. Batzuetan harremanetan egoten zara argitaletxearekin eta idazlearekin, baina normalean erabakiak zure gain daude, zuk
|
baitaukazu
testuari irudiak jartzeko ardura. Gehienetan testua ematen dizute zuk libreki zure ikuspegia lantzeko.
|
|
|
Jakintzagai edo asignatura bi ziran filosofiako hiru urteetako bakotxean garrantzitsuenak eta eurei buruz egiten euskuezan azkenengo azterketak: ontologia edo izatearen teoria eta kritika edo ezagueraren teoria, lehenengo urtean, aita Cuesta barre erraza eta latin eskasa eukanak, eta aita Alejandro dotoreak (ez dot doktoreak esan gura, danak ziran eta) azaldu euskuezan, eurek idatzita
|
eukezan
testuekin; kosmologia eta sikologia errazionala, bigarrenean, antxinako aita Domínguez eskolastiko amorratuak eta aita Muñoz zehatzak; eta, teodizea edo Jainkoari buruz errazoiak esan daikena eta etika edo gizakiaren portaeraren teoria, hirugarrenean, aita Teofanes de Diego zorrotzak eta aita Ireneo González zehatzak, honeek biok be, besteek lez, eurek idatzitako eta argitaratutako testu libur... Lerro gitxitan sartu dot liburuetan eta liburuetan dagoana eta ikasten genduana.
|
|
2012
|
|
|
Hain zuzen ere alderantzizkoa egiten du maiz: izenburua eman ohi die jatorrian izenbururik ez
|
zeukaten
testu edo testu zatiei. Batzuetan itzulpenerako erabilitako zubi testuaren izenburua kopiatzen du, izenburu hori jatorrizkoari ote zegokion ziurtatu gabe.
|
|
2013
|
|
|
Orrialdeek musker kolorez jotako lauki ez lineal bana
|
daukate
testuari muga egiteko. Paperaren kalitateak, laukiaren margoak eta makinistaren eskuak tinta doitzerakoan erosoa egiten dute hagitz irakurketa.
|
|
|
Omenaldiaren ostean, urtebete inguru, hil arteko guztia eman zuen Erkiagak lana prestatzen buru belarri. Berak zehatz gordeta
|
zeuzkan
testuak batu, atondu, berrikusi, ordenan jarri eta edizioaren nondik norakoak zehazten joan zitzaion denbora hori.
|
|
2014
|
|
|
Nola eskatu ekografiak euskaraz? Hara, bada nik
|
badaukat
testua, legeak aipatuta eta guzti. Testua ebaki, itsatsi eta nire osasun zentrora joan.
|
|
|
Ezinbestekoa da posthumanismo kontzeptua izenburuan ezarrita
|
daukan
testu bateanhitz horren definizio zehatz batekin hastea. Hala ere, zaila ala erraza den eztabaidatubeharrean, erlatibistatzat hartzeko arriskua onartuz, horren konplexutasun etasinplifikaezinaren izaera adierazten hasiko naiz.
|
|
|
Ihiziaren kinkak ideia sinpleen jenialtasuna
|
dauka
testua emana den ingurumenean. Gaur egun euskal munduan ideia ekologisten hedapenak kodifikazioa aldatzen badu ere poxi bat...
|
|
|
Zer, ez
|
daukagu
testu mezu mugagaberik?
|
|
2015
|
|
|
2012a zen: Olarrak hamar bat urteko tartea jarri zion bere buruari lana burutzeko; hartara, zailtasun ugari
|
dauzkan
testua eguneko 500 karaktereko erritmoan euskaratu ahal izango zuen. Gero Europar Batasunak literatur itzulpenak bultzatzeko eskaintzen duen diru-laguntza lortu zuen ordea, eta horrekin batera epe-muga bat, 2015eko ekaina.
|
|
|
izeneko testu sinatu gabea irakur zitekeen. 36ko gerraurreko prentsaren tonu berbera
|
zeukan
testu hark. Hara adibidez bertako pasarte bat, esanikoaren froga modura:
|
|
|
Gaur egun, zergatik dira teatro obra gehienak aktore batek edo bik antzezteko? Gehiagorako dirurik ez dagoelako. Hor
|
badaukat
testu bat, izena duena Robinsson Crusoek lituzke nobelak idatzi. Irla batean bakarrik dago eta bertan ez dago irakurlerik; beraz, oso arraroa litzateke nobelak idaztea; idatziko lituzke oharrak, poematxoak...
|
|
|
Baldar ibili naiz, espero baino baldarrago. Ingelesez idatzita
|
neukan
testua luzeegia zen, eta lan asko hartu ditut batera: ingelesez irakurtzea, ideia asko kabitzeko gauzak azkar esan nahia, eta komunikazioari eusteko tarteka esaldiak inprobisatuz burua altxatzea.
|
|
2016
|
|
|
astean zehar Enarari buruzko zerbait idazten saiatuko nintzen, eta hurrengo asteburuan erakutsiko nizun emaitza. Idazteko
|
neukan
testu hura izango zen aurrera egiteko giltzarria, seguru. Ziurtasun hark besaulkitik altxatzeko behar nuen indarra eman zidan behingoz.
|
|
|
Noski leialtasun handia zen autoreak idatzi zuenari buruz, mezua argia baitzen. Haatik, taularatzaileak libertate guzia
|
zeukan
testuaren egokitzeko ideia nagusitik sobera urruntzen ez bazen. Hain zuzen, ez dugu inon aurkitu polemikarik interpretazio horien inguruan.
|
|
|
Dana dala, guk ez deutsagu ezelan be, batean batari eta bestean besteari men egin?; aurrean
|
geunkan
testu bakarra ri jarraitu deutsagu ahalik eta gertuenetik eta zehatzen.
|
|
|
[L.Z.] Oinarrizko aurrean
|
geunkan
testua batueraz egotean, baleiteke testu horretara makurtzea, gehiegitxu beharbada. Dana dala, hemen be ez gara makurtu EaBren eredura, geure oinarrizko testura baino.
|
|
|
Esku artean
|
daukagun
testura bueltatuz, deigarriena ez da eduki politikoa, baizik eta duen izaera inprimatua. Oker ez bagaude, ez dago aurretik bakarka inprimatutako euskarazko sermoirik.
|
|
2017
|
|
|
Salatu dituzte sariak hautatzean izandako irregulartasunak; adierazi dute literatur sistema kudeatzen duen teknikari, kritikari eta epaimahaikideek ontzat ematen dituztela horrelako jokabideak; eta ondorioztatu dute," Euskadi Sariek literaturaren kontzeptu murritz bat hedatzen" laguntzen dutela. 30 idazle baino gehiagoren babesa
|
dauka
testuak. Jaurlaritzak ematen dituen sari literarioen historia hein batean baldintzatuta geratuko da ordutik:
|
|
|
Obsesio horren nondik norakoak azaldu ditugu beste ezertara jo aurretik, beraz. Horretarako, nahitaezkoa zaigu Mari Jose Olaziregik argitaratu irakurketa konparatzaile psikoanalitikoa oinarritzat hartzea, Saizarbitoriaren testua ezin xeheago argitzea lortu baitu bere
|
edukia
testuz kanpoko bi iturri nagusirekin harremanean jarriz, hots, Rossettiren garaiko artea zein giro soziokulturala batetik, eta neurosi obsesiboaren ezaugarri kliniko nagusiak bestetik.145
|
|
|
Ezer gutxi dakigu protagonistaz, apenas hegoaldera joan nahi duela eta, krisi garaiak jota, diruz larri dabilela. Egilearen literaturan ohikoak diren osagai asko
|
dauzka
testuak, kontateknika zinematografikoa, deskribapenetako detailismoa, baloraziorik eza, elipsia, irudien indarra, eta abar?, guztiak ere trebeziaz baliatuak. Beharbada narrazioak ez dakar berrikuntza askorik egilearen obrara, baina, beste behin, narratzaile bikaina dela erakutsi du Lizarraldek Elur bustia rekin.
|
|
|
Hala, betiere Hastings en arabera,, hizkuntza idatziaren efektu sozialaren neurria, hark hiztunengan izan duen eraginaren araberakoa izango da, halako patroi ezagun eta onartu bat bilakatzean datza arrakastaren eta porrotaren arteko aldea. [?] Herri mintzairaren aldetik inpaktu soziala
|
daukaten
testuak zenbat eta gehiago sortu, hiztunen identitatea hainbat eta errazago igaroko da kategoria etnikotik nazionalera? 45.
|
|
2019
|
|
|
Jokoz kanpo sentitzen zara. Argi
|
daukazu
testu horretan aurkitu duzun ahotsa behar duzula, azkenik aurkitu duzu bilatzen zenbiltzana, baina arazo bat duzu: ahots hori ez duzu zeure buruan aurkitu, zure emazteak kuleroak gordetzeko erabiltzen duen tiraderan baizik.
|
|
|
Zer dira tolesdura nahasi horiek guztiak. Ez nekien bereizten klitorisa eta ezpain txikiak, zeren nire ezpainek ez
|
baitzeukaten
testu liburuetan ikusten nituen ezpainen antzik: nireak kanporantz irtenak ziren, mehatxagarriak, eta ez ziren" txikiak".
|
|
|
Euskararen garapenak asko zor dio, idazleok asko zor diogu ânahiz ez dugun estimu handirik esplizita  tzenâ errespetu horri, eremu markatu batean zorrotz jardun behar horri. Itzultzaileak ezin ditu jatorrizko hizkuntzarekin zein bere propioarekin lituzkeen arazoak saihestu, bidezidorretik jo, aurrean
|
daukan
testuaz beste egin. Literaturak oparo ematen duena, imajinazioa, atrilean dago.
|
|
|
Handik urte bira beste hitzaldi bat eman nuen Bizkaiko Foru Aldundiko liburutegian gai beraren inguruan. Errekuperatu nituen gaiaz argitaratuta
|
neuzkan
testu labur batzuk, batez ere Berrian. Aldi berean, gero eta diziplinatuago, testu berriak idazten hasi nintzen literatur itzulpengintzak euskararentzat duen garrantziaz.
|
|
|
Motor baten marrazkia
|
zeukan
testuak alboan, zehaztuta pieza eta zati bakoitza zenbaki batekin, eta haren laguntzaz aritu zen azeleragailu kableari buruzko azalpenak aztertzen. Aldi berean, motorraren soinua imajinatzen saiatzen zen, zeren motorrek" pertsona baten arimak bezala", zioen Santos brigadak, egoera nolakoa, halako soinua izaten baitzuten; baina, inongo motorrena ez, eta ingurukoa iritsi zitzaion.
|
|
2020
|
|
|
Hori hedabideetan ere gertatzen delakoan nago. Guk publikatu izan ditugu kolektiboen artikulu asko, baina zutabegile batek oihartzun gehiago
|
dauka
testu kolektiboen ondoan. Horri buelta ematea izan daiteke daukagun beste erronketako bat.
|
|
2021
|
|
|
Bertsolaritza ukitzen duten testu zaharragoak, ikusi den bezala, mendearen hirugarren hamarkadatik aurrera topa daitezke. Etxahun, Iparragirre edo Bilintx protagonistatzat
|
dauzkan
testu sorta bildu ahal izan da, esaterako, baina bertsolaritza nahikoa bazterreko kontua da berauetan eta bat bateko jardunari ez diote erreferentziarik egiten. Bertsolaritza protagonistatzat duten ikertzaileen testuak ere jaso ahal izan dira, baina nozio orokorrak ematen dira haietan, saio konkretuen inguruko berririk ez.
|
|
|
339 Garai hark hartu zuen abiadura ikusgarriari ez ezik, bertsogintzari ere, elite mailan behintzat, berezkoa zaion nekea ere izango zen, noski, Sarasuarena. Neke horren inguruan Basarrik
|
dauka
testu polita, Xalbadorren heriotzaren biharamunetan idatzia: " Bertsolaria buru puskatzen dago denbora guztian, etengabeko nekea du berekin[...].
|
|
|
Hemendik aurrera aterako ditugunen artean, adibidez, Ursula K. Le Guinen zientzia fikzio liburu bat dago, eta baita [W.G.] Sebalden bat ere. Bestetik, ziurrenik sail berri bat sortuko dugu, literaturarekin zerikusia
|
daukaten
testuak eta kazetaritza, historia, filosofia edo beste esparru batzuetatik sortu ziren baina bizitza literarioa eduki duten testu laburrena, eta hor, adibidez, [Karl] Marxen Louis Bonaparteren Brumarioaren hemezortzia argitaratuko dugu. Baina bilduma horretan egon daiteke Virginia Woolfen saiakera bat, edo Walter Benjaminen zerbait.
|
|
|
Juan Ramonek Dragoiak poema ezagutzen zuen, eta ibilaldi horretan egin nuen gauza bakarra, koordinatu eta jendea gonbidatzeaz aparte, poema irakurtzea izan zen. Ez naiz abila publikoki poemak irakurtzen, eta are gutxiago halako konexio esanguraz betea eta tristea baldin badago, hain porrot handiaren egiaztapena
|
daukaten
testuak badira. Baina, aldi berean, niretzat garrantzitsua izan zen poema hori irakurtzea, poesia ulertzeko daukadan modua aldatu zuen.
|
|
|
Eszenaratzeari dagokionez, agertoki eskematikoa pobreziaren mugetan geratu da, argien diseinua bezala. Kontrako platerean, dinamismo nahikoa eman dio zuzendariak berez mugatua den dramaturgiari, eta, beste ezeren gainetik, bi aktoreek antzezpen duelu bikaina eskaini digute, bien sendotasun eszenikoan bermatuta —batez ere Juan Gearenean—, eta jakitun izanik esku artean
|
zeukaten
testua opari eszeniko bikaina zela.
|
|
|
Kontua da, bestalde, izenburuak loturaren bat eduki behar duela testuarekin, eta horrek esan nahi du irakurleak Eulia ikuzgailuan edota Tarzan eta Kleopatra goiburuan irakurtzen badu, eskubide osoa
|
daukala
testu barruan horren aipamena edo justifikazioa aurkitzeko. Ez dut horrekin esaten azalpen didaktikoa eman behar zaionik horren inguruan, hobe da eta era ia subliminalean lotzea izenburuaren amua eta testua.
|
|
2022
|
|
|
Jon Elordi topatu nuen Internet bidez, eta harekin hitz egiten hasi nintzen. Materialak partekatzerakoan garrantzitsua zen jakitea berak horiek nola sentitzen zituen, eta ikusi nuen berak ere argi
|
zeukala
testuaren fideltasunari eutsi behar ziola. Horrek gure arteko bilera asko eskatu dizkigu, eta bere lana izugarria izan da.
|
|
2023
|
|
|
“Duela hogei urte pentsatzen nuen jada 40 urterekin erosotasun berarekin ibiliko nintzela bi hizkuntzetan, baina ez da horrela izan. Euskaraz, esaterako, gaitasuna
|
daukat
testuarekin behar den bezala hasi ez banaiz hura moldatuz joateko, eta gazteleraz ez zait hori gertatzen. Hor dago ama hizkuntzaren indarra”.
|
|
|
Simone Weil Parisen sortu zen 1909ko otsailaren 3an eta Ingalaterrako Ashforden hil 1943an, 34 urte zuelarik, eskuetan
|
daukazun
testu hau De Gaulle jeneralarentzat idatzi eta biziki laster.
|
|
|
Deigarria da bere bizitzan ez zuela publikatu liburu tipi ezezagun bat baizik, testu eta artikulu guziak aldizkari desberdinetan barreiatuak egon zirelarik. Albert Camusek3, lehenak, L’Enracinement izena eman zion eskuetan
|
daukazun
testu honi, eta 1949an Simone Weil ordurako aspaldian zendua zelarik Gallimard editorialean argitaratu zuen.
|