|
2003
|
|
|
Zer honetan be, zoritxarrez, gure" atzea" edo historia ilun samar dago: Garibayk dinoskunez, XVgarren mendean ba ei ziran dohai hau
|
euken
andra batzuk be. Hor doguz Milia Lasturko (MEOE, 4 zk.) ta Alostorreko Usoa (MEOE, 7 zk.)" eresiak".
|
|
2005
|
|
|
Inguruan
|
daukan
andra koadrilaren berbeta jatorko kaioenagaz batera. Koadrilan egon arren, bata bestearengandik aldendu samar dagoz, hiruzpalau batera erdikaldean barriketan, Aurori eta berari deika jabilkona alde banatan, ertzetan hain zuzen be.
|
|
2009
|
|
|
Ama batek umeak eskatzen zuen adina esne izaten ez bazuen, auzoko andreren bati eroaten zitzaion, seinari bularra emateko ardura har zezan. Auzoan horretarako modurik
|
zeukan
andrerik aurkitzen ez bazen, aldea etxeetako gazteek opesten zuten euren burua umetxoari bularra emateko. Baserrietako neska gazteak herri eta hiri handiagoetara ere joaten ziren aña edo inude lana egitera.
|
|
|
Gutxitan erabiltzen zen behiedo ahuntz esnea umearen janaritzat, baina erkin zeuden umeei asto esnea emateko ohitura zegoen, indartu zitezen. Eta, lehenago esan denez, esnea sobran
|
zeukaten
andreek beste ume batzuei ematen zieten bularra.
|
|
|
Euren aurrekoek zaletasun handiagoa zeukaten eurek baino halako gauzetan. Eta hainbatek sorginen gainean esaten zirenei erreparatzen ez bazieten ere, beste batzuek ondo akorduan
|
daukate
andre horien gainean esaten zena. Gauez pasatutako hainbat gauza arraroren atzean, sorginak zeudelako ustea ei zegoen lehen.
|
|
|
Eta sorgin batek, hil ahal izateko, sorgin gurariak betetzen zituen orraztokia, eraginez betetako orroztoki, beste andre bati eman behar zion, hala bere lanbideak, bere ofizioak, aurrerapidea izan zezan. Hala bada, antzina, agonia luzea
|
zeukaten
andreen gainean" orraztokia eman ezinik" zebiltzala esan ohi zen. Era berean, sorginak orraztokia beste norbaiti igarotzeko, eta behingoz hil ahal izateko, izara zuriak ipini behar ei zituen etxe aurrean.
|
|
2011
|
|
|
Umea makalik baegoan eta esnerik ez baeukan bularretan, ume hori elikatzeko ardurea hartzen eben andrei eritxen añak. Honeek androk, ume txikia
|
eukien
andrak izaten ziran jeneralean. Hiru hilabetez emoten eutsien bularra makalik egoan andrearen umeari eta handik aurrera behi esneaz hazten eben.
|
|
|
Lekukoek dinoe, amental gorridxe esaten izan jakola andren hilerokoari. Holan bada, kopla horrek Matxalen Busturikok lekukoentzat
|
daukan
andra nasai famea aitatzen dau zeharka. Beste koplan, amentala badeko, baina jakea falta deu dinoan horretan, jake horrek gizonezkoa aitzen emon lei; eta urlia horren ordez inguruko mutil baten izena esatea izan da usadioa.
|
|
2017
|
|
|
Kirmenek bisita egin dio Bilbon izeba Maritxuri. Amona Anari buruz hasi zaionean, gerrako kontuak azaldu dira, nola amona Ana gerran bakarrik egon zen urtebetez, senarrik gabe, eta nola diru pixka bat irabaztearren, etxean Francoren aldeko ofizial bat hartu zuen, Javier, eta baita Saturrarango emakumeen kartzelan ama preso
|
zeukan
andre bat ere. Kirmen kontu horren aurreran sinesgaitz agertuta, izeba Maritxuk nobelaren egitura semantikorako giltzarria den erantzuna eman du:
|