|
2000
|
|
|
Literaturan ere, esate baterako, gauza bat da Frai Bartolome edo Felix Bilbao, «Ipuin barreka» edo San Martinen «Zirikadak». Iparraldeko esperientziari begiratuta, «Herria» aldizkariak 50 urtetik gorako historia
|
dauka
eta mailak bereizten dira: editorialak eta antzerakoek maila bat dute eta gero, barrualdean, herrialdeetako kontuetan nor hil den, jaio, ezkondu..., Zuberoako berriak era batera ikusten dira eta beste eredu batzuk ere bai; baina denean ikusten da halako jarraipen bat.
|
|
|
Hara joan eta akademian ikasitako aleman estandarra erabiltzen hastean, Suitzara zoaz eta ulertu egiten dizute, baina badira gauzak desberdin esaten dituztenak, antzagatik konturatzen zarela. Interes pittin bat
|
badaukazu
eta kontu horietan arreta berezia jarri behar dela esan badizute, ez dago alfabetatze ikastaro berezirik egin beharrik. Askotan gauza minimoak nahikoa izan daitezke bertako egitura bi edo hiru hartzeko.
|
|
|
Eta ez naiz harritzen, bere buruari bueltak emateko, daukan diskurtso antolatua
|
edukitzeko
eta hizketarako duen gaitasuna kontutan harturik. Duela urte dexentetatik hona ordaindu egiten diote gainera, komentarista eta artikulugile izateagatik.
|
|
|
Bidetik badirudi harro altxatzen dituela bere hormak, baina beregana hurbiltzen garenean goxo hartzen gaitu teilapean babesa eskainiz. Inguruan lorategi bat
|
dauka
eta udaberria baino lehenago lilipak (Narcissus nobilis) loratzen dira urtaro berriari ongi etorria emateko.Eskuineko bidea jarraitu eta borda dotoreekin topo egingo dugu. Bere inguruan meta, egur mordo eta antzeko pilaketak daude.
|
|
|
Ez EAJn ezta abertzaleen artean ere, ez dago beldurrik hartutako bideaz. Duela 104 urtez geroztik euskaldunen aberri bakarra Euskadi dela aldarrikatzen duen alderdi honek bere burua argi
|
dauka
eta oraingo honetan hartu duen bidea, euskaldunen aberri bakarra Euskadi izateko beste urrats bat da.
|
|
|
Hor, beharbada, bi kultura desberdinen aurrean gaude, ezker abertzalearena eta gurea. Ezker abertzaleak ustezko emaitza praktikoen behar gorria
|
dauka
eta guk beste era batera egiten ditugu gauzak. Batera dela eta, urteak daramatzagu euskal presoen giza eskubideen alde eta hor jarraituko dugu; baina zerraldoak bero daudenean ezinezkoa da gizartearen atxikipena sortzea.
|
|
|
Baina presa barik. Sei bat idatzita
|
dauzkat
eta oraintxe ari naiz beste batekin. Dozenatxoa biltzean aterako dut liburua
|
|
|
Halaber, programa bat daukagu, kontroletik gela bakoitzarekin hitz egiteko. Hauez gain, ur eta gas ihesak kontrolatzeko sistemak
|
dauzkagu
eta argia joaten bada, ekipo elektrogenoa daukagu argirik gabe inoiz gera ez gaitezen.
|
|
|
Bukatzeko, aipagarria da erakunde honek eskaintzen dituen laguntzak euskal enpresek atzerrian inberti dezaten. Garrantzitsuak dira Bellota enpresak Kolonbian eta Brasilen dauzkan proiektuak, Irizar enpresak Brasilen dauzkanak, Tavex Algodonera eta Artalde enpresek Marokon
|
dauzkatenak
eta Ulma enpresak Brasil, Argentina eta Txilen dauzkanak.
|
|
|
Diagnosi horietatik ondorio nabarmena ateratzen da, marko honek ez duela ematen Euskal Herriak aurrera egin dezan. Horrez gain, asko gara euskaldun kontzientzia
|
daukagunak
eta horri erantzun praktiko bat eman behar zaio; zergatik behartu behar gaituzte geure burua espainiar edo frantziar gisa agertzen ez bata ez bestea ez garenean. Udalbiltzak erantzun diezaioke horri.
|
|
|
Lankidetza hori bideratzeko lehenengo urratsak ematen hasita gaude: dagoeneko proiektua landuta
|
daukagu
eta inguruko udaletara jo dugu horren berri emateko euskararen onerako den lehentasun honetan bat etorriko garen esperantzarekin.
|
|
|
Bai, baina hain ona ez dena obsesionatze hori da: idazle profesionalik ez
|
daukagu
eta guk idazle profesionalak behar ditugu eta hori guztia...
|
|
|
Baina bereizten genituen, bagenekien bakoitza nork egina zen. Idazle horiek asko eragin dute estiloan, baina ez hainbeste
|
edukian
eta esanahian. Horretan gure belaunaldia sanoa da, bakoitzak bere giroa du eta horixe islatzen du.
|
|
|
Pausokak telesailaren
|
eduki
eta hari narratiboaren ardura hartu duen bitartean, Dibulitoon Irungo animazio enpresak sormena eta garapen grafikoa egin du. Atal pilotoaren gidoia Beatriz Isok idatzi du eta Daniel Torresek, aldiz, gidoien koordinaketa hartu du.
|
|
|
Berak Miren Artetxerekin batera jarraitzen zuelako bertsolaritzaren bidea eta ikusten zelako bere inguruan talde bat egin zitekeela. Baita ikusten ere hain elementu ona
|
eduki
eta pena zela alferrik galtzea. Horregatik, gero jende berria sartu ginen, kasualitatez maila pixka bat hartu genuen, talde giro bat sortu zen, eta azken finean gaur egun talde oso bat badago Hendaian ere, hamairu ikasle dituena.
|
|
|
Mindegiak 50 urteak paseak ditu eta hor jarraitzen du. Zuk 45
|
dauzkazu
eta asteburu honetan berriro itzuliko zara, ia bi urte kantxetatik kanpo egon ondoren. Non da sekretua halako adinarekin oraindik maila emateko?
|
|
|
Bada, bai Mindegiak berean eta bai nik nerean erraztasun handia daukagu. Beti esan dut oso erraz ibiltzen naizela kantxan, bi eskuak onak
|
dauzkat
eta berezko hori Jainkoak eman zidan. Sekretua horixe da.
|
|
|
Aukerak
|
badauzka
eta gaitasuna ere badu... Baina...
|
|
|
Kazeta honek 1956tik dirau, Rene Elizabide zuberotar enpresariak sorrarazi zuenetik. Elizabidek bere burua gaullistatzat
|
zeukan
eta" Le Miroir" bere jarrera eta karrera politikoen zerbitzurako asmatu zuen. Egun, politikari jakin baten eskuko ez bada ere," Le Miroir" ek hasierako ildoari jarraitzen dio, itxuraz eta edukiz.
|
|
|
Gaurko mendietan lan handiak egiten dira, makina zahar asko dabil hor bueltaka, pista asko irekitzen dira. Orain udalek badakite zer
|
daukaten
eta zer nolako babesa eman behar zaien. Hori dela-eta lehendabizi Diputazioaren bitartez, basozainekin egin dugu programa bat, ondare horretatik hurbilen beraiek daudelako.
|
|
|
Ni Oriotik bidali egin ninduten, orduan ere bazter nahastailea nintzen, eta aldamenean egin nuen kluba, nire auzoan, Ortzaika n (Donostia aldera kilometro eta erdira dago). Gure aitonak pabilioi bat
|
zeukan
eta haren kontra jarri genuen kluba. Orduan hasi genuen gerra.
|
|
|
Bost milak edo egiten dute galizieraz, eta ez dakit nondik datorren hogeita hamar mila eta antzeko datuak esateko tentazioa. Bost milak hogeita hamarrek bezainbat hizkuntza eskubide
|
daukate
eta berdin bermatu behar zaizkie eskubideok".
|
|
|
ESPAINIAKO Hezkuntza Sailak aurrera eraman nahi du ertaineko ikasgai gutxienekoen erreforma. Erreformak Matematika, Historia eta Gaztelania ikasgaien
|
edukiak
eta gutxieneko ikas orduak gehitu nahi ditu. Horretarako ordea, Musika eta Plastikarenak murriztuz.
|
|
|
Espainian bezala, XIX. mendeko eskola sistema zaharkitua daukate, idatzian oinarritua, umeek sekula hitz egiten ez dutena... Eta jakina, prestigioa idatziak baldin
|
badauka
eta horixe bakarrik ezagutzen bada, inprobisazioak tarte txikiagoa du. EEBBetan, ordea, aspaldi esaten ari dira ahozkotasuna, ahoz inprobisatzeko trebezia, ahozko persuasio tekniketan jakitun izatea... horixe dela momentu honetan eskolan landu behar litzatekeen lehen trebetasuna.
|
|
|
Stephen Churchill, 19 urteko mutila, lehen biktima izan zen 1995ean, baina jadanik" Behi Zoroen Gaitzak" 80 heriotza inguru ekarri ditu, ia guztiak Britainia Handian. Gaitza
|
daukatenak
eta gaixo ez daudela uste dutenak berriz, asko dira, eta hori da larriena. Askotan gertatzen den bezala, oraingoan ere iraganak etorkizuna baldintzatuko du.
|
|
|
Euskararen berreskurapena kultur proiektu bat dela argi
|
eduki
eta azaldu egin behar da, ez hitzez bakarrik baizik eta eguneroko ekintzekin ere bai. Kultur proiektu garrantzitsua gizabanakoari zuzendua, bere euskalduntasunetik pertsona osatua, jasoa, gure garaian integratua eta. finean. zoriontsuagoa izateko bideratua.
|
|
2001
|
|
|
Euskal gazteen jatortasuna oso hedaturik zegoen garai hartan, Z. ARGIAk zioenaren arabera, behintzat: " Zertan ari ikusten ez ditugunak aipatzen, egunero gure ondoan
|
dauzkagunak
eta zer egiten duten ikusten ditugunak emen eukita?", galdetzen zuen bat batean," edonun, gutxien uste dan txokoan, uri aundietan nahiz erri txikietan, langille artean bezela estudiante artean, nunnahi" topa zitezkeen gazte haietaz gogoratzeko.
|
|
|
Espainian sozialdemokratak, erreformista ezkertiarrak eta muturrekoak baldin badaude, hemen hori bikoiztu egiten da. Eta horiek beren abizenak
|
dauzkate
eta denok dakigu zeintzuk diren gutxi gorabehera. Horiek ezker politikoak dira, baina gero sindikatuak eta afiliatuak daude eta sozialki ezkerraren barne daude.
|
|
|
. Gauza bat da ideiak
|
edukitzea
eta beste bat borroka egitea. Saramagok" Caverna" liburuan esaten du ezkertiarra, nahiz eta behin eta berriz bere borrokaren helburuak ez lortu, etsitzen ez duena eta bere planteamenduak defendatzen jarraitzen duena dela.
|
|
|
karlosnet.com gunea
|
dauka
eta" web orri espezializatu onena" ren saria jaso du. .
|
|
|
errepide eta kotxeekiko lehia zela-eta bertan behera geratu zen trena. Garai horretan Euskal Herriak sekulako trenbide sarea
|
zeukan
eta Vasco Navarro armiarma sare horren harribitxia zen, bai luzeragatik (140 km) zein garrantzi estrategikoarengatik, Gipuzkoa, Araba eta Nafarroa lotzen baitzituen.
|
|
|
Kostakoa eta institutu irakaslea zen. Itsasoarekin konexio handia zeukan, ama ere mundakarra
|
zeukan
eta gauza asko batu zuen itsasotik", dio Bilbaok. Agustin Zubikarairen" Itsas haize" liburua ere dauka hizpide bermeotarrak:
|
|
|
1996 arte, Gizarte Segurantzan 1967ko urtarrilaren 1a baino lehen kotizatu zuten guztiek nahikoa zuten 60 urteko adina
|
edukitzea
eta 15 urtez kotizatu izana; 65 urte betetzeko falta zitzaien urte bakoitzeko %8ko murrizpena egiten zen. Toledoko Itunarekin, aurreko baldintza berberek jarraitu zuten eta murrizpena %7ra jaitsi zen, 40 urte kotizatu eta lanpostua bere gogoaren kontra galdu baldin bazuten.
|
|
|
Korapilo mota bat dira horiek. Baina nik liburu honetan lortu nahi nuena korapiloak sortzea zen, hau da, soka bakarra
|
neukan
eta soka horrekin korapiloz korapilo istorio bat biluztu nahi nuen.
|
|
|
Elorrietaren sindikatuak dionez, erreformak aldi baterako kontratuen ereduei eragiten die eta lanetik kanporatzea merkeago bihurtzen du kontratu mugagabeen eredu berriak sortuz, gainera, Alderdi Popularraren Gobernuak, gerora, murriztu egingo ditu pentsioak eta langabeziarengatiko laguntzak nahiz negoziaketarako egiturak. Horregatik guztiagatik, beharrezkotzat jotzen du estatu mailako greba, eta prest zegoen grebaren
|
edukiak
eta jardueraren zehaztasunak CCOO eta UGTrekin negoziatzeko.
|
|
|
Oraintsu iragan martxotik goiti, xeheki," Prest!" doako hilabetekaria plazaratu berri dute, Deustualdearekin (berba hau erabiltzen dute 1925 arte herri independiente izan zenaren eremu osoa izendatzeko) lotuta dagoen informazioa hur hurretik batu eta bertako euskaldunei nola batuaz hala bizkaieraz irakurtzeko aukera luzatuz. Berbaizu elkarteko lehendakari Jose Moralesek aldizkariko lehen zenbakian izkiriatua gure eginez," garrantzi handikoa da Deustun euskara hutsezko komunikabide bat
|
edukitzea
eta, horregatik Berbaizu euskara elkartea sortzeaz batera, komunikazio batzordeak buru belarri ekin zion aldizkariaren egitasmoa mamitzeari". Berbaizu euskara elkarteak, besteak beste, euskal komunitatea sendotzen lagunduko duen kalitatezko eskaintza kulturala ziurtatu gura die bertako euskaldunei, eta lan ildo horrekin bat eginez" Prest!" aldizkaria txukun, kalitatezko eta berritzaile dugu.
|
|
|
Bertan ereingo dute euskalduntzearen hazia. Haur hezkuntzako gelak eraikitzeko asmoa
|
daukate
eta luzera ikastola osoa eraikitzen ahaleginduko dira non eta Argantzunen, Trebiñoren bihotzean. Askok oraindik, Gaztela eta Leon moduan hartzen duen ingurune berezi horretan.
|
|
|
Lehenago ere euskaraz berba egiten zelako konderrian. " Euskarak bai Argantzunen eta bai Trebiño osoan onarpen handia
|
dauka
eta bai euskaraz ikasteko edota euskara bera ikasteko eskaria Arabako beste edozein lurraldetako bestekoa edo handiagoa da", azaldu zuen Argantzuneko alkateak. Konderriko ia 2.000 biztanleek euskaraz bizitzeko aukerak izateko bidean, pauso bat izango da beraz, aurtengo ikastolen jaia.
|
|
|
Gero, sozietate zibilak batere kontrolatzen ez duen talde militar bilakatu da ETA, eta militarrek ezker abertzaleko erakunde politikoei bidea markatu behar dietela onartu zen. Orain, ezker abertzaleak barneratua
|
dauka
ETAk bakarrik erabaki behar duela zer egingo duen, eta prest dago erakunde legalen jardunak ETAren bideari egokitzeko, ondorioak edozein izanik ere. Sakrifiziorako prest direnen mentalitate horrekin, militarismoa, sekretismoa, eta sozietate zibilaren kontroletik at egotea... bertuteak bilakatu dira.
|
|
|
Gaur horiek dira jomuga eta bihar beste batzuk izan gaitezke. ETAk mina egiteko ahalmena
|
dauka
eta zerbait erakutsi nahi du. Egungo egoera tamalgarria bere estrategia baten ondorioa da.
|
|
|
ETA. ETAk proiektu politiko bat
|
dauka
eta berau onartzen ez baldin bada indarkeria jarraitzea erabaki du. Horrek prozesua zikindu eta baldintzatu egiten du.
|
|
|
Programazio horretan, atal bat ikasketei emanez gero, azkenean lortu egiten da. Borondatea behar da, eta ez pentsatu lanean nagoela eta dirua
|
daukadala
eta dena utzi".
|
|
|
Hausturaren bigarren eragilea LABek CCOOrekin sinatu zuen Funtzio Publikorako Ordainsarien Ituna izan zen. Itun hori asko kritikatu zuten ELA, ESK eta EILASek, bai
|
edukiarengatik
eta bai sinatzeko erabilitako prozedurarengatik.
|
|
|
ENAMek gorago aipatu ditugun Mayor Orejaren alternatibaren zutabe nagusiak profitatu nahi izan ditu EAJ eta EA kate motzean lotzeko. Nik zalantza izpirik ez
|
daukat
ETAren atentatuek EAJ eta EAren kontra bereziki sortzen zuten presio mediatikoa apropos bilatzen dutela. Era berean, Lizarra Garaziko hitzarmenak aipatzen zuen «tradizio guztiak ulertu eta errespetatuko zituzkeen konponbidea eratu eta bultzatu» behar hori hankaz gora ipini nahi zen (PP/ UPN eta PSOE PSEren zinegotzi eta karguak koldarki erailaz).
|
|
|
Entzulea pixka bat nahastu dezake, baina hori etxeko marka bat bezala da. Bestalde, melodiak antzekoak dira, esan nahi dut, nahiz eta kanta ezberdinak izan, Berri Txarraken zigilua edo kutsu hori
|
daukate
eta hori da azkenean garrantzitsuena.
|
|
|
Jatorrizkotzat jotzen direnak dira, eta multzo zabala osatzen dute: batetik, gaelikoa, katalana, frisiera, bretoia... dira ezagunenak guretzat, arreta gehien eman ohi diegunak, egoerak euskararen antzeratsuenak direlako sarri; hizkuntza handiak ere gutxituak dira askotan auzoko estatuetan, horiek eskubideak babestu samar
|
dauzkate
eta ekialdeko estatuetan ohikoak diren gutxiengoak dira; azkenik, dialekto hizkuntza eztabaida dago sarri. Mintzairez dihardugula, ez dago beti muga zehatzik, inoiz aipatutako esaera ez bada:
|
|
|
Beste honako hau, ordea, nahikoa bere kabuz erabaki zuela esango nuke: " Atxis, irurogeita amar bat eratara azaltzen da plazara eta, esandakoak esan, Pakistan aldeko atxisak opioa
|
dauka
eta oso gogorra da. Opioa arrisku aundiko droga da; eroina, opiotik sortzen da.
|
|
|
«Goienkaria»ko zuzendari Eneko Azkaratek azaldu duenez," bat egitearen arrazoietako bat ekonomikoa da; errotatiban aurrezten den dirua
|
edukietan
eta lan taldean inbertituko dugu, produktu hobea lortzeko". Bestalde, aipatu beharra dago Debagoiena bailara subjektu bezala aintzat hartzen zuen aldizkari baten beharra sumatu zutela zenbait euskara talde eta komunikabidek.
|
|
|
Fontellaseko ikastolak jolas ordurako toki gutxi
|
dauka
eta kiroletarako gune berezirik ez dute. Kirolerako eta jolaserako tokia falta da, baina hemendik aurrera egoera ez da hobetuko.
|
|
2002
|
|
|
Ez dirudi bisitaria oso pozik dagoenik. Erakusketa berritzailea baita
|
edukiz
eta egituraz eta horrek bere arriskuak ditu
|
|
|
Bai. Hala ere, gure ikuspuntutik, herritarrek oro har, sentimendu hori oso barneratuta
|
daukate
eta batzuek lanean segitzen dute; pauso praktikoak ematen dituzte, alegia. Egia da, aitortu beharra dago, zenbait erakunde politiko, sozial eta sindikal inportante eta esanguratsu hoztu egin da presoen gaiarekin, batzuek, hainbat kasutan, zenbait helburu politiko nahastu dute giza eskubideen aferarekin.
|
|
|
16 urteko Juantxi Ortek ere zalantzak agertzen ditu etorkizunaz galdetzean. Azken honen lehengusu Aitor Ibargurenek 24 urte ditu, Turismo ikasketak amaituak
|
dauzka
eta Kanariar Irletan bizi eta lan egiten du egun. Duela pare bat urteko Euskal Astean ezagututako lagun batzuen bitartez opor batzuk pasa dituzte Hernani eta inguruetan.
|
|
|
Etxean gitarra jotzen kanta batzuk ateratzen hasi nintzen, baina Dut entzat ez zirela aproposak ikusi nuen. Zortzi pistako mahai bat
|
daukat
eta besterik gabe grabatzen joan nintzen. Eta bat batean dozena erdi abesti eginak nituela konturatu nintzen, baita abeslari bat behar nuela ohartu ere.
|
|
|
anorexia, norbaitekin sexu harremana izaten duzun lehen aldia, ea lehenbailehen egitea komeni den ala itxarotea hobe den... Guk zera adierazten genuen, edozein unetan egitea duzula, zer egitera zoazen argi
|
badaukazu
eta babesteko neurriak hartzen baldin badituzu. Asmatu genuela uste dut, antzeztu genuenean ikuslea oso identifikaturik somatu genuelako.
|
|
|
Egitasmoa gorpuztu, bide onean jarri eta bilgune batera eraman behar dugu. Udalbiltzak hor berezko zeregina
|
dauka
eta horretan ari gara. Baina hau isileko lana da, esan bezala.
|
|
|
Nafarroako ezker abertzalean aritu diren beste asko bezala, ezkerreko alderdi ez abertzaleetan aritutakoa da Gulina del Pueyo HBn hasi aurretik. Iruindar honek 48 urte
|
dauzka
eta unibertsitateko garaian Larga Marcha hacia la Revolucion Socialista alderdi txikian aritu zen. Gero talde honek eta beste askok Partido del Trabajo sortu zuten.
|
|
|
Horrela, Espainiako Estatuan, prentsaren espektro orokorraren barruan, hiru talde dira funtsean: Grupo Prisa, ontzi intsignia moduan «El Pais», Cadena Ser eta Canal Plus dituena eta joeraz PSOEtik hurbilekoa; Grupo Correo Español Prensa Española, «El Correo Español», «ABC» eta Telecinco
|
dauzkana
eta, gainera, bere ontzi intsignia moduan, prentsa erregionalaren parte handi bat kontrolatzen duena; Grupo El Mundo, oso interes bariatuak dituena eta, kasu batzuetan, PPko gobernuaren tesietatik hurbil dabilena. Horietaz gain, hor daude TVE eta Antena, gaur egun PPren Gobernuaren interesei erantzuten dietenak.
|
|
|
Nire sentsazioa da, PSOEk ez duela politika egiteko maniobra margenik Espainiako gizartean, eta horrelako pertzepzioa transmititzen duen alderdi batek oso murriztuak dauzka gobernatzeko aukerak. Begi bistan dago, PSOEk gizartean eragiteko ahalmena erabat murriztua
|
dauka
eta hori PPren begi bistako estrategiaren ondorioa da. Betidanik hauxe pentsatu dut:
|
|
|
Nazio Batuetako CAT delakoak, tortura kasuak direla-eta, Kolonbiako Gobernuari zerbait esaten dioenean, gobernu horrek hartzen duen jarrera hauxe da: «Guk arazo politiko larria
|
daukagu
eta nazioarteko komunitatean arazo hau konpontzeko laguntza eskatzen dugu. Gatazkaren konponketak hainbat giza eskubideren urraketa desagertzea ahalbidetu baitezake».
|
|
|
Karteleko tituluak, berriz, honela zioen: " Hauekin ez dugu jokatuko, fabrikazioko akatsa
|
daukate
eta". Afixako testuan," ez dugu jokatuko" horrez gainera," hirugarren munduko pertsona askoren eskubideak zapaltzen dituztelako" ere jartzen zuen:
|
|
|
Hori da bai, estrategia hori horretan oinarritzen da. Gu gizarte pluralean bizi gara, Espainiako pentsamendu bakarreko komunikabideen eragina ikaragarria da Euskal Herrian ere, daukagun oreka politikoa
|
daukagu
eta Estatu indartsu baten aurrean inteligentziaz jokatu behar dugu, ahalik eta arrazoi gehien pilatu behar dugu eta ahalik eta hemen bizi diren euskaldun gehienen kontzientzia irabazi. Herri kontsulta planteatzen denean, irabazteko egiten da.
|
|
|
haien orduko programan, segurantza soziala Euskadirena zen, enplegua Euskadirena zen, ikerketa Euskadirena zen... Plataforma horretatik abiatzen ginen, sozialistek beren egitarauan
|
zeuzkaten
eta. Jende argiarekin eta aurrekari horiekin, saiatzea behintzat merezi zuen.
|
|
|
Alegia, badago gazteentzako esplizituki idatzitako literatura: gai makabroak eta garratzak, tentsio handikoak, guk literatura horietatik gutxi
|
daukagu
eta irakurle gazteen sektore batek horietara ezinbestean jotzen du. Edonola ere, gure artean badauzkagu euskal literaturaren irakurle gazte onak diren gazteak ere.
|
|
|
Euskal irakurleak beste hizkuntza bat erabiltzen du gutxienez; Hegoaldean gaztelania eta Iparraldean frantsesa. Beraz, informazio iturriak guztiz zabalik
|
dauzka
eta konparatzeko aukera ere bai. Hori ez da gertatzen, esaterako, euskaraz irakurtzerik ez daukan jendearekin.
|
|
2003
|
|
|
Funtsean, eskuin zaharraren ondorengoa da gobernua eta ez du gatazka politikoa konpondu nahi. Eskuin zaharrak
|
daukaten
eta ez daukatenen arteko bakea negoziatu nahi ez duen bezala. Boteredunak boterean eta beste guztiak azpian, horixe helburua, eta egin beza Jainkoaren borondatea.
|
|
|
Inguru horietako pinudiak gauza nahiko berria dira; orain mende laurdenera arte, ia erabat txilardia izan zen Arrolamendi. Zenbait baserrik bere txabola
|
zeukaten
eta artaldeek bertan pasatzen zuten uda partea.
|
|
|
" Emazteak etxeetatik irten eta ez dakit noraino erosketak egitera joan daitezen. Horretarako denbora asko behar dutenez, ezinezkoa zaie beste lan bat
|
edukitzea
eta egiten duten lana etxe barruan egin dute. Aukerarik ezean, bakoitza bere habian gerarazteko egina dago hori.
|
|
|
Atzegik giza balorea lantzen du. Gurasoak premisa honetaz jabetzen joan dira eta honela diote: «Arazo bat
|
daukagu
eta ez desgrazia bat». Hots, lehen desgrazia bat zen, orain arazo bat da
|
|
|
Egoera horretan Juan Marik aipatu dituen aldagai asko eta nik aipatu ditudan beste batzuk sartzen dira. Eta, noski, zer nolako erabilera instituzional daukagun, zer nolako marko juridikoa
|
daukagun
eta abar ere jakin behar dugu. Hori guztia kontuan hartu behar da etorkizunari begira urratsak ematerakoan.
|
|
|
Herri oso bati begira proposamen bat egiten bada, arduraz jokatu eta esan da: " EAEn errealitate soziopolitiko hau
|
daukagu
eta bide bat jarriko dugu, Nafarroan hau daukagu, bide hau jarriko dugu eta Iparraldean hau da errealitatea eta bideak honakoa izan behar du". Horrek guztiak planteamendu nazional bat osatu du.
|
|
|
J. M. JUARISTI. Ez, ez. Mahai gainean lehengaiak
|
dauzkagu
eta horiek uztartzen hasi behar dugu.
|
|
|
XX. mendean, garapen sukarrak jota, 1957an inauguratu zen Uribarri Ganboako urtegia. Arabako urtegirik handienak 1.489 hektarea
|
dauzka
eta bertan kostaldean ohikoak diren osagarriak aurkitzen ditugu: hondartzak, itsas klubak, kanpamentuak, kirol instalakuntzak, kalak, kaiak, bihurgune bakartiak eta amaigabeko hodeiertza.
|
|
|
hondartzak, itsas klubak, kanpamentuak, kirol instalakuntzak, kalak, kaiak, bihurgune bakartiak eta amaigabeko hodeiertza. Urtegiak 120 milioi metro kubikoko bolumena
|
dauka
eta 36 metroko altuera.
|
|
|
Nobelak funtsean kritika kutsu bat
|
dauka
eta galdera nagusi bat: «Zer da literatura»?
|
|
|
Landareak atsegin baina hauen zaintzan dema harria baino traketsagoak direnentzako egokia da triku hau: etxe barrenetarako egokia da, eguzkitan, erditzalean... nonahi baina epel, lehortean bizitzera ohitua izaki ontziko lurra erabat sikatzean urez betetako ontzi handiago batean urasetzen
|
eduki
eta ondoren ondo xukatzen utzi. Himalaiako landarea eta trikua, biak etxerako!
|
|
|
Hizkuntzak baliatzen diren neurrian eskuratu ohi dira, hartara, hizkuntza zeinahi delarik, jakintza arloen testuinguruan lantzekoak dira guzti guztiak, ez modu bakartuan. ...zak, eurak guztiak, hiztun taldeentzako, ideia, nahi eta esperientziak pertsonen artean trukatzeko bitarteko soil ez direnez eta, beste osagai batzuen artean, hiztun komunitateei loturiko kulturen erakusle edo adierazpen sinboliko ere direnez, hamarkada luzeetan eskuratutako eskuduntzak, eskola giroan, gure kultura hedatzeko eta indartzeko ez dugula baliatu onartu beharrean gaude, beraz, eginkizun
|
daukagu
eta erantzukizuna geurea da bete betean, ez Madrilena ez eta Parisena. Alferrik gertatzen bada ere, gure haur eta gazteen motxilak zamatu ahal ditugu nahi beste, gure erantzukizunak ezin ditugu arindu, ordea.
|
|
|
Hala ere, zuntz optikoa autonomia osoan zehar pixkanaka instalatzen ari direnez, oraindik ere ez da posible herri eta auzo guztietan Euskaltelekin linea izatea. Zerbitzu horrez gain, ordea, operadore askok zeharkako zerbitzua eskaintzen dute, hau da, Telefonica edo Euskaltelekin linea zuzena
|
eduki
eta beste operadore baten aurrezenbakia markatuz deiak beste konpainia batekin fakturatzeko aukera. Telefonia konpainia bakoitzak lau zenbakiz osaturiko aurrezenbakia du.
|
|
|
Auzitegi Nazionalak zehaztu du" ez dela arbitrarioa edo arrazoirik gabekoa" Garzon epaileak egitateez eginiko kalifikazio juridiko behin behinekoa, epailearen iritziz pentsio funtsak ALICOn sortzea delitu sozietarioa edo bidegabeki jabetzezkoa izan baitaiteke. Ebazpen judizialaren arabera, «sozietate' opakuen' eta klabean jarritako kontuen bidez paradisu fiskaletan ezarritako kontuak erabili ziren diru kopuru handiak urteko balantze eta kontuetatik at
|
edukitzeko
eta pentsio funtsak finkatzeko. Lehen aipatutako delituen barruan sartzen dira horiek».
|
|
|
Argi dago lan profesional itzela egin duela eta guztien aurrean defendituko duela. Argi dago ideia argiak
|
dauzkala
eta berdin berdin aurkezten dituela Donostian, Madrilen eta Bartzelonan, berdin ETBn, Antena eta Espainiako TVEn.
|
|
|
F. G. Eskubideak arrazoizkoak izatekotan, elkarrekiko behartzen gaituzten zorrak bezala ulertu genituzke. Zor horiek,
|
edukiz
eta formaz, historikoki geureganatu ditugu, baina ez dute askorik balio, erabaki etiko sendoan sustraitu gabe.
|
|
|
Horretan arduraz jokatu behar dugu foroan ari garenok nahiz hedabideek ere bai. Foro honek berezko potentzialtasuna
|
dauka
eta aipatu ditugun bi ardatzen inguruan adostasunak lortuko ditugun neurrian pauso handiak eman ditzakegu.
|
|
2004
|
|
|
Batzuek gure sistema oso konplexutzat jotzen dute, baina demokratikoa da guztiz. Gure araudiak
|
dauzkagu
eta berauek bete dira. Hautaketa alderdi barruan egin da, nik ez dut horretaz tutik esateko, zeregin hori ez baita nirea.
|
|
|
Peshawar eskualdera joanda Afganistanen Londresko The Guardian egunkariko James Meek kazetariak aurkitu ditu amerikarrek Guantanamon preso
|
eduki
eta gero libre geratu diren gizon bakanetako batzuk.
|
|
|
X. USABIAGA. Txomin, nik txirrindulari talde bat
|
daukat
eta itxurazko diru sarrerarik ez daukadalako Jaurlaritzak diru laguntza eman behar zidak, eta hi hogei laguneko enpresaren jabe haiz, enpresa gaizki zebilek eta diru laguntzarik ez duk jaso behar. Biok gaituk enpresa baten jabe!
|
|
|
Babesleei pizgarri fiskalak eskaini behar zaizkie. Hau da, Txominek torloju enpresa bat baldin
|
badauka
eta kirol talde bat babesten baldin badu, berari, enpresari, pizgarri fiskalak ematea litzateke bide bat.
|
|
|
Horrek presio handia ezartzen dio ziklistari eta inguruko guztiari. Horren ondorioz, ziklistak hobetu nahiaren gose handia
|
dauka
eta batzuetan burua galtzen du. Hori ikusita, kirolariak berak ere muga bat jarri nahi du.
|
|
|
Zentzu honetan aitzindaria izan zen, herriarekiko bere sentimenduak erakutsi zituen, herriak euskararik gabe ez zuela izaterik zioen; hizkuntza galtzen denean herriaren arimaren puska bat galtzen dela zioen. Kontzientzia hori oso sartua
|
zeukan
eta hizkuntzaren balio historikoak eta bere esanahiak lotu zituen.
|
|
|
Horrek kezkatzen nau. Agian fantasia indartsuegia
|
daukat
eta momentuan disfrutatzeko ahalmen hori kamusteak kezkatzen nau.
|
|
|
Edo, nahiago bada, esperantzaren beharra izan dela osagai nagusia irakurle gehienetan, beste gainerakoak ere neurri txikiagoan aintzat hartu baditu ere. Literatura bizitzatik kanpoko jolas intelektuala baizik ez bada, pasiorik ez
|
daukan
eta gure erraiekin loturarik ez duen baizik ez bada, backgamon delakoak baino etorkizun beltzagoa du.
|
|
|
Baietz uste dut, askotan oihartzuna egunkarietan neurtzen dugu, baina harremanak, zenbat jende pasatu den hemendik... dena neurtu behar dugu. Egutegi bat
|
daukagu
eta nor etorri den, zer egin den jaso dugu. Aberastasun izugarria dago.
|
|
|
Liburuko
|
edukiak
eta irakaslearen apunteak ingelesez egon arren, euskarazko bibliografia ere banatzen du soziolinguistika irakasleak. Amorrortuk adierazi digunez, ikasleek lanak ingelesez aurkezten badituzte ere, lanak euskaraz nahiz gazteleraz idazteko aukera dute.
|
|
|
Hizkuntza arloa diot, eta ez Euskara arloa, eskolan erabiltzen/ irakasten diren hizkuntza guztiak hartu behar baititugu kontuan. Hizkuntza bakoitzak bere baliabide linguistikoak izango baditu ere, badira hizkuntza guztietan berdinak diren
|
edukiak
eta, beraz, batetik bestera transferitzeko modukoak direnak. Ikuspegi horretatik abiatuta, Hizkuntza irakasle guztien elkarlana beharrezkoa izango da transferigarriak diren edukiak identifikatu, landu eta transferentzia hori bideratzeko.
|
|
|
Nahikoa da hura markatutako lekutik tolestearekin. Txartelak banda magnetiko bat
|
dauka
eta hura irakurtzen du hautestontziak.
|
|
|
Zenbaitetan errepideko profesionalei egozten dizkiegu saturazioa, mugikortasun handiagoa edo bide segurtasuneko arazoak, baina ez ditugu aztertzen benetako arrazoi sozioekonomikoak: gure eredu ekonomiko neoliberalak eragindako mugikortasun antzua, lurraldearen plangintza nahasia, jabetzaren kulturaren eraginez ibilgailu pribatuei ematen diegun gehiegizko erabilera (jabe izatearen estatusa eta" askatasuna" sustatzen dira eta horregatik bakoitzak bere ibilgailua
|
eduki
eta erabili nahi izaten dugu).
|
|
|
Zuek aberastu duzue herri hau! Zuek eskolarik ez
|
daukazue
eta bestek probetxu atera du hortik! Etxerik ba al daukazue?
|
|
|
" Aizu, leitu iezadazu poema hau, Horrilloren idazkera ez dut eta ulertzen". Irakurri zion, eta laster deitu zidaten Marcakoek esanez poema eskutan
|
zeukatela
eta ea zenbat diru nahi nuen. " Ez, poema hori ez da nirea, Chavarena da".
|
|
|
Saiatzea da gakoa eta niretzat saria ikaragarria da, lasterketetan lortzen dudan garaikurra baino gehiago nire buruarekin sentitzen dudan asetasuna da garrantzitsuagoa. Hala ere nire lehentasuna lana da, ahalegin handia egin ostean lortutako postua
|
daukat
eta ordu asko egiten ditut.
|
|
|
elizako torrea adina gara daitekeen platanoa fatxadatik bi metrora landatu, paduretako haritza hondarretan jarri, kaka usaina duen fruitua ematen duen ginkgoa jende gehiena ibiliko den tokian... Zuhaitzetaz gero eta gutxiago jakin nahi da, beldurra ematen dute, eta elorrio dugu Martin, honek aldatzeko inolako itxurarik ez
|
dauka
eta... Euskalduna Jauregiaren atari aurreko baso herdoilgaitza adibide...
|
|
|
Bestetik, intentziora eta aholkuetara mugatzea leporatzen diote proiektuari. Bertan ez da
|
eduki
eta eskubide zehatzetaz hitz egiten, ez da neurririk finkatzen.
|
|
2005
|
|
|
«Erdaraz ere gaizki hitz egiten dute alor horretan...» Bai baina, asko dira aizu! Eta bata bestearekin konpentsatzen dute eta hori dena irensteko nahiko indar
|
badaukate
eta guk ez. Gutxi gara.
|