|
2000
|
|
|
Granja, J. Apalategi, S. de Pablo, L. Mees, M. Ugalde, F. de Meer, I. Chueca, J. Azcona, A. Martinez Peñuela, P. Waldmann, M. Heiberg, M. Ugalde Solano, M. Elizondo, I. Camino, L. de Guezala, M.X. Aizpuru, C. Landa, J. Zabalo, J.M. Tapiz...), hutsune eta gabezia nabariak antzematen nituen nazioarteko mailan izandako eraginari buruzko ikerkuntzan. Alderdi horri dagokionez aipatu behar ditut, besteak beste —idazkia asko ez luzatzeko asmoak mugaturik—, Jose Luis
|
de
la Granjak (Galeuzca hitzarmenaren eta" propaganda eta nazioarteko politika" bateratuak egiteko sinatzaileek hartu zuten erabakiaren analisia), Xose Estevezek (penintsulako periferiako nazionalismoen arteko harremanei buruz egindako analisian hitzarmenen" nazioarteko" osagaia aipatu zuen atal bereizi batean), Xose M. Nuñez Seixasek (doktorego tesia:... nazionalitateak Europako gerrarteko garaian; Katalunia, Galizia eta Euskadiko" protodiplomazia" Europako Nazionalitateen Biltzarrean), Daniele Conversik (nazioarteko gertaerek Euskadiko eta Kataluniako nazionalismoetan izandako eragina), Jose Maria Lorenzo Espinosak (Irlandako nazionalismoak Euskadikoan izandako eragina), Juan Carlos Jimenez de Aberasturik (Euzkadiko Batzar Nagusiak Londresen gauzatutako ekimenen bilduma dokumentala) eta Koldo San Sebastianek (New Yorkeko Euskal Ordezkaritzaren materialen bilduma) egindako ekarpenak, eta, horiez gain, Iñaki Agirre Zabalak Nazioarteko Harremanen ikuspegitik egindako lana ere (euskal eremu integratuaren eredu historikoak eta nazioarteko gainerako eremuekiko artikulazioa).
|
|
2001
|
|
|
Airbag, Año Mariano eta El rey
|
de
la granja filmetan egin du aktore lana. .
|
|
2002
|
|
|
Hizlaria: Jose Javier
|
de
la Granja Pascual. 20:00:
|
|
|
Ordutik aurrera, nazionalismoari buruzko argitalpenak ugaritu egin ziren, bai historialarien, nahiz beste gizarte zientzialarien aldetik (J. L.
|
de
la Granja, F. de Meer, S. de Pablo, J. Chueca, M. Ugalde, M. Aizpuru, G.Jauregi, A. Gurruchaga eta ni neu). Jakina, hemen ezin ditugu liburu eta artikuluhoriek guztiak banan banan aurkeztu eta aztertu.
|
|
|
Sabino Aranaren garaiarekin batera, II. Errepublikakoa da nazionalismoa gehienikertu den epealdi historikoa, zalantzarik gabe. J. L.
|
De
la Granja, S. de Pablo, J. A.Rodnguez Ranz edo J. M. Tapiz historialariak dira, besteak beste, urte horietakonazionalismoaren nondik norakoak aztertu dituzten historialariak. Dena den, eta, harrigarria baldin bada ere, Annales eskolak gure artean izan ohi duen eragina kontuan harturik?, aipatutako historialari gehienek abertzaletasunaren historia politikoa landu dute, batez ere.
|
|
|
Hain zuzen, epealdi honiburuzko ekarpen historiografikoei dagokienez, ondoko bi puntu hauek azpimarratuko genituzke batik bat. Alde batetik, Jose Luis
|
de
la Granja ren argitalpenekerakutsi duten legez, Errepublikako urteetan zehar berriro ere baieztatu zen lehenBerrezarkuntza garaian jadanik begi bistan gelditu zen fenomenoa: hots, EuskalHerrikoa bezalako gizarte polarizatu batean proiektu politiko zubigileek zailtasunhandiak zituztela garatu eta hedatzeko27 Horra hor, Accion Nacionalista Vasca delako alderdi nazionalista eta errepublikazalearen ezintasuna, minorien eremu mugatuetatik ateratzeko.
|
|
|
Kontzeptu hau Jose Luis
|
de
la Granja k egindako lan batetik hartu dut: «[...] una cosa es lahistoriografia militante y partidista, sea laudatoria o denigratoria del nacionalismo, y otra muydistinta es la historiografia sustentada en una investigacion objetiva de las fuentes y una metodologiacientifica a cargo de historiadores profesionales, en su mayona profesores universitarios.
|
|
|
«[...] una cosa es lahistoriografia militante y partidista, sea laudatoria o denigratoria del nacionalismo, y otra muydistinta es la historiografia sustentada en una investigacion objetiva de las fuentes y una metodologiacientifica a cargo de historiadores profesionales, en su mayona profesores universitarios. En puridad, el nombre de historiografia se debena reservar en exclusiva para esta ultima, mientras que a aquellala denominamos literatura historica», ikus J. L.
|
de
la Granja (1995): –Los estudios sobre elnacionalismo vasco:
|
|
|
Un siglo dehistoria, Madril, 171, aipua 172 orrikoa da; egile berarena (1999): . La nueva historiografiavasca?, in J. L.
|
de
la Granja, A. Reig Tapia eta R. Miralles (arg.), Tuñon de Lara y la historiografiaespañola, Madril, 287
|
|
|
J. L.
|
de
la Granja: –Un modelo de partido comunidad en el siglo XX:
|
|
|
X. Estevez (1991); J. L.
|
de
la Granja (1989) eta (2000): –Las alianzas politicas entre losnacionalismos perifericos en la España del siglo XX?, Studia Historica.
|
|
|
Zenbait urte geroago, de Riquer ek ez du aldaketa nabarmenik ikustenKataluniako historiografian («la investigacion super especializada»; «necesidad de difundir sintesisglobalizadoras»), ikus (1999): . Panorama actual de la historiografia catalana?, in J. L.
|
de
la Granja, A. Reig Tapia, R.
|
|
|
Alde horretatik euskal historiografia osoatzeraturik dago». Jose Luis
|
de
La Granja k bildutako zerrenda bibliografikoakarakatuz, nabarmena da euskal historiografiari buruzko hausnarketaren gabezia; etaBerrezarkuntza garaia ez da salbuespena. Hutsune horrek, besteak beste, kanpokoereduekiko morrontza adierazten du6.
|
|
|
1999an bertan kaleratu zen garai horretako azken lana, Jose Luis
|
de
la Granja ren eskutik22 Euskal historiografia biltzen eta sistematizatzen saiatu denhistorialari honentzat, gure produkzioaren ezaugarri nagusiak honako hauek lirateke: aro garaikidearen nagusitasuna (XX. mendeak gero eta garrantzi handiagoahartuz), sintesi lanen falta, probintzializazioa, urteurrenen menpekotasuna, oinarriteorikoaren txirotasuna, elkar truke gutxi egotea beste gizarte zientziekin, etahemengo historiari gehiegizko arreta ematea, kanpoko egoerekin konparatu gabe.Ikusten denez, behin eta berriz errepikatzen diren gaiak aipatu zituen.
|
|
|
Banuen horretarako tresna baliotsu eta garrantzitsu bat, 1987anargitaratzen hasi zen. Bibliografia sobre la Historia Contemporanea del Pars Vasco? delakoa Jose Luis
|
de
la Granja, Joseba Agirreazkuenaga eta beste historialaribatzuen eskutik ateratakoa. Lehen atalak Historia Contemporanea aldizkarian argitaratu ziren, eta azken bi bildumak Vasconia aldizkarian; 1998 izan zen argitaratuzuten azken urtea26 Gogora dezagun, bestalde, bitartean honakokongresu hauek egin zirela:
|
|
|
B. de Riquer iPermanyer (1999): . Panoramica actual de la historiografia catalana?, in J. L.
|
de
la Granja, A. ReigTapia eta R. Miralles (arg.), Tuñon de Lara y la historiografia española, Siglo XXI, Madril, 279
|
|
|
J. L.
|
de
la Granja (1992): –El nacionalismo vasco:
|
|
|
Hauen bilketa egiteko erabilitako iturriak, J. L.
|
de
la Granja eta S. de Pablo (1994): –Tesisdoctorales sobre Historia del Pais Vasco (siglos XVIII, XIX y XX), leidas en 1994?, HistoriaContemporanea, 11, 333; J. L. de la Granja Sainz, S. De Pablo Contreras eta C. LandaMontenegro (1998):
|
|
|
–Tesisdoctorales sobre Historia del Pais Vasco (siglos XVIII, XIX y XX), leidas en 1994?, HistoriaContemporanea, 11, 333; J. L. de la Granja Sainz, S. De Pablo Contreras eta C. LandaMontenegro (1998): . Bibliografia y tesis doctorales de Historia Contemporanea del Pais Vasco()?, Vasconia, 25, 417; J. L.
|
de
la Granja Sainz, S. De Pablo Contreras eta C. LandaMontenegro (1999): –Bibliografia y tesis doctorales de Historia Contemporanea del Pais Vasco (1997)?, Vasconia, 29, 187 eta RIEV aldizkariaren 43, 1/ 2 (1998), 44, 1/ 2 (1999) eta 45, 1 (2000) urteetako tesien bildumak.
|
|
|
B. de Riquer i Permanyer (1999): . Consideraciones sobre historiografia politica de laRestauracion?, in J. L.
|
de
la Granja, A. Reig Tapia eta R. Miralles (arg.), Tuñon de Lara y lahistoriografia española, Siglo XXI, Madril, 123
|
|
|
J. L.
|
de
la Granja (1999): –La nueva historiografia vasca?, in J. L. de la Granja, A. ReigTapia eta R.
|
|
|
J. L. de la Granja (1999): . La nueva historiografia vasca?, in J. L.
|
de
la Granja, A. ReigTapia eta R. Miralles (arg.), Tuñon de Lara y la historiografla española, Siglo XXI, Madril.
|
|
|
Hauen bilketa egiteko erabilitako iturriak, J. L. de la Granja eta S. de Pablo (1994): . Tesisdoctorales sobre Historia del Pais Vasco (siglos XVIII, XIX y XX), leidas en 1994?, HistoriaContemporanea, 11, 333; J. L.
|
de
la Granja Sainz, S. De Pablo Contreras eta C. LandaMontenegro (1998): –Bibliografia y tesis doctorales de Historia Contemporanea del Pais Vasco()?, Vasconia, 25, 417; J. L. de la Granja Sainz, S. De Pablo Contreras eta C. LandaMontenegro (1999):
|
|
2004
|
|
|
Eta hemen berriro Sabi no Aranarekin egiten dugu topo. Horrela ulertzen da zergatik ez duen go goko José Luis
|
de
la Granja Sainz-ek lehen aroko Sabino Arana hura, ez prezeski jeltzale kontserbadorea delako hau ere bada, jakina, edo arrazis ta hau ez da, hala badio ere, abertzale sutsua delako baizik. Nahiago du,
|
|
2006
|
|
|
Ministerio honek Salmonella egon ez dadin kontrol zorrotzak egiten ari direla adierazi duen arren, zifrek kontrakoa adierazten dute. Desadostasun horien aurrean, badirudi beharrezkoa dela orain planteatzen den bezalako arazoen komunikazioa eta koordinazioa AESAk egitea, bere ardatz gidaria
|
De
la granja a la mesa baita. Baina hori ez da horrela, eta argi dago lankidetza politikarik, informazio trukerik eta talde lanik egiten ez bada, dela kontrolatu elikagaiekin zerikusia duten arazoak, animalia ekoizpenarekin baino gehiago.
|
|
2008
|
|
|
«En realidad, Doña María Cristina se daba cuenta de que su autoridad no se ejercía mucho más allá de los límites de su capital, y eso gracias al dominio personal que ejercía sobre la guarnición de Madrid el enérgico general Quesada. El turbio pronunciamiento
|
de
La Granja donde las Reinas se hallaban de veraneo en agosto de 1836 había venido a dar al traste con sus últimas ilusiones si es que aún las conservaba. Un grupo de sargentos amotinados se presentan ante Palacio, destacando a tres de ellos para que se entrevisten con la Regente, que tiene que oir toda suerte de amenazas, y al fin inclinarse ante las exigencias de aquellos irresponsables, dando la orden de publicar la absurda Constitución de 1812» (Melgar, 1958:
|
|
|
«Esta mudanza, alcanzada, in extremis?, causó gran satisfacción a Doña María Cristina, que así se estimó vengada de los ultrajes inferidos a su dignidad real por los sargentos
|
de
La Granja(?). Pero de rechazo, fue fatal esta nueva actitud de la Regente a la transacción negociada con Carlos V por el Rey de Nápoles.
|
|
|
Gerren historia baztertu duten historialari akademikoen artean Legutioko ofentsibak ez du oihartzunik izan. 1979an kaleratzen hasi zen Historia general de la guerra civil en Euskadi entziklopediak ez dio atal bat ere eskaintzen; Carmelo Garitaonaindiak eta José Luis
|
de
la Granja k (1987) zuzendutako La Guerra Civil en el País Vasco. 50 años después liburuan gauza bera gertatzen da.
|
|
2009
|
|
|
|
De
la Granja, J. L. (1984): –Archivo de la Guerra Civil de Salamanca.
|
|
|
|
De
la Granja, J. L. eta Jimenez de Aberasturi, J. C. (koor.) (1988): –Informecolectivo sobre archivos, bibliotecas y hemerotecas para la Historia delnacionalismo vasco?, in A. A., Decimo Congreso de Estudios Vascos.Archivos, Bibliotecas y Museos, Eusko Ikaskuntza, Donostia, 619
|
|
|
|
De
la Granja, J. L; Miralles, R. eta De Pablo, S. (1994): –Historiografia del PaisVasco en la Segunda Republica y la Guerra Civil?, Spagna Contempordnea, 5, 99
|
|
|
Bestalde, ezin dugu aipatu gabe utzi Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailarenaginduz Eusko Ikaskuntzako Historia Saileko ikertzaile eta historialariz osatutakolantalde zabal batek, Jose Luis
|
de
La Granja eta Santiago de Pablo HistoriaGaraikideko katedratikoen zuzendaritzapean, burutu duen proiektua: Gerra Zibilak Euskadin izan zuen bilakaerari buruzko iturri dokumentalen eta bibliografikoen gida().
|
|
|
(Euzkadi,; iturria:
|
De
la Granja, 1998: 226)
|
|
|
(Iturriak: Arana Palacios, 2001; Arzamendi, 1990;
|
De
la Granja, 1987; De la Granja et al., 1994; Diaz Noci, 1994; Diaz Noci, 1997a; Diaz Noci, 1997b; Ramirez de la Piscina, 1998; Sabino AranaFundazioa; Valverde, 1997).
|
|
|
(Iturriak: Arana Palacios, 2001; Arzamendi, 1990; De la Granja, 1987;
|
De
la Granja et al., 1994; Diaz Noci, 1994; Diaz Noci, 1997a; Diaz Noci, 1997b; Ramirez de la Piscina, 1998; Sabino AranaFundazioa; Valverde, 1997).
|
|
|
|
De
la Granja Sainz, J. L. (1987): –Relacion de la prensa republicana socialista, comunista y anarquista (hasta 1975), existente en la Universidad de Nevada (Reno)?, Nazioarteko Eusko Ikaskuntzen Aldizkaria, 32, 213
|
|
|
|
De
la Granja Sainz, J. L.; Miralles Palencia, R. eta De Pablo Contreras, S. (1994):. Fuentes historicas sobre la II Republica, la Guerra Civil, el exilio y elprimer franquismo en el Pais Vasco()?, Espacio, Tiempo yForma; Serie V Historia Contempordnea, 7, 435
|
|
|
Berlingo Munduko Txapelketan parte hartutako korrikalari bat konfirmatzeke badago ere, ziurtatuta dago iraupen erdiko hiru euskal lasterkari onenen presentzia: Ivan Fernandez arabarra eta, Iker Sanchez eta Iñigo
|
de
la Granja bizkaitarrak, hurrenez hurren.
|
|
2010
|
|
|
«Represion como instrumento de accion politica del, nuevo Estado?. Alava, 1936 1939», Euskal Herriaren Historiari buruzko Biltzarra, 7, 275
|
De
la Granja, J. L. (ed.) (2007): La Guerra Civil en el Pais Vasco.
|
|
2011
|
|
|
Aldi berean kontuan hartu nahi izan dira estatu mailan garrantzitsuak izan ziren langileen buruzagiek (Enrique de Francisco, Galo Díez) Tolosan izandako esku hartzea eta baita gerra zibilari begira ere tolosarrek frontera joateko erakutsi zuten joera. Zentzu honetan Fusik edota
|
De
la Granjak proposaturiko sailkapenetan gune baketsutzat agertzen bada ere Tolosako gertakariak Donostiako, Pasaiako edota Hernaniko gertakarietatik gertuago daudela proposatu nahi da eta erradikalizazio handiagorik eman izan ez bazen ziurrenik Tolosako mugimenduaren errepresioa bizkortasunez bideraturiko eginkizuna izan zelako izan zela. Sailkapen hauen zehaztasun falta ziurrenik 1934ko Euskal Herria zehaztasunez ikertu ez dela izango da eta ikerketa berriak eta sakonagoak, euskal kasu osoa orokorrean hartuz, ez dira burutu, haseran genion bezala Fusiren 80 hamarkadako testua eta De la Granjarena, aurrekoaren oso antzekoa dena, lan bakarrak direlarik.
|
|
|
Gertakizun hauek euren islada sakona izango dute kasu tolosarrean, aurrerago ikusiko dugun bezala, bete betean parte hartu baitzuten prozesu honetan. Bestetik Fusiren edota
|
de
la Granjaren interes nagusia nazionalistek greban parte hartu zuten edo ez determinatzea izan da. Ez da lan honen helburua hori argitzea, baina Tolosako gertakarietan ere bere presentzia izango du gai honek.
|
|
|
. ELAk emandako aginduak ere antzeko bidetik jarraitu zuten: . Allá donde pueda trabajarse sin peligro, acudan todos los trabajadores a sus labores, pero si para ello encontraran alguna dificultad o peligro, retírense sin participar en ninguna actividad no ordenada por la agrupación? 2
|
De
la Granjak beste datu bat gehitzen du: –Al producirse ese mismo día [urriaren 1a] la crisis gubernamental, los diputados nacionalistas vascos aconsejaron a los de la Esquerra que no se sumasen al movimiento revolucionario anunciado en el caso de que la CEDA entrase a formar parte del Gobierno. Badirudi gerora desberdintasunak egongo direla alderdi eta sindikatu honen zuzendaritzek agindutakoaren eta euren oinarrietako afiliatuen ekinbidearen artean baina Tolosan ikus daitezkeen elementuen harira aurrerago helduko diogu horri.
|
|
|
|
De
la Granjak aipatua. Granja Sainz, José Luis de, El oasis vasco, el nacimiento de Euskadi en la República y la Guerra Civil, Madril, Tecnos, 2007, 255 orr.
|
|
|
sakonena Asturias eta Leon iparraldean emango zen batetik, bigarren maila batean,, conatos formales de insurreción armada? zituztelako, Madril, Euskal Herria eta Katalunia topatuko lirateke bestetik, Sevilla, Kordoba, Valentzia eta Zaragozako gertakari baketsuak edukiko genituzke azkenik27
|
De
la Granjak, David Ruiz 1934ko gertakarietan aditua denak ezarritako eskema bat jarraituz, beste azpisailkapen bat azaltzen du Euskal Herriari bakarrik begira: iraultza, izen hori merezi duena, autorearen hitzetan, Eibarren eta Arrasaten gertatu zen, udalak hartu zituzten eta bi herriak kontrolatu, hilketa politikoak gertatu ziren (Marcelino Oreja Bizkaiatik aurkeztutako diputatu karlistaren kasu famatua, aldi berean gune hartako enpresaria zena, Unión Cerrajera de Mondragónen presidentea hain zuzen, eta Carlos Larrañaga tradizionalistarena eta Unión Cerrajerako kontseilaria zen Dagoberto Rezustarena), baina goardia zibilen koartelen asaltoan ez zuten arrakastarik izan eta militarki zapalduak izan ziren; bigarren mailan, greba intsurrekzionala deitzen duena meatze gune bizkaitarrean, Bilboko gerriko industrialean eta Donostia inguruko industria eta arrantza nukleoetan (Pasaia, Errenteria, Hernani) emango zen, autorearen arabera; azken puntuan berriz greba orokor pasiboa deiturikoa legoke, Bilbon, Donostian, Balmasedan, Gernikan, Irunen, Soraluzen, Zumarragan, Beasainen, Bergaran, etab.en eman zena. Eta zerrenda hemen amaitzen da.
|
|
|
Juan Pablo Fusiren Nacionalismo y revolución: Octubre de 1934 en el País Vasco (1985), 1934ko Urriko Iraultzaren inguruko beste hainbat lan biltzen dituen bilduman topatzen dena eta El País Vasco (2002) bere liburuan izen bereko kapitulua osatuz agertzen zaiguna, aldaketarik gabe, eta José Luis
|
de
la Granjaren 1934: Un año decisivo en el País Vasco.
|
|
|
Gaiaren inguruko jakintza nulua denez, inork ez du ezer esan honen inguruan eta ondorioz, ikerketari ekiteko momentuan, ez dago gertakari puntual hauen inguruan aurrez buruan eginiko eskemarik. Izatez, behin Tolosako gertakariak aztertu ostean eta ondorio batzuk zirriborratzean Fusira edota
|
de
la Granjara itzultzea benetan interesgarria izan da, elementu asko ez bat. Ziurrenik hauek proposaturiko azalpenak buruan izanez gero beste begi batzuekin begiratuko ziren irakurtzen ziren prozesuak eta aurretiaz eginiko eskema horretan Tolosa nola txertatu bilatuko zen, baina ez da zama hori gainean izan.
|
|
|
|
De
la Granja, J.L. (1986): La prensa nacionalista vasca:
|
|
|
Labur aipatuta, alde batetik, El Obrero Vasco Lan Deya eta Euzko Langille (SOV ELAren organoak) eta Euzkadi egunkaria, eta bestetik, La Lucha de Clases eta El Liberal zeuden; eta azkenik, sindikatu katolikoen artean, La Gaceta del Norte.
|
De
la Granja k (1986: 665) hiru egunkari handienek II. Errepublikan izandako dialektika azaltzen du, eta SOVen eta ELAren eboluzio programatikoa berresten duten bi etapa markatzen ditu.
|
|
|
Lasterketa irekia da eta gizonezko zein emakumezkoen maila ezberdinak izango dira, txikien eta benjaminen mailetatik elite mailara non, aipatutako korrikalari nagusiez gainera, euskal eliteko ordezkari bat ere izango den. Horien artean, Ivan Fernandez, Iñigo
|
de
la Granja eta Iñigo Artabe egongo dira gizonezkoetan, besteak beste. Emakumezkoetan, berriz, Iraia Garcia, Maite Areiza eta tokiko Leire Medina arituko dira.
|
|
2013
|
|
|
|
De
la Granja, José Luis: «Historia de Acción Nacionalista Vasca, 1930 1936», in Nacionalismo y II República en el País Vasco, Siglo XXI, 2008.
|
|
|
13 Ikusi
|
De
la Granja, 1986, eta Renobales, 2005.
|
|
|
18 Ikusi
|
De
la Granja, 1986.
|
|
|
25 Ikusi
|
De
La Granja op., eta Renobales op.
|
|
|
27 Ikusi
|
De
la Granja, op.
|
|
|
28 Ikusi
|
De
la Granja op.
|
|
|
34 Ikusi Estatuto de autonomía de Cataluña 1932, wikipedia.org/wiki/Estatuto_de_ autonomía_ de_ Cataluña_ de_ 1932 (2012ko martxoan). Ikusi
|
De
la Granja, op.
|
|
|
35 Ikusi
|
De
la Granja, op. Ikusi wikipedia.org/wiki/Manuel_ Azaña (2012ko martxoan).
|
|
|
38 Ikusi
|
De
la Granja, op.
|
|
|
41 Ikusi
|
de
la Granja op. Ikusi Renobales, op.
|
|
|
burgesia txikiaren interesak langileenekin batzen zituen. Burgesiaren eta marxismoaren arteko zubia izan nahi zuen, betiere
|
De
la Granjak bildutako lekukotzen arabera. Uko egin zion komunismoaren edo sindikalismo iraultzailearen? 1935eko egitasmo laboristan aipatzen zena?
|
|
|
45 Ikusi
|
De
la Granja, op. Ikusi Renobales, op.
|
|
|
12 Ikusi
|
De
La Granja, 1986.
|
|
2014
|
|
|
Tradizio horretatik at, hala ere, abertzaletasun berri bat sortzeko saiakerak izan ziren, arrakastarik lortu ez zuten arren. Horretan lehenengoetarikoa Francisco Ulazia izan zen, Bilbon zinegotzi jeltzalea izatetik, ikuspegi liberal ezkertiarrera igaro zena, eta Eusko Abertzale Ekintzaren abertzaletasun ezkertiarraren aurrekaritzat hartzen dena(
|
De
la Granja, 2008: XXIX XXX).
|
|
|
1934an Jagi Jagi EAJtik atera zen, baina haren garapena 1936ko Gerrak eten zuen (ik. Beltza, 1974; De Pablo et al., 1999;
|
De
la Granja, 1995).
|
|
|
1934an EAJtik aldendu zen, eta jarrera independentista argia izan zuen. 1921ean sortutako EAJren (edo PNV Aberri) jarraitzailetzat hartzen da (Gallastegi, 1993;
|
De
la Granja, 1995: 44).
|
|
|
|
De
la Granja, J. L. (1995): El nacionalismo vasco:
|
|
2015
|
|
|
Frankismoak" homogeneotasun laukoitza" izan zuen ardatz (Fusi, de Pablo eta
|
de
la Granja, 2010): politikan, gizartean, ekonomian eta kulturan denak izan behar zuen bat, dena espainiarra.
|
|
|
Tesia 2013ko abenduak 13an izan zendefendatua Deustuko Unibertsitatean (Donostia). Epaimahaiburua Jose Luis
|
de
la GRANJA SAINZjauna (EHU) izan zen. Idazkaria:
|
|
|
Hirugarren bat du, beraz, plazaratu berria, urte bat eterdiko ikerlanen fruitu," Franco et le Pays Basque" (Elkar, 12,85 €). Berak erran daukunaz, ez da ikerketa lan hutsa bainan gehiago orain arte publikatuak izan diren lanen sintesia bat, azken urtetan bereziki egin diren ekarpenak integratuz, adibidez 2007an Jose Luis
|
de
la Granja Sainz-ek argitaratutako" El oasis vasco, El nacimiento de Euskadi en la Republica y la Guerra civil', liburu oso interesgarria.
|
|
2016
|
|
|
Jose Luis
|
de
la Granjak «El teatro nacionalista vasco de Sabino Arana» titulupean argitaratu artikulu batean, honela du aipatzen XIX. mendearen bukaeran eta XX. aren hasieran Bizkaian loratu zen antzerki uhina:
|
|
|
Jose Luis
|
de
la Granjarentzat ez da harrigarri antzerkiak hartu zuen tokiaren ikustea euskal nazionalismoaren pizkundean, politikarako tresna gisa erabilia ikustea. Funtsean arrazoi du garai horretan publikoen biltzeko parada baitzen eta zenbait ideien zabaltzeko.
|
|
|
Ulergaitza da euskal literaturaren defenditzeko beste nahikeriarik ez agertzea, eta bidea uztea batzuetan euskara ezagutzen ez dutenei ere horrelako baieztapenen egiteko. Ohargarri da
|
De
la Granjak espainolez idazten duela errateko XIX. mendeko testu horiek balio literariorik ez zutela. Euskal antzertia liburuan, azaltzen du De la Granja jaunak:
|
|
|
Ohargarri da De la Granjak espainolez idazten duela errateko XIX. mendeko testu horiek balio literariorik ez zutela. Euskal antzertia liburuan, azaltzen du
|
De
la Granja jaunak:
|
|
|
Dena den, J.L.
|
De
La Granjaren ikuspuntu hau ez dugu eztabaidan jarriko, baina zalantzan jartzekoa da garai hartako antzerki idazleek propaganda hutsa zuketela gogoan. Antzerkia ideien azaltzeko bidea izan dela egia da, eta hori munduko herri guzietan, ez du horrek kentzen testuen autoreek ez zutela kalitatean interesik eta testu horiek baliorik.
|
|
2017
|
|
|
Lekaletan, txitxirioa nabarmentzen da eta cocidito madrileño lapikokoa prestatzeko osagai nagusia da. Indaba zuri mota berezi bat ere badago, judión
|
de
la Granja izenekoa, eta hori ere lapikokoak prestatzeko oso egokia.
|
|
|
Izan ere, hiriaren azpiegitura guztiak, zubiak izan ezik, suntsitu gabe pasa ziren altxatuen eskuetara. Hori gutxi balitz, Pio Maidagan Otxandiano batailoiko kapitainak eta Rafael Garcia Valiñok hitzartutako akordioaren ondorioz, «Bilboko paktua» deitu izan ohi dena, 5.000 gudari inguru armamentu kopuru handi batekin batera Bilbon errenditu ziren(
|
De
la Granja, 1989). Horretaz gain, egun batzuk geroago, ekainaren 22an, beste 2.000 gudari inguru italiar «gezi beltz»en aurrean errenditu ziren Bilbo ezkerraldeko industria garrantzitsuenen instalazioen babesa bermatu ondoren (Vargas, 2001:
|
|
|
|
De
la Granja, J.L. (1989): «Ruiz de Aguirre y la historia.
|
|
2018
|
|
|
Andoni Perez de Ayala (EB IU), Javier Markiegi, Javier Olaverri (EE), Carlos Trevilla (UGT), Josu Onaindi (CCOO) eta Santiago Bengoak (CCOO) sinatu dute dokumentua. Halaber, Joseba Arregi, Asun Merinero (Podemos), Manuel Montero, Pedro Luis Arias, Felipe Juaristi, Francisco Llera, Javier Corcuera, Santos Zunzunegui, Antonio Rivera eta Jose Luis
|
de
la Granjak. Manifestuaren arabera, lurralde autogobernu zabal eta sakon bat beharrezkoa da, elkarrenganako leialtasunean oinarrituta.
|
|
|
1976an, behin Franco hilda, Erreforma Politikorako Legea onartu zenean, ETA militarraren inguruko talde politikoek (Euskal Herriko Alderdi Sozialista, Herriko Alderdi Sozialista Iraultzailea eta LAIA), Eusko Sozialista Biltzarra eta Eusko Abertzale Ekintzako sektoreekin batera, Herri Batasuna eratu zuten eta «KAS Alternatibak» osatzen zuen haren programaren oinarria (de Pablo,
|
de
la Granja eta Mees, 1998: 18).
|
|
2021
|
|
|
1986ko martxoaren 20an, Jose Ignacio Aguirrezabalaga
|
De
la Granja Zumaian tiroz hila
|
|
|
Ama askoz minduagoa ageri zen gero, Cristina Cuestari eman zion testigantzan.22 Maite
|
De
la Granjak aipatu zion ehorzketen egun berean Herri Batasuneko jendea ageri zela ETAren alde eta Jose Ignacio semearen aurka oihuka. Halere, Zumaian gelditu zen:
|
|
2023
|
|
|
Eskerrak ikerketaren alderdi historikoan bide erakusle eta informatzaile izan ditudanei: Iñaki Etxaniz, Julen Lezamiz, Aingeru Astui, Jean Jaques Galy, Bene Markaida, Aitor Miñambres eta Jose Luis
|
de
la Granja. Eta eskerrak, bihotzez, nire mezu bonbardaketak estoizismoz pairatu ez eze, prestu eta leial erantzutearren Iñaki Goioganari.
|
|
|
Euskal gizarteak Francoren diktaduraren amaieratik() gaur egunera arte bizi izan duen" eraldaketa handiaren" (Castillo eta Patton 2010) ezagutzan sakontzea da artikulu honen helburu nagusia. Gernikako Autonomia Estatutuak sortutako arkitektura instituzional berriak (Agirreazkuenaga eta Alonso 2014), oinarri ekonomiko eta industriala eraldatzeko garatutako ekimenek (Alberdi 2010, Aranguren et al. 2012), politika publiko berriek (Betolaza 2010) eta gizarte zibilaren portaerak (Casquete eta
|
De
la Granja 2012) giza garapenaren adierazleak esponentzialki hobetzea ahalbidetu dute, gatazka politikoak eta indarkeriak baldintzatutako testuinguru batean.
|