|
2015
|
|
|
Pamplona, Ribera eta Vascuence. Euskara sustatu beharra zen, Principe
|
de
Viana aldizkariaren gehigarria itzaltzen ari zen hartan, zeren Urmeneta Diputazioko jauregitik ateratzean 1971n, Sustapen Saila nork babesturik gabe baratu baitzen. Vianako Printzea Erakundeko arduradunek aldizkariaren babesgabetasuna baliatu zuten hainbat artikulu zentsuratzeko, eta horren aitzinean Pedro Diez Ultzurrunek eta kolaboratzaile gehienek argitalpena uztea deliberatu zuten.
|
|
2016
|
|
|
Antropologia eta teologiaren barruan, berriz, bestelako lanak ere agertu zituen agertu Latxagak: Eglise particuliere et minorites etniques, jalons pour l’eHoriez gainera, artikulugile ezin naroagoa gertatu zaigu Latxaga; 60ko hamarkadan Jose Antonio Garateren Goiz Argi aldizkariko kolaboratzaile sutsua izan zen, baita Principe
|
de
Viana aldizkariaren euskarazko gehigarrian ere. Bi horiek desagertu ondoren, Euskerazaintzaren paperean eta Diario de Navarra ko euskarazko orrian bereziki segitu izan du idazten.
|
|
|
Amaiurren 1918.ean sortua, apeztu eta Amaiurren bertan jardun zigun apez bizitzarik gehiena, jubilatu ostean, 1984.ean Iruñean zendu zitzaigula. Artikulugile oparoa, Principe
|
de
Viana aldizkariaren euskarazko gehigarrian idatzi zituen bere kolaborazio ugariak, argitalpen hori sortu zen une beretik gainera. Bertan" Solas ta solas" izenburuko saila, hau da, Mari eta Engraziren arteko solasaldiak," Zuretzat, neretzat, biontzat" eta" Elizaren itza" sail erlijiosoak, eta bertso aunitz eta aunitz eman zituen argitara, bere izen osoarekin batzuetan, eta Ibarrondo laburtu batekin gehienetan.
|
|
|
Segitu zuen Zarrakaztelukoak Principe
|
de
Viana aldizkariaren buru, baita paperaren orriak zipriztintzen ere: " Pastoralgintza aldetik euskerari buruz"," Ibarreko egunari eutsi", eta" On Ramon Narbaitza il zaigu", 1974.eko irailan;" H. de Mendoza Goikoetxea’tar Aingeru nafartar apez euskaltzalea", eta" Julene Azpeitiaren Zuentzat liburu baten erreseña", 1974.eko abenduan; edota 1976 eko agorrilanikoa, bere sorterriaren izenaz:
|
|
|
Santiago Ezkerra Beltzak, kaputxinoen artean zegoela Aureli Etxarri Aranazkoa eta literaturan Lizarrusti izan denak alegia, Goiz Argi eta Principe
|
de
Viana aldizkarietan agertu zituen artikuluxka ugariez gain, hiru idazki utzi zizkigun, laburrak eta eliza kontuez. Fraide zeneko lehenbiziko lana Migel goiaingeruari bedratzi urrena dugu, Iruñeko kaputxinotarren moldiztegietatik eta 1956.ean ilki zena.
|
|
|
Eliza kontuetan ez dakigu zenbaterainoko zuzen zihoanetz gure on Jose Artetxe, berdin salneurriari dagokionean, baina euskalkiaz denez bezainbatean, oker samar destatu zuela baderitzogu, izan ere, erran bat edo beste esateak ez baitu euskara baztanarazten, ez eta gutxiagorik ere. Bestaldetik ere, Ezkerrak gipuzkeraz edo idazten duela zioskun, Etxarriko euskara behin bakarrik erabili baitzuen, Principe
|
de
Viana aldizkarira igorri azken kolaborazioan hain zuzen ere.
|
|
|
Ezkerrak bi aldizkarietara bidali zituen bere kolaborazioak, Goiz Argi eta Principe
|
de
Viana aldizkarietara hain zuzen ere. Lehenbizikoa Arantzazuko frantxikotarrek argitaratzen zuten 1960.eko urtarrilaz geroz, eta Ardnzazu aldizkariaren nekazaritza gaiei buruzko gehigarri moduan ateratzen hasi zen hilabetero, ohiko kolaboratzaileak argitalpenaren lehenbiziko zuzendaria izan zen Jose Antonio Garatek Kardaberaz taldearen inguruan bilatu zituela.
|
|
|
Azken garaiotan Joxemiel Bidadorren figuraren errebindikazio moduko bat gertatzen ari ote den. Principe
|
de
Viana aldizkariaren 264 alekian esfortzu eskerga egin da Bidadorren lan sakabanatu aipagarrienak berrargitaratzeko, modu ordenatu eta sistematikoan: idatzi zituen liburuen osagarri dira lan horiek.
|
|
|
estudio historico Iruñea, N. Aranbururen alargunarenean. Batzordearen Boletin beraren jarraipentzat har dezakegun Principe
|
de
Viana aldizkarian ere hainbat lan eman zituen argitara. Nolanahi ere, eta Manuel Iribarrenek bere Autores navarros de ayer y hoy liburu klasikoan jasotzen zuenari jarraikiz," gozaba fama de sabio entre sus coetdneos, y sin duda lo era, pero la obra que nos ha dejado es muy pobre".
|
|
|
Diario de Navarra n goiz hasia zen idazten, 1912an hain zuzen, eta 1929az geroz erredaktore burua izendatu zuten, berau izanik, Garcilasoren ondoan, Molaren altxamendurako giroa prestatzen hasi zena. Gerrate ostean Principe
|
de
Viana aldizkariaren zuzendari egin zuten, bitartean. Erdal idazle ezaguna izan zen, bere lanik gorena Nere eleberria izan omen zela Bartzelona, 1930.
|
|
2018
|
|
|
Nobleziaz eta zaldunen bizitzaz liluraturiko gizona genuen: Principe
|
de
Viana aldizkarian zaldunen inguruan aritu zen (De la vida Hidalga, 1953), bai eta Hidalguia aldizkarian ere (De la campañapro hidalguia, 1954). Francoren garaiko fantasiak ziren horiek guztiak, agian gerraondokoaren gabeziak ahanzteko sortuak.
|
|
|
Euskaroak Batzordean buru belarri sartuta, 1895ean elkargoa bere aldizkaria hasi zen argitaratzen, Diputazioaren laguntzaz. Quintanillaren ustetan, hauxe izan zen Nafarroako historiografia modernoaren hasiera (Quintanilla, 1995, 13); beste batzuen esanetan, gaur egun Principe
|
de
Viana aldizkariaren aurretikotzat hartzen da boletin hau (Imbuluzqueta, 1993, 61). Ez da harritzekoa, azken finean, Vianako Printzea Instituzioa bera ere jotzen delako Batzordearen oinordekotzat (Quintanilla, 1995, 349).
|
|
|
Ezin aipatu gabe utzi Bizkortze Sailak sortu zuen aldizkaria, Principe
|
de
Viana aldizkariaren Euskera Gehigarria; hura izan zen nafar unibertsoaren euskal komunikazio idatzirako lehen ahalegin ofiziala. Ekoizpen propioari dagokionez, hedapen handiena lortu zuen argitalpena dugu, Principe de Vianak zuen aldizkaria258 baliatuz egin baitzen Euskera Gehigarria.
|
|
|
Hurrengo zenbakiak ez dira izen horrekin agertuko, Principe de Viana. Suplemento mensual de la Revista destinado alFomento del vascuence erakargarritasunik gabeko izenburupean baizik; Principe
|
de
Viana aldizkariaren gehigarri moduan, beraz.
|