2000
|
|
XV XVI. mendeetan euskarak hor aitzinerat jo zuela dirudi, eleaniztasunak ere bai. XV. mendeko eskutitz tekniko batean euskarazko testuak daude eta igorlea nahiz hartzailea, Iruñeko Matxin de Zalba merkataria eta Martin
|
de
San Martin, Korteko goi karguak eta aspaldiko familia aberatsekoak euskaraz aritu ziren bertan. Eleanitzak ziren, baita euskaldun peto petoak ere.
|
2002
|
|
, Fernandez Medrano, D. eta Apellaniz, J. M. (1964): . Excavacion deldolmen
|
de
San Martin (Laguardia)?, in Obras Completas, XVI, La GranEnciclopedia Vasca, Bilbo, 29
|
2007
|
|
Bera buru zala, 1780an matxinatu ziran. Handik berrogei urtera, 1822an Jose
|
de
San Martinek Cuzco departamentua sortu eban, eta independentzia aldarrikatu. Baina Simon Bolibar izan zan burujabetasuna ekarri ebana.
|
2010
|
|
Patziku Erbiti jaunak utzia zion 1740an bere etxea errentan Fraixku Villanuevari, zortzi urterako [289]: Su caseria de Yzaiaundinea sita en el punto llamado ezaztando y elorrondo con su pieza de pan traer y algunos arboles frutales de manzanos y melocotones por espacio de ocho años que terminaran el dia
|
de
San Martin del año 1748 Hori, urteko 14 dukaten truke, eta gainera urtero maizter berriak el dia de los Santos Reies bikario eta apaizei 13 errial emateko kondizioan. Tratu honen fiadoretako, Juan Salaberria, Elamako meategian lankide zuen meatzaria hartu zuen Fraixkuk.
|
2014
|
|
Catalina, S. (1864) [1857]: La mujer Apuntes para un libro, A.
|
De
San Martin, Madril.
|
2015
|
|
Uztailak 11: 2 eguneko irteera: Lescun Hiru Erregeen Mahaia Linza. La Pierre
|
de
San Martin Auñamendi. Irailak 13:
|
2016
|
|
1416an, Matxin Zalbak eta Martin
|
de
San Martinek idatzitako gutunak dira. Apirilean ikus daiteke doan Nafarroako artxibategiaren beheko solairuan.
|
|
Dokumentuak Martin
|
de
San Martin eta Matxin Zalbaren arteko bi gutun dira. Nafarroako Kontuen Ganberak egindako dokumentazio lanari esker jakin dute Karlos III ‘Noblea' erregearen administrazioko ofizialak direla biak.
|
|
Gutunean Martin
|
de
San Martinek galdetu zion ea zenbatekoa zen Erregeak Donibane Garaziko biztanleei eskaini zien murrizketa fiskala. Gutuna nafar erromantzean idatzita zegoen, baina euskaraz agurtu zen:
|
|
Mende bat baino gehiago berantago agertu zen euskara dokumentuetan eta literaturan lehen aldiz. Idatziak bi gutun ditu, biak euskarri berean idatziak, Martin
|
de
San Martin eta Machin de Zalba deitu bi pertsonek elgarri bidali eskutitzak. Lehen gutuna erromantze nafarreraz idatzia dago, Nafarroako administrazioan erabili ohi zen hizkuntzan, bainan agurra euskaraz idatzia dago:
|
|
" jaunatiçula egun hon (jaungoikoak egun ona eman bekizu)". Eskutitz hortan, Martin
|
de
San Martinek eskatzen dio Machin de Zalbari zenbatekoa zen Donibane Garaziko herritarrek lortutako zerga gutitzea, erregearen eskutik. Gai pribatua ere aipatzen du:
|
2021
|
|
Apez ataundarrak, beren aldetik, XVI. mendean agertzen hasten dira, espero zitekeen moduan, San Martingo elizaren inguruan, hasieran: " Durante este siglo desempeñan el cargo de vicario de la parroquia
|
de
San Martin D. Domingo de Aryn, D. Domingo de Barandiaran, D. Bernardino de Arça y los interinos D. Miguel de Altuna, D. Juan de Ibanez y D. Pedro de Sagastiberria" (Arin, 1964: 33).
|
2023
|
|
Hurrengo urteetan hor nonbait ibiliko zen indiarrak" baketzen" eta horregatik gerrarako kapitain izendatu zuten. Sei urte geroago Martin
|
de
San Martin kontulari zaharraren alarguntsa gaztearekin ezkondu zen: Francisca Valdes Alcega Urdiñola.
|