|
2023
|
|
|
Azken
|
buruan
, erregelamenduak emateko ahala Gobernuari dagokio, eta ez ministroei banan banan hartuta. Foru lurraldean, ahalmena Foru Aldundiarena da eta ez Ogasun eta Finantzen Foru Diputatuarena.
|
|
|
Bigarrenik, premiamendu prozedura kredituak kobratuko direla segurtatzeko neurria da, Administrazioak bere baliabideak erabiliko dituela. Amaitzeko, bermeen zerrendari
|
buru
emateko azken hau aipatu behar dugu: zerga bilketaren egintzak legearen araberakoak direla uste da, eta legezkotasun presuntzio horregatik zuzenean dira eragingarriak.
|
|
|
3 Zehapenak. Azken
|
buruan
, tributu betebeharraren ez betetzeak kasuan kasuko zehapena dakar subjektu urratzailearentzat, eta horrek ere aldez edo moldez bermatzen du betebeharra betetzea.
|
|
|
Lehenengo bidea Administrazioaren ofiziozko bidea da akats oso astunak duten egintzen aurka egiteko (Foru Arauek eta Legeak dioten moduan, berrikuspen prozedura bereziak), horren barne zor ez diren sarrerak itzultzeko prozedura jorratzen delarik. Bigarren bidea, borondatezkoa, berraztertze errekurtsoa da eta, azken
|
buruan
, erreklamazio ekonomiko administratiboa dugu. Hirugarren bide hori Finantza zuzenbidearen berezitasuna ez ezik, administrazio egintzak berrikusteko biderik erabiliena ere bada; horren bitartez administrazio bidea agortzen da eta Administrazioarekiko auzi jurisdikziora jotzeko bidea zabaltzen du.
|
|
|
Araban eta Gipuzkoan, euren erregelamenduetako 2 artikuluak funtzionarioek okupatzen duten postuaren arabera identifikatzen ditu: tributu ikuskari, tributu ikuskari laguntzaile, tributu agente, eta ikuskapen prozeduran zereginak egiten dituzten gainerako funtzionarioak, Arabaren kasuan; eta Estrategia Teknologirako eta Ikuskaritzako Zuzendariorde Nagusia, Ikuskaritzako unitate eragileetako
|
buru
eta Informazioa aztertzeko Zerbitzuburu, tributuen arloko goi mailako teknikari ikuskariak eta erdi mailako teknikari ikuskariordeak, tributu agente eta Ikuskaritzako Zuzendariordetza Nagusiari laguntzen dioten gainerako unitate eta organoak, Gipuzkoaren kasuan. Ikuskapen lanak egiten dituzten funtzionarioak agintaritzaren agentetzat hartuko dira.
|
|
|
Jarduketen inguruabarrek hala eskatzen dutenean, aipatutako egun eta ordutegitik kanpo egin ahal izango dira jarduketok betebeharpekoaren baimenik gabe. Horretarako, Ogasuneko Zuzendari Nagusiaren baimena behar da, Zuzendariari txosten bat bidali ondoren Ikuskari
|
buruaren
oniritziarekin (Gipuzkoan Ikuskaritzaren Zuzendariorde Nagusiak eman behar du baimena). Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 141 artikulua eta Bizkaiko TFAOren 140 artikulua.
|
|
|
Organismo Juridiko Administratiboak eta Auzitegi Ekonomiko Administratiboak auzialdi bakarrean aztertuko dituzte autuak, eta osoko bilkuretan edo saletan ebatziko dituzte erreklamazioak. Osoko bilkura Organismoaren edo Auzitegiaren kide guztiek osatzen dute; Salak, ostera,
|
Buruak
, Idazkariak eta, gutxienez, kide bat80 Gipuzkoan, Auzitegia pertsona bakarrez jardun dezake erreklamazioa ez onartzeko baldin eta eztabaidatzen den autuari buruz Auzitegiak irizpide baketsu eta errepikatua badu edota egitezko kontuen gaineko errekurtsoa izanda frogarik aurkeztu ez bada (TFAOen 237 artikulua).
|
|
|
80 Bizkaiko Foru Auzitegi Ekonomiko Administratiboa ataletan antolatzen da. Auzitegiaren osoko bilkuretan
|
Burua
, Buruordea, Kide atalburuak eta Idazkaria egongo dira; Auzitegiko saletan, berriz, hauek egongo dira: Burua, Buruordea, Kide atalburua, Idazkaria eta atal horri atxikita dauden gainerako kideak (Erregelamenduaren 30 artikulua). bada; norbanakoen arteko jarduketen aurka jartzen diren erreklamazioak atxikipenak edo konturako sarrerakLurralde Historikoaren arauketa aplikagarria denean; edo, jasanarazpen egintzen kasuetan, eragiketa Lurralde horretan egin denean.
|
|
|
Auzitegiaren osoko bilkuretan Burua, Buruordea, Kide atalburuak eta Idazkaria egongo dira; Auzitegiko saletan, berriz, hauek egongo dira:
|
Burua
, Buruordea, Kide atalburua, Idazkaria eta atal horri atxikita dauden gainerako kideak (Erregelamenduaren 30 artikulua). bada; norbanakoen arteko jarduketen aurka jartzen diren erreklamazioak atxikipenak edo konturako sarrerakLurralde Historikoaren arauketa aplikagarria denean; edo, jasanarazpen egintzen kasuetan, eragiketa Lurralde horretan egin denean.
|
|
|
Lehenengoari helduta, kudeaketa eskumena zentro kudeatzaileei dagokie: berezko aurrekontu zuzkidura duten Foru Aldundiko sailburuei eta organoetako
|
buruei
. Gastua kudeatzeko fase horretan kontabilitateko eragiketa edo egintza batzuk bereiz daitezke:
|
|
|
Ogasun eta Finantzen diputatuaren agintaritzapean, Foru Diruzaintzak agintzen ditu ordainketa orokorrak. Organismo autonomoen kasuan, horietako
|
buru
edo zuzendariak bereganatzen ditu eginkizun biak, hots, gastuak erabaki eta ordainketak agintzea.
|
|
|
Azken
|
buruan
, tributu legeek ultraindarra izan dezakete. Honexetan datza fenomeno hori:
|
|
|
Ulerbidez, Ondarearen gaineko Zerga zerga pertsonala da, subjektu pasiboa (pertsona fisikoa) zerga egitatearen oinarrizko osagaia delako, baina ez da zerga subjektiboa, ez direlako kontuan hartu zergadunaren inguruabar pertsonalak. Kontrara, Ondare Eskualdaketa eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zerga zerga erreala da, baina etxebizitza eskualdatzen denean karga tasa txikiagoa (%4 edo %2, 5) da baldin eta eskuratzailea familia ugariko
|
burua
bada, hots, zerga horrek subjektibotasuna erakusten du halako kasuetan.
|
|
|
Zorra geroratzeko eskaerak eduki hau izan behar du: eskatzailearen identifikazio fiskal osoa (IFZ, helbidea); zorraren identifikazioa (zenbatekoa, jatorria, borondatezko ordainketaren epea); geroratzea eskatzeko arrazoiak, horien artean zorrak aldi batean ordaindu ezinaren azalpena; eskatzen den geroratzearen gainerako baldintzak; ordainketen banku helbideratzea; eta, azken
|
buruan
, eskaintzen den bermea edo, hala denean, bermearen lekapena justifikatzen duten arrazoiak.
|
|
|
Kontzeptu horretatik ondoko datu guztiok atera zitezkeen: zeintzuk ziren kargatutako kasuak, subjektu pasiboak, tributu betebeharra sortzeko unea eta horren araubide juridikoa, aplikatu beharreko legeria, tributu ezberdinen arteko sailkapena eta, azken
|
buruan
, tributu zorraren zenbatekoa. Zerga egitatea, beraz, arauak finkatutako egitezko kasua zen, eta, berori burutzean, tributu betebeharra sortzen zen.
|
|
|
"... Espainiako Konstituzioaren 149.1.14 artikuluak Ogasun orokorraren gainean emandako eskumen esklusiboaren arabera, Estatuari dagokio azken
|
buruan
Toki ogasunen finantza nahikotasunaren printzipioa eraginaraztea, jardun legegilearen bitartez eta aurrekontuetako baliabideak aintzat hartuta".
|
|
|
Azken
|
buruan
, bidezko kaleratzeak baliozkotzen du lan kontratua azkentzea.
|
|
|
Mahaia arduratuko da hauteskunde prozesu guztia zaintzeaz, botazioaren
|
buru
izateaz, botoak zenbatzeaz, kasuan kasuko akta jasotzeaz eta aurkez daitekeen edozein erreklamazio ebazteaz.
|
|
|
Eskabidea egin behar da horren gaineko izapideak egiteko eskumena duen organoaren erregistroan. Ebazpen horrek, hala denean, enpresaburuak alegatutako ezinbesteko kasua badela egiaztatu besterik ez du egingo; azken
|
buruan
, enpresaburuari dagokio lanaldiak murriztearen edo lan kontratuak etetearen inguruko erabakia hartzea.
|
|
|
(b) Lan prebentzioa eta osasuna errentagarriak dira, eta, azken
|
buruan
, inbertsioa ere badira kalitateari eta giza baliabideei dagokienez.
|
|
|
Arean ere, enpresaburuak bere gain hartzen dituen kontratu betebeharrek ez dute izaera pertsonalik edo intuitu personae, langileen kasuan gertatzen den bezala. Azken
|
buruan
, langileari begira berritzea balego, lan kontratua azkendu egingo litzateke.
|
|
|
Azken
|
buruan
, enpresa berean, gerta daiteke egiteko berberak gauzatzen dituzten langileei hitzarmen kolektibo desberdinak aplikatzea; edo gerta daiteke langile batzuek, subrogazioaren ondorioz, ad personam eustea zenbait baldintzari (onuragarriagoak izango direnei) [2011ko urriaren 13ko (219/ 2010 errek. zk.) AGE, 4 Salakoa].
|
|
|
Bada, gai honetan lan kontratuaren modalitate desberdinak aztertuko dira. Azken
|
buruan
, eta esangura metaforikoan, esan daiteke enpresaburuak menu zarratua duela, eta menu horretatik aukeratu ahal izango duela nahi duen kontratua, dituen beharrizanen arabera, bai eta kasuan kasuko kontratuak ekar diezazkiokeen abantailen arabera ere.
|
|
|
Hori dela eta, praktikan, zalantzak sortu ohi dira, alokairu kontzeptu batzuk igo diren beste batzuekin homogeneizatzeko modukoak diren ala ez erabakitzeko unean. Azken
|
buruan
, ez dago konponbide orokorrik, zehazteko zein alokairu kontzeptu diren neutralizatzeko modukoak eta zein ez. Kasu bakoitzean balioetsi da alokairu kontzeptuen izaera eta helburua, bai eta une bakoitzean dauden inguruabarrak ere.
|
|
|
Hala ere, enpresaburuaren eta taldearen artean lan harreman bakarrak daude [1994ko martxoaren 9ko Murtziako ANE, 1229/ 1993 errek. zk.). Halatan, enpresaburuak eskubideak eta betebeharrak ditu taldearekiko, ez taldekide bakoitzarekiko. Eta taldeko
|
buruak
ordezkatzen du taldea; berak du ordezkaritza horri dagozkion betebeharren gaineko erantzukizuna. Hain zuzen, taldeko buruak kobratu behar ditu taldekide guztien alokairuak, gero taldekideen artean banatzeko, salbu eta esanbidez ez zaionean eman horretarako baimenik.
|
|
|
Eta taldeko buruak ordezkatzen du taldea; berak du ordezkaritza horri dagozkion betebeharren gaineko erantzukizuna. Hain zuzen, taldeko
|
buruak
kobratu behar ditu taldekide guztien alokairuak, gero taldekideen artean banatzeko, salbu eta esanbidez ez zaionean eman horretarako baimenik.
|
|
|
Azken
|
buruan
, lan jarduera antolatzearen ondorioa da baterako kontratua, eta ez da lan kontratu berezi bat.
|
|
|
Joan etorrietako gastuei dagokienez, horiek alokairuan sartzeko ituna egin daiteke. Horrelakoetan, langileak ordaindu behar ditu gastuok, baldin eta inguruabar hori kontuan hartu bada langileak azken
|
buruan
jasoko dituen ordainsariak zehaztean.
|
|
|
Ezaugarri horiei gehitu behar zaie jurisprudentziak egindako ekarpena; izan ere, jurisprudentziaren arabera, lan kontratuaren bidez egindako lana pertsonala izan behar da. Azken
|
buruan
, ezaugarri horiek bat datoz lan zuzenbidearen ezaugarriekin.
|
|
|
Hala ere, praktikan, irizpide hori orokorregia da, ez da segurua eta zalantzagarria ere izan daiteke. Hori dela eta, zantzu bidezko teknika da metodorik fidagarriena, interes nagusia eta subjektu onuraduna zein den argitzeko, eta, azken
|
buruan
, beka ala lan kontratua dagoen zehazteko. Zehatzago, benetako beka dagoela adierazteko orduan, egiteko garrantzitsua izan behar dute jurisprudentziak ezarritako presuntzioek.
|
|
|
O Mendekotasun akademikoa izatea, lan mendekotasunaren ordez: bekadunek langileen ekoizpen jarduera berberak gauzatu arren, bai eta baldintza material berberetan ere (adib. lan denbora, lantokia), azken
|
buruan
bekadunak prestakuntza praktiko egokia eskuratzea lortu nahi delako, jarduera horiek LELTBk aipatu" enpresaburuaren antolaketaeta zuzendaritza esparrutik" at daude.
|
|
|
Lan kontratuari dagokionez, kontuan hartu behar da antolamendu juridikoak lan kontratu batzuen kasuan nahitaez ezarri duela idatzizko forma, eta beste lan kontratu batzuen kasuan ez duela ezarri inolako forma berezirik, eta, ondorenez, forma askatasunaren printzipioa aplikatzeagatik, edozein forma onartzen dela; azken
|
buruan
, kontuan hartu behar da KZren 1278 artikuluan jasotako forma askatasuna dela Espainiako antolamendu juridikoaren ezaugarri.
|
|
|
Azken
|
buruan
, horrek esan nahi du bulegoak zaindu behar duela bere abokatuek eskainitako zerbitzuak kalitatezkoak izatea. Horretarako, bada, bulegoak, lanbidearen nondik norakoen jakitun den heinean, abokatu horien jarduera intentsitate handiagoarekin diseinatu eta kontrolatu ahal izango du.
|
|
|
Azken
|
buruan
, entziklika horrek gizarte auziari erreparatzeko baliatu zuen metodologia paradigma bihurtu da, Elizaren Doktrina Sozialak etengabe izan dituen hobekuntzei dagokienez. Horrela, 1931n, 1929ko krisialdi ekonomikoaren haritik, Pio XI. Aita Sainduak Quadragesimo Anno Entziklika idatzi zuen, Rerum Novarum Entziklikaren berrogeigarren urteurrena gogoratuz.
|
|
|
Edozein kasutan, horietako bakoitza jorratu aurretik, gogorarazi behar da inorentasuna eta mendekotasuna behar bezala interpretatzeko bi biak aldi berean aztertu behar direla; izan ere, bi biak beharrezkoak dira lan kontratua izan dadin. Azken
|
buruan
, bi bien arteko osagarritasunak ematen die zentzua batari zein besteari.
|
|
|
Lehenengo eginkizuna da langilea babestea, kontratuko alderdi ahula den neurrian. Azken
|
buruan
, bermatu nahi da langileak lan baldintzak enpresaburuarekin kontratatu ahal izatea, berdintasun materiala oinarri hartuta. Jakina, horrek ez du esan nahi langileak, praktikan, enpresaburuarekin kontratuko baldintza guztiak banan banan negoziatzen dituenik, maila berean alegia.
|
|
|
Esangura horretan, uko egiten zieten industria iraultzaren ondorioz garatzen hasiak ziren aurrerakuntza teknikoei. Azken
|
buruan
, gremioa gutxi batzuen negozio bihurtu zen: maisuek erabat eragozten zuten ikastunek eta ofizialek kategoria igotzea.
|
|
|
Egin eginean ere, ikaslea da ikasketa prozesuko protagonista nagusi, bere parte hartzea, dedikazioa eta konpromisoa ezinbesteko baitira. Azken
|
buruan
, gaur egungo ikasketa planek eskatzen duten diziplinaren eta metodologiaren ondorio da hori. Izan ere, irakasgai jakin bati eratxikitako kredituek irakasgai horren ordu kopuruaren berri ematen dute, orduok banatuz ikasleek, gelan nahiz gelatik kanpo, gauzatu beharreko zeregin desberdinen arabera.
|
|
|
Horrenbestez, egiteko horren helburua da oinarriak jartzea, lan kontratua beste kontratu modalitate batzuetatik bereizi ahal izateko. Azken
|
buruan
, hori funtsezkoa da lan zuzenbidearen aplikagarritasuna defendatzeko antolamendu juridikoko beste adar batzuen aurrean.
|
|
|
Baina langileok beste enpresa baten antolaketapean eta zuzendaritzapean ematen dituzte euron zerbitzuak. Azken
|
buruan
, horixe da euron benetako enpresaburua. Hori dela eta, fenomeno hori kontratazioan egindako tartekatze gisa hartzen da, zerbitzuak erabiltzen dituen enpresaburuaren (enpresaburu hartzailearen) eta langileen artean beste enpresaburu bat tartekatzen baita (enpresaburu lagatzailea).
|
|
|
Horrenbestez, Konstituzio Auzitegiak ulertu du lan legeria dela arautzen dituena lan harremanak, hau da, ordaindutako zerbitzuak inorentzat ematen dituzten langileen eta enpresaburuen arteko harremanak. Azken
|
buruan
," lan legegintzaren" gainean estatuak duen eskumen titulua batasunean oinarritzen da, eta horrek berarekin dakar" estatuak araututakotik kanpo autonomia erkidegoek inolako arauketa esparrurik ez izatea; izan ere, autonomia erkidegoek estatuko arautegia betearazteko eskumena bakarrik izan dezakete". Hori dela eta, esate baterako, lan arriskuen prebentzioa eta lanbide prestakuntza, okupaziorakoa nahiz etengabea," lan arloan" kokatzen dira.
|
|
|
Azken
|
buruan
, LELTBren 3.1.c) artikuluak printzipio hori jaso du, adieraziz lan kontratuan langileen aurka inoiz ezin direla ezarri lege xedapenetako eta hitzarmen kolektiboetako baldintzen aurkakoak edo onura txikiagokoak.
|
|
|
Errepublikak denbora gutxi iraun zuen eta 1875 urtean Alfonso XII.a errege bihurtuta, Errestaurazio prozesua hasi zen horren
|
burua
Canovas del Castillo zelarik. Gorte konstituziogileak izendatuta 1876ko ekainaren 30ean Konstituzio berri bat aldarrikatu zuten.
|
|
|
Ikuspegi horretatik, eta Nazio Mugimenduaren Printzipioei buruzko Legearen VIII. oinarriak adierazten zuenez, antolakuntza politiko berria familiaren, udalerriaren, sindikatuaren eta legeak aintzatesten zituen bestelako erakundetan egituratzen zen. Azken finean Estatuko Lege Organikoaren 6 artikuluak esaten zuen bezala, Estatu
|
Burua
, Diktadorea, nazioaren ordezkari nagusia zen eta nazio subiranotasunaren pertsonifikazioa ere. Horrez gain, Estatuburu eta gobernuburu izan zen.
|
|
|
Diktadurapean udala egituratzerako orduan sufragioa alde batera utzi egin zen eta Udalbatzaren kideak hurrengoetatik izendatuko ziren: familiako
|
buru
nagusietatik, sindikatu bertikal bakarretik eta erakunde ekonomikoen, kulturalen eta profesionalen ordezkarietatik. Horiek guztiek Gobernuak (hau da, Diktadoreak) izendatzen zituen.
|
|
|
Ikuspuntu etimologikoa eskuan harturik autonomia hurrengo moduan defini daiteke: Bakoitzak bere
|
buruari
arauen bitartez jartzen dizkion mugak. Esangura zabal honetan autonomiaren kontzeptuan subjektuak garrantzi handia hartzen du eta subjektu horren borondate askatasunaren inguruan hitz egiten dugula dirudi.
|
|
|
• Autonomia nork bere
|
burua
arautzeko ahala da, baina ez da agortzen arau bat emateko gaitasunarekin. Arau horrek antolamendu juridiko bati zerbitzua ematen dio, Estatuaren antolamendu juridikoan barneratzen baita.
|
|
|
Azkenean autoreak hurrengoa dio: " Funtsezko ekarpen doktrinal hauek oinarri harturik, autonomiaren kontzeptua subjektu baten, erakunde baten, ezaugarri bat dela esan daiteke, norbere
|
buruari
arautzeko gaitasuna (gaitasun eratorria eta mugatua)" 7.
|
|
|
Esan bezala, KAren 4/ 1981 Epaia eta gero, toki autonomia deszentralizazio administratibo huts bat bezala ulertu da. Baina toki administrazioen lurralde organoen
|
buruak
, organo erabakitzaileak, sufragioaren bitartez aukeratzen dira eta hautagai horiek berezko izaera politikoa daukate. Ez dauka zentzu handirik hautatutakoek ez dutela bere jarduera irizpide politiko batetik egingo pentsatzea.
|
|
|
Kontuan izan behar dugu Gorteetarako deialdia La Granjako matxinadaren ostean egin zela 1836ko abuztuan eta urte horretan Calatravaren gobernupean idatzi zela konstituzioa. artikulu bakarrik eskaini zizkien udalei eta probintziei, garrantzi gutxikoak30 Esangura horretan, 1840ko Udal Legea onartu zen eta horrek inspirazio zentralista zuen, udalen autonomia murriztuz. Horiek horrela, udalaren organoak ez zituzten herritarrek hautatzen, boto zentsitarioaren esparruan jardun arren, eta organoak Diputazio Probintzialen
|
buru
politikoek aukeratzeko eskumena zituzten. Legeak aurrez aurre topo egin zuen izaera progresista zuten udal gehienekin.
|
|
|
Alkatearen eskumenak aldiz bi izaerakoak ziren: politikoak eta administrazio
|
buruarenak
. Lege horren indarraldia oso laburra izan zen aldarrikapenaren urte berdineko uztailean bertan behera geratu baitzen.
|
|
|
1858 urtetik aurrera" Union Liberal" boterea hartu eta O' Donell generala eta Posada Herrera gobernuan zeudelarik, izaera zentralista batekin, udal ogasunei buruzko erreformak bideratu zituzten. Posada Herrera jaunak udal jardueraren antolaketan
|
buru
belarri ekin zion eta 1866ko urriaren 21eko Errege Dekretu baten bitartez onetsi zen udalen antolaketari eta eskumenei buruzko eta probintzien gobernuari eta administrazioari buruzko arauak. Ildo horretatik, erreforma horiek Garcia ARANDAren esanetan zentralismora jotzen zuten berriro Alkate Korregidore izendatzearekin edo Gobernadore Zibilen esku hartze sakonarekin35 Beraz, zentralismo gehiago eta toki autonomian edo garai horretako toki autonomiaren enbrioi horretan atzera pausuak eman ziren.
|
|
|
1969 urtetik aurrera ikuspegi erreformista indarra hartzen joan zen eta horren harira Toki Administrazioen Ikasketarako Institutuak, Vallina Velarde
|
buru
zelarik, toki araubideari buruzko lege proiektu batean lan egin zuen. Proiektu horrek ez zuen aurrera egin baina aldaketaren beharra adierazi zuen.
|
|
|
1845eko udal arauketaren ondorioz sortutako finantza jarduera Probintzietako Gobernu
|
buruen
eta gobernu zentralaren kontrolpean geratzen ziren, horretarako baimena eman behar zutelako. Hau da, finantza jardueraren gaineko erabakiak (bai aurrekontu jardueran bai zerga jardueran) ez zituzten toki erakundeek hartzen.
|
|
|
Toki ogasuna arautzeko unea 1988 urtean heldu zen, TAOL onetsi eta hiru urte eta gero. TOL, beren
|
burua
, TAOLren osagarri bezala ikusten zuen eta horrela zioen azalpenean adierazi zen: EKaren 137 eta 142 artikuluetan adierazten diren oinarrizko printzipioak betetzen zituen TOLk.
|
|
|
TAOLaren 67 artikulua zera dio: toki erakunde baten ebazpenak Espainiako interes orokorra modu larrian kaltetzen duenean, Gobernuko Ordezkariak ebazpena jaso eta hamar laneguneko epean toki erakundearen
|
buruari
(Alkateari) ebazpena deuseztatzea eskatuko dio. Toki erakundeak ez badio errekerimenduari erantzuten edo ez badu kasurik egiten, Gobernuko Ordezkariak ebazpena deuseztatuko du (esku hartzea gauzatzeko ahalmena du) eta kaltetutako interesa babesteko behar dituen neurriak hartzeko aukera dauka.
|
|
|
Aurrekontua udalbatzak edo toki erakundearen osoko bilkurak onetsi behar du. Horretarako, toki erakundearen
|
buruak
aurrekontuaren proiektua eta aurrekontuarekin batera doazen dokumentuak urriaren 15a baino lehen aurkeztu ditu (TOLTBren 149 artikulua). Behin aurkezturik, osoko bilkurak onetsiko du behin behineko izaerarekin hasiera batean, 15 laneguneko epean zehar jendeaurrean jarriko da eta gero behin betiko onetsiko da.
|
|
|
Bada, aukera ona da hori Euskal Ekonomia Itunaren alderdi finantzarioa indartzeko, lege arautzailea aldatuz, aurrekontu egonkortasunaren Europako, eta hurrengoak. Inolaz ahaztu barik ENDEMANo ARosTEGuI jauna urte luzeetan zehar Eusko Jaurlaritzako Toki Erakundeekin Harremanetarako Zuzendaritzaren
|
burua
izan zela.
|
|
|
Azkenik, galdera bat etortzen da
|
burura
: orduan, EAEko toki erakundeengan nolako eragina dauka informazio betebehar honek?
|
|
|
Horrek zuzeneko eragina dauka zorpetzeeragiketei dagokionez. Toki erakundeek ezin daitezke euren
|
buruak
zorpetu %110 baino gehiago. %110etik %75era doan zorpetzeak baimena du eta beste muga berri bat jarri da %60 baino gehiagoko zorpetzeak finantza jasangarritasuna apurtuko du.
|
|
|
ETELren bigarren zioen azalpenean honi erreferentzia egiten zaio, foru udala aipatuz eta horien goraipatzea eginez: " Euskal udal tradizioan nabarmenak ziren ere toki erakundeen eskumen zabalak, beren
|
burua
antolatzeko, arautzeko eta kudeatzeko zeukaten ahalmen handia, ez bakarrik eremu politikoan, baizik eta baita eremu ekonomikoan ere, eta azkenik, foru udalen eta batzar legegileen arteko harreman estua; batzar horietan zeukaten jatorria, halaber, lurraldeetako gobernu organoek eta, harreman horri esker, egoki ezkontzen ziren udal maila eta foru lurralde bakoitzaren maila" 590.
|
|
|
TOLTBk 168 eta 169 artikuluetan aurrekontua onesteko prozedura zehazten du. Aurrekontua toki erakundearen
|
buruak
egin behar du eta honako dokumentazioa jaso du: Aurrekontuaren diru sarrera aurreikusten duen egoera eta horien aplikazioa, hau da, gastua zehazten duen egoera. Aurrekontua betearazteko araua. Lau urterako egiten diren inbertsioeta finantzazio programak. Memoria, edukia azalduz duen eta aurreko ekitaldiko aurrekontuarekin dituen ezberdintasunak zehaztuz. Aurreko ekitaldiko likidazioa eta indarrek...
|
|
|
Dokumentazio horrekin guztiarekin gehi toki erakundearen organismo autonomo eta mendekoen gaineko aurrekontuarekin Aurrekontu Orokorra zehaztuko du erakundearen
|
buruak
eta hori guztia indarreko ekitaldi ekonomikoko urriaren 15a baino lehen egin du. Egun hori baino lehen aurrekontu orokorra udalbatzari bidaliko zaio kontu hartzailetzaren txostenarekin batera.
|
|
|
Aurrekontuaren likidazioa, aldiz, ez du toki erakundearen batzak onesten, toki erakundearen
|
buruak
onetsi egiten du. Aurrekontuaren likidazioa aurreko ekitaldiko aurrekontuarekin batera diru sarrerak eta gastuak alderatzen dira eskubide garbi eta onartutako betebeharren mailan.
|
|
|
Hasierako galderari erantzuna emanez, argi dago aurrekontua onestean kontrola ematen dela, aurrekontuaren kopia osoa Estatuari eta autonomia erkidegoari bidaltzeko betebeharrarekin. Aurrekontua aldatzean, kontuan izan behar dugu kasu batzuetan osoko bilkurak onesten dituela aldaketak eta beste batzuetan toki erakundearen
|
buruak
. Bigarren kasu honen inguruan TOLTBk ez du ezer esaten, baina lehenengo kasuan aurrekontuaren aldaketa toki erakundearen osoko bilkurak onartu behar duenean gauza aldatzen da.
|
|
|
Toki ogasuna arautzeko unea 1988 urtean heldu zen, TAOL onetsi eta hiru urte eta gero. TOL, bere
|
burua
, TAOLren osagarri bezala ikusten zuen eta horrela zioen azalpenean adierazi zen: EKaren 137 eta 142 artikuluetan adierazten diren oinarrizko printzipioak betetzen zituen TOLk.
|