|
2019
|
|
|
Nori egotz dakioke zuzenean arau haustea? Bestea arau hauste honek herritarron epai
|
bidezko
babes eraginkorrerako eskubidea (EK 24.1 art.) ere urra dezakeela da, SIKek egindako jardun baten froga edukitzeko ezinbestekoa izan daitezkeelako irudiak edo argazkiak.
|
|
2023
|
|
|
Jakina denez, prozesalistak urteak daramatzagu epaileen lana nola hobetu daitekeen aztertzen, nahiz eta osasun pandemiak gaia berriro mahai gainean jarri duen. ...ko geldialdiaren ondoren, gobernuak egoerari aurka egiteko 3/ 2020 Legea, irailaren 18koa, Justizia Administrazioaren esparruan COVID aurre egiteko neurri prozesalena eta antolaketa neurriena eman zuen1 Lege horrek, bere hitzaurrean, Justizia Administrazioa egoera berrira moldatu beharra azpimarratu zuen, horretarako herritarrak erdigunean jarriz, haien eskubideak eta beharrak babestuz, haien epai
|
bidezko
babes eraginkorrerako eskubidearen egikaritzan. Gainera, etorkizunean egongo zen auzi andana iragartzen zuen, Epai Botereak susperraldi ekonomikoan paper garrantzitsua jokatu behar zuela nabarmenduz.
|
|
|
Tomo I. Mediacion en asuntos civiles y mercantiles, Tirant lo Blanch, Valentzia 2017, 20 or. lanean, gehiegizko jurisdikzionalizazio horren arrazoitzat jotzen dira: herritarrentzat justiziaren doakotasuna; doako laguntza juridikorako eskubidearen aintzatespen zabala; epai
|
bidezko
babes eraginkorraren inflazioa, legegilearen eta epailearen eskutik(" ziur asko diktaduraren sistemaren erreakzio gisa"); konponbide autokonpositiboen tradizio falta; abokatuen ordainsarien pribilegiozko betearazpena eta horien artean akordio kulturaren falta.
|
|
|
Jarraian, Epai Botereak GEBEak bermez nola hornitzen dituen aztertuko dugu, jurisdikzioak sistemako erdigune izan behar duela agerian utziz. Arinago gogora ekarri behar dugu epaileek, beren jurisdikzio ahalaren egikaritzan," epaituz eta epaitutakoa betearaziz" (EKren 117.3 art.), funtzioa jurisdikzionala gauzatuz, zuzenbide estatuaren jadanekotasuna bermatzen dutela herritarren epai
|
bidezko
babes eraginkorrerako eskubidea (EKren 24 art.) asebetetzen duten bitartean. Zehazki, epaileek herritarren eskubideak asebetetzen dituzte adierazpenezko babesa, betearazpen babesa eta kautelazko babesa egikarituz.
|
|
|
5 Autore honek aspaldi esan zuen ordura arte Zuzenbide Prozesal bezala ezagutuak, prozesuaz aparte, jurisdikzioa eta akzioa zituela aztergai. Are gehiago, ikasgaiaren erdigunea Epai Botereak egikaritzen duen jurisdikzioa dela aldarrikatu zuen, azken horren bitartez epaile eta magistratuek EK-k agintzen dien funtzio jurisdikzionala egikaritzen baitute eta herritarrek, aldiz, EK-k berak aintzatesten dien epai
|
bidezko
babes eraginkorrerako eskubidea asetzen. Haren formulazioa azaltzen du: Montero Aroca, Juan (1984):
|
|
|
Iragarri bezalaxe, zuzenbide jurisdikzionalaren bigarren ardatza akzioa da. Epai
|
bidezko
babes eraginkorrerako eskubidea arautzen duen EKren 24 artikuluan konstituzionalizatua, akzio edo akzio eskubide deitzen diogu herritarrei epaileen aurrean aintzatesten zaizkien eskubideen multzoari. Horien artean lehena, Auzitegi Konstituzionalaren (aurrerantzean, AK) jurisprudentziak azpimarratu bezala, demandatzaileak prozesua martxan jartzeko eta demandatua horren ondoreetara meneratzeko daukan gaitasuna da10 Akzioaren parte dira, era berean, babesgabeziaren debekua, ebazpen baterako eskubidea, horren exekuziorako eskubidea, helegiteetarako eskubidea eta kautelazko babeserako eskubidea.
|
|
|
falta azpimarratzen da47 Baita ere epai
|
bidezko
babes eraginkorrerako oinarrizko eskubidea ahotan hartzen dute, epai organoetara sarrera atzeratzen dutelako, askotan izapide burokratiko hutsa bihurtuz48 Beste batzuek kostua aipatzen dute, herritarrek, araudi berriarekin, hirugarren neutrala eta, bere kasuan, haren abokatuak ere ordaindu behar dituztelako49.
|