2002
|
|
Bestalde, lan sozietateetan lan harremanak hitzarmen kolektiboen
|
bidez
arauturik daude, eta bazkide langileak Gizarte Segurantzaren erregimen orokorrean sartuta daude (goi mailako lanpostuetan dihardutenak izan ezik, azken hauek autonomoen erregimen berezian sartuta baitaude).
|
|
Zalantza ohikoenak 1 Derrigorrezkoa da txaleko islatzailea eramatea, matxurarik izanez gero erabiltzeko? Espainiako Kongresuak 2001eko abenduaren 19an onartutako Trafikoari, Ibilgailu Motordunen Zirkulazioari eta Bide Segurtasunari buruzko Legearen erreformaren testuak azken xedapen bat jasotzen du, Gobernuak erregelamendu
|
bidez
arautu dezan, eta Europako araudiarekin bat, «gidariari ikusgarri egingo dioten segurtasun elementuak sartzea, ibilgailua errepidean geratzera behartuta egonik, handik atera behar duenean». Txaleko islatzaileak nahitaezkoak direla esateko etorkizunean legeak egiteko agindu horretatik oso urrun dago oraindik.
|
2005
|
|
González Buendíak datorren urtean planaren zatirik handiena bukatzea espero du, aparkalekuak bereziki. Aurten, uztailaren 26tik irailaren 11ra bitartean, Lakuetarako sarbidea garraio publikoaren
|
bidez
arautuko da. Ibilbideko hainbat tokitan 12 geraleku egingo dira, eta prezioa sei euro izango da heldu bakoitzeko eta hiru euro 12 urtetik beherako haur bakoitzeko.
|
2006
|
|
Gobernuak errege dekretuaren
|
bidez
arautuko ditu, Justizia Ministerioak eta Barne Arazoetarako Ministerioak batera hala proposatuta, eta legearen arabera bidezkoak diren txostenak aurretiaz eskuratuta, DNAren erabilera forentseari buruzko batzorde nazionalaren egitura, osaera, antolaketa eta jardunbidea. Batzorde horrek egiaztagiriak emango dizkie laborategi zehatz batzuei, eta laborategi horiek ahalmenaizango dute delituen ikerketan eta pertsekuzioan nahiz hilotzen identifikazioan profil genetikoak egiaztatzeko; batzorde horrek ezarriko ditu laboratetzeari buruz; laginok segurtasun baldingiok koordinatzeko irizpideak; protokolo tekniko ofizialak prestatuko ditu, laginak eskuratu, gorde eta analizatzetan gordetzeko baldintzak ezarriko ditu; eta, oro har, neurri guztiak finkatuko ditu laginen, analisien eta horietatik eskuratutako datuen behar beharrezko isil gordea eta erreserba bermatzeko, betiere legeetan ezarritakoarekin bat etorriz.
|
2007
|
|
Horrenbestez, erabaki da testu arau-emaile bakarrean jasotzea elkartzeko eskubidearekin edo eskubide hori askatasunean egikaritzearekin zerikusia duten alde guztien arauketa oso eta orokorra. Horrela, bazterrean utzi da beste aukera, alegia, bi lege testutan bereiztea, batetik, eskubide horren oinarrizkodorenez, lege organiko
|
bidez
arautu beharrekoak, eta, bestetik, izaera hori ez izateagatik, tresna arau-emaile hori be gunea eratzen duten aldeak eta, onhar ez duten aldeak.
|
|
Lege
|
bidez
arautuko dira Estatu Ondarea eta Nazio Ondarea, eta horien administrazioa, defentsa eta iraupena.
|
|
Interesdunek promozio erroldan ez agertzeko eskabidea egin ahal izateko, prozedurak erregelamendu
|
bidez
arautuko dira. Prozedura horiek doakoak izango dira interesdunentzat, eta prozedura horien artean erroldatze agiria jasoko da.
|
|
Fitxategi pribatuen sektoreko ordezkari batek; ordezkari hori proposatzeko erregelamendu
|
bidez
arautuko den prozedura hartuko da kontuan.
|
|
3 Erregelamendu
|
bidez
arautuko dira, titulartasun publiko nahiz pribatugistro Nagusian inskribatzeko prozeduko fitxategiak Datuak Babesteko Errera, inskripzioaren edukia, inskripzioa aldaraztea, inskripzioa ezereztea, kasuan kasuko ebazpenen aurkako erreklamazio eta errekurtsoak, eta gainerako inguruabarrak.
|
|
Gobernuak erregelamendu
|
bidez
arautuko du lan baimena, sasoiko edo kanpainako jardueretan lan egiten duten langile atzerritarrentzat. Arauketa egiteko kontuan hartuko dira kanpainen inguruabarrak, bai eta kanpaina horiek zein autonomia erkidegotan sustatu etadean sartzea eta bertatik irtetea. autonomia erkidego horiek emandako informazioa ere.
|
|
Hemen bi kasu bereizi behar dira: II. kapituluaren bigarren atalean araututako eskubide eta askatasunek (30 art.) lege arruntaren
|
bidez
arautzea baino ez dute eskatzen. Aitzitik, II. kapituluko lehenengo atalean araututako eskubide eta askatasunek (15 art.) lege arruntaren bidez baino lege organikoaren bidez arautzea eskatzen dute, EKren 81.1 artikuluak hala agintzen duelako (otsailaren 13ko 5/ 1981 KAE; abenduaren 2ko 111/ 1983 KAE; azaroaren 11ko 140/ 1986 KAE; ekainaren 17ko 116/ 1999 KAE).
|
|
II. kapituluaren bigarren atalean araututako eskubide eta askatasunek (30 art.) lege arruntaren bidez arautzea baino ez dute eskatzen. Aitzitik, II. kapituluko lehenengo atalean araututako eskubide eta askatasunek (15 art.) lege arruntaren bidez baino lege organikoaren
|
bidez
arautzea eskatzen dute, EKren 81.1 artikuluak hala agintzen duelako (otsailaren 13ko 5/ 1981 KAE; abenduaren 2ko 111/ 1983 KAE; azaroaren 11ko 140/ 1986 KAE; ekainaren 17ko 116/ 1999 KAE). Dakigunez, lege organikoaren bidez egindako arauketa berme gehigarria da; hain zuzen ere, mota horretako legeak onesteko gehiengo kualifikatuak eskatzen dira (zehatz esanda, Kongresuaren gehiengo absolutua, proiektuaren osotasunari buruz egindako azken botazioan, EKren 81.2 artikuluan ezarritakoaren arabera).
|
|
Elkartzeko eskubidera biltzen da elkartzeko edo elkarteak sortzeko askatasuna, aurretiazko baimenik behar gabe (askatasun positiboa), eta inor ezin da behartu elkarte bat eratzera, elkarte horretan parte hartzera edo elkarte horretan izatera (askatasun negatiboa) (otsailaren 13ko 5/ 1981 KAE; abenduaren 10eko 67/ 1985 KAE); elkarteen barne antolaketa eta jardunbidea demokratikoak izan behar dute (Konstituzioan betekizun hori esanbidez eskatu zaie alderdi politikoei, sindikatuei, lanbide elkargoei, berezko interes ekonomikoak defendatzen laguntzen duten elkarte profesionalei, merkataritza ganberak, etab.?), eta euren burua antolatzeko ahalmen zabala dute (ekainaren 14ko 104/ 1999 KAE). Lanbide elkargo batzuetako kideak izateko betebeharrari dagokionez eta horrek Konstituzioko elkartzeko askatasun negatiboaren printzipioarekin talka egin dezakeela kontuan hartuta, Konstituzio Auzitegiak elkargoetako kide izatearen betebeharra ezarri du, Auzitegiaren iritziz, lanbide elkargoak ez baitira elkarteak, EKren 36 artikulua dela
|
bide
arautzen dira eta lanbideak zehaztutako xede zehatzak betetzen dituzte, interes publiko zalantzaezina dutenak, besteak beste, hurrengo hauen inguruan: lanbide diziplina, arau deontologikoak, zehapenak, errekurtso prozesalak, etab. (KAE hauek:
|
|
Konstituzioan arau bakoitzerako esparru material bat finkatu da; modu horretan, arau mota bakoitzak Konstituzioak gaitutako esparruaren barruan soilik proiektatu dezake arau indarra. Planteatutako kasu zehatzean, hau da, lege organikoaren eta lege arruntaren artean gatazka hipotetikoa dagoenean, Konstituzioan beren beregi ezarri da zer gai arautu behar diren lege organikoaren bidez; horrenbestez, legearen bidez arautu behar diren gainerako guztiak eta Konstituzioak lege organikoari erreserbatutako kasu zehatzetatik kanpo geratzen direnak, lege arruntaren
|
bidez
arautu behar dira. Hori dela eta, lege arrunt batek lege organikoari erreserbatutako gaiak arautzen baditu, konstituzioaren aurkakoa da.
|
|
Mota horretako epaiei interpretazio epai esaten zaie: adibidez, 1981eko apirilaren 8ko KAE, greba eskubidearen eta eskubide hori martxoaren 4ko 17/ 1977 Errege Lege Dekretu
|
bidez
arautzearen ingurukoa.
|
|
Izatez, Atzerritarrei buruzko Legearen 1.3 artikuluak ezarri du Europar Batasuneko estatu kideetako naziokoak eta Europako Erkidegoko araubidepean dauden gainerako guztiak Europar Batasuneko legeriaren arabera arautuko direla eta Atzerritarrei buruzko Legea soil soilik aplikatuko zaiela onuragarri egiten zaizkien alderdiei dagokienez. ...inaren 14ko Schengen-eko Akordioa sinatu zuela, hain zuzen ere, Europar Batasuneko estatu jakin batzuetako muga erkideetan kontrolak apurka apurka kentzea ezarri zuena; horrekin batera, Europar Batasuneko estatu kideetako eta Europako Esparru Ekonomikoari buruzko Akordioa osatzen duten beste estatu batzuetako naziokoak Espainian sartu eta bertan irautea otsailaren 16ko 240/ 2007 Errege Dekretuaren
|
bidez
araututa dago.
|
|
Baina aipamen hori EKren 30.4 artikuluan egin da, hurrengo hau ezarri baita: «Legearen
|
bidez
arautu ahal izango dira herritarren eginbeharrak, arrisku larrietan, hondamendi kasuetan edo lazeria publikoetan». Hori Babes Zibilaren urtarrilaren 21eko 2/ 1985 Legearen bidez egin da.
|
|
Konstituziogileak 30 artikuluan arautu zuen, eta ez 16.ean, ideologia askatasunaren barruan kokatu zezakeen?. Horregatik, ez dago EKren 81 artikuluak Lege Organikoaren
|
bidez
arautu dituen gaien artean, baina eskubidea denez, lege arruntaren kasuan kasuko erreserba du. Zernahi gisaz, oinarrizko eskubidea izan ez arren, konstituziogileak modu berezian babestu nahi izan zuen, eta eskubidea babesteko babes errekurtsoaren bidea ezarri zuen (53.2 «in fine» artikulua).
|
|
a) Lege organikoaren erreserba. Ikusi berri dugunez, EKren 81.1 artikulua aplikatuz, EKren 15 artikuluetara bildutako eskubide eta askatasun publikoen egikaritza lege organikoaren
|
bidez
arautu behar da nahitaez.
|
|
Batzuetan, legeak hizpide duen arlo osoak ez du lege organikoaren lerruna izan behar. Modu horretan, saihestu egiten da lege organikoaren
|
bidez
arautu behar den arloaren edukiarekin lotura izan eta garrantzi gutxiago duten gaiak lege organikoaren bidez arautu behar izatea. Egiatan, horrek berretsi egin zuen lege organikoak arautu beharreko gaiekin erabiltzekoa den irizpide murriztailea.
|
|
Batzuetan, legeak hizpide duen arlo osoak ez du lege organikoaren lerruna izan behar. Modu horretan, saihestu egiten da lege organikoaren bidez arautu behar den arloaren edukiarekin lotura izan eta garrantzi gutxiago duten gaiak lege organikoaren
|
bidez
arautu behar izatea. Egiatan, horrek berretsi egin zuen lege organikoak arautu beharreko gaiekin erabiltzekoa den irizpide murriztailea.
|
|
Amaitzeko, lege organikoek beste ezaugarri berezi batzuk ere badituzte, arautu beharreko arloen zerrenda itxiaz eta onesteko, aldarazteko edo indargabetzeko prozedura bereziaz gain. Lege organikoari dagozkion gaiak legegintzarako herri ekimenetik kanpo daude (EKren 87.3 art.), horien inguruan ezin da legegintzarako eskuordetzarik egin (EKren 82.1 art.), eta ezin dira lege dekretuen
|
bidez
arautu (EKren 86.1 art.); Kongresuko eta Senatuko osoko bilkurek onetsi behar dituzte nahitaez, hau da, ganbera horietako osoko bilkurek onespena ezin dute utzi legegintza eskumen osoa duten batzordeen esku; aitzitik, lege arrunten kasuan horrela jokatu daiteke (EKren 75.3 art.). Amaitzeko, Gorte Nagusiek soilik (eta, beraz, autonomia erkidegoetako Parlamentuek inoiz ez) onetsi ditzakete lege org...
|
|
Izatez, lege organikoaren bidez onesteak ez du esan nahi beste lege organikoen modukoak direnik, hala izango balitz, geroko edozein lege organikok autonomia estatutua aldatu ahal izango luke eta. Bada, Konstituzio Auzitegiak argi utzi du Estatuko arauek (lege organikoaren
|
bidez
arautu arren) ezin dituztela autonomia estatutuak aldarazi horiek arautu beharreko arloei dagokienez (abuztuaren 5eko 76/ 1983 eta martxoaren 29ko 56/ 1990 KAE). Arlo horretako gatazkarik serioenak autonomia estatutuen eta horien ostean Estatuak emandako oinarrizko legeen artean gertatu dira.
|
|
Azken kasu horri dagokionez, Konstituzioaren 81 artikuluan ez dira zehaztu, lehen hiru kasuez gain, lege organikoaren
|
bidez
arautu behar diren arloak. Horren ordez, arlo jakin batzuk arautzeko lege organikoa behar dela esanbidez ezartzen duten beste artikulu batzuetara igorri du.
|
|
Estatutuaren artikulatuen barrena, 41.ean esaten da EAE eta Estatuaren arteko zerga harremanak Ekonomia Itunaren
|
bidez
arautuko direla, baina itundutako zergen gaineko eskumen osoa, honela espresuki onesten da-eta, Lurralde Historikoetako Erakundeek izango dute. Izan ere, Erakunde hauek Lurralde Historiko bakoitzean, zerga sistema gorde, ezarri eta arautzeko?
|
|
1982ko Autonomia Estatutuak, Foru Hobekuntzarako Legea, bere 45 artikuluan esaten du Hitzarmen Ekonomikoaren
|
bidez
arautuko direla Nafarroako zergaeta finantza jarduerak ohizko sistemarekin lotuz. Bestalde, Nafarroak estatuko gastu orokorrak finantzatu behar ditu, berari dagokion heinean, eta kontribuzio hori Ekarpen ekonomikoaren bidez egingo du, urtero egokituz, eta horretarako metodologia finko bat aplikatuko da.
|
|
Zehapen prozedura hori Ingurumenaren Zinegotzigotik ere has daiteke. Ibilgailua eremu publikoan uzteak Errege Dekretu
|
bidez
araututako isurketa arriskutsuaren zigorra ekarriko dio titularrari, eta jabeak beharturik daude deskontaminatzeko zentro baimenduetan uztera, handik alde egin nahi dutenean. Isuna udalerri batetik bestera aldatzen da, baina 30.051 euroraino irits daiteke.
|
2008
|
|
Horien arteko bereizketa ezartzen da bakoitzak arau dezakeen gai esparruaren arabera. Jakina denez, lege organikoaren bitartez arautu behar dira oinarrizko eskubide eta askatasun publikoen garapena, autonomia estatutuak eta hauteskundea eraentza orokorra (EKren 81.1 art.). Tributuak ez direnez aipatzen artikulu horretan, horiek lege arrunten
|
bidez
arautu behar dira. Nolanahi den ere, EKren 81.1 art.ko klausula orokorrera bildutako lege organikoek zeharkako eragina izan dezakete tritubu alorrean (esate baterako, autonomia estatutuek tributuei buruzko aipamenak jaso ditzakete, baita Herri Ogasunaren kontrako delituak edo kontrabando delitua arautzen dituzten zigor legeek ere).
|
|
Hori guztia dela bide, analogia ezbairik gabe onartzen da Tributu zuzenbide formalean, baina ez horren alde materialean; bestela esanda, analogia erabil daiteke tributuen aplikazioari buruzko manuetan, ez, ordea, tributuen oinarrizko osagaien esparruan, azken horiek lege
|
bidez
araututa egon behar baitira nahitaez.
|
|
Alde batetik, aurrerapenak egin dira: autonomia erkidegoei ordainarazpen parafiskalekin finantzaturiko eskumenak transferitu zaizkie, ordainarazpenok erkidegoetako parlamentuek lege
|
bidez
arautu dituztelarik; gainera, Tasa eta Prezio Publikoen 8/ 1989 Legeak ordainarazpen parafiskal guztiak arautu nahi izan ditu, baina ez du helburu hori bete. Beste aldetik, esan behar da gaur egun ordainarazpen parafiskal zahar gehienak konstituzio printzipioen menpe daudela, baina Estatuaren esku hartzeak ordainarazpen berriak sortu ditu, prezioak arautuz edo konpentsazio eskubideak ezarriz.
|
|
Ondore horietarako, Tributuen Lege Orokorrak hiru administrazio
|
bide
arautzen ditu, egintzak berrikusteko. Lehenengo bidea Administrazioaren ariozko bidea da (legeak dioen moduan, berrikuspen prozedura bereziak), horren barne zor ez diren sarrerak itzultzeko prozedura jorratzen delarik.
|
|
Espainian, prezio nominala konstante mantendu da azken urteotan. CMTko lehendakariak, Reinaldo Rodríguezek, onartu zuen joan den astean datuak eta SMSak “roaming”
|
bidez
arautzeko proposamena egin zuela Bruselak, nahiz eta esan zuen erregulatzaile nazional batzuk bat datozela “ez dela behar bezala finkatutako merkatua”. “Garapen fase oso primigenoan dagoen merkatua da.
|
2009
|
|
Konpentsazio ganberak eta sistemak erregelamendu
|
bidez
arautuko dira, baita bertan kanbio letrak aurkezteko modua ere.
|
|
Partaidetzak ondoz ondo eskuratzen direnean, erregelamendu
|
bidez
arautuko da horien kontabilitate eraentza.
|
|
Partaidetzak ondoz ondo eskuratzen direnean, erregelamendu
|
bidez
arautuko da horien kontabilitate eraentza.
|
|
EAk Espainiako Konstituzioaren 53.3 artikuluan oinarritzen du bere argudio juridikoa. Arau horretan zehazten da lege organiko
|
bidez
arautu behar direla oinarrizko eskubideak, besteak beste, komunikazioen sekreturako eskubidea. Espainiaren kasuan, komunikazio elektronikoen intertzeptazioa maila infra organikoko arauen bidez araututa dago.
|
|
Egituren, gizartearen edo globalizazioaren indar faktikoen aurrean, indibiduoek eta taldeek subjektu izateko duten gaitasuna handitzean datza desafioa: subjektibotasun erresistente bat sortzea, geure bizitzaren gaineko kontrola berreskuratzea, geure buruak geuk aukeraturiko balore
|
bidetik
arautuz, geure historia txikiaren subjektu eginez. Globalizazioak egokitzea agintzen du, baina autodeterminaturiko ekintzari ere lekua egin behar zaio.
|
2010
|
|
Gainera, jurisdikzio ahalak daraman autoritate eta hertsapenak lan arloan lan harremanaren ezaugarri nagusia izan behar duen oreka urratzen du. Oreka hori lanharremana langile eta ugazaben autonomia kolektiboaren egikaritzan lortutako hitzarmen kolektiboen
|
bidez
arautzean lortzen da. Beraz, bide jurisdikzionalak, epailearen jarduerak, alegia?
|
|
Hori horrela, enpresaren kudeaketan giltzarri diren alderdiekin du zerikusia, hala nola, giza baliabideak, osasuna eta segurtasuna lanean, langileen prestakuntza, enplegua, ordainsarien berdintasuna, eta abar. Lehenago aipatu bezalaxe, ordea, EGEa legeak eta hitzarmen kolektiboak ezarritako betebeharretatik haratago doanez, legez edo hitzarmen kolektiboen
|
bidez
araututako lan baldintzek EGEtik at geratu behar dute. Barneko EGEak, ondorioz, leku txikia du:
|
2011
|
|
Baina nola ezarri neurri hori ikastetxeetan? %58k ezinbesteko jotzen dute dekretu
|
bidez
arautzea, eta adostasuna zabalagoa da zuzendarien artean, %72k babesten baitute arautzea litzatekeela bidea. Alde batetik laxatzen dena, ordea, bestetik estutu behar.
|
|
Ohiturazko auzolana deritzoguna, aspaldiko garaietatik datorkiguna, alegia, Arabako eta Nafarroako herri txikietan baizik ez da egiten. Hau aspalditik ordenantza
|
bidez
arautua egon da, eta herritar guztien betebehar gisa funtzionatzen du. Hala ere, ohiturazko auzolan horrek 1960an gainbehera izan zuen.
|
|
Enplegu zerbitzu publikoen ikastaroak Langabeentzako prestakuntza ikastaro publikoen antolaketa enplegu zerbitzu autonomikoen mende dago. Horietako bakoitzak bere araudia ezartzen du eta sartzeko baldintzak eta
|
bideak
arautzen ditu. Lehenik eta behin, dagokion enplegu bulegora jo eta prestatzen ari den teknikari baten aholkularitza eskatu behar da.
|
|
Konpentsatzailea (banantzearen ondoren ezkontide batek izan ditzakeen kalte edo desoreka ekonomikoak saihesteko) ez da beti ematen eta ez da nahitaezkoa. Baina epai
|
bidez
araututako pentsio guztiak zergetatik ondoriozta daitezke. Konpentsazio pentsioak zenbatetsi daitekeen abantaila fiskala du:
|
|
Gorputz Hezkuntza areagotzearen alde dauden gehienek (%57, 6) uste dute Sailak dekretu
|
bidez
arautu lituzkeela gutxieneko orduak. Aukera horren alde daude bereziki zuzendariak," izan ere, bestela eskuak lotuta dituzte ordutegia beste modu batera antolatzeko", dio Nora Olabidek.
|
|
Mundu aurremodernoa akabatzeko planak ardatz jakina zuen, Karl Polanyi k ederki azaldu zigun: kontratu askatasuna ezarri eta, berari esker, hautsi kontratu
|
bidez
arautzen ez ziren gainontzeko harremanak (senidetasuna, auzotasuna, profesioa, kredoa). Azken hauek eskatzen baitzuten norbanakoaren leialtasun eta atxikimendu solidoa, hori ez zen gizarte" libreari" zegokion moldea.
|
2012
|
|
Euskal mugimendu independentistak hiru eredu horien arabera jokatu du beresorreratik. Hirurak landu ditu batera, eragile desberdinen ardura gisa, edo eragileberberaren jarduera historikoaren baitan, unean uneko egoera politikoaren arabera.Indarrean egon diren botere arrotzen aurrean legitimitate demokratiko alternatiboaaldarrikatu du, tresna arautu gabeak hartuta (botere politika), indarrean egon dirensistema politikoetan eragiten saiatu da (eragin politika),
|
bide
arautuak erabilita, eta, aldi berean, komunitate baten identitatea birsortzen saiatu da (identitate politika). Etaibilbide konplexu horretan bere identitatea aldatuz joan da, inguruabarra eraldatzekogaitasuna izan duen neurrian12.
|
|
Espainiako estatuarekin dituzten harremanfiskal eta finantzarioak Kontzertu eta Hitzarmen Ekonomikoaren bidez determinatzendira, hurrenez hurren. Iparraldea frantziar zuzenbide fiskalaren
|
bidez
arautzen daosorik.
|
|
Aldaketek ez dute atzeraeraginik, eta kontratu mugagabea dutenek 45 eguneko kalte ordaina jasoko dute urteko. Lan erreformak sektore pribatuko profesionalei ez ezik, hitzarmen kolektiboen
|
bidez
arautzen diren lan harremanak dituzten administrazio publikoentzat lan egiten duten langileei ere eragingo die. Araudian jasotzen denez, “sektore publikoa osatzen duten erakunde eta entitateek arrazoi ekonomikoak, teknikoak, antolaketakoak eta ekoizpenekoak argudiatzen dituzte”, langile horiek kaleratzeko.
|
|
Ezgaitasuna duten Pertsonen Ordezkarien Espainiako Batzordeak (CERMI) Gobernuari eskatu dio erregelamendu
|
bidez
arautu dezala mugako adimena duten pertsonen asimilazioa, %33koa, lan munduan sartzeko, Ezgaitasuna duten Pertsonen Eskubideei buruzko Nazioarteko Hitzarmenera araudia egokitzeari buruzko abuztuaren 1eko 26/ 2011 Legeak xedatzen duen moduan, erakundeak jakinarazi duenez. Legezko xedapen horren arabera, mugako adimena zuten pertsonak, laneratzeko soilik,% 33ko ezgaitasun maila minimoarekin parekatu ziren.
|
|
Laster batean, agindu bidez, azaroaren 16an, foru erakundetzea indarrean jartzeko
|
bidea
arautu zen. Batzar Nagusien deialdia egin eta ondorioz Foru Aldundiak berriz indarrean ezartzeko bidea ireki zen.
|
|
Foruen moldaketa legez erabat legitimatzeko, 1839ko azaroaren 19ko gobernu aginduak prozesuaren
|
bidea
arautu zuen Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan behintzat, Foru Aldundiak aukeratzeko Batzar Nagusietarako deia eginez. Batzar Nagusiak ohiko erara eratu ziren.
|
2013
|
|
Trafiko handiko bidegurutzeetako zirkulazioa semaforo
|
bidez
arautu ohi da. Semaforoa gorrian harrapatzeak bidaia luzatzea dakar, jendeak nahi izaten duenaren kontrakoa.
|
|
Valentziako Erkidegoa. Tasak ikasturte hasieran argitaratutako Valentziako Gobernuaren urteko dekretu
|
bidez
arautzen dira, baina, askotan, matrikula egunak igaro ondoren, Valentziako Unibertsitate Politeknikoa informatzen da. Extremadura.
|
2014
|
|
Horiek subrogatu eta gerora lan eskaintza publikoa egitea gura du EH Bilduk. Bestalde, aparkalekua publikoa izatea eta ordenantza
|
bidez
arautzea eskatu dute.
|
|
« [Gehiengo batek kontsulta bidez harreman eredua aldatzea erabakiz gero], euskal instituzioek eta Estatuak konpromisoa hartua izango dute euskal gizartearen borondate demokratikoa adostasunez gauzatzeko aukera emango duten baldintza politiko berriak ezartzearen alde negoziazio prozesu bat bermatzeko». Testuak dio Eusko Legebiltzarrak lege
|
bidez
arautuko duela erreferendumerako bete beharreko prozedura eta emaitzen baliotasunerako baldintzak, eta horiek, gero, ordenamendu juridikoan sartu behar direla. Era berean, egitasmoan bi aldiz aipatzen dira eskubide historikoak.
|
2015
|
|
Kontuan izan behar da hilabete gutxi batzuk baino ez zirela igaro frankismo ondorengo lehen Eusko Jaurlaritza osatu zenetik, Carlos Garaikoetxea zuena lehendakari eta Pedro Miguel Etxenike Kultura kontseilari (artikuluan bi aldiz aipatzen zen). Beraz, euskalduntze
|
bideen
arautzea hastapenetan zen, eta artikuluak, hain justu, behar hori islatzen zuen.
|
2016
|
|
Eragile guztiek ontzat jo dute Lanbide Heziketaren etorkizuna lege
|
bidez
arautu nahi izatea. «Lege eta plan asko egin izan dira, baina garapena kudeatzeko arau bat izatea beti da garrantzitsua», azaldu du Iñaki Zendoia LAB sindikatuko kideak.
|
|
Trenbide bidezko nazioarteko garraioa salgaiak nazioartean trenbidez garraiatzeko hitzarmenaren (CIM)
|
bidez
araututa dago; hitzarmen hori 1970ean sinatu zen Bernan.
|
|
Fakturazio betebeharrak eta fakturetan jaso beharreko gutxieneko datuak azaroaren 30eko 1619/ 2012 Errege Dekretuaren
|
bidez
arautzen dira. Hauek dira adierazi beharreko datu horiek:
|
|
Márius Navazok hiriek pairatzen duten gehiegizko zehaztasun eta kontrol hori adibide honekin azaltzen du: «Ibilgailuen zirkulazioa, segurtasunaren aldeko aurreikuspenen aginduz eta seinale
|
bidez
araututa dago. Oinezkoen erabilerak, berriz, ezezaguna eta legerik gabekoa izan behar du.
|
|
Beste alde batetik, Ledesma kalean, Mazarredo zumarkalearen eta Astarloa kalearen artean, garajeetako sartu irtenak aurreko bidegurutzetik egingo dira (seinalisten
|
bidez
arautuko da).
|
|
2 Euskadiko Erkidegoko instituzioek Eusko Legebiltzarraren lege
|
bidez
arautuko dute bere lurralde eremuan erreferendum bidez kontsultarako eskubidea erabiltzea, eta horretarako, moldeak, kasu bakoitzean jarraitu beharreko prozedura, emaitzen baliotasunerako baldintzak eta emaitza horiek ordenamendu juridikoan sartzea ezarriko dute.
|
2017
|
|
Azken Kontratuan, 700 pertsonak parte hartu dute, hamar gai nagusien inguruan, hautetsiek eragileen proposamena aintzat hartu dute eta eragileek berriz erantzun. Negoziazio mahaia abian da, arbitraje
|
bidez
arautua. Gu ez gara finantzariak, beraz ezin dugu erabaki, baina kontratuaren izaeraren gainean emandako iritziak eragiten du.
|
|
Gure hizkuntzaren euskararen garrantzi kulturala aski izan litzateke zaindua, partekatua eta miretsia izan dadin. Halere, aldiro ikusten dugu euskararen erabilera lege
|
bidez
arautzen dela. Jada 1986an, Euskarari buruzko abenduaren 15eko 18/ 1986 Foru Legean jasota ageri zen hizkuntzek berebiziko garrantzia daukatela bizikidetzari eta elkar ulertzeari begira, eta berezko bi hizkuntza dauzkagula kontuan hartuz, herritar guztien hizkuntz eskubideekiko errespetua funtsezko osagai bihurtzen da pertsonen arteko kohesio soziala lortzeko.
|
|
Barnera begirako kontu bat da, baina baita Alemaniara begirakoa ere, haren bidez erakutsi nahi baitu Macronek erreformista serioa dela eta, bere aurreko agintariek ez bezala, erabaki minberak hartzeko gai dela. Trukean, Frantziako presidenteak nahi du Berlinek ez hain zurrun jokatzea defizit kontuetan, eta EBko ekonomia suspertzeko neurri gehiago hartzea.Ekainean eta uztailean gizarte eragileekin negoziatzen aritu zen, eta, aldi berean, parlamentuaren babesa jaso zuen gaia dekretu
|
bidez
arautzeko. Asteazkenean hasi zen landutako erreforma patronalei eta sindikatuei erakusten, eta ostegunean aurkeztuko du jendaurrean.
|
|
Kontabilitateari buruzko informazioa beti berdin idatzi behar da, eta eskuragarri egon behar du. Horregatik dago lege
|
bidez
araututa kontabilitateliburuetan (egunkaria, na gusia, inbentarioena eta balantzeena) jaso behar direla ekitaldiaren joanean egindako eragiketak.
|
|
Gai jakin bat lege
|
bidez
arautzeko ahalmena da.
|
|
Gai bat lege
|
bidez
arautzea.
|
|
Nola esaten zaio gai bat lege
|
bidez
arautzeko ahalmenari?
|
|
Testu bateginak. Gai bera zenbait lege testuren
|
bidez
arautzen bada, Gobernuari es katzen zaio testu bakar batean jasotzeko arauak, lege bidezko erregulazioa sinplifikatze aldera.
|
|
Lehendabiziko egoeran, merkataritza zuzenbidearen
|
bidez
arautzen dira jarduerak; izan ere, merkataritzako jarduerak egiten ditu eta mota horretako jarduerak Merkataritza Kodeak erregulatzen ditu.
|
|
6·· Adierazi gai hauetako bakoitza lege organiko bidez ala lege arrunt
|
bidez
arautzen den.
|
|
5·· Gai bera zenbait lege testuren
|
bidez
arautzen bada eta lege bidezko erregulazioa sinplifikatze aldera testu bakar batean jaso nahi badira, zer arau juridiko mota eman litzateke?
|
|
Ezkontzak emakumezkoen basakerinaturala mantsotzen zuen, eta emakumeak hezteko erabiltzen zen. Hiritar legitimoak eta soldaduleialak izateko
|
bide
arautua zen ezkontza, emakumezkoen, hiriko lana? (Iriarte, 2002:
|
2018
|
|
Atxikimendua lortu da, baina orain jendea aktibatu beharra dago, hau da, euskaraz bizi. Dekretu
|
bidez
arautu dezakezu lantokian: " Jaurlaritzan euskaraz lan egiten da", bai, baina kafe makinan gazteleraz egiten dute.
|
|
* Batetik, kontsumitzaileen dekretua: laneko hizkuntza beharbada ezin da dekretu
|
bidez
arautu (batez ere, enpresa pribatuetan) baina bai enpresek eskaintzen duten zerbitzua bi eletan izan dadin. Kontsumitzailearen eskubideetan oinarrituta.
|
|
Gai honi buruzko informazio zabala aurki dezakezu Udalaren web orrialdean, usurbil.eus helbidean.Aginaga Pilotaleku ingurua berritzea eta oinezkoentzat egokitzea. Origami proiektua: ...n saihesbide berria egitea.Txokoalde Txokoalde berritzeko proiektua idaztea. Txokoaldeko sarrera irteera hobetzea.Aginaga Txokoalde Aginaga eta Txokoalde arteko erriberako bidea hobetzea.N eta Ugaldea N Ugaldea industriagunerako sarbide berria egitea. Troiako igarobidean, oinezkoentzat eta bizikletentzat pasabide segurua egitea.Zubieta Aliriko zubian oinezkoen eta ibilgailuen joan etorria semaforo
|
bidez
arautzea. Lanbide Eskolaren aurrealdeko bidegurutzearen antolamendua berritzea. Zubieta eta Santuenea arteko bidegorria egitea eta egungo errepidea egokitzea. Urbil Txikierdi Troia lotuko dituen bidegorria egitea.Usurbil Estraperlo kaleko bizikleta erreiari jarraipena ematea eta ikastolarekin lotzea. Arrobitxuloko biribilgunea bizikleta eta oinezkoentzat egokitzea. Munalurra Galtzaragaina:... Oinezkoen pasabideak hobetzea. San Inazio:
|
2020
|
|
·Lau: Jaurlaritzak angularen arrantza lizentzia
|
bidez
arautzen du, eta, hain zuzen, horixe da eskatu duguna: lizentziak banatzeko modua aldatzeko eta bidezko sistema bat ezartzeko.
|
|
Bizkaiko Foru Aldundiak 2018ko udan gaitu zuen plataforma digitalaren
|
bidez
arautuko da bisitarien kopurua. Ezinbestekoa izango da online tiket bat izatea Gaztelugatxen sartzeko, toki horretara jenderik gehien joaten den garaietan:
|
|
" Diru berriak zenbat, non eta nolakoak egin arautzeko ahalmena da agintearen adierazlerik argiena. Koroa gaztelauak" pragmatica"
|
bidez
arautzen ditu diru berrien aferak. Araudi horien aurka ezin dute ezer egin ez Bizkaiko jaurerriak ezta Gipuzkoako eta Arabako probintziek ere.
|
2021
|
|
Legeak aukera ematen du errentamendua “kontratu bat sinatzen duten alderdien borondateak zehaztutako itun, klausula eta baldintzen”
|
bidez
arautzeko, baldin eta Kode Zibilean idatzitako artikuluen eta legeak berak derrigorrezkotzat jotzen dituenen aurka ez badaude, Felipe Martínez Etxebizitza eta Babeseko lehendakariak, etxebizitzen eta hiri lokalen jabe eta errentarien elkarteak, azaldu duenez. Beraz, kontratua alokairu baten elementu giltzarri bihurtzen da, eta, legeak agintzen duenaz gain, alokairu kontratuan jasota dagoena bakarrik eskatu ahal izango dizute.
|
|
EH Bilduk, ordea, salatu du EAJk «ezezkoa» eman diola legez euskara «baldintza gisa» jartzeari. Izan ere, lege
|
bidez
araututa egongo balitz, ezin izango litzateke CCOOk aurkeztu duen gisako helegiterik jarri.
|
|
Legebiltzarreko eztabaidagatik «poza» azaldu zuen, eta erantsi ordezkari politikoek «olatu demokratikoa hartzeko aukera historikoa» daukatela. Prozesu horretan, adierazi zuen «instituzioen egitekoa herritarren borondatea arautzea eta hari bide ematea» dela, eta, beraz, hilabeteotan bildutako sinadurak eskuan, euskal erakundeak interpelatuko dituztela erabakitzeko
|
bidea
arautzeko: «Ezinbestekoa duten herritarron bultzada emango diegu, erreferendumak egiteko ahalmen osoa beren gain hartu, arautu eta garatu dezaten».
|
|
Era berean, erreferendumaren aldeko sinadurak biltzen jarraituko du plataformak, abenduaren 31ra arte: «Datorren urtearen hasieran, milaka eta milaka sinadura eskuan, erakundeak interpelatuko ditugu erabakitzeko
|
bidea
arautu dezaten».
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko eskola jantokietan gaur egun indarrean dagoen araua 2000 urtekoa da. 21 urte igaro dira Hezkuntza Sailak EAEko ikastetxe publikoetako jantokiak agindu
|
bidez
arautu zituenetik. Milurteko aldaketarekin batera, Hezkuntza Saila ere aldatu zen, eta Angeles Iztueta sailburuak konpromiso tinkoa hartu zuen gure erkidegoko eskola guztietan jantoki zerbitzua egon zedin.
|
|
Teresa Ribera Espainiako presidenteordeak atzoko Ministroen Kontseiluaren ondoren eman zuen neurri horien berri. Ezohiko egoerak ezohiko neurriak eskatzen dituela iritzita, dekretu
|
bidez
arautu du negurako laguntza. Gasaren «txekea» abenduan ordaindu nahiko luke Riberak, eta argindarraren inguruko neurriei martxora arte iraunaraziko diete.
|
2022
|
|
2019ko irailean Donostian Jaurlaritzak bilera handi batean jakinarazi zien udaletako ordezkariei argitaratzear zela dekretu berri bat, eta ELE aplikatzeko
|
bideak
arautu eta proposatuko zituela, besteak beste.
|
|
Espainiako Kongresuak informazio horiek eskuratzeko izan ditzakeen
|
bideak
arautzeko modua ere aldatzeko asmoa du gobernuak, baina argitzeko dago hori nola egingo den. Egun, Ezkutuko Funtsen Batzordeko kideek dute halako informazioa eskuratzeko aukera, baina gobernuaren baimenarekin eta haien inguruko informaziorik ez zabaltzeko betebeharrarekin.
|
|
Ikerkuntzari dagokionez, euskaraz garatutako eta komunikatutako ikerketak ez du pizgarririk jasotzen unibertsitatean, ingelesez egindakoak bezala, eta bazterrekoa da produkzio orokorra aintzat hartuz gero. Batetik, meritukraziak ezaugarritutako sistemaren barruan, ikertzaileen ikerketa lana kanpoko ebaluazio agentzien esku dago, eta, horrenbestez, produkzio zientifikoa nazioarteko aldizkarietan neurtutako irizpide bibliometrikoen
|
bidez
arautzen da estatu bakoitzean. Halatan, diziplina jakin batzuetarako sortu zen inpaktuaren irizpidea gaur egun zientzia guztiei aplikatzen zaie, aintzat hartu gabe giza eta gizarte zientziek tokiko testuinguru sozialarekin duten lotura motak produkzio zientifikoaren beste lanketaeta komunikazio eredua eskatzen dutela, eta gizartean eragin daitekeen inpaktua ere ezin dela beti modu berean ulertu.
|
2023
|
|
Parte hartze hori sustatzeko energia trantsizioaren eta klima aldaketaren Herritarren Batzarra sortzea aurreikusten du legeak, eta dekretu
|
bidez
arautuko ditu eraketa, antolamendua eta funtzionamendua. Udalerrietan ere sor litezke era honetako batzarrak, eta ekarpenak jasoko dituzte, eskumenak dituzten dagozkien organoei bidaltzeko.
|
|
Arrasateren espazio naturalari balioa emateko, mendi ibilbideak ezagutzera eman eta BTT
|
bideak
arautu eta sustatuko dituen udal ordenantza bat egitea ere jasotzen du proiektuak.
|
|
Errepidearen eta trenbidearen arteko horma sendotzeko lanak amaitu dituzten arren," alboko zatiak antzeko patologiak dituela ikusi da eta beharrezkotzat jotzen da horma zati hori ere sendotzea". Maiatzaren 31era arte luzatuko dira lanak eta semaforo
|
bidez
arautuko dute N errepideko trafikoa.
|
|
Jakina denez, lege organikoaren bitartez arautu behar dira oinarrizko eskubide eta askatasun publikoen garapena, autonomia estatutuak eta hauteskunde araubide orokorra (EKren 81.1 artikulua). Tributuak ez direnez aipatzen artikulu horretan, horiek lege arrunten
|
bidez
arautu behar dira. Nolanahi den ere, EKren 81.1 artikuluko klausula orokorrera bildutako lege organikoek zeharkako eragina izan dezakete tributuen alorrean (esate baterako, autonomia estatutuek tributuei buruzko aipamenak jaso ditzakete, baita Ogasun publikoaren kontrako delituak edo kontrabando delitua arautzen dituzten zigor legeek ere).
|
|
Ondore horietarako, Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 219 artikuluak, Bizkaiko TFAOren 220 artikuluak (eta TLOren 213 artikuluak) hiru administrazio
|
bide
arautzen ditu tributuen arloan, egintzak berrikusteko. Lehenengo bidea Administrazioaren ofiziozko bidea da akats oso astunak duten egintzen aurka egiteko (Foru Arauek eta Legeak dioten moduan, berrikuspen prozedura bereziak), horren barne zor ez diren sarrerak itzultzeko prozedura jorratzen delarik.
|
|
Ondorenez, analogiaren aplikazioak lege erreserbaren printzipioa hausten du. Hori guztia dela bide, analogia ezbairik gabe onartzen da Tributu zuzenbide formalean, baina ez horren alde materialean; bestela esanda, analogia erabil daiteke tributuen aplikazioari buruzko manuetan, ez, ordea, tributuen oinarrizko osagaien esparruan, azken horiek lege
|
bidez
araututa egon behar baitira nahitaez.
|
|
Alde batetik, aurrerapenak egin dira: autonomia erkidegoei ordainarazpen parafiskalekin finantzaturiko eskumenak transferitu zaizkie, ordainarazpenok erkidegoetako parlamentuek lege
|
bidez
arautu dituztelarik; gainera, Tasa eta Prezio Publikoen 8/ 1989 Legeak ordainarazpen parafiskal guztiak arautu nahi izan ditu, baina ez du helburu hori bete. Beste aldetik, esan behar da gaur egun ordainarazpen parafiskal zahar gehienak konstituzioprintzipioen menpe daudela, baina Estatuaren esku hartzeak ordainarazpen berriak sortu ditu, prezioak arautuz edo konpentsazio eskubideak ezarriz.
|
|
Kreditu publikoaren bidez, Administrazio publikoek mailegu bidez kapitalak hartzen dituzte. Kapitala hartzeko
|
bideak
arautu egiten dira arau multzo baten bidez, eta horri Herri zorra deritzo. Aurrekontuen Lege Orokorraren 92 artikuluak (azaroaren 26ko 47/ 2003 Legearenak) definitzen du Herri zorra.
|
|
Konstituzioaren 133.1, 149.1.14 149.1.18 eta 157.3 artikuluen ariora, beraz, Estatua tributu sistema osoaren araubide orokorra ezartzeko eskuduna da, baita autonomia erkidegoen finantza eskumenak zehazteko ere, Estatuaren beraren eskumenaz aparte. Horiek horrela, 157.3 artikuluak dionez, Lege organikoaren
|
bidez
arautu ahal izango dira aipaturiko finantza eskumenak eta finantza elkarlanerako moduak ezarri ahal izango dira, Estatuaren eta autonomia erkidegoen artean. Xedapen horiek garatzeko asmotan, irailaren 22ko 8/ 1980 Lege Organikoa onetsi zen, Autonomia Erkidegoen
|
|
Hitzarmen kolektibo
|
bidez
araututako telelanaren adibide gisa kontsulta daitezke Repsol Taldearen IX. Akordio Esparruaren 19 artikulua eta Thyssenkrupp Elevadores, SLU enpresaren hitzarmen kolektiboaren 9 artikulua.
|
|
Baina errealitatean partaidetza hori gauzatzea gaitza da, sektorean ez baitago halako hitzarmen kolektiborik edo akordiorik. Gainera, ez da ahalbidetzen kontratu
|
bidez
arautzea partaidetza hori.
|