|
2003
|
|
|
Ultzera gastrikoa urtero mila biztanleko 0,5 kasutan diagnostikatzen da, eta batez ere 55 eta 65 urte bitarteko adinetan agertzen da urte baino gutxiago duten pertsonen artean ez da normalean ageri, eta
|
bi
sexuei berdin erasaten die.
|
|
2009
|
|
|
Hausturak edota indarkeriaren esperientziak emakumeentzat gizonezkoentzat baino une gogoangarriagoak dira.
|
Bi
sexuentzat berdin berdinak liratekeen bizipenak honako haueklirateke antropologo honen arabera: gerraren beste edozein gertaerak eragindakomina, indarkeria fisiko eta psikologikoa, eta bidegabekeriaren/ bazterketaren/ abandonuaren/ ezintasunaren/ eta beldurraren biktimak izatea (Del Vallerenaipamenaren iturria:
|
|
2012
|
|
|
gehiegizko pisua, kolesterol maila altua, erretzea, sedentarismoa, gatz gehiegi hartzea eta herentzia faktoreak. Gizonezkoek hipertentsiorako joera handiagoa dute emakumezkoek baino, baina menopausiara iristen direnean,
|
bi
sexuetan berdina izaten da maiztasuna.
|
|
2013
|
|
|
Irudia: Martin Witte Antiestetikoa txabola
|
bi
sexuei berdin eragiten dien gaitz dermatologikoa da, eta aldi baterako gertatzen da, batez ere urtaroko aldaketetan, hala nola udazkenean eta udaberrian. Hala ere, urte osoan iraun dezake, eta horrek esan nahi du azpian osasun arazo bat dagoela.
|
|
2014
|
|
|
Gorputza luzatzen den aldian, hezurrak luzatu eta trinkoago bilakatzen dira. Hazkuntza horretan,
|
bi
sexuetan berdinak ez diren beste aldaketa batzuk gertatzen dira. Esaterako, muskuluen hazkuntza nabarmenago hazten da gizonengan, emakumeengan baino; gorputzaren koipea gehiago ugaritzen da neskengan, mutilengan baino; bihotz gaitasuna eta biriken ahalmena handiagoa da mutilengan, neskengan baino.
|
|
2018
|
|
|
Ematen du gizonak trebeagoak direla, bai, baina emakumeek heziketa eskasa izan dutelako da hori; hots, ez da naturaren ondorio, baizik eta (gizonek darabilten) trikimailu sozial baten ondorio.
|
Bi
sexuak berdin heziko balituzte, eta aukera berberak emango balizkiete beren talentuez baliatzeko, ez legoke ezberdintasun politikoki garrantzitsurik emakumeen eta gizonen trebetasunen artean. Arrazoibide horrek, ordea, arazo bat du, haren arabera kontsideratzen baita hauxe dagoela auzitan:
|
|
2019
|
|
|
ugaztunetan, espermatozoideek edo potentzialitate maskulino bat dute, edo potentzialitate femenino bat; ez dago argi zerk erabakitzen duen, espermatogenesian edo obogenesian, gameto heterogeneoen ezaugarri singularra; nolanahi ere, Mendelen estatistika legeak aski dira haien banaketa erregularra azaltzeko.
|
Bi
sexuentzat berdin berdinak dira ernaltze prozesua eta enbrioiaren garapenaren hasiera; gonada bihurtuko den ehun epiteliala, hasieran, bereizigabea da; heltze fase jakin batean, barrabilak eratzen dira edo, aurreraxeago, obulutegia. Horregatik daude hermafroditismoaren eta gonokorismoaren artean hainbeste bitarteko; askotan, sexuetako batek baditu beste sexuaren bereizgarri diren zenbait organo:
|
|
|
Erregearen boterearen nagusitasuna inposatu zitzaienean feudatarioei, jaun feudalak eskubide asko galdu zituen: ...du zitzaion tutore feudalari bere mendekoaren ondasunen gozamena; bukatuak ziren tutoretzari zegozkion onurak; eta feudoaren zerbitzua dirutan ordaintzekoa bihurtu zenean, tutoretza bera desagertu zen; emakumeak ezin zuen segurtatu zerbitzu militarra, baina gizonak bezain ondo ordain zezakeen diru obligazio bat; aurrerantzean, feudoa ondasun huts baino ez zen izan, eta jadanik ez zegoen arrazoirik
|
bi
sexuak berdin ez tratatzeko. Egiaz, emakumeek azkengabeko tutoretza baten mende segitu zuten Alemanian, Suitzan, Italian, baina Frantziak, Beaumanoirren hitzetan, onartu zuen, neska batek gizon batek adina?
|