|
2005
|
|
|
Antonio Snider Pellegrini k (1858), La création et ses mystères dévoilés liburuan, Afrikako eta Hego Amerikako Karbonifero garaiko landare fosilen antzekotasunaz ohartuta,
|
bi
lurralde horiek noizbait batera egon zirela esan zuen. Beraren esanetan Lurraren jatorrian kontinenteak elkartuta zeuden, baina Uholde Unibertsalak Amerikaren eta Mundu Zaharraren arteko bereizketa eragin zuen.
|
|
|
Bertan, lurrazal kontinentala luzatzen ari da eta plaken arteko muga berri baten sorreraren aurrean egon gaitezke. Ordea, zalantzak daude
|
bi
lurralde horien arteko parekotasunak deskribatzeko orduan, batez ere, bien artean riftaren bilakaera guztiz baldintza dazakeen ezberdintasuna dagoelako: Basin & Range lurraldea subdukzio eremu baten eraginpean dago (Ipar Amerikako mendebaldeko kostaldekoa) eta Afrikako rifta ez.
|
|
|
(4.10 irudia). Deformazio egiturei dagokienez, fosaren inguruan zamalkadurak dira nagusi, sumendiek eratutako lerrokaduraren inguruan angelu handiko faila normalak eta
|
bi
lurralde horien artean zamalkadura zein faila normalak ager daitezke.
|
|
2006
|
|
|
Baina azken finean, dokumentua benetan egin zen garaian aztertzen bada lan honetan hizpide den monasterio hori, hots, XII. mendean, bi erreinuon bilakaera politiko eta ekonomikoaren ezaugarria izan zen: feudalismoaren gauzatzea
|
bi
lurralde horietan (García de Cortazar et al, 1991: 94).
|
|
2007
|
|
|
Gipuzkoa eta Bizkaiari beren Ekonomia Ituna 1878tik gerora indarrean izan eta gero, Franco jeneralak 1925ean onetsitako Ekonomia Ituna kendu zien gerrate zibilean, 1937an, probintzia traidore izendatu zituenean. Demokrazia berreskuratu ondoren berriro egoera normaldu zitzaien
|
bi
lurralde horiei. Normalizazio hori, 1978ko Konstituzio eta 1979ko Autonomia Estatutuari esker izan zen.
|
|
2008
|
|
|
Georgiako lurretan sartuak ziren Errusiako indar militar gehienak Hego Osetia eta Abkhaziara erretiratu zirela iragarri zuen atzo Moskuk.
|
Bi
lurralde horien mugaldean, baina Georgia barruan, «segurtasun eremua» sortzeko asmoa duela ere adierazi du Dmitri Medvedev presidentearen gobernuak. Georgiako presidente Mikhail Saakashvilik, ordea, ohartarazi dio ez duela inoiz onartuko horrelakorik.
|
|
|
Moskuk herrialde independentetzat dauzka
|
bi
lurralde horiek. Baina ez da haien estatusa berretsi duen bakarra.
|
|
|
nekazaritzak, transformazio industriak, eraikuntzak, zerbitzuak —ohikoak eta pertsonei zuzendutakoak— eta industriaren sektoreek nahiko egitura osagarria eta orekatua dute, eta beraz etorkin batek gizarteratzeko ibilbide aproposagoa du Bizkaia edo Gipuzkoarekin erkatuz gero. Azken
|
bi
lurralde horietan oinarrizko sektoreek ez dute presentzia eta garrantzi apartekorik, eta beraz etorkinei funtsean bi sektore baino ez zaizkie geratzen: zerbitzuak eta eraikuntza, ibilbide askozaz zailagoa.
|
|
2009
|
|
|
Araban, urte arteko inflazioa %0, 2koa da, %0, 5ekoa Gipuzkoan eta %0, 6koa Bizkaian. Bilakaera hori ulergarria da, azken
|
bi
lurralde horietan atzeraldia zertxobait txikiagoa izan delako, orain arte jakinarazi dutenez. Prezioen jaitsiera lotuta dago ekonomiaren bilakaerarekin, krisiaren ondorioz saltzerik ez dauden produktuak edo eskaintzen diren zerbitzuak merkatzea ohikoa baita.
|
|
|
Horrela, bada, galderok datozkigu burura: Nafarroan eta Iparraldean Euskal Autonomia Erkidegokoaren neurriko hobekuntza gertatu izan balitz eta, areago oraindik,
|
bi
lurralde horietan euskara Euskal Autonomia Erkidegoko mailaren pare jartzera iritsiko balitz, hizkuntza zaurgarritzat agertuko ote litzateke euskara Unescoren atlasean, ala arrisku egoeratik salbu kontsideratuko luke nazioarteko erakunde horrek. Euskal Autonomia Erkidegoko egoera bakarrik kontuan hartuta, zein mailatan sailkatuta geratuko ote litzateke euskara?
|
|
|
Bukatu dugu esanez Frantziaren administraziopeko espazio fisikoen kultur eta lurralde konfigurazio berri horri egin zioten ekarpena oso baliagarria dela, hala kualitatiboki nola kuantitatiboki, bai Ipar Euskal Herrian bai Ipar Katalunian.
|
Bi
lurralde horiek kultur espazioan eta hizkuntza espazioan gainjarritako politika nortasun berri horren katalizazioan hartu zuten abangoardismoa desberdina izan zen alde batean eta bestean.
|
|
2010
|
|
|
Eta gaur edo hemendik bost urtera eginda. Ez badu emaitza bera ematen, onartzen dugu kondizioak ez zirela bietan berdinak, baina ez dugu ondorioztatzen printzipio kimikoak ezberdinak direla
|
bi
lurralde horietan, edo denborarekin aldatu egiten direla. Brasilgo elektroi bat eta Thailandiako beste bat berdin berdinak dira, eta ez dira denborarekin aldatzen.
|
|
2011
|
|
|
Dokumental hau Hegoafrikan, Ipar Irlandan eta Euska Herrian grabatuta dago. Brian Currin, Rolf Meyer, Alec Reid eta Harold Good bitartekariek lehen
|
bi
lurralde horietan egin zuten lanari buruzko testigantzak jasotzen ditu filmeak. Baita euskal alderdi ezberdinetako ordezkarien hitzak ere, hala nola, Juan Jose Ibarretxerenak, Leopoldo Barredarenak eta Rufi Etxeberriarenk; eta Riosek askotariko iritziak jasotzearen garrantzia ere azpimarratzen du.Duela ia urtebete egin zen dokumentala, baina Lokarriko koordinatzailearen esanetan, bake prozeuasn urratsak eman diren arren, oraindik ere baliagarria izaten jarraitzen duten bertan esandakoek.
|
|
2013
|
|
|
Beste datu aipagarri bat, gehien eta gutxien gastatu duten
|
bi
lurralde horiei buruz: 2006tik egiten duten batez besteko gastua %2 igo da EAEn eta, aldiz, %6 murriztu da Extremaduran.
|
|
2014
|
|
|
Hainbat egilek agerian jarri dute Kataluniako ikasleek La Franjakoek baino hobeto baloratzen dutela katalana (Huguet eta Suïls, 1998; Bretxa, Comajoan eta Sorolla, 2009). Beraz, egoki deritzogu
|
bi
lurralde horietako nerabeen jarrera linguistikoen analisi konparatiboa egitea.
|
|
2015
|
|
|
bat Eskoziakoa da eta Kataluniakoa bestea.
|
Bi
lurralde horietan izan diren gertakariek autodeterminazio eskubidearen aldera haize berria ekarri dute. Biak dira eredugarriak guretzat, bai Eskozian gauzatu den erreferenduma egiteko lana, bai Katalunian eramaten ari den prozesua.
|
|
|
Gainontzekoa, Pétainek gidatzen zuen gobernu kolaborazionistaren aginduetara makurtuta.
|
Bi
lurralde horien arteko muga lerroa Arnegitik Tourseraino zihoan eta handik ekialdera, Geneva aldera. Eskualde okupatuen artean, Atlantiko aldekoak eta Frantziako iparralde osoa zeuden.
|
|
|
Negozio bolumenari dagokionez, Madrilek eta EAEk baino emaitza hobeak zituen gutxienez. Bulego gutxiagorekin,
|
bi
lurralde horiek baino kreditu gehiago zituen banatuta, eta krisia lehertzearekin batera, berandutze tasa Madrilgoa baino nabarmen hobea zen. 2009ko irailean, Bartzelona aldean banatutako 1860 milioi euroko kredituetatik %4k baino ez zituen ordainketa arazoak, baina sektore batzuetan datuok bi aldiz okerragoak ziren eta jada antzematen ziren zailtasun handiagoak:
|
|
|
Akizeko diozesakoak ziren Oztibarre eta Amikuze duela 900 urte.
|
Bi
lurralde horietan, 12 mendean, parropia guzien artean 54ren patroinak Jondoni eta Dona deitzen ziren. Bost ziren bakarrik" San" izendapenarekin.
|
|
2016
|
|
|
Vojvodinan aurrenik, Iparraldean; eta Kosovon gero(. Kosmet, en), Hegoaldean.
|
Bi
lurralde horietxek dira Yugoslavian dauden bi Errepublika, autonomo, bakarrak(...) Galdera ziplo dator:
|
|
2017
|
|
|
|
Bi
lurralde horien arteko aldea %73koa da.
|
|
|
|
Bi
lurralde horietan, diru sarrera horiek %3 inguru handitu ziren.
|
|
|
Adibiderik harrigarrienak Irlanda eta Eskozia mendebaldeko Highlands inguruak dira: ez da horrelako jazarpenen zantzurik ageri, ziurrenik,
|
bi
lurralde horietan lurrak edukitzeko sistema kolektibo bat zutelako, ahaidetasun loturak zituztelako, eta herri lurren zatiketari eta sorgin ehizari bide ematen zion estatuarekiko konplizitate mota hura saihesten zelako horrela. Beraz, emakumeak salbu ziren Highlandsetan eta Irlandan, sorgin ehizaren garaian (bien bitartean, ingelestutako eta pribatizatutako Eskoziako Lowlandsetan, desagertzen ari zen biziraupen ekonomia, erreforma presbiterianoaren eraginez, eta 4.000 biktima eragin zituen gutxienez sorgin ehizak lur horietan, biztanle emakumeen% 10).
|
|
|
Ikerkuntza honen helburu diren bi lurraldeak aldamenekoak dira, eta hurbiltasun geografiko horren eragina lurralde mailan aztertzeko, Euskal Herriaren eta Akitaniaren arteko elkarlana
|
bi
lurralde horiek Frantzia eta Espainiarekin duten elkarlanarekin alderatu beharra dago, hurrenez hurren. Horretarako, jakin behar dugu zer proportzio betetzen duten lurralde horiek nazio bakoitzaren ekoizpen zientifikoan, eta proportzio hori erabiliko dugu hurbiltasun eta bestelako kidetasun efekturik gabeko elkarlan agertoki bat aurkezteko:
|
|
|
Artikulu honek Euskal Herriko eta Akitaniako unibertsitateen artean gauzatzen den elkarlan zientifikoa ezagutzea izan du helburu, artikulu zientifikoen egilekidetzaren analisian oinarrituz. Bildu ditugun elkarlan zientifikoari buruzko datuek argi erakutsi dute
|
bi
lurralde horien artean kidetasun fenomeno nabaria ageri dela, alde batetik, eta erakundeen arteko distantzia geografikoak eragin zuzena duela elkarlan horretan, bestetik. Horretaz gain, Euskal Herri eta Akitaniaren arteko ikerkuntza lankidetzaren jakintza arlo nagusiak zientzia zehatzak eta teknologia direla frogatu dugu.
|
|
2019
|
|
|
Testuinguru politiko berri horien eskutik etorri zitzaizkion euskarari onarpen formala zein lege estatusaren aitortza. Oinarri horren gainean,
|
bi
lurralde horietako gobernuek diseinatu eta abian jarri zuten berariazko hpp bana.
|
|
2021
|
|
|
Hego Euskal Herrian, guztira, 133 kasu positibo zenbatu dituzte atzo, ostegunean, egindako PCR eta antigeno probetan. Hain justu, 50 emaitza positibo izan dira Bizkaian, 42 Gipuzkoan, 23 Nafarroan, hamasei Araban eta
|
bi
lurralde horietatik kanpo bizi diren pertsonen artean. Positibotasun tasa antzeko mantendu da, baina zertxobait gora egin du; %1, 8tik %1, 9ra igo da Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, eta %1, 1etik %1, 4ra Nafarroan.
|
|
|
Azken
|
bi
lurralde horietako negozioaren erdia EPCG inbertsio funtsari saldu berri dio Eroskik, eta horrela bete ahal izan du bere banku hartzekodunekin zorra txikitzeko zuen konpromisoa. Zorra izan baita azken urteetan Eroskiren jarduna gehien baldintzatu duen elementua, taldea bera edo haren izaera kooperatiboa auzitan jartzeraino.
|
|
|
Lurralde guztietan jaitsi da langabe kopurua, baina gehiago Nafarroan() eta Gipuzkoan(), eta gutxiago Bizkaian() eta Araban(). Gainera, azken
|
bi
lurralde horietan dute langabezia tasarik handiena (%12, 5). Hegoaldeko batez bestekotik (%11) behera daude, berriz, Nafarroa (%10) eta Gipuzkoa (%9).
|
|
|
Hego Euskal Herrian, guztira, 133 kasu positibo zenbatu dituzte atzo, ostegunean, egindako PCR eta antigeno probetan. Hain justu, 50 emaitza positibo izan dira Bizkaian, 42 Gipuzkoan, 23 Nafarroan, hamasei Araban eta
|
bi
lurralde horietatik kanpo bizi diren pertsonen artean. Positibotasun tasa antzeko mantendu da, baina zertxobait gora egin du; %1, 8tik %1, 9ra igo da Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, eta %1, 1etik %1, 4ra Nafarroan.
|
|
2022
|
|
|
Hala nola Skoda eta SUVauto ekoizten hasia da. Zurrumurru zenbaiten arabera, enpresak 50.000 autoren fabrikatzea Nafarroatik Kataluniara alda lezake, bainan enpresak sei hilabete guziz edo urtean behin aztertzen eta banatzen du
|
bi
lurralde horien artean ekoizpena, 350.000 ekoitzi autoetara heltzeko.
|
|
|
Haatik, hitzarmenean hutsune bat agerian zegoen: ez zuen aipatzen Joan alargun gertatuz geroz Nafarroatik eta Nemoursetik joan behar zukeenik,
|
bi
lurralde horiek Karlos III.a erregeak ordenuz izendaturiko oinordekoari utziz. Eta Joan hutsune horretaz ongi baliatu zen Zuria zendu ondoren.
|
|
|
Alderantziz Joana kalbinismoan gogortu zen, erlijio katolikoa debekatu zuen bere bi etxaldeetan, eta kalbinismoa inposatu. Bearnon hein handi batean erdietsi zuen, haatik Baxenabarren arrakasta guti lortu zuen, halaber Frantziakoa izanagatik
|
bi
lurralde horien artean korralatua den Zuberoan. Euskal dun laborari mundua ohiko erlijioari atxikia zegoen, jaun famatu batzuen al dean:
|
|
|
Hau da, euskararen transmisio betea, berezko transmisioaz eta kultur transmisioaz osatua,
|
bi
lurralde horietan atzeratu da EAEn ezarri zen garaiarekin alderatuta. Berandutze hori izan liteke, eta bitarteko denboraldietan, Nafarroa Garaian eta Iparraldean helduen eta adinekoen adin taldeetan EKE maila hobetu ez izanaren arrazoia.
|
|
|
Horien artean nabarmena da Galiziako hauteskunde legea bera, eta eserlekuak barrutien arabera banatzeko modua: eskuinak gobernutik bultzatutako formula bat da, Ourenseri eta Lugori ordezkaritza handiagoa emateko pentsatua, biztanle gutxieneko
|
bi
lurralde horietan lortzen baitu PPk botoen ehunekorik onenak. Barruti bakarreko hauteskunde arau bat balego, oso bestela osatua legoke Galiziako Parlamentua.
|
|
|
Gatika (Bizkaia) eta Cubnezais (Gironda, Akitania Berria, Frantzia) lotuko dituzte kable elektrikoek, eta gero handik konektatuko dira Iberiar penintsulako eta Frantziako sare elektrikoetara. Kablearen helburua da
|
bi
lurralde horien arteko lotura elektrikoa 2.800 MWetik 5.000 MWera handitzea, hau da, ekoizpen gaitasunaren %3tik %5era igarotzea. EBk nahi du 2030erako %15eko lotura egotea, hartara, estatu kide batean argindar soberakinik bada besteen beharrak betetzeko erabili ahal izateko, eta EB osorako argindar merkatu bateraturako urratsak egiteko.
|
|
|
Haatik hitzarmenean hutsune bat agerian dago: ez du aipatzen Juan alargun gertatuz geroz Nafarroatik eta Nemourstik joan behar lukeenik,
|
bi
lurralde horiek Karlos III erregeak ordeinuz izendaturiko oinordekoari utziz. Eta Juan hutsune horretaz ongi baliatuko da Blanca zendu ondoan.
|
|
|
Alderantziz Joana kalbinismoan gogortu da, erlijio katolikoa debekatu du bere bi etxaldeetan, eta kalbinismoa inposatu. Bearnon hein batean erdietsi du, haatik arrakasta guti lortu Baxenabarren, halaber Frantziakoa baina
|
bi
lurralde horien artean korralatua den Zuberoan. Euskaldun laborari mundua ohiko erlijioari atxikia dago, jaun famatu batzuen aldean:
|
|
2023
|
|
|
Nafarroako eta Bizkaiko sindikatuak ostalaritza hitzarmen propioak berritzeko negoziazioetan ari dira tokiko patronalekin. Gipuzkoan egin zen moduan,
|
bi
lurralde horietan ere fitxaketa sistemak ezartzeko betebeharra sartu nahi dute itun berrian.
|
|
|
Bizkaian, %1, 5eko tasa dute 3,2 eta 6,4 milioi arteko ondareek, eta Gipuzkoan eta Araban, berriz, %1, 7koa. Azken
|
bi
lurralde horietan erdibideko tasak (%2, 1 eta %2, 5) handiagoak dira Bizkaian baino (%1, 75 eta %2); azkenekoan, ordea, ez (%3, 5, hiru lurraldeetan).
|
|
|
Hiru Lurraldeetan prozedura amaituko da ikuskapen prozedura hasteagatik, egiaztapen murriztuko prozedura izan ezik eta Bizkaian soilik, egiaztapen laburtuko prozedura ere kenduta. Aurrekoez gain, Bizkaian eta Gipuzkoan, prozedura amaituko da egiaztapen mugatuko prozedura hasteagatik48
|
Bi
lurralde horietan, gainera, prozeduraren iraungitzeepea eten daiteke egiaztapen murriztuko prozedura edo balioak egiaztatzeko prozedura hasteagatik, eta horiek amaitu arte.
|