|
2000
|
|
|
Bigarren atal nagusia euskal kausarekiko konpromezuarekin zerikusia duten gaiak leudeke: " Hazparne 1893"/" Hazparne 1987"
|
bi
istorioak," Tortura"," Euskal amen aienak"... Hirugarren multzo nagusi bat euskal literaturaren arloko gaiek osatzen dutela dio Lopez Gasenik, non bere zaletasunak eta etsaigoak azaltzen dituen.
|
|
|
|
Bi
istorio hauek kontatzeko bi plano ezberdin erabiltzen ditu: batean 1930eko gertaeraren berri ematen digu; bestean, 1960ko gertaerak kontatzen ditu:
|
|
|
Haatik, hasieran bereizturik aurkezten zaizkigun
|
bi
istorio hauek, narrazioak aurrera egin ahala, espazioan eta denboran gerturatuz joango dira. Eta hurbilketa hau azaleko nahiz sakoneko alderdietan suma daiteke.
|
|
|
Elaberriaren egiturak Joan Mari Irigoienen Babilonia eta Consummatum est nobela zoragarriekin gogorarazten du, honakoan ere kronologikoki lotutako
|
bi
istorio (garai berean agitzen baitira) izango baititu abiapuntu liburuak: batetik, Udarben hasten dena (Jaxinto gazteak On Ernestoren jauntxokeriari aurre egitea erabakitzen duenean), eta, bestetik, Urtuellan hasiera ematen zaiona (Jaxinto, Juxto anaiaren eraginagatik eta On Ernestorengandik ihes egitearren Urtuellara lan bila joaten denean).
|
|
2002
|
|
|
Batetik, J. A. Arrietaren Abuztuaren 15eko bazkalondoa; A. Urretabizkaiaren Zergatik, Panpox, bestetik. Ondoren adieraziko dugunez, bi eleberriak dira aipagarriak konta teknika modernoen erabileragatik, baina horretaz gain,
|
bietan
istorio bat kontatzen zaigu, dela bazkalondo batean oroitzen diren bizitza pasarteek osatzen dutena, dela ama abandonatu baten egunerokotasun hitsa iradokitzen diguna. Orduz geroztik, euskal eleberriaren ibilbidea izugarri aberastuz joan da, tipologia askotarikoen eskaintza ugaritu delarik.
|
|
2003
|
|
|
Nik ez nuke esango hori bakarrik denik,
|
bi
istorio kontatzen baitira bertan: mediku bezala Altzara datorren añorgatar batek lehen pertsonan kontatzen du bere esperientzia.
|
|
|
Erbeste urrunean bizi diren anaia euskaldun
|
biren
istorioa kontatzen digu: Asiako ekialde bazterrean bizi diren anaien, bata misiolari eta bestea pelotari denaren pasadizuak eta euren inguruko gorabeherak.
|
|
2005
|
|
|
Teknologia eta injinerutza gaiez hiru artikulu ditugu, nabigazio kanaleez bata, Bilbo eta Gasteiz arteko trenbideaz bestea, eta arabar hiriburua urez ornitzeko arazoez hirugarrena. Formalki literatur generokoak diren
|
bi
istorioek ere, gorago aipatu ditugun E. P. R.ren narrazioek alegia, teknologi gaiez dihardute. Zientzia eta teknikaren inguruko artikulu guztiok aldizkariaren Gasteizko aldian agertu ziren.
|
|
2006
|
|
|
Erran bezala, Mikeltxok eta berelagunek kontra egin eta irabazle ateratzen dira.
|
Bi
istorioetan, armak erabiltzekoaukera izaten dute. Eta bietan uko.
|
|
2007
|
|
|
bata istorio nagusikoa, eta bestea halako leku atenporal batean kokatzen dena, askoz estilo klasikoagoan idatzia. Badira hor
|
bi
istorio, bi hizkuntza molde bezala. Pertsona zahar baten istorioa da.
|
|
|
Herri zaharra, 1427an dagoeneko hutsik zela aipatzen da. Egungo bertasamarrekoek ahoz belarri
|
bi
istorio jaso eta emateko prest dituzte: batetik mairuen bizitoki izan zela herriaren bi aldeetan dauden bi eraikin zeharo borobilen zimendu arrastoak omen froga nagusi eta bestetik Erdi Aroan izurri beltzak bertako biztanle gehienak harrapatu ondoren hustu zela.
|
|
2008
|
|
|
Costas Kopakasek idatzi eta zuzendutako komedia dramatikoak
|
bi
istorio kontatzen ditu, era paraleloan: gazte horiena eta Greziarena, batzorde militar baten tirania garaian.
|
|
|
Agurea, aitarik gabe hazia; emakumea, aitarik gabeko semearen ama.
|
Bien
istorioek josten dute orrialdez orrialde irakurlea erraietatik harrapatzen duen hitzen sarea.
|
|
|
Bagdadeko bi aurpegi:
|
bi
istorio, bi estiloz kontatzeko, bi garai kontrajartzeko, bi protagonista lekukotasuna emateko. Gaur egungo gerraren menpean dagoen Iraken eta antzinako Pertsian girotutako nobela hunkigarria.Narratzaile orojakile batek Erdi Aroko Pertsiako Ali Khajjamen, Omar Kahajjam benetako poeta, matematikaria, astrologoa, musikaria eta filosofoa, beti eta nonahi aholku zuzenak eman eta kontsolamendu espirituala zabaldu zuena nonahi, baita kargurik handienetan egon zen garaian ere, inolako armarik sekula eskuetan hartu gabe ordezkatzen duen pertsonaiaren bizitza kontatzen digu garaiko kulturaz eta Omar ben Saadi kalifaren handitasunaz blaiturik.
|
|
|
Nola betetzen diren hormak istorio baten zatiekin. " Gu
|
biok
istorioak behar ditugu, ezta?", esan zidan behin Mifuk gure etxeko terrazan eserita. Bai, istorioak behar ditugu, ulertzen laguntzen digutelako.
|
|
2009
|
|
|
Itxisi etxeko ondorengo batek bere izekoari entzundako beste ipuin bat batu dugu. Horretan, anaia
|
biren
istorioa kontatzen da. Bata onegia eta bestea txarra.
|
|
|
Laugarren denboraldia du ETB tarte honek, eta orain arte bezala, errepidearen bi aldeetara begiratzeko asmoa du, ezker eskuin, helmugara iritsi arteko bidean topatzen dituenen berri eman, eta batzuk eta besteak alderatzeko. Bi aurkezle,
|
bi
istorio. Bi protagonista.
|
|
|
Filosfia bera izango du saioak aurten ere, baina abiadura azkarxeagoan ibiliko da. Gaiak behar bezala azaltzeko patxada hartuz, baina
|
bi
istorioen arteko saltoa bizigarri egiten.
|
|
|
Familia eta kirola uztartu dituzten
|
bi
istorio ostiral honetako Bi Errepidean saioan, 21:00etan, Gaur Egunaren ostean eta Go! azenen aurretik.
|
|
|
Nora Ephron zuzendari, gidoilari eta produktoreak hausturarik gabe lotzen ditu
|
bi
istorio bikain horiek. Komedia honek mezu argi bat helarazten du:
|
|
|
Lasaitzea komeni zaizu. Gainera
|
biok
istorio berean sartuta gaude.
|
|
|
18:30 Everest/ K2, gainditzearen
|
bi
istorio, Juanito Oiartzabalen eskutik.
|
|
2010
|
|
|
" Gure film laburra drama bat da. ZORION HUTSA izenburupean, eta HUTSA hitzak berak euskaraz duen esanahiarekin jolastuz,
|
bi
istorio kontatuko ditugu, filmaren momentu batean, patuak elkartuko dituenak. Zorionaren magalean bizi diren bi familiaren egunerokotasunaren zati bat ezagutuko dugu, sinbolismoz eta emozioz blai dauden minutu gutxi hauetan".
|
|
|
|
Bi
istorio diakroniko paralelo kontatzen dizkigu: Ma el Ainin eta jarraitzaileen exodoarena basamortuan zehar, eta kosmos hura kolonizatu osteko Lalla neskarena, biak kronologiarik gabeak, biak hegoaldetik iparraldera.
|
|
2011
|
|
|
Thriller psikologikoaren barnean sartzen ahal da Intruders; ametsek eragiten ahal duten beldurraz hitz egiten du, eta amets horiek norberaren bizitzatik kanpo atera beharraz, berandu izan baino lehen.
|
Bi
istorio paralelo osatuko dute hari nagusia. Batetik, Madrilen bizi den Juanen amesgaiztoak eta horientzako haren amak bilatuko duen irtenbidea.
|
|
|
–Uste dut baietz, erantzun diot?. Pentsa Heriok kontatutako
|
bi
istorioetan. Bagdadeko morroiarena ezaguna da.
|
|
|
–Heriok kontatutakoak
|
bi
istorio izan dira, azaldu du?. Gogora ditzagun Herioren inguruan ezagutzen ditugun istorio guztiak.
|
|
|
Oiartzungo Otzentziloko Nikolasek horrelako asko pasatzen zirela dio.
|
Bi
istorio baditu kontatzeko: " Behin, kondoiez beteriko pakete bat Felixek ekartzen zuenian, pago adar bat jo, zulatu eta hantxe nonahi karga, kondoiak lurrean.
|
|
2012
|
|
|
|
Bi
istorio nagusi daude hedabideetan Greziako krisiari buruz: istorio alemaniar europarra (greziarrak arduragabeak, alferrak, zarrastelak, zergen iheslariak eta abar dira, eta kontrolpean hartu behar ditugu, finantza diziplina irakasteko) eta istorio greziarra (gure subiranotasun nazionala Bruselak inposatutako teknokrazia neoliberalak mehatxatzen du).
|
|
|
Dena den, neu ere ez naiz distiratsua, ez ederra, ezta oso dibertigarria ere. Nire
|
bi
istorioak ez ziren ongi atera, ez zuten Ioritzen eta Eliren arteko harremanaren opereta bukaera ere izan. Kostunbrismo hutsa zen neurea:
|
|
|
Autobusa, bide luzea, paper puska batean zure helbidea, zure etxea, eskalerari goiti, eskaler xume bat HLM horietakoa, oo ez oixtiko hura bezalakoa, bainan... eta zure etxeko atea, xilintxa, sar, egun on, bi musu, bazkari bat prestatua, jestu xinple goxoak, noiztenka zure irria, bazkalendoa, erdi etzanik bezala zinela, gorputz bizi beroaren hats hori heldu zitzaidala, hirixka ezezagun hortan, auzo ezezagun hortan, mortu urrutiagotu hortan, gu biak, ni, zure keinu desiratu bati beha... eta zu? ... zure gorputz ederra... erraiten dugula hea egiten dugunez itxuli bat... berriz autobusa, besteen artean lasaiago garela, hola dela,
|
bi
ixtorio eta aratsaldea pasatzen zela larrazkeneko parke baten bidexka luzeetan, zutarik doi bat urrun, aratsalde horren melankolia zuhaitz haundien artean eta hilak ziruditen aintzira hotzen bazterretan... zure lagunak utzia zintuen... haren telefona deien igurikatzen zure orenek daldaratzen zuten... Astelehen hortan horiek oro nituen ene baitan ezin kokatuak, eskertu behar zintudan alegia ene ba... Asko Kanboz mintzatu ginen.
|
|
|
Kontatu
|
bion arteko
istorioa Berriro?
|
|
2014
|
|
|
Neil Simon estatu batuarrak 1965ean idatziriko antzezlanaren interpretazio propioa dakar Txintxaun kolektiboak La extraña pareja antzezlanean. Bizitzaren gorabeherek apartamentu berean elkarrekin bizitzera bideratzen dituzten aspaldiko lagun
|
biri buruzko
istorioa da. Jack Lemmon eta Walter Matthau aktoreek egin zituzten ezagun pertsonaia bi horiek zineman, eta Aitor Arestik eta Aitor Berriok antzezten dituzte paper horiek moldaketa honetan.
|
|
|
|
Bi
istorioetan oinarritutako antzerki bat izango da: " Alde batetik Olentzero eta izango ditugu eta bestetik Azpeitiko familia bat.
|
|
|
" Alde batetik Olentzero eta izango ditugu eta bestetik Azpeitiko familia bat. Bertan
|
bi
istorioak elkartuko dira" argitu dute ikuskizunaren antolatzaileek. Antzerkiaz gain, dantza, abestiak eta musika ere izango dira bertako protagonistak.
|
|
|
1923an kaleratu zuen Three Stories and Ten Poems lehen eleberria Hemingwayk. Han ageri diren lehen
|
bi
istorioak maleta galdu ostean gelditzen zitzaion materialetik ateratakoak dira. Samin handia sentitu omen zuen Hemingwayk.
|
|
|
Protagonistak, bizargina denez, harremana dauka goikoekin eta, beraz, horien eta jende xumearen artean harrapatuta dago, nolabait.
|
Bi
istorio daude, beraz, eleberrian, eta horien bidez bi egoeraren arteko paralelismoa egiten du Aranbarrik: egungo krisia eta duela mende bi eta erdikoa.
|
|
|
androginotasuna, bisexualtasuna, gizonaren eta emakumearen izaeran parte hartzen duen norbait izatea. Hori da preseski Hegel-ek Antigonari buruz esaten duena, Ediporen fidelari buruz, baina
|
bi
istorioetan semeak borrokan hiltzen dira, aitaren loriarentzat sakrifikatuta. Alaba da semearen benetako boterearen herentzia jasotzen duena, eta familiari amaiera jartzen diona.
|
|
2015
|
|
|
–Ez al haiz konturatzen, Martin!
|
Bi
istorioak, Zaldibiakoa eta Zubigainekoa, oso antzekoak dituk. Bietan abertzaleak dituk hildakoak, inongo epaiketarik egin gabe fusilatuak eta gero hor nonbait ehortziak?
|
|
|
Izan ere, idazlea ohartua da elkarren antz handiegia hartzen dutela zenbaitetan liburuko
|
bi
istorioek, nahasi egiten direla bateko eta besteko pasarteak, irakurlea galtzeko zorian dabilela une oro. Puntu honetaraino iritsi bada, ez du ahalegin makala egin.
|
|
|
Akaso hori da nobela historiko edo kontu historikoak hartzen dituen edozein nobelaren arriskurik handiena bestela, gerta daitekeelako Frantziako Iraultza egin baino hirurehun urte lehenago, euskal haranetan burdina urtzen zuten Aitor izeneko pertsonaiak existitzea. Eta bigarrena, arriskua diot,
|
bi
istorioak, bi planoak, bi garaiak literarioki ondo uztartzea, ez zedila izan bata bestearen makulu, bestea bataren adabaki. Baina esango nuke egileak asmatu egin duela, bai ikuspuntu historikotik baita literariotik ere, kontakizun sinesgarri bat harilkatzeko orduan.
|
|
|
Emakumeen hitzorduei dagokienez, batetik, 13:00etan, Ander Larrañaga herrikideak, Mondragon Unibertsitateko ikaskideekin egindako Anonymous film laburraren emanaldia izango dute.
|
Bi
istorio uztartzen dituen laburra da Anonymous: ama alaba baten arteko kontraesanak, batetik, eta krisiaren eragina, bestetik.
|
|
|
|
Bi
istorioei lotura egin diet egunotan, behin eta berriz komunikabideetan siriarren exodoa ikustean. Nire onerako zera pentsatzen dut, europarron geurekoikeriak aldaketarik ez badu, Samen familiako kideek ez dutela memoriaren liluraz hitz egingo etorkizunean.
|
|
2016
|
|
|
Hala ere, etxe kaleratzeen errealitate osoa bildu nahian, beste
|
bi
istorio ere kontatu ditugu. Alde batetik, gizarte alokairua ordaindu ezin izan zuen pertsona batena, eta, beste aldetik, haren etxea zuzenean eman zuen beste batena.
|
|
|
Jende asko dago, plataformetara jo gabe, euren etxeko giltza ematen duena.
|
Bi
istorio horiek gainetik landu baditugu ere, sartu beharrekoak zirela uste genuen.
|
|
|
Nolaz eta hau kontatu baitut irakurleari atsegin emateko xedearekin, erregu egiten diot irakurleari utz diezadan orain nire gogoa asetzeko harira ez datorren beste kontu bat esaten;
|
bi
istorioek argi egiten diote elkarri, eta tamalgarria litzateke bi istoriook bata bestetik bereiztea.
|
|
|
Nolaz eta hau kontatu baitut irakurleari atsegin emateko xedearekin, erregu egiten diot irakurleari utz diezadan orain nire gogoa asetzeko harira ez datorren beste kontu bat esaten; bi istorioek argi egiten diote elkarri, eta tamalgarria litzateke
|
bi
istoriook bata bestetik bereiztea.
|
|
|
Testu irakurketa bakoitzaren ondoren solasaldi biziak izaten zirenez, ezin izan genuen bete hasierako plana: gau hartan, lehenbiziko
|
bi
istorioak irakurtzeko eta haiei buruz hitz egiteko astia bakarrik izan genuen.
|
|
|
40 urte lehenago, emakume horrexen gurasoak ziren, gerratik ihesi, Frantzian barrena Amerikara zihoazenak.
|
Bi
istorio, Alsina izenak lotuak eta gure herriaren historiako une giltzarrie kin korapilatuak.
|
|
|
Eleberri ahalegin horietan lehena eta serioena izan zen Alsina, 1997an idazten hasi nintzena, Berriro igo nauzu amaitu bezain laster. Protagonistaren bitartez bi garai eta
|
bi
istorio lotu nahi nituen: bata, Alsina itsasontziarena, 1941ean, eta bestea, esan bezala, 1981eko otsailekoa.
|
|
|
3 Jarraian, estatistikaren historian mugarri izandako bi lanen berri ematen da. Irakur itzazue
|
bi
istorioak,
|
|
|
Hebrearrak ez ziren Egiptotik ihesi joandako herri bat, Kanaaneko artzain komunitate batzuetako kideak baino (Finkelstein, 2011: 133). Hori horrela, sionismoak baliatzen dituen
|
bi
istorio nagusien erabilera alegorikoa deuseztatzen da. Alde batetik, Exodoa eta Europatik Palestinarako immigrazioaren artean egiten duten alderaketa.
|
|
|
Karenek eta
|
biok
istorio luze eta polita izan dugu.
|
|
|
Ikusgarria aitzin Kanaldudek zuzenezko emankizun bat segurtatu du oren batez Attateitik, oraino www.kanaldude.eus webgunean ikus daitekeena, eta herritar gazte batzuek antolakuntzan parte hartu dutela azpimarratzekoa da, bai filmatzen eta bai elkarrizketa egiten. Ugutz ixtorio kondatzaileak ere
|
bi
ixtorio kondatu ditu afari denboran. Goizaldera gazteek sorpresa izan dute, publikoan zen ingeles kantari ezagun batek, nazioarte mailan arras ezaguna den Johnny Borrell Razorlight taldeko kantari eta musikariak, Doktor Mephisto taldeko musikariekin inprobisatu kontzertu bat eman baitu, hor ziren gazteen atsegina eginez.
|
|
|
bidez. Belzuntze elkartearen historia, hunen aktibitate edo jarduerak, gaubeilak nola hasi ziren, Antzuola eta Aiherraren arteko loturak eta berrikitan egin dokumentala aipatu dira hor. Mahaiaren inguruan Ugutz Beskoitzeko ixtorio kondalari ezaguna hor zen, eta zuzenean
|
bi
ixtorio kondatu ditu. Pauline eta Juliette kantariak bai eta Altzukutarrak kantariak entzun ahal izan ditugu ere.
|
|
|
Hendaian, Herriko Etxeak ohoratu ditu bi emazte lau lagun itotzetik begiratuak zituztenak duela zonbait denbora, Béatrice Elissalde eta Delphine Artola.
|
Bi
ixtorio zonbait aste barne gertatuak.
|
|
2017
|
|
|
Josebaren istorioa Sararenak estali eta ahaztaraziko zuelakoan.
|
Bi
istorioek zerikusirik ez zutenez eta Joseba libre utzi zutenez, kazetariek ia ez zuten asteburu luze eta hotz hartan deus aipatu.
|
|
|
Zineman eta gidoigintzan ere ibilia. Literaturan,
|
bi
istorio liburu kaleratu ditu: Txikira beti hordago (Erein, 2004) eta Alter ero (Susa, 2012), eta haurrentzako ipuin bat:
|
|
|
3 Jarraian, estatistikaren historian mugarri izandako bi lanen berri ematen da. Irakur itzazue
|
bi
istorioak,
|
|
|
Baina, bat aukeratzekotan, aurtengo irabazlearen Iraganaren orbela aipatuko nuke, Markinako Iraitz Legarrarena:
|
bi
istorio desberdin elkarri loturik, maitasunaren inguruan aurrera eta atzera denboran mugituz. Bizitzaren eta naturaren arteko konparazio bat bezala, udazkena, orbela, bizitza...
|
|
|
Irudi aldetik oso antzezlan landua, maskara lan dotorearekin, hori guztia Pascal Gaigneren musikaz lagunduta. Begietatik sartzen den antzezlana, baina istorioan baduela mamia, elkar maite duten emakume
|
biren
istorioa. Antzokiko besaulkietan adin guztietako ikusleak.
|
|
|
Han 75 urte inguruan ezagutu zutela elkar, bera baino nagusiagoa zela, eta amorante egin zirela hasiera hasieratik, istorio garrantzitsua izango ez zelako jakitun garai ederrak bota zituztela, algarak, azantzak eta pozak. Eta gerora naturaltasunez, mahaigaineratu gabe, amorante izateari utzi eta adiskide bilakatu zirela, batetik besterako zeharkaldia soilik bi gayk egin zezaketen moduan ibiliz; beno, bi gayk edo bi lesbianak, edozein modutan
|
biren arteko
istorioa eraikitzeko eredurik gabeko bik. Bi “queerrek” orduantxe esaten hasi ziren bezala.
|
|
|
Istorioa gero eta apainduagoa zen...
|
Bi
istorioak liburu batean bateratzea erabaki zuten.
|
|
2018
|
|
|
Familiariak eta deabru zubigileak antzekoak dira beren joerengatik, eta hori oso nabaria da Orozkon: berriemaile berak kontaturiko
|
bien
istoriotako protagonistek modu berdinean inbokatzen dituzte prakagorri ur ekarleak eta deabru eraikitzaileak (Arana, 1996: 329, 365, 893).
|
|
|
Baina, beste alderdiez gogoetak egin litezke berdin, mito guztietan bezala, nondik eta nola begiratzen diegun. Eta
|
bi
istorio hauetan ezinezkoa da Faust ez gogoratzea. Pertsonaia horren eite zerbait badute familiardunek:
|
|
|
Epaiketak istorioen norgehiagoka bat direla ikasten ari nintzen. Funtsean,
|
bi
istorio egongo dira, biak ere oso diferenteak, antagonikoak, elementu berdinak, mitemak, modu desberdinetan konbinatuz lortutako artefaktu bi.
|
|
|
Nolanahi ere, Cerverak ordezkatzen du iruindarra izateko kontrako modua, betiere Eskrotorekin alderatuz gero.
|
Bi
istorio pertsonal horiek ibilbide paraleloak baina erabat asimetrikoak direla esan liteke. Cervera hiriko eskuineko historiaren izarretako bat izan da (eta izaten jarraitzen du), ezbairik gabe.
|
|
|
Egun batean kontatzen zuten mitoa aurretik entzundako beste batzuekin korapilatzen zen, gaiztoa izandako pertsonaia on bihurtzen zen beste pasadizo batean. Aita lo geratzen ez zenean,
|
bien artean
istorioen puzzlea osatzen egiten zuten planetariotik etxerako bidea.
|
|
|
Epaimahairen aurrean
|
bi
istorioetatik zentzu gehien duenak balio du.
|
|
|
Saltxitxak saltzen amaitu duten antzerkilari
|
biren
istorioa, artearen debaluazioaz hausnartzeko
|
|
|
Ugaldek dio artearen debaluazioa aztertzea gura zutela Sefinigaz. " Frakasatu
|
biren
istorioa da, gure ofizioaren erretratu bat. Baina krisi ekonomikoagaz, programazio murrizketagaz eta kulturaren debaluazioagaz ere badu zerikusia", azaldu du aktoreak.
|
|
2019
|
|
|
Dena dela, kontu hori guztia halako lanbro batean bezala dago, bertakoek kontatzen dutelako bakarrik bizi da, frankismo berantiarra izanik ere horrelako gauzak ezkutuan gordetzeko joera baitzen orduan. Gainera, kolerak ez du sukarrik ematen, eta agian nire irudimen sukartsua besterik ez da
|
bi
istorio horiek, korrikalariarena eta iturriarena, lotu dituena baina horrelakoxea da pentsamenduen katea, batetik bestera saltoan joaten dena istorio bat kontatu nahi duenean. Beharbada gaurkoan alderrai samarra ibili da nirea, nahas mahas
|
|
|
Honela idatzi zien adiskideei 1945eko apirilean: . Bakarrik
|
bi
istorio labur falta zaizkit, zeinekin borrokan ari bainaiz oraindik; ezinbestekoak dira osotasunari kohesioa emateko, hau da, Praga zaharreko dozena bat istoriotatik Mordechai Meislen eta Rudolf II.aren eleberria sortzeko?. Sei urte behar izan zituen bi istorio horiek bukatzeko:
|
|
|
–Bakarrik bi istorio labur falta zaizkit, zeinekin borrokan ari bainaiz oraindik; ezinbestekoak dira osotasunari kohesioa emateko, hau da, Praga zaharreko dozena bat istoriotatik Mordechai Meislen eta Rudolf II.aren eleberria sortzeko?. Sei urte behar izan zituen
|
bi
istorio horiek bukatzeko: Argitxo iraungia eta Asael aingerua.
|
|
|
Hain misteriotsua zirudien tipoaren magnetismoak gutxi iraun zidan.
|
Bion arteko
istorioak ez zuen inolako zentzurik, letxe txarrez asmatutako abentura eroa zelako. Zer nahi duzu esatea?
|
|
|
filmean. Bi sortzaile,
|
bi
istorio, hamaika pasadizo eta estreinatzeke dauden bi filmen milaka amaiera posible.
|
|
2020
|
|
|
Filmaren lehen erdia liburuaren antzekoa da, baina une batetik aurrera asko aldatzen da; Hil kanpaiak tragikoagoa eta ilunagoa da. Irakurleek pentsamolde irekiarekin joan behar dute filma ikustera, eta alderaketak saihestu, oso ezberdinak baitira
|
bi
istorioak.
|
|
2021
|
|
|
|
Bi
istorio polit kontatzen ditu. Lehena, bere lagun bildumazale batekin gertatu zitzaiona.
|
|
|
Bi gaztetxoak, artean ez zituzten hamabi urte eta jolasak baino ez ziren haiek. Bestalde, Habusek
|
bien
istorioa jakin zuenean, sartu gabe, harreman mota hura uzteko aholkatu zion Azenariri. Nolabait ere, isilean eraman zuten haien artekoa eta oso noizean behin elkartzen ziren ezkutuan.
|
|
|
Hasiera bereko
|
bi
istorio desberdin
|
|
|
Testuinguru honetan, Campoamorren eta Kenten garaiko
|
bi
istorio korapilatsu ekar daitezke gogora hemen, oso desberdinak biak, baina sakon aztertzea merezi dutenak.
|
|
|
Nik ezagutu dut bakarrik baño, otto Michel; bainan badakit ere beste
|
bien
historioa. Izigarri interesgarria da; hortako kondatuko ditut kapitulu huntan.
|
|
2022
|
|
|
" Gogo onez emanen diot Simontaulti erran zuen Parlamentek; izan ere, azken
|
bi
istorio triste horien ondotik ez du huts eginen, eta negar eginaraziko ez digun bat kontatuko digu".
|
|
|
Cerquand ek tipo horretako
|
bi
istorio bildu ditu (2017: 45) eta batean andere ederra zen orraziduna.
|
|
|
Azken
|
bi
istorio hauetako laminei izaki mitiko tzarren egintzak leporatzen zaizkie. Kendu ezinezko eraztun eta atzamar moztuaren motiboa Tartaroaren kondairetan azaltzen da (Kaltzakorta 1997:
|
|
|
mutila ganderailuarekin, neska haitzurrotxarekin, lehena Basajaunak pertsegitua lurrean, bigarrena izpiritu gaiztoak eramana airean, Salbatorera buruz doaz biok eta otoitz bera egiten dute," Salbatore salba nazazu!"; eta bietan, otoitzari zeinu hotsa batzen zaionean, izaki gaiztoak bere harrapakina utzi behar du.
|
Bi
istorioak parekatu zituen Jeanne Zuaznabarrek: Lohibarreko mutila" ogia joiten ari izanik eta ogi bihi batzuk sakelan" mendira joan zenean," zerbaitek hartu" zuen eta," Salbatoren parrean gertatu zelarik," Jondone Salbatore, otoi urrikal zaizkit"" oihu eginda, onik eta osorik hantxe gelditu zen.
|
|
|
Berriemaile berak Anbotoko Anderearen sorrera kontatu zuen eta baliteke hori izatea Jakoarenaren modeloa:
|
bi
istorioek eskema berdina dute eta hitz antzekoak neskameen patua deskribatzeko.
|
|
|
Lanaren truke deabruek arima eskatzen dute eta lansarik gabe gelditzen dira; familiariek, deus eskatu gabe, azken orduan mendekuz hartzen dute beren jabea.
|
Bien
istorioekin barre egiten da, ez ordea modu berdinean: dibertitu egiten da prakagorriekin, iseka egiten zaie deabruei.
|
|
|
Urte batzuetara, aztertzen hasi nintzen zinemaren bitartez zer egin nahi nuen, eta 80ko hamarkadaren inguruan ikertzen hasi nintzen. Niretzat, badaude
|
bi
istorio handi edo potente, nolabait nire identitatea zeharkatu dutenak. Batetik, heroina eta hiesa; eta, bestetik, hemengo historia edo gatazka.
|
|
|
Aldi berean, lehendabiziko ataleko eta azkeneko ataleko emakumeak dira aitzinetik ezagutzen nituen bakarrak, bat osaba baten arreba baita, eta bertzea, berriz, osaba baten ama. Sinbolikoki, niretzat ere bazuten erranahia
|
bi
istorio horiek.
|
|
|
Ahizpa bati alaba nola kentzen zioten ere ikusi behar izan zuen, zoratuta zegoelako aitzakia tradizionalaren pean. Bere alaba
|
bien
istorioa, Fanny eta Maryrena, are okerragoa izan zela ikustera iritsi izan balitz... Sasikumea bata, umezurtza, inoiz bere tokia topatu ez zuena, 22 urte zituela egin zuen bere buruaz beste (beste laudano botilatxo bat).
|
|
|
" dentsitatea?" –, tentsio estalia, bat bateko edo dosifikatutako epifania... Ricardo Pigliaren ipuinen baitako A eta B istorioen arteko konbinaketa guztiak, alegia, argentinarrak defendatzen baitzuen ipuin orok
|
bi
istorio kontatzen duela eta aldatzen dena bi plano horien arteko harremana baizik ez dela. Nobela onek, ordea, mundu bat eratu behar dute, bizitzaren imitazio bat, denboraren ordezko bat, zeinetan fideltasuna oinarrizkoa baita, hasieratik eta metaketaren bitartez eraikitzen den konfiantza harreman hori berretsiz.
|
|
|
Hona hemen Ada Vicenç semeari aita ageri den
|
bi
istorio idatzi dituela kontari:
|
|
|
–Hire aita ageri den
|
bi
istorio idatzi ditiat.
|
|
|
Gaztelaniari dagokionez, harrapatu ez duen gertalekua harrapatu duenarengatik mudatzean, barneratzen ditu ele hori ama hizkuntza dutenak eta kontakizunean erabilitako mintzaira ezezagun dutenak.
|
Bi
istorioetan egoera soziolinguistikoaren aztarnak lagatzen ditu eta landa giroa kalearengatik ordezkatzen duenean, ikasketak dituzten eta ez dituzten euskaldunak bereizten ditu elearen ezagueran. Ikasketak dituztenek soilik gainditzen dituzte beren ama hizkuntzaren sistema fonikoak erasandako baldarkeriak gaztelaniaren ebakeran.
|
|
|
Idazleak Ardi galduako pertsonaia nagusia bidaltzen du Kaliforniara zehazteko euskaldunarentzat ingelesa dela bigarren hizkuntzarik probetxuzkoena, eta bestelako zioarengatik igortzen du Anton Imaz Milanera, ez italierarengatik, baizik eta musikarengatik.
|
Bi
istorioetan musikaren berri duten eta kantatzen duten pertsonaiak egon izanagatik, ez Kalifornian bizi izandakoak, ezta beste inork ere aukeratzen du ingelesezko kantarik edo konposiziorik. Gaineratutako mintzaira orotan dago musika iturri duen izenbururen bat, ingelesez eta grekoaz izan ezik.
|
|
|
Helburu oso desberdinak dituzte
|
bi
istorioek, hain justu, Latsibik ez bezala, Ardi galduak mamitzen duen hizkuntzan bertan jartzen duelako xede: estandarizatuta ez dagoen euskarari leku egitea, kode bateratua erakustea.
|
|
2023
|
|
|
" Horixe egin behar dugu guk ere, albuma!
|
Bi
istorio ditut buruan, bata zientzia fikziozkoa, Jon eta Mirka; bestea, baleazaleei buruzkoa". Fructuosok zientzia fikziozkorik ezetz, ez zitzaiola gustatzen.
|
|
|
|
Bi
istorio
|
|
|
|
Bi
istorio: lehena, Replika aplikazioak bikotekidearekin izango zenituzkeen elkarrizketak imitatzen ditu, baina erasotzaile bat bilakatu da; bigarrena, Chai aplikazioan Eliza izeneko txatbotarekin sei astez hitz egin ondoren, bere buruaz beste egin du gizon batek.
|