|
2000
|
|
|
Bigarren atal nagusia euskal kausarekiko konpromezuarekin zerikusia duten gaiak leudeke: " Hazparne 1893"/" Hazparne 1987"
|
bi
istorioak," Tortura"," Euskal amen aienak"... Hirugarren multzo nagusi bat euskal literaturaren arloko gaiek osatzen dutela dio Lopez Gasenik, non bere zaletasunak eta etsaigoak azaltzen dituen.
|
|
|
Haatik, hasieran bereizturik aurkezten zaizkigun
|
bi
istorio hauek, narrazioak aurrera egin ahala, espazioan eta denboran gerturatuz joango dira. Eta hurbilketa hau azaleko nahiz sakoneko alderdietan suma daiteke.
|
|
|
Elaberriaren egiturak Joan Mari Irigoienen Babilonia eta Consummatum est nobela zoragarriekin gogorarazten du, honakoan ere kronologikoki lotutako
|
bi
istorio (garai berean agitzen baitira) izango baititu abiapuntu liburuak: batetik, Udarben hasten dena (Jaxinto gazteak On Ernestoren jauntxokeriari aurre egitea erabakitzen duenean), eta, bestetik, Urtuellan hasiera ematen zaiona (Jaxinto, Juxto anaiaren eraginagatik eta On Ernestorengandik ihes egitearren Urtuellara lan bila joaten denean).
|
|
2003
|
|
|
Nik ez nuke esango hori bakarrik denik,
|
bi
istorio kontatzen baitira bertan: mediku bezala Altzara datorren añorgatar batek lehen pertsonan kontatzen du bere esperientzia.
|
|
2005
|
|
|
Teknologia eta injinerutza gaiez hiru artikulu ditugu, nabigazio kanaleez bata, Bilbo eta Gasteiz arteko trenbideaz bestea, eta arabar hiriburua urez ornitzeko arazoez hirugarrena. Formalki literatur generokoak diren
|
bi
istorioek ere, gorago aipatu ditugun E. P. R.ren narrazioek alegia, teknologi gaiez dihardute. Zientzia eta teknikaren inguruko artikulu guztiok aldizkariaren Gasteizko aldian agertu ziren.
|
|
2007
|
|
|
bata istorio nagusikoa, eta bestea halako leku atenporal batean kokatzen dena, askoz estilo klasikoagoan idatzia. Badira hor
|
bi
istorio, bi hizkuntza molde bezala. Pertsona zahar baten istorioa da.
|
|
|
Herri zaharra, 1427an dagoeneko hutsik zela aipatzen da. Egungo bertasamarrekoek ahoz belarri
|
bi
istorio jaso eta emateko prest dituzte: batetik mairuen bizitoki izan zela herriaren bi aldeetan dauden bi eraikin zeharo borobilen zimendu arrastoak omen froga nagusi eta bestetik Erdi Aroan izurri beltzak bertako biztanle gehienak harrapatu ondoren hustu zela.
|
|
2008
|
|
|
Costas Kopakasek idatzi eta zuzendutako komedia dramatikoak
|
bi
istorio kontatzen ditu, era paraleloan: gazte horiena eta Greziarena, batzorde militar baten tirania garaian.
|
|
|
Bagdadeko bi aurpegi:
|
bi
istorio, bi estiloz kontatzeko, bi garai kontrajartzeko, bi protagonista lekukotasuna emateko. Gaur egungo gerraren menpean dagoen Iraken eta antzinako Pertsian girotutako nobela hunkigarria.Narratzaile orojakile batek Erdi Aroko Pertsiako Ali Khajjamen, Omar Kahajjam benetako poeta, matematikaria, astrologoa, musikaria eta filosofoa, beti eta nonahi aholku zuzenak eman eta kontsolamendu espirituala zabaldu zuena nonahi, baita kargurik handienetan egon zen garaian ere, inolako armarik sekula eskuetan hartu gabe ordezkatzen duen pertsonaiaren bizitza kontatzen digu garaiko kulturaz eta Omar ben Saadi kalifaren handitasunaz blaiturik.
|
|
2009
|
|
|
Laugarren denboraldia du ETB tarte honek, eta orain arte bezala, errepidearen bi aldeetara begiratzeko asmoa du, ezker eskuin, helmugara iritsi arteko bidean topatzen dituenen berri eman, eta batzuk eta besteak alderatzeko. Bi aurkezle,
|
bi
istorio. Bi protagonista.
|
|
|
Filosfia bera izango du saioak aurten ere, baina abiadura azkarxeagoan ibiliko da. Gaiak behar bezala azaltzeko patxada hartuz, baina
|
bi
istorioen arteko saltoa bizigarri egiten.
|
|
|
Familia eta kirola uztartu dituzten
|
bi
istorio ostiral honetako Bi Errepidean saioan, 21:00etan, Gaur Egunaren ostean eta Go! azenen aurretik.
|
|
|
Nora Ephron zuzendari, gidoilari eta produktoreak hausturarik gabe lotzen ditu
|
bi
istorio bikain horiek. Komedia honek mezu argi bat helarazten du:
|
|
|
18:30 Everest/ K2, gainditzearen
|
bi
istorio, Juanito Oiartzabalen eskutik.
|
|
2010
|
|
|
" Gure film laburra drama bat da. ZORION HUTSA izenburupean, eta HUTSA hitzak berak euskaraz duen esanahiarekin jolastuz,
|
bi
istorio kontatuko ditugu, filmaren momentu batean, patuak elkartuko dituenak. Zorionaren magalean bizi diren bi familiaren egunerokotasunaren zati bat ezagutuko dugu, sinbolismoz eta emozioz blai dauden minutu gutxi hauetan".
|
|
2011
|
|
|
–Uste dut baietz, erantzun diot?. Pentsa Heriok kontatutako
|
bi
istorioetan. Bagdadeko morroiarena ezaguna da.
|
|
|
–Heriok kontatutakoak
|
bi
istorio izan dira, azaldu du?. Gogora ditzagun Herioren inguruan ezagutzen ditugun istorio guztiak.
|
|
2012
|
|
|
Dena den, neu ere ez naiz distiratsua, ez ederra, ezta oso dibertigarria ere. Nire
|
bi
istorioak ez ziren ongi atera, ez zuten Ioritzen eta Eliren arteko harremanaren opereta bukaera ere izan. Kostunbrismo hutsa zen neurea:
|
|
|
Autobusa, bide luzea, paper puska batean zure helbidea, zure etxea, eskalerari goiti, eskaler xume bat HLM horietakoa, oo ez oixtiko hura bezalakoa, bainan... eta zure etxeko atea, xilintxa, sar, egun on, bi musu, bazkari bat prestatua, jestu xinple goxoak, noiztenka zure irria, bazkalendoa, erdi etzanik bezala zinela, gorputz bizi beroaren hats hori heldu zitzaidala, hirixka ezezagun hortan, auzo ezezagun hortan, mortu urrutiagotu hortan, gu biak, ni, zure keinu desiratu bati beha... eta zu? ... zure gorputz ederra... erraiten dugula hea egiten dugunez itxuli bat... berriz autobusa, besteen artean lasaiago garela, hola dela,
|
bi
ixtorio eta aratsaldea pasatzen zela larrazkeneko parke baten bidexka luzeetan, zutarik doi bat urrun, aratsalde horren melankolia zuhaitz haundien artean eta hilak ziruditen aintzira hotzen bazterretan... zure lagunak utzia zintuen... haren telefona deien igurikatzen zure orenek daldaratzen zuten... Astelehen hortan horiek oro nituen ene baitan ezin kokatuak, eskertu behar zintudan alegia ene ba... Asko Kanboz mintzatu ginen.
|
|
2014
|
|
|
" Alde batetik Olentzero eta izango ditugu eta bestetik Azpeitiko familia bat. Bertan
|
bi
istorioak elkartuko dira" argitu dute ikuskizunaren antolatzaileek. Antzerkiaz gain, dantza, abestiak eta musika ere izango dira bertako protagonistak.
|
|
|
1923an kaleratu zuen Three Stories and Ten Poems lehen eleberria Hemingwayk. Han ageri diren lehen
|
bi
istorioak maleta galdu ostean gelditzen zitzaion materialetik ateratakoak dira. Samin handia sentitu omen zuen Hemingwayk.
|
|
|
androginotasuna, bisexualtasuna, gizonaren eta emakumearen izaeran parte hartzen duen norbait izatea. Hori da preseski Hegel-ek Antigonari buruz esaten duena, Ediporen fidelari buruz, baina
|
bi
istorioetan semeak borrokan hiltzen dira, aitaren loriarentzat sakrifikatuta. Alaba da semearen benetako boterearen herentzia jasotzen duena, eta familiari amaiera jartzen diona.
|
|
2015
|
|
|
Izan ere, idazlea ohartua da elkarren antz handiegia hartzen dutela zenbaitetan liburuko
|
bi
istorioek, nahasi egiten direla bateko eta besteko pasarteak, irakurlea galtzeko zorian dabilela une oro. Puntu honetaraino iritsi bada, ez du ahalegin makala egin.
|
|
|
Akaso hori da nobela historiko edo kontu historikoak hartzen dituen edozein nobelaren arriskurik handiena bestela, gerta daitekeelako Frantziako Iraultza egin baino hirurehun urte lehenago, euskal haranetan burdina urtzen zuten Aitor izeneko pertsonaiak existitzea. Eta bigarrena, arriskua diot,
|
bi
istorioak, bi planoak, bi garaiak literarioki ondo uztartzea, ez zedila izan bata bestearen makulu, bestea bataren adabaki. Baina esango nuke egileak asmatu egin duela, bai ikuspuntu historikotik baita literariotik ere, kontakizun sinesgarri bat harilkatzeko orduan.
|
|
2016
|
|
|
Hala ere, etxe kaleratzeen errealitate osoa bildu nahian, beste
|
bi
istorio ere kontatu ditugu. Alde batetik, gizarte alokairua ordaindu ezin izan zuen pertsona batena, eta, beste aldetik, haren etxea zuzenean eman zuen beste batena.
|
|
|
Nolaz eta hau kontatu baitut irakurleari atsegin emateko xedearekin, erregu egiten diot irakurleari utz diezadan orain nire gogoa asetzeko harira ez datorren beste kontu bat esaten;
|
bi
istorioek argi egiten diote elkarri, eta tamalgarria litzateke bi istoriook bata bestetik bereiztea.
|
|
|
Nolaz eta hau kontatu baitut irakurleari atsegin emateko xedearekin, erregu egiten diot irakurleari utz diezadan orain nire gogoa asetzeko harira ez datorren beste kontu bat esaten; bi istorioek argi egiten diote elkarri, eta tamalgarria litzateke
|
bi
istoriook bata bestetik bereiztea.
|
|
|
Testu irakurketa bakoitzaren ondoren solasaldi biziak izaten zirenez, ezin izan genuen bete hasierako plana: gau hartan, lehenbiziko
|
bi
istorioak irakurtzeko eta haiei buruz hitz egiteko astia bakarrik izan genuen.
|
|
|
Eleberri ahalegin horietan lehena eta serioena izan zen Alsina, 1997an idazten hasi nintzena, Berriro igo nauzu amaitu bezain laster. Protagonistaren bitartez bi garai eta
|
bi
istorio lotu nahi nituen: bata, Alsina itsasontziarena, 1941ean, eta bestea, esan bezala, 1981eko otsailekoa.
|
|
|
3 Jarraian, estatistikaren historian mugarri izandako bi lanen berri ematen da. Irakur itzazue
|
bi
istorioak,
|
|
|
Hebrearrak ez ziren Egiptotik ihesi joandako herri bat, Kanaaneko artzain komunitate batzuetako kideak baino (Finkelstein, 2011: 133). Hori horrela, sionismoak baliatzen dituen
|
bi
istorio nagusien erabilera alegorikoa deuseztatzen da. Alde batetik, Exodoa eta Europatik Palestinarako immigrazioaren artean egiten duten alderaketa.
|
|
|
Ikusgarria aitzin Kanaldudek zuzenezko emankizun bat segurtatu du oren batez Attateitik, oraino www.kanaldude.eus webgunean ikus daitekeena, eta herritar gazte batzuek antolakuntzan parte hartu dutela azpimarratzekoa da, bai filmatzen eta bai elkarrizketa egiten. Ugutz ixtorio kondatzaileak ere
|
bi
ixtorio kondatu ditu afari denboran. Goizaldera gazteek sorpresa izan dute, publikoan zen ingeles kantari ezagun batek, nazioarte mailan arras ezaguna den Johnny Borrell Razorlight taldeko kantari eta musikariak, Doktor Mephisto taldeko musikariekin inprobisatu kontzertu bat eman baitu, hor ziren gazteen atsegina eginez.
|
|
|
bidez. Belzuntze elkartearen historia, hunen aktibitate edo jarduerak, gaubeilak nola hasi ziren, Antzuola eta Aiherraren arteko loturak eta berrikitan egin dokumentala aipatu dira hor. Mahaiaren inguruan Ugutz Beskoitzeko ixtorio kondalari ezaguna hor zen, eta zuzenean
|
bi
ixtorio kondatu ditu. Pauline eta Juliette kantariak bai eta Altzukutarrak kantariak entzun ahal izan ditugu ere.
|
|
2017
|
|
|
Zineman eta gidoigintzan ere ibilia. Literaturan,
|
bi
istorio liburu kaleratu ditu: Txikira beti hordago (Erein, 2004) eta Alter ero (Susa, 2012), eta haurrentzako ipuin bat:
|
|
|
3 Jarraian, estatistikaren historian mugarri izandako bi lanen berri ematen da. Irakur itzazue
|
bi
istorioak,
|
|
|
Baina, bat aukeratzekotan, aurtengo irabazlearen Iraganaren orbela aipatuko nuke, Markinako Iraitz Legarrarena:
|
bi
istorio desberdin elkarri loturik, maitasunaren inguruan aurrera eta atzera denboran mugituz. Bizitzaren eta naturaren arteko konparazio bat bezala, udazkena, orbela, bizitza...
|
|
2018
|
|
|
Baina, beste alderdiez gogoetak egin litezke berdin, mito guztietan bezala, nondik eta nola begiratzen diegun. Eta
|
bi
istorio hauetan ezinezkoa da Faust ez gogoratzea. Pertsonaia horren eite zerbait badute familiardunek:
|
|
|
Epaiketak istorioen norgehiagoka bat direla ikasten ari nintzen. Funtsean,
|
bi
istorio egongo dira, biak ere oso diferenteak, antagonikoak, elementu berdinak, mitemak, modu desberdinetan konbinatuz lortutako artefaktu bi.
|
|
|
Epaimahairen aurrean
|
bi
istorioetatik zentzu gehien duenak balio du.
|
|
2019
|
|
|
Dena dela, kontu hori guztia halako lanbro batean bezala dago, bertakoek kontatzen dutelako bakarrik bizi da, frankismo berantiarra izanik ere horrelako gauzak ezkutuan gordetzeko joera baitzen orduan. Gainera, kolerak ez du sukarrik ematen, eta agian nire irudimen sukartsua besterik ez da
|
bi
istorio horiek, korrikalariarena eta iturriarena, lotu dituena baina horrelakoxea da pentsamenduen katea, batetik bestera saltoan joaten dena istorio bat kontatu nahi duenean. Beharbada gaurkoan alderrai samarra ibili da nirea, nahas mahas
|
|
|
Honela idatzi zien adiskideei 1945eko apirilean: . Bakarrik
|
bi
istorio labur falta zaizkit, zeinekin borrokan ari bainaiz oraindik; ezinbestekoak dira osotasunari kohesioa emateko, hau da, Praga zaharreko dozena bat istoriotatik Mordechai Meislen eta Rudolf II.aren eleberria sortzeko?. Sei urte behar izan zituen bi istorio horiek bukatzeko:
|
|
|
–Bakarrik bi istorio labur falta zaizkit, zeinekin borrokan ari bainaiz oraindik; ezinbestekoak dira osotasunari kohesioa emateko, hau da, Praga zaharreko dozena bat istoriotatik Mordechai Meislen eta Rudolf II.aren eleberria sortzeko?. Sei urte behar izan zituen
|
bi
istorio horiek bukatzeko: Argitxo iraungia eta Asael aingerua.
|
|
|
filmean. Bi sortzaile,
|
bi
istorio, hamaika pasadizo eta estreinatzeke dauden bi filmen milaka amaiera posible.
|
|
2020
|
|
|
Filmaren lehen erdia liburuaren antzekoa da, baina une batetik aurrera asko aldatzen da; Hil kanpaiak tragikoagoa eta ilunagoa da. Irakurleek pentsamolde irekiarekin joan behar dute filma ikustera, eta alderaketak saihestu, oso ezberdinak baitira
|
bi
istorioak.
|
|
2021
|
|
|
Hasiera bereko
|
bi
istorio desberdin
|
|
|
Testuinguru honetan, Campoamorren eta Kenten garaiko
|
bi
istorio korapilatsu ekar daitezke gogora hemen, oso desberdinak biak, baina sakon aztertzea merezi dutenak.
|
|
2022
|
|
|
" Gogo onez emanen diot Simontaulti erran zuen Parlamentek; izan ere, azken
|
bi
istorio triste horien ondotik ez du huts eginen, eta negar eginaraziko ez digun bat kontatuko digu".
|
|
|
Cerquand ek tipo horretako
|
bi
istorio bildu ditu (2017: 45) eta batean andere ederra zen orraziduna.
|
|
|
Azken
|
bi
istorio hauetako laminei izaki mitiko tzarren egintzak leporatzen zaizkie. Kendu ezinezko eraztun eta atzamar moztuaren motiboa Tartaroaren kondairetan azaltzen da (Kaltzakorta 1997:
|
|
|
Berriemaile berak Anbotoko Anderearen sorrera kontatu zuen eta baliteke hori izatea Jakoarenaren modeloa:
|
bi
istorioek eskema berdina dute eta hitz antzekoak neskameen patua deskribatzeko.
|
|
|
Urte batzuetara, aztertzen hasi nintzen zinemaren bitartez zer egin nahi nuen, eta 80ko hamarkadaren inguruan ikertzen hasi nintzen. Niretzat, badaude
|
bi
istorio handi edo potente, nolabait nire identitatea zeharkatu dutenak. Batetik, heroina eta hiesa; eta, bestetik, hemengo historia edo gatazka.
|
|
|
Aldi berean, lehendabiziko ataleko eta azkeneko ataleko emakumeak dira aitzinetik ezagutzen nituen bakarrak, bat osaba baten arreba baita, eta bertzea, berriz, osaba baten ama. Sinbolikoki, niretzat ere bazuten erranahia
|
bi
istorio horiek.
|
|
|
" dentsitatea?" –, tentsio estalia, bat bateko edo dosifikatutako epifania... Ricardo Pigliaren ipuinen baitako A eta B istorioen arteko konbinaketa guztiak, alegia, argentinarrak defendatzen baitzuen ipuin orok
|
bi
istorio kontatzen duela eta aldatzen dena bi plano horien arteko harremana baizik ez dela. Nobela onek, ordea, mundu bat eratu behar dute, bizitzaren imitazio bat, denboraren ordezko bat, zeinetan fideltasuna oinarrizkoa baita, hasieratik eta metaketaren bitartez eraikitzen den konfiantza harreman hori berretsiz.
|
|
|
Hona hemen Ada Vicenç semeari aita ageri den
|
bi
istorio idatzi dituela kontari:
|
|
|
–Hire aita ageri den
|
bi
istorio idatzi ditiat.
|
|
|
Helburu oso desberdinak dituzte
|
bi
istorioek, hain justu, Latsibik ez bezala, Ardi galduak mamitzen duen hizkuntzan bertan jartzen duelako xede: estandarizatuta ez dagoen euskarari leku egitea, kode bateratua erakustea.
|
|
2023
|
|
|
Hauteskundeen emaitzak jakin baino lehenago, LGTBI kolektiboaren inguruko
|
bi
istoriotan murgildu naiz. Lehena zinema areto batean ikusi dut.
|
|
|
Udako egonaldi hartan, monzoi garaia izateaz gain, Ramayanaren hilabetea ere bazen. Azken egunean, Ramayanaren
|
bi
istorio ikusgarri eskaini zituzten: Seeta Swayam Varam eta Sree Rama Pattabhisheakam.
|