2000
|
|
Komunikazio horretan ez dago joan etorririk. Elkarbizitzarako,
|
bi
hizkuntza ditugunok askoz eskaintza handiagoa egiten ari gara bakarra duenak baino. Besteak beste, nik ezagutzen dudalako halakok eta halakok egiten duen lana, eta hark ezagutzen ez duelako nirea, baldin eta bere hizkuntzara itzultzen ez badut.
|
|
Horrela erakutsiko lukete federalismoaren ongi betetzea. Zeren, hemen bake biderantz abiatuko bagara,
|
bi
hizkuntzak ditugu beharrezko.
|
2004
|
|
Beste batek Japonian bizi diren brasildar batzuekin egin zuen. Inkesta hori
|
bi
hizkuntza dituzten komunitateetan egiten ari gara hainbat hizkuntzalari, gero denon artean emaitzak bildu eta txosten bat prestatzeko. Hizkuntzen erabilera aztertzea da horren guztiaren asmoa.
|
|
Euskaraz egiteari uzten badiote euskaldunek, ez dira mutuak bihurtzen, gaztelaniadunak edo frantsesdunak baizik. Hegoaldeaz bezainbatean,
|
bi
hizkuntza ditugu, baina kultur ikuspegi bat, espainierarena alegia. Azken batean, euskarak bere independentzia behar du bizirik iraungo badu, zeren, kultur ikuspegi bakarra erdararena baldin bada, euskara soberan dago, eta soberan dauden hizkuntzak desagertu egiten dira beti.
|
2006
|
|
Zergatik bi buru?
|
Bi
hizkuntza ditugulako (euskara eta gaztelera) eta biak erabiltzea eta menperatzea nahi dugulako. TxeChu dragoiaren irudiak haurrengana iristen eta gure mezua indartzen lagundu digu».
|
2008
|
|
Lakarra bera kanpo konparaketagintzan erro teoriaren bat edukitzearen abantai laz jabetu da, eze ezagunak eta usuko diren kritikaz gain (lehen aipatu ditugunak) erroarekiko adostasuna ere erabili daiteke edozein ahaidetasun teoria epaitzeko orduan. Adibidez, karvelikoa eta euskararen arteko ahaidetasuna egiantza gutikoa da ez bakarrik kognatutzat eman diren kideek,, ondo aipatuak izan diren neurrian, jaki na?, soinu egokitasunik aurkezten ez dutelako, baita
|
bi
hizkuntzek duten erro eredua arras ezberdina delako ere.
|
|
Steven Damron Zortzi hilabete besterik ez ditu Guillermok, eta hautagai sendoa da elebidun bihurtzeko. Jaio zenetik,
|
bi
hizkuntza ditu etxean: ama, Isabel, espainiarra eta aita Rainer alemanarena.
|
|
1) Harrera gizartearen egoera soziolinguistikoa. Jakina denez, Euskal Herriak
|
bi
hizkuntza ditu (euskara/ gaztelania; euskara/ frantsesa), eta hizkuntza horiek estatus politiko ezberdina dute, lurralde administratiboaren arabera (Euskal Autonomia Erkidegoan koofiziala da, Nafarroan iparrean bakarrik da koofiziala eta Ipar Euskal Herrian ez dauka estatus hori). Euskara hizkuntza gutxitua da:
|
2009
|
|
badirudi ere, eta horretaz kontziente izanik noski, halere, elebitasun simetriko edo erabatekoa eraikitzearen idealari eutsi egin behar zaio, ideal hori inoizko denboran lortzea posible balitz bezala jardun genuke, egunerokoan helburu apalagoak lortzeko bidean. Gisa horretako elebitasuna denez
|
bi
hizkuntza dituen gizartea gizarte bakar eta plural moduan kohesionatu edo bateratu lukeena, horrexegatik baino ez bada ere, komeni da izpiritu horri eustea, bi hizkuntzen arteko aukera berdintasuna eta berdintasun soziala lortzeko bidean, asko baita, pausoz pauso, mailaz maila, egiteko daukaguna.
|
|
Galtzekorik ez baitu, gainera, izpiritu horren bulkadaz diharduen enpresak, zeren eta halakoa den enpresa bat gizartearekiko lotura estuagoa duen enpresa aurreratuagoa izango baita, dinamikoagoa eta berritzaileagoa, zalantzarik gabe. Horregatik, asko egin dezakete enpresek
|
bi
hizkuntza dituen eta egiazki elebiduna izan nahi duen gizartean elebitasuna indartsu heda dadin. Eta, nolanahi ere, arrazoizkoa dirudi pentsatzeak interes publiko eta unibertsalekoak diren zerbitzuak eskaintzen dituzten enpresa pribatuek eginbehar batzuk izan behar dituztela hizkuntza aniztasuna garatzeko lanetan, gizartearen balio nagusietariko bat baita hori.
|
|
Ez da elebitasuna, elebakartasuna baizik, desberdintasun sozialak eta diskriminazioak sortzen dituena. Horrexegatik, ofizialak
|
bi
hizkuntza dituen gizarte batean, elebakartasuna ez da eskubidea, muga baizik: muga norberarentzat, muga bi hizkuntzen bizikidetzarako, eta muga eta mehatxua, halaber, guztion bizikidetzarako eta demokrazia linguistikoaren garapenerako.
|
|
Horrexegatik uste dugu gaur egungo euskal gizartearen defizit larrienetako bat dela euskarazko munduaren eta gaztelania hutsezko munduaren arteko etena, inkomunikazioa eta ezjakintasuna. Defizit larria esan dut, bai, gure hizkuntz helburua, kontuan izanik
|
bi
hizkuntza ditugula, ez baita koexistentzia, konbibentzia baizik.
|
|
Esan nahi duguna da, gerorako utzi gabe eta modu iraunkorrean behar besteko pedagogia egin behar dela gizartea ohartarazteko
|
bi
hizkuntza dituen gizarte batean, euskal gizartean, esate baterako, elebitasunak bakarrik berma dezakeela hizkuntza askatasuna, elebitasunik gabe ezinezkoa dela hizkuntza askatasuna bermatzea, eta elebakartasunak eragotzi egiten duela hizkuntza askatasuna, erretorika huts bihurtzeraino.
|
|
Lurraldetasun irizpidea aplikatzen zaie gaztelaniari Estatuko lurralde osoan eta beste hizkuntzei bakoitzari bere erkidego autonomoan, tokian tokiko autonomia estatutuen arabera. Gizabanakoaren eskubideen irizpidea ere presente dago ofizialak
|
bi
hizkuntza dituzten erkidego autonomoetan.
|
2012
|
|
Alde batetik, sarbide aniztasunak albisteetako protagonista izateko aukera berdintasuna zehazten du. Oro har,
|
bi
hizkuntza dituzten herrialdeetan aplikatzen da, bi hizkuntzoi telebistan eskaini beharreko denbora tartea bera izan dadin, adibidez. Irizpide hori hauteskundeez eta genero gaiez informatzeko ere erabili izan da, berdintasunaren hitzez hitzeko aplikazio horrek gizarte aldaketa erraz dezakeelako.
|
2014
|
|
Lortu nuen nirea New Yorken, eta etorri ginenean, Visa España-rekin iskanbila. Kostatu zen, baina euskaldunok
|
bi
hizkuntzatan dugu Visa. Horregatik deitu genion Visa euskalduna.
|
2015
|
|
Bestalde," Gaixoa ni" bestaren bururatzeko ekitaldian euskaraz mintzatzen hastean entzun xistualdiari buruz Asironek deklaratu du: " Garai honetarako Iruñeak berezko
|
bi
hizkuntza dituela ulertzen ez duen pertsona lekuz kanpo dago".
|
2017
|
|
Parentesi artekoa ikusita, igarriko zenioten zerbait gertatzen dela han, nolabaiteko konfliktoa dutela, gurean ere (ipar zein hego) ezaguna dena:
|
bi
hizkuntza dituzte. Konflikto hitza aipatu dut, nahita, eta hemen dator azalpena.
|
|
Alde horretatik, zein jarrera du Udalak eta zeintzuk izango dira jarraibideak ondorengo bi urteetan? Hiritarrek sumatuko dute jauzi nabarmenik. Iruñea jatorrizko
|
bi
hizkuntza dituen hiria da, eta bi hizkuntzak babesteko eta sustatzeko betebeharra du Udalak. Premisa horretatik abiatuta egin behar dugu lan, eta, ildo horretan, gauza ugari egin ditu udalak dagoeneko euskara sustatzeko:
|
|
Lana dela medio, Alemana ikasteari ekin dio; denbora baten buruan ulertzen du aski ongi eta moldatzen da emeki (B). Dagoeneko elebiduna da, baina
|
bi
hizkuntzetan dituen ezagutza eta erabilera desberdinak dira: Frantsesean hiztun osoa da (AB), Alemanan ez (B), aritzen da, baina falta zaio berezko hiztun batek dituen naturaltasuna eta gaitasuna.
|
2020
|
|
Bas Haran Saroko bitxikerietan aurrera, narrazioak seinalatzen du herriak
|
bi
hizkuntza dituela, eginkizun eta jende klase bereziari zuzenduak bat edo bestea:
|
|
I-A hurrenkera ingelesez ere legea da, chit chat, dilly dally eta jingle jangle modukoetan.
|
Bi
hizkuntzek dute baita I O ere: erkatu gure klin klon edo binbili bonbolo euren hip hop, flip flop... eta King Kong ekin.
|
2022
|
|
Klikatu eta webgunera bazoaz, gaztelaniaz agertuko zaizu aurrena. Goian ikusiko duzu beste
|
bi
hizkuntza badituzula aukeran: euskara eta ingelesa.
|
|
Kontuan hartu behar da Iruñerrian
|
bi
hizkuntza ditugula. Erdaraz ere erabiltzen genuen, baina bereziki euskal kutsua izan du.
|
2023
|
|
Beharbada, ez dugu izango gehiengorik araudia aldatzeko, baina, hizkuntza paisaian zentratuz gero, oinarrizko printzipioa berma daiteke: Iruñea
|
bi
hizkuntza dituen hiri bat dela.
|
|
«Dudarik gabe, Iruñeak
|
bi
hizkuntza ditu. Hori ulertu ez duenak ez du ulertu Iruñea zer den».
|
|
Dudarik gabe, Iruñeak
|
bi
hizkuntza ditu. Hori ulertu ez duenak ez du ulertu Iruñea zer den.
|