|
2001
|
|
|
\ Pariseko Ituna (1951). Urte bat lehenago Frantziako Atzerri Arazoetarako ministro Robert Schuman-ek Frantziak eta Alemaniak ikatza eta altzairua elkarrekin ekoizteko premia aldarrikatu zuen,
|
bi
herrialde horien arteko betidaniko lehiaren kalteak baztertzeko xedez. Pariseko Itunean Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Batasuna sortu zen, hau da, Europako eraikuntzaren lehen kimua.
|
|
|
Bi zirkuitu horiek Iparrari x HM ko gordailua eta Hegoari x IM ko gordailua ekartzen dizkiete. Azkenik,
|
bi
herrialde horiek ordainduak dira beren diru propioan,, urrezko arauaren, bigarren puntuaren aplikazioa dela-eta; hirugarren zirkuitu batek lortzen du helburu hori (28 irudia).
|
|
2002
|
|
|
Bi herrialde horietan industria enpleguaren indarrak apartekoa izaten jarraitzen du, mendebaldeko ekonomienbatez bestekoa kontuan izanik (mendebaldeko enplegu osoaren %25 industriaridagokio). Beraz,
|
bi
herrialde horietan zerbitzuen hedapena industriaren oinarriarenfinkatzearekin bat ematen ari dela esan daiteke. Nafarroan ere zerbitzuak dira nagusi, nahiz eta bertan hirugarren sektorearen presentzia erlatiboa beste lurraldeetanbaino apalagoa den.
|
|
|
Araban eta Gipuzkoan ere zerbitzuetako enpleguaren portzentajeak beste bisektoreetakoak baino handiagoak dira, %55 eta %56, hurrenez hurren, Bizkaiarenportzentajea gainditzera iristen ez diren arren.
|
Bi
herrialde horietan industria enpleguaren indarrak apartekoa izaten jarraitzen du, mendebaldeko ekonomienbatez bestekoa kontuan izanik (mendebaldeko enplegu osoaren %25 industriaridagokio). Beraz, bi herrialde horietan zerbitzuen hedapena industriaren oinarriarenfinkatzearekin bat ematen ari dela esan daiteke.
|
|
|
COAG nekazaritza erakundeak salatu du 500.000 litro egunean
|
bi
herrialde horietatik merkeago iristen direla
|
|
2003
|
|
|
Gainera, etiketan agertzen dela adieraztea nahikoa da kontsumitzaileei informazio zuzena bermatzeko; EEk egiaztatzen du.
|
Bi
herrialde horiek Danimarkan, Irlandan, Portugalen, Suedian, Finlandian eta Erresuma Batuan fabrikatutako txokolatea saltzea debekatu ondoren hartu da erabakia. Produktu hori bat dator 1973ko Zuzentarauak ezartzen duen kakao gurinaren gutxieneko edukiarekin, baina beste landare jatorriko koipekiak ditu, guztizko pisuaren %5eraino.
|
|
|
Congo Brazzaville eta aldameneko Gabon oihan ekuatorialean daude planetako lautadako gorilen %80, hau da, 75.000 ale inguru. Hori dela eta,
|
bi
herrialde horiek “espeziearen biziraupenerako funtsezko puntuak” dira, dio Bermejok. Zientzialariek, gainera, txinpantzeak Ebolaren biktimak direla hauteman dute.
|
|
2004
|
|
|
Burugabekeria litzateke planteatze hutsa. Nahi duenak nahi duen eran pentsatuko du
|
bi
herrialde horietan, eta aniztasun horren araberako prentsa hautatuko du norberak. Euskal Herrian ez; hemen, dirudienez, denok berdin pentsatu behar dugu indarrari eta indarkeriari buruz:
|
|
|
Texasko Estatua (Estatu Batuak) eta Columbia britainiarra (Kanada). Erabakia EBko Elikagaien Katearen eta Animalien Ongizatearen Batzordean adostu zen, eta
|
bi
herrialde horietatik hegaztiak inportatzeko debekua kentzen du. Hala ere, eragindako bi eskualdeetatik datozen inportazioen etendurari eusten dio.
|
|
|
Baina, aldi berean, ministroek Europar Batasuneko Gobernuari agindu zioten “ITERerako balizko agertokiek izan zitzaketen finantza ondorioak” aztertzeko, AEBek izan zezaketen aukera zeharka aipatuz. eta Japonia proiektutik kanpo bukatzen direnean. Hori gertatzen bada, Europako Batzordeak eta Frantziak dagoeneko adierazi dute
|
bi
herrialde horien finantza ekarpena beste bazkide batzuekin ordezka daitekeela, hala nola, Indiarekin, Suitzarekin eta Brasilekin, eta Batasuneko kide diren estatuen igoerekin.
|
|
2007
|
|
|
Oraingoz
|
bi
herrialde horietan dauzka lantaldeak Harrabotsek. Araban hari muturrak lotzen ari dira, jendea biltzen, eta Aranzabalen ustez lortuko dute taldea osatzea," euskal Filologia ikasten ari diren ezagunak badauzkagu".
|
|
|
Nolanahi ere, azken
|
bi
herrialde horietan IEP eta IAGEP erakundeen partaidetzen tamainak kitatzen du unibertsitatearen portzentajearen txikitasuna, bi erakunde mota horien partaidetzak batuz gero, AEBn% 14,3 eta Japonian% 11,7 ordezkatzen baitute. Beraz, EAEko eredua oso bitxia da Mendebaldeko berrikuntzasistemen egituren artean.
|
|
|
Hungariaz gain, inbertitzaileek Polonia, Txekiar Errepublika eta, duela gutxi, Bulgaria eta Errumania aukeratzen dituzte.
|
Bi
herrialde horiek interes handia piztu dute aurtengo urtarrilean Europar Batasunean sartu zirenetik. Paris, Milan, Erroma edo Lyon bezalako hiri handiez gain, Espainiako sustatzaileek oporretarako etxebizitzaren alde egiten dute Bretainia frantsesean, Kosta Urdinean edo Itsaso Adriatikoko kostaldean.
|
|
2008
|
|
|
Aldiz, euskaldunok, Ipar Euskal Herrian ez bezala, ez gara gai izan" aitaren etxea defendatzeko", berriro alderdikeria gailendu baitzaigu; emaitzak, Iparraldean eta Nafarroan, onak; EAEn, kaskarrak, EAJrenak barne. Badaukagu zer ikasi
|
bi
herrialde horietan eta are gehiago Quebeceko abertzaleengandik.
|
|
|
Diktaduren garaian sinaturiko Itaipu eta Yacyreta Itunak, Brasil eta Argentinarekin hurrenez hurren, aldarazten saiatuko da Lugo. Gaur egun, Paraguaik
|
bi
herrialde horiei energia hidroelektrikoa" oparitzen" segitzen du, kostu-prezioan, eta gobernu berriaren helburu zehatza izanen da merkatu prezioa lortzea, harreman ekonomikoa orekatu nahian. Aldi berean, Mercosurren (Mercado Comun del Sur) ere, Paraguaik bat eginen du bera bezain txikia den Uruguairekin, bi erraldoiak hertsatzeko eta egun dauden asimetriak gaindituz joateko.
|
|
|
|
Bi
herrialde horietan, hurrenez hurren,% 20 eta% 12 debaluatu dira hango pesoak azken urtean.
|
|
|
Geneva hiritik gertu dago, Suitzaren eta Frantziaren arteko mugan. Hain zuzen ere,
|
bi
herrialde horien arteko muga puntuzko marraz adierazita dago. CERN
|
|
|
X XII). Hala ere, ohargarria da Bizkaiko eta Gipuzkoako informante guztien datuak ez zituela jaso, eta beraz
|
bi
herrialde horiei dagokionez nik jarritakoak baino puntu gehiago egon luketela.
|
|
|
Higiezinen balioen etorkizun zalantzazkoa Higiezinen krisiak eragin berezia izan dezake Espainian eta Estatu Batuetan, analistek diotenez.
|
Bi
herrialde horiek behera egingo dute etxebizitzen eskaria, baina desberdintasunak egongo dira. Ipar Amerikan" subprime" hipoteken ondorioz ez ordaintzeko arrisku handia dago, baina Espainian egoera horrek ez die eragiten Espainiako etxeei.
|
|
|
Afrikako herrialde askotan egoerak hobera egin badu ere, Txina eta Errusian, besteak beste, alderantzizkoa gertatu dela dio txostenak.
|
Bi
herrialde horietan GIB birusaz kutsatutakoak iaz baino gehiago dira. Erresuma Batuan eta Alemanian ere gaixotasuna zabaldu egin dela ohartarazi du agentziak.
|
|
|
Dumako 447 legebiltzarkidek eta Senatuko 130ek Abkhazia eta Hego Osetiaren independentzia aldarrikapenaren alde egin zuten boto, eta kontrako boz bakar bat ere ez zen egon. Aho bateko bozketa horrekin, Errusiako legebiltzarkideek Medvedevi
|
bi
herrialde horien subiranotasuna onets dezan eskatu diote.
|
|
|
Moskuk bere hitza bete duela ziurtatu zuen atzo NATO Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundeko ordezkari Dmitri Rogozinek. Horren esanetan, Abkhazian eta Hego Osetian geratzen diren 7.600 soldadu errusiarrak
|
bi
herrialde horietako agintarien eskariz daude bertan. Errusiak, joan den agorrilaren 26an onartu zuen bi herrialdeen independentzia.EBk, anartean, Georgiara bidaliko dituen 200 behatzaileen buru Hansjorg Haber alemaniarra izendatu zuen atzo.
|
|
|
Premiazko auziei irtenbide emateko gutxieneko adostasun bat agertu badute ere, ez dirudi gauza bera gertatuko denik Abkhaziaren eta Hego Osetiaren statusa erabakitzeko orduan. Izan ere, Nikolai Makarov Errusiako armadako buruzagiak adierazi duenez, Moskuk dagoeneko zabaldu ditu base militarrak
|
bi
herrialde horietan.
|
|
|
Sobiet Batasuneko kide izandako
|
bi
herrialde horien arteko harremanak nabarmen txartu dira iragan abuztuko gatazka armatuaz geroztik. Tbilisik Hego Osetiaren gaineko kontrola eskuratzeko ahalegina egin zuen orduko hartan; baina Errusiak berehala erantzun zuen erasoaldi gogorrarekin, eta Georgia bera ere okupatu zuen.
|
|
|
Azken asteotan okerrera egin dute
|
bi
herrialde horien arteko harremanek. Horren erakusle da, besteak beste, aurreko astelehenean Kaesong gune industrialera sartzeko debekua ezarri izana Piongiangek Hego Koreako langileei.
|
|
|
1867an, Austria Hungariako Inperioa sortu zen; bi ganbera zituen, bata Austrian eta bestea Hungarian, eta errege bakarra.
|
Bi
herrialde horiek 1918an banandu ziren, I. Mundu Gerra amaitu ondoren.
|
|
|
Hiru horiek jarri dituzte Araba, Bizkai eta Gipuzkoako sozietate zergen aurkako orain arteko helegiteak. PSOEk eta PPk euskal zerga sistema zilegi dela defendatu izan dute, baina alderdi horiek Errioxan eta Gaztela Leonen dituzten ordezkariek PPk du agintea
|
bi
herrialde horietan kontrako iritzia dute.
|
|
|
• Egun, Europar Batasuneko jatorrikoak %26, 1 dira, baina 2007ko urtarrilaren 1etik Errumania eta Bulgaria Batasunean sartu direlako:
|
bi
herrialde horien ekarpen zuzena %10, 7 da eta, eta Batasuneko gainerako 25 herrialdeetakoak %15, 5 Europa ez komunitarioaren ekarpena %3, 3ra jaisten da.
|
|
2009
|
|
|
Europar Batasuna bake eremu gisa eratu da: 1870 eta 1940 artean, Alemaniak eta Frantziak hiru gerra izan zituzten, eta egun, inork ez du uste datozen hamarkadetan
|
bi
herrialde horien artean gerrak izango direnik. Zentzu horretan, esan liteke Europar Batasunak arrakasta osoa izan duela eta beraz, jarritako lehen helburuak bete dituela.
|
|
|
Orain arte, 1996 urtean izan zen agerraldirik larriena, 100.000 pertsona inguru infektatu baitziren Nigerian eta beste 50.000 Nigerren. Mugarik Gabeko Medikuak, Haurrentzako Nazio Batuen Funtsa (Unicef) eta OME txertaketa masiboko kanpaina bati ekin diote
|
bi
herrialde horietan, lau milioi dosirekin. Hori larrialdi egoeretarako pilatzen diren munduko erreserben herena da.
|
|
|
OMEko zuzendariaren albokoak azpimarratu zuen kasu gehienak “arinak” direla, baina “arnas gaixotasun larriak izan dira gutxienez bi herrialdetan, Mexikon eta Estatu Batuetan”. Gehitu du orain arte ez dela hauteman
|
bi
herrialde horietara egindako bidaiekin zerikusirik ez duen pertsona transmisiorik. Ikertzaileak ere saiatzen ari dira zehazten zenbateraino egongo diren babestuago birusaren aurka kutsatutako pazienteak eta dagoeneko berreskuratu direnak.
|
|
|
Bigarren tokian Estatu Batuak daude, iaz 58 milioirekin, eta oso gertu Espainia, 57,3 milioirekin. OMTko arduradunak esan zuen
|
bi
herrialde horien artean “berdinketa teknikoa” gertatu dela berriro. Urte honetarako, OMTk urtarrilean ezagutarazi zituen aurreikuspenei eusten die; izan ere, aurreikuspenen arabera, munduko jarduera %2 jaitsi da.
|
|
|
Hungariak eskatu zuen, baina Mendebaldeko herrialdeak ez ezik, Poloniak eta Txekiar Errepublikak ere aurka egin zuten, EBko kide berri guztiak gaizki ez daudela argudiatuta. Atzo,
|
bi
herrialde horietako banku zentralek eta Bulgaria, Errumania eta Eslovakiakoek ziurtatu zuten azkenaldian zabaldutako informazioa engainagarria dela eta herrialde batetik bestera alde handia dagoela.
|
|
|
Letoniari dirua utzi diote Eskandinaviako herrialdeek (1.800 milioi), NDFk (1.700 milioi), Munduko Bankuak (400 milioi) eta Berreraikuntzarako eta Garapenerako Europako Bankuak (500 milioi).
|
Bi
herrialde horien arazo nagusia da ekonomia ongi zihoan urteetan mailegu asko hartu zituztela eurotan interes tasa txikiagoak zituztelako, baina krisia iristean, haien diruek balio galdu dute, eta zorraren zama handitu egin da.
|
|
|
Datorren apirilaren 5era arte Frantzia eta Alemania Schengen eremutik kanpo egongo dira.
|
Bi
herrialde horietako gobernuek behin behineko neurri gisa erabaki dute akordioa bertan behera uztea. Izan ere, datorren apirilaren 3tik 4ra NATO Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundearen 60 urteurrena ospatzeko ekitaldiak dituzte egitekoak Estrasburgon (Frantzia), eta Kehl eta Baden Baden hirietan (Alemania).
|
|
|
Datozen egunetan, ordea, salbuespen egoera egongo da indarrean Frantzian eta Alemanian. Hala, hiritartasun europarra dutenek NAN edo pasaportea erakutsi dute,
|
bi
herrialde horietara bidaiatu nahi badute. EBtik kanpo bizi diren atzerritarrek, berriz, bisa lortu dute aurrez.
|
|
|
Batuta gaude, esan zuen atzo Sarkozyk, Baden Badengo (Alemania) bainuetxean gainontzeko buruzagiekin bildu aurretik, eta Obama alboan zuela.
|
Bi
herrialde horien arteko harremana, izan ere, ez da lehengo bera; nabarmen aldatu da George Bushek Etxe Zuria utzi zuenetik. Orain, aliantzan sinesten dute biek ala biek.
|
|
|
Frantziaren eta Alemaniaren adiskidetzea sinbolizatuz,
|
bi
herrialde horien arteko gatazka sufritu duten hiru hiritan egingo dute atzo hasi eta gaur arte luzatuko den bilera: Estrasburgon (Frantzian), eta Kehl eta Baden Badenen (Alemania).
|
|
|
Nazioartearentzat, baina, Georgiaren menpeko eskualdeak dira oraindik ere.
|
Bi
herrialde horien estatus juridikoa ezin erabakita, Moskuk eta Tbilisik aurrez aurre daude orandik ere. Eta bederatzi hilabete dira bi aldeek su etena sinatu zutela, nahiz eta, Kremlinek bere asmoak indartzeko baino baliatu ez duen barealdia.
|
|
|
Hala, Japoniako eta Hego Koreako gobernuek bat egin dute Washingtonekin.
|
Bi
herrialde horiek Piongiangeko erregimena zigortzeko eskatu diote NBEko Segurtasun Kontseiluari, baina bahimendurik aipatu gabe. Washingtonek, bestetik, hamabi ehiza hegazkin bidali ditu Japoniako Kadena base militarrera.
|
|
|
Ipar Koreak armadako milioi bat soldadu baino gehiago jarri ditu alertan, AEB Ameriketako Estatu Batuek eta Hego Koreak elkarren arteko maniobra militarrak hasi behar dituztelako. Yonhap informazio agentziaren arabera, Piongiangentzat mehatxua da
|
bi
herrialde horiek egin beharrekoa, eta inbasiorako prestakuntza dela dio.
|
|
|
Ez da giro
|
bi
herrialde horien artean. Berdinduta amaitu zuten sailkapen fasea, eta gaur hautsiko dute.
|
|
|
Hala ere, elementu horien presentzia oso lur egokia iruditzen zaigu nazionalismoaren zuhaitza bertan ernatzeko. Are gehiago aztertzen ari garen
|
bi
herrialde horien kasuan, haien gorputz ideologikoa murriztua eta baztertua izan zela kontuan harturik.
|
|
|
Zeregin horretarako, konparazio esparru batez baliatuko gara, eta esparruaren bestaldean memoria jarriko dugu, uste baitugu memoriak funtsezko tokia betetzen duela errepresentazio politikoen unibertsoan. Iraganeko gertaera historiko eta politikoei gorputza eta egiantzekotasuna ematen dien memoria hori hemen aztergai ditugun
|
bi
herrialde horietan gaur egun oso zabalduta dagoen kontakizun gisa aurkeztuko dugu.
|
|
|
Narratibak eta kontakizunak, errealitatea irudikatzeko paradigmak?, gertatzen ari dena kausak legitimatuz eta ondorioak aurreikusiz kontatzeko ahalmena, autoritate kontu bati dagozkio. Aztertzen ari garen
|
bi
herrialde horietan gerraondoan sortu ziren autoritate iturri horiek espazio politiko sozial eta moral guztiz desberdin batzuetatik datoz.
|
|
|
Hortik ere saiakera honi jarri diodan titulua. Tituluan bertan planteatzen den galderari behar bezala erantzuteko, zehatz analizatu ditugu
|
bi
herrialde horiek lortu nahi duten nazio nortasuna eraikitzeko gure iritziz funtsezkoak izan diren elementuak.
|
|
2010
|
|
|
Europako, Espainiako eta Portugalgo agintariek atzo behin eta berriro esan zuten
|
bi
herrialde horien egoerak ez duela zerikusirik Irlandakoarekin, baina ez zituzten merkatuak eta inbertsoreak konbentzitu. Portugal da hurrengo domino pieza.
|
|
|
Horren harira, Vicenç Navarrok azpimarratzen du bai Irlandan eta bai Espainiako Estatuaren kasuan, banku eta eraikuntza sektoreen arteko bat egitea izan direla delako mirariaren motor nagusia. Ez da hori
|
bi
herrialde horiek komun duten ezaugarri bakarra: biek dauzkate EB zerga kargarik baxuenetakoak (eta gastu sozialik baxuena, ondorioz).
|
|
|
Adibidez, interesgarria da haren Historiaren filosofia irakurtzea. Sarreran, eta hau ez da batere inozoa kontuan hartzen badugu 1810 inguruan idatzi zuela, AEBei buruz eta Errusiari buruz hitz egiten duenean, esaten du ezin dugula garatu
|
bi
herrialde horien logika; hurrengo mendea beraiena izango dela. Berak badaki teoria batzuk ezin direla garatu oraindik, beraz oso irekia da horretan.
|
|
|
Kazetariek
|
bi
herrialde horiek defizita are gehiago murriztu duten galdetu diote, eta hark zera erantzun du: Bai, baina ez Portugalek eta Espainiak bakarrik.
|
|
|
Irlandaren ostean, Alemanian, AEBetan, Belgikan eta Norvegian antzeko kasuak argitaratu dira. Azken
|
bi
herrialde horietan, bi apezpikuk dimititu behar izan zuten, pederastia delituetan inplikatuta zirelako.
|
|
|
Ozeano Barearen kasuan dugun lehenengo integrazio ekimena ANZCERTAdeiturikoa da (Australiaren eta Zeelanda Berriaren arteko Harreman EkonomikoHurbilagoetarako Merkataritza Akordioa), Ozeaniako
|
bi
herrialde horiek 1983ansortutakoa, eta 1988an berrikusia izan zena. Horrek 1965ean oso arrakastatsua izanez zen merkataritza libreko beste akordio bat izan zuen aurrekari gisa.
|
|
|
Hala ere, nekazaritzaren aldeko neurri babeszaleak eta salbagoardiako zenbait neurri mantendu egin ziren. Zerbitzuen alorreanere gauzatu zen liberalizazio prozesu bat
|
bi
herrialde horien artean, salbuespenenzerrenda batean zerbitzu estrategikoen zenbait kasu zehaztu egiten baziren ere.
|
|
|
Espainiako eta Portugalgo agintari gorenek datorren hilean eztabaidatuko dute
|
bi
herrialde horien arteko roaming karguak edo telefono deiak kentzeko aukerari buruz. Europako Batzordeak (EB) positiboki baloratzen du ekimen hori, eta 2015 baino lehen Europar Batasuneko (EB) gainerakoetara hedatu nahi du.
|
|
|
Brasil eta Turkiako ordezkariek kontra bozkatu dute, eta Libanokoa abstenitu egin da. Brasil eta Turkia aurka agertzea ulergarria da,
|
bi
herrialde horiek Teheranekin hitzartu baitzuten, joan den maiatzaren 17an, Irango uranioa aberasteko programa bermatzeko akordio bat; hain zuzen ere, Washingtongo gobernuak bultzatutako zigor eskaerak saihesteko asmoz.
|
|
|
Ekimenaren bultzatzailea, baina, Washington bera izan da. Errusiak eta Frantziak berehala adierazi diote babesa, eta Errusiak eta Txinak, geroago;
|
bi
herrialde horiek aski uzkur azaldu izan dira aurretik Iranen aurkako zigorrak ebazteko.
|
|
2011
|
|
|
Iturri diplomatikoen arabera, egitasmo militarrak ahalik eta azkarren zehaztea onartu dute gaur Estatu kide guztiek, nahiz eta Alemaniak eta Turkiak esku hartze bat arbuiatu. Horrela, euren tropek eraso batean parte hartuko ez dutela argi utzi dute
|
bi
herrialde horiek.
|
|
|
Princetongo Unibertsitateak eta Suitzako Teknologia Institutu Federalak egindako azterlan baten arabera, 1990etik 2005era, Malaysian eta Indonesian laborantza horren hedapenaren %55etik %60ra bitartean (munduko bi ekoizle nagusiak, guztizkoaren %80), baso tropikalen kontura egin zen. NBIPk 2007an adierazi zuen landaketa horiek zirela
|
bi
herrialde horietan deforestazioaren arrazoi nagusia. Gainera, arazoa uste baino larriagoa izan liteke.
|
|
2012
|
|
|
Esan daiteke, gainera, EAEko bilakaera positiboaren zati handi bat Gipuzkoako bilakaerari zor zaiola. Are gehiago, euskararen kaleerabileraren bilakaerari erreparatzen badiogu, badirudi zenbaki gorrietan sartu garela tartean Bizkaian eta Araban; gutxixeago egiten baita gaur euskaraz
|
bi
herrialde horietako kaleetan, bost urte lehenago baino.
|
|
2013
|
|
|
Hala ere, Txina eta Errusia bat datoz Koreako nuklearizazioaren arazoaren irtenbidea sei aldeko elkarrizketa berriz abiaraztea dela.
|
Bi
herrialde horiez gain, Ipar Koreak berak, Hego Koreak, AEBek eta Japoniak osatu zuten hori, 2009an Ipar Koreak ez jarraitzea erabaki zuen arte. AEBak, Hego Korea eta Japonia historikoki elkar hartuta egon dira Ipar Korearen aurka.
|
|
|
Alabaina, ekoizleek behin eta berriro salatu dute Argentinatik eta Indonesiatik inportatutako biodieselarekin ezin direla lehiatu. Kanpotik ekarritako biodieselaren %90
|
bi
herrialde horietatik dator. Europako Batasunean, 8,6 milioi tona ekoiztu ziren 2011n, ordukoak dira EBBk emandako azken datuak?, baina produkzio gaitasuna hiru aldiz handiagoa da.
|
|
2014
|
|
|
Atal teknikoena da hori, mantsotasun, lasaitasun eta perfekzio handiena eskatzen duena. Bi erreferenteak, beraz,
|
bi
herrialde horiek direla esan daiteke.
|
|
|
Santosek jakinarazi duenez, gatibuen auzian Kuba eta Norvegia izan dira bitartekari. Hain zuzen,
|
bi
herrialde horiek bake prozesu osoa martxan jartzeko ere bitartekari eta anfitrioi lana egin dute, eta Lucio Arango Marin Ivan Marquez FARCeko negoziatzaileen bozeramaileak hori eskertu zien prozesuaren bigarren urteurrenaren harira egindako agerraldian. Gobernuak eta gerrillak hitzartu dutenez, Gurutze Gorria arduratuko da Alzate jeneralaren eta gainerakoen askapen prozesuaren logistikaz.
|
|
|
Europa bi bloke nagusitan zatituta zegoen 1914an, herrialde neutralez gain. Ipar Euskal Herritik begiratuta, etsai nagusiak Alemania eta Frantzia ziren, baina
|
bi
herrialde horiek bakoitza bloke handi bateko kide eta lider ziren. Frantziaren lagun nagusiak Erresuma Batua eta Errusia ziren, eta Alemaniarenak Austria Hungaria eta Otomandar Inperioa.
|
|
2015
|
|
|
urtera izan den murrizketa osoaren %81 ordezkatzen dute
|
bi
herrialde horiek eurek bakarrik (garapen bidean dauden herrialdeen multzoan).
|
|
|
duen oraingo matrikulatze sistemak
|
bi
herrialde horietan.
|
|
|
Lehenengoa 1951n Alemaniak, Belgikak, Frantziak, Herbehereek, Italiak eta Luxenburgok Parisen sinatu zuten Europako Ikatz eta Altzairuaren Erkidegoa sortzeko. Helburuen artean Frantzia eta Alemania arteko altzairu interesen harmonizazioa bilatzen zen, motibo horrek garrantzia izan zuelako
|
bi
herrialde horien arteko gatazka militarretan. Ondoren, 1957an, Europako Energia Atomikoaren Erkidegoa eta Europako Ekonomia Erkidegoa (EEE) sortzeko itunak sinatu ziren Erroman lehen aipaturiko sei herrialdeen artean.
|
|
|
Sumak Kawsayeta Suma Qamañaez dira soilik geratu eztabaida teorikoan, baizik eta jarduera eta ekintza politikoan eragin zuzena izan dute, espresuki Bolivian eta Ekuadorren. Aipatu beharra dago
|
bi
herrialde horietako prozesu konstituziogileetan proposamen garrantzitsuenetakoak izan zirela eta geroago aprobatutako konstituzio berrietan onartuak izan direla. Horrek esan nahi du isla legala izan dutela, bai konstituzioetan baita beste motatako legeetan ere.
|
|
|
Begirada kontu txiki batean jarri dugu; zabaldu ahala, berriz, ziurrenik ikusiko dugu
|
bi
herrialde horiek hainbat kontutan dituztela bai berdintasunak, bai desberdintasunak. Alde horretatik, izendatze praktikak euskal diferentzia eraikitzeko bide ugarien katalogoan sar ditzakegun jarduerak dira, beste kasu askotan bezala berreskuratze gisa kontatu eta legitimatu diren jarduerak.2 Berreskurapena izan ala ez, agerikoa da egitura onomastiko orokorretik bereizte bat gertatu dela, are gehiago, bereizte modu horren inguruan sortu dela" komunitate onomastiko berezi bat".
|
|
|
Zonbait aste lehenago aipatua ginuen Lituania, iragan Urtatsez bere dirutzat euroa hartua duena.
|
Bi
herrialde horien artean da Letonia eta aldi huntan Letonia horri emanen diogu beraz behako bat...
|
|
|
Egia erran, Estoniaz idatzi ditugun gauza frango berdin berdina erran ditazke Letoniarentzat.
|
Bi
herrialde horiek asko gisetarat badute elgarren eite handia, salbu mintzairak arras desberdinak dituztela. Letonia ere kasik dena xabal xabala da, Baltiko itsasoaren hegian.
|
|
2016
|
|
|
Esaterako: Poloniakoa eta Sri Lankakoa, Irlandakoa eta Boli Kostakoa, Herbehereetakoa eta Luxenburgokoa, Esloveniakoa eta Eslovakiakoa, Bahraingoa eta Qatarkoa edota Australiakoa eta Zeelanda Berrikoa.Ozeaniako
|
bi
herrialde horien kasua oso nabarmena da, gainera. Australiako eta Zeelanda Berriko banderen antzekotasuna hain da handia, bereizten oso zailak direla urrunetik begiratzean; ondorioz, errakuntzak izan dira maiz.
|
|
|
Joera hori bereziki garrantzitsua izan zen Gipuzkoan eta Bizkaian. Penintsula erdialdetik eta hegoaldetik jende ugari etorri zen
|
bi
herrialde horietara, eta biztanleria nabarmen handitu zen. Industria modernizatu eta dibertsifikatu egin zen.
|
|
|
Gai bereko hamaika antzerki aurkitu ditugu. Honek frogatzen du hurbiltasun kulturala dagoela
|
bi
herrialde horien artean. Behin baino gehiagotan eman ziren antzerki berak, Patri Urkizuren zerrendak erakusten digun bezala.
|
|
|
Gaia arakatu, eta erabaki duzu adieraztea noiz arte iraungo duen oraingo matrikulatze sistemak
|
bi
herrialde horietan.
|
|
2017
|
|
|
Tunisiatik Egiptora egin zuen salto iraultzak, eta
|
bi
herrialde horiek bi eredu kontrajarri islatzen dituztela azaltzen du Irazabalek: –Egipton egun batetik bestera, eta ia konturatu gabe, beste erregimen militar batera itzuli ziren, aurrekoa baino askoz krudelagoa?.
|
|
|
Funtsezkoak izan dira polarizazioa, oposizio erradikala eta mobilizazioa, horien ondorioz igo baita sindikatu afiliazioaren tasa %25era: Europako iparraldeko herrialdeetakoa baino askoz txikiagoa da tasa hori, baina Frantziako eta Espainiakoa baino askoz handiagoa,
|
bi
herrialde horietan %10 ingurukoa baita.
|
|
|
Bizkaian eta Araban egoera askoz eskasagoa da. Hedabideen portzentajea hiztunen eta abertzaleen ehunekoekin alderatzen ditugunean desberdintasuna nabaria da,
|
bi
herrialde horietan 10.000 biztanle baino gehiago baitaude hedabide bakoitzeko.
|
|
|
Erakusketa horrek formatu ttipiko obrak ditu zabaltzen," diorama" gisa aurkezturik, kartoin birziklatuetan moldatuak.
|
Bi
herrialde horietan, Palestinan eta Euskal Herrian," artzaingoa asko aldatu da azken hamarkada hauetan" dio Zoek eta erakusketa horrek aldaketa horien lekuko izan nahi du. Zoe Bray, margolaria izateaz gain, antropologo ere da.
|
|
2018
|
|
|
Txinan eta Indian. Zoritxarrez, munduko populazioaren ia erdia
|
bi
herrialde horietan kontzentratzen da.)
|
|
|
Araba bezala, Nafarroa Garaia altxatuen alde agertu zen, eta haien boluntarioek Bizkaiaren zein Gipuzkoaren aurka jo zuten. Gerraren ondoren, Nafarroaren Hitzarmena eta Arabako Kontzertua mantendu baziren ere, beste
|
bi
herrialde horiek traidoretzat hartu eta pribilegio horiek kendu egin zizkieten. Azken urte horietan, euskal herrialde horien artean ziren aldea areagotu egin zen.
|
|
|
Beren harkaitzetan txertaturik, Flororen erran bitxiaren arabera, euskal herritarrek uste zuten osoki haien parte bat zirela. Ez zuten pentsatzen ahal, mendi baten iparraldean edo hegoaldean bizitzea aski zela politikoki bereizteko ibarretako gurutzeetan elkar ukitzen eta nahasten diren populuak, 26
|
Bi
herrialde horiek hasiera batean Iberia zuten izena. haien ber jatorriaren, ber mintzairaren, ber ohiduren eta ber legeen nortasun perfektua kontuan hartu gabe. Printzipio horretan eta zuzenbide historikoan bermaturik, menturaz, egun batez, euskaldunak saiatuko dira berreskuratzera lehen gozatzen zuten batasun nazionala.
|
|
2019
|
|
|
hamarretik zortzi dira haietatik joandakoak. Biztanletan ere
|
bi
herrialde horiek dira gehien populatuak, baina berez duten pisua baino handiagoa da azokako bisitarien artekoa. Gainerakoek galdu egiten dute proportzioan:
|
|
2020
|
|
|
Hala ere, Japoniako eta Hego Koreako aretoetan estreinatuko dute. «Ikusmin handia dago
|
bi
herrialde horietan; filmaren zaleen fenomenoa asko zabaldu da».
|
|
|
AEBen eta Txinaren arteko akordioa txalotu du Eusko Jaurlaritzak. Arantxa Tapia Ekonomiaren Garapenerako sailburuak azpimarratu du «nazioarteko ziurgabetasuna murrizteko» balioko duela,
|
bi
herrialde horien hazkundean lagunduko duela eta hori, halaber, «Europa eta Euskadirentzat» onuragarria izan daitekeela.
|
|
|
Deskarbonizazioaren bidean, ibilgailuentzako erregai gisa hidrogenoa erabiltzearen apustua gero eta indar gehiago hartzen ari da Europako zenbait herrialdetan, hala nola Alemanian eta Herbehereetan. Eta hain zuzen,
|
bi
herrialde horietarako autobusak egingo ditu Solarisek, CAF taldearen autobusen alorrak. Orotara 25 milioi euroren zenbatekora iristen dira Beasaingo konpainiak gaur jakinarazi dituen kontratuak.
|
|
|
Gai hori ere mahai gainean izango zuten atzo Errusiako eta Turkiako negoziatzaileek, Moskun bildu baitziren gatazkak azkenaldian
|
bi
herrialde horien artean eragin duen borroka egoeraz aritzeko. Izan ere, Turkia eragile handia da Siriako gerran, Al Assaden gobernuaren aurka 2012an altxatu ziren matxinoak —islamistak— babesten ari delako.
|
|
2021
|
|
|
Ameriketan, alde handia dago Ipar Amerikaren (AEB eta Kanada) eta kontinenteko gainerako herrialdeen artean (ibid.).
|
Bi
herrialde horietan, ia jatorrizko mintzaira guztiak desagertzeko zorian daude edo azken hiztunak baino ez dira gelditzen. Aldiz, kontinenteko gainerako herrialdeetan egoerak askotarikoak dira, eta milioika hiztun dituzten hizkuntzak aurki genitzake (hala nola, kitxua edo guaraniera), edo komunitate txikietako hizkuntzak izanagatik transmisioan etenik izan ez dutenak (Amazonian).
|
|
|
Tasa horren apaltzea nabaria da ekain hasieratik, bereziki Bizkaian eta Gipuzkoan.
|
Bi
herrialde horietan, intzidentzia tasa metatua 200dik gorakoa zen ekainaren 1ean: zehazki, Bizkaian 228koa zen orduan, eta Gipuzkoan, 213koa.
|
|
|
«Balio demokratikoak eta hedabide independenteak» sustatzea. Praktikan, horrek suposatzen du Hungariarekin eta Poloniarekin talka egitea, baina AEBek
|
bi
herrialde horiei begira dituzten interesek puntu mugatu baterainoko gatazka aurreikusten dute. Izan ere, bi estatuak Washington Brusela aliantza mantentzearen aldeko taldean daude EB barneko eztabaidan, estrategikoki NATO indartsu bat komeni zaielako Errusiaren aurka.
|
|
|
Eta horietatik bi herenak —ia 800.000 heriotza— AEBetan eta Brasilen zenbatu dituzte. Harrigarriak dira
|
bi
herrialde horien datuak, AEBetakoak batez ere (528.000 heriotza): mundu osoan COVID hildakoen %20 ziren estatubatuarrak.
|
|
|
Izan ere, diru hori jasotzeko, talde komunitarioak ezinbesteko baldintza bihurtu zuen zuzenbide estatua errespetatzea. Poloniari eta Hungariari begirako erabakia izan zen, Europako Batzordeak
|
bi
herrialde horiekin baititu desadostasunik handienak arlo horretan. Varsoviak eta Budapestek neurri horren kontrako helegiteak aurkeztu zituzten urte hasieran, eta Europako Justizia Auzitegiak iragan astean aztertu zituen, oraindik erabakirik eman gabe.
|
|
|
Hain justu, egoera baliatu izana egotzi diete Mendebaldeko gobernuek
|
bi
herrialde horiei. Txertoarekin lan diplomatikoa egitea «denek» egiten duten zerbait dela dio Riosek, ordea.
|
|
|
«Krimenik lazgarrienez ari gara, eta uste dugu ezin dela egon immunitaterik». Aintzat hartu behar da Erresuma Batuko Gobernuaren gertuko aliatuak direla
|
bi
herrialde horiek. Arabiar Emirerri Batuak Manchester City futbol taldearen jabe dira, eta hilaren hasieran Newcastle futbol taldea erosi zuen Saudi Arabiako Estatuak kontrolatzen duen inbertsio funts batek, 355 milioi euro ingururen truke.
|
|
|
Nafarroako Foru Aldundiak ere 1967an Vianako Printzearen erakundearen barruan sortu zuen Seccion de Fomento del Vascuence.
|
Bi
herrialde horietan Foru erakundeen mantentzeak ahalbidetu zuen arlo askotan politika propioak garatzea, tartean, euskararen inguruan.
|
|
2022
|
|
|
Frantziak eta Alemaniak, baina, negoziaziorako beste esparru bat bultzatu dute alboko bidetik, eta lortu dute Errusiako eta Ukrainako ordezkaritza bana elkartzeko baldintzak sortzea. Bihar bilduko dira Parisen;
|
bi
herrialde horiek, Frantziarekin eta Alemaniarekin batera osatzen duten Normandiako laukoaren foroan. Ez dira agintari nagusiak elkartuko, baizik eta horien hurbileko aholkulariak.
|
|
|
Sailburuaren hitzetan, Errusiako armadak Ukrainaren aurka hasitako erasoarekin,
|
bi
herrialde horien arteko gatazka «gerra bihurtu da jada». «Pandemia gure ehun ekonomikoari lasaitasun apur bat ematen ari zen honetan, albiste honek bete betean eragiten dio», esan du Gasteizko legebiltzarraren atarian egin dituen adierazpenetan.
|
|
|
Iragan urtarrilean, NATOko idazkari nagusi Jens Stoltenbergek adierazi zuen Europa iparraldeko
|
bi
herrialde horiek «azkar» onartuko lituzketela aliantza militarrean, sartzea erabakiko balute.
|
|
|
Indiak eta Hegoafrikak 2020an aurkeztu zuten txertoen patenteak behin behinean indargabetzeko proposamena MMEn, pandemiaren hasierako hilabeteetan, baina zenbait herrialdek blokeatu egin dute horretarako bidea; besteak beste, Suitzak eta Erresuma Batuak. Enpresa farmazeutikoek pisu handia dute
|
bi
herrialde horien ekonomietan.
|
|
|
Errusiak Ukrainako inbasioa hasi zuen egunetik bertatik ia ia, Finlandian eta Suedian eztabaidatzen ari dira NATO Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundeko kide bihurtu ala ez. Mendebaldeko aliantza militarrak esana du «erraz» sartuko liratekeela, eta, horren guztiaren ondorioz, Dmitri Medvedev Errusiako Segurtasun Kontseiluko presidenteordeak ohartarazi du Baltikoko herrialdeen inguruan arma nuklearrak hedatuko dituztela
|
bi
herrialde horiek aliantzako kide bihurtuz gero. «Orduan litzateke hitz egin arma nuklearrik gabeko Baltikoaz.
|