|
2005
|
|
|
Ingurumenarekin bezala hegaztiekin gertatuko dena ezin asmatu, baina bitartean autodefentsa antolatu dezakegu. Gizabanakoak kontzientzia ekologikoa izugarri haztea lortu da azken
|
bi
hamarkadetan eta horren eraginez hurrengo hamarkadetan ekonomian eragina izango duelakoan gaude, hau da, gizakiaren ohitura aldaketek ekonomiaren aldaketa eragin dezakete eta berrogeita hamar ehun urtera egun baino kalte txikiagoa egingo diogu ingurumenari. Baina bidean hainbat espezie eta hainbat ekosistema galduko dira, itsasertz desagertuko dira eta sarraski naturalen ondorioz milioika pertsona hilko da.
|
|
|
Ikertzaileek aipatzen dute «behe eta bentromedia ildaskatuaren aurrealdeko aktibazioaren murrizketa», eta alderantziz lotzen da mendekotasunaren grabitatearekin. Mendekotasun bat arakatzen Azken
|
bi
hamarkadetan eta, bereziki, «garunaren hamarkada» deritzonean, nazioartean ahalegin handia egin den arren, laurogeita hamarreko hamarkadan gutxi dakigu mendekotasunen izaera biologikoari buruz. Faktore biopsikikoak, familiakoak, sozialak eta ingurumenekoak gaixotasun horien jatorritzat hartzen dira, eta biogenetikaren ikuspegitik gehien aztertutako mendekotasuna drogazaletasuna da.
|
|
2008
|
|
|
|
Bi
hamarkada eta gero, Bizkaiko talde bat ariko da maila gorenean. Zuazo Barakaldok aurreko sasoian lortu zuen balentria, eta onenekin lehiatzeko aukera izango du.
|
|
2010
|
|
|
1982 urtean filialek ekoitzitakoakmunduko produktuaren% 5 gainditzen zuen, eta hogeita bost urte geroago% 11ekoiztera iritsi ziren. Beraz,
|
bi
hamarkada eta erdian soilik nazioz haragoko produktuak munduko BPGri egindako ekarpena bikoiztu egin da aise. Eta horrek ezinhobeto erakusten du produkzioaren internazionalizazioaren gaur egungo dinamikabizkorra.
|
|
|
Gizateria gaur egun eta gutxi gorabehera azken
|
bi
hamarkada eta erdi hauetan izugarrizko abiaduran ari da erabiltzen naturaren baliabideak, naturaren sistemak berak ordezkatu ditzakeena baino askoz azkarrago. Nazio Batuek Milurtekoko Ekosistemen Ebaluazioari buruz egindako txostenaren arabera (Millennium Ecosystem Assessment, 2005), aztertutako ekosistemetako zerbitzuen %60 hondatzen ari da edo modu jasanezinean erabiltzen da.
|
|
2011
|
|
|
Bere gainetik zeudenek ez zuten inoiz onartu haren ikerketaren ebidentzia zientifikoa, gaixotasunak aireko miasmen bidez kutsatzen zirela uste baitzuten. Semmelweisek ezarritako eskuen higienea galarazten eta saboteatzen jardun ziren haren lankideak, baina,
|
bi
hamarkada eta gero, Pasteur, Koch eta Listerren teoria mikrobiologikoek mediku hungariarraren lana balio zientifiko handikoa zela berretsi zuten.Semmelweisen aurkikuntzak mende eta erdi bete duen arren, ospitale infekzioen prebentzioan ezinbestekoa izaten jarraitzen du eskuen higieneak. Semmelweis, berriz, infekzio nosokomialen kontrolaren aita?
|
|
|
" Zergatik Yoyesek, utzi arte ETAren zuzendaritzan egondako emakume bakarrak," jeneralen arteko kontu garbiketa gisa" merezi izan zuen hiltzea, eta ez ordea beste hainbeste gizonezkok bizimodu zibilera itzultzeko ETA utzia zutelarik? Galdera horren erantzunean dago gordeta azken
|
bi
hamarkadetako ETAren noraeza eta hondamen politikoa". 92
|
|
2017
|
|
|
taldeen bueltan baina taldeetan sartu gabe, kanpoan gelditu diren artistak; Ipar Euskal Herrian egin den arte oraindik ere ezezaguna; gainditu ez den goi artea eta behe artea bereizteko sailkapen konbentzionala; besteek baino garrantzi handiagoa izan duenez jarrera objektualak, artearen ikerketak bazter utzi dituen bestelako jarrerak; makina bat izan arren, haien arrastorik ia batere geratu ez den emakumezko artistak; eta euskara bera, zeina «baztertzeko joera sumatu da XX. mende osoan» (230 or.). Diot, beste aukera bat izan zitekeela gure historiak baztertutako horiek hemen liburuaren gorputz nagusian integratzea, apendize gisa beste behin bazterketa jasan behar izan gabe. Eta, bainak aletzen hasita, euskal arteak ezagutu dituen bi garai gorenak, XX. mendearen hasierako
|
bi
hamarkadak eta 60koa, zabal jorratzen dira bertan, akaso 30eko hamarkada azkarregi haizeztatzen den bitartean (Peio Agirreren Modernitate bakan bat. –Arte berria?
|
|
|
Arlo soziopolitikoan, hazkundearen onurak hobeto banatzea, garapen inklusiboko politikak sustatzea eta pertsonen ongizateari, osasunari, saneamenduari eta gatazken eta hondamendi naturalen babesari dagokionez pertsonen ongizateari laguntzeko neurriak bultzatzea da helburua. Eta, hain zuzen ere, Munduko Bankuak 2016ko urrian argitaratutako ‘Pobreziari eta oparotasun partekatuari buruzko txostenaren’ arabera, zifrek erakusten dute munduko muturreko pobrezia 1.100 milioi jaitsi dela azken
|
bi
hamarkadetan eta erdietan. Baina aldaketa indibiduala eta pertsonala egin nahi denean, eta ez soilik erantzukizuna gobernuen esku uzteaz, urratsak konplexuagoak dira eta ausardia, zailtasunak gainditu eta paradigma aldaketa mentala egin behar dute.
|
|
2019
|
|
|
Bistan da, hizkuntza biziberritzea bigarren mailan utzirik, dinamika horiek arma gisa erabili izan direla alderdi politikoen arteko lehian, batez ere XX. mendeko azken
|
bi
hamarkadetan eta XXI. mendeko lehenengoan. Gaur egun, ordea, gero eta ohikoagoa da herri mugimenduak eta erakunde publikoek elkarlanean jardutea euskararen alde.1 Alegia, euskalgintza soziala eta euskalgintza instituzionala eskutik joatea.
|
|
2020
|
|
|
1 Baby boom eko belaunaldiek 65 urteko atalasea gaindituko dute datozen
|
bi
hamarkadetan eta belaunaldi gazteagoen berezko presentzia askoz txikiagoa da egun. Hau da, indar exogenorik gabe, zahartze maila izugarria izango da. Dagoeneko, Espainiar estatutik kanpo jaiotako biztanleriari esker zahartze tasa 1,3 puntu apalagoa da (eta estatutik kanpo jaiotako biztanleria horren artean zahartze tasa %2, 4koa da bakarrik).
|
|
|
Etxeko lanari eta zaintzari dagokienez, 1993an emakumeek 4 ordu eta 43 minutu, eta gizonek ordu 1 eta 15 minutu eskaintzen zieten.
|
Bi
hamarkada eta gero, emakumeek: 3 ordu eta 44 minutu, eta gizonek:
|
|
2021
|
|
|
" Ondorioz zioen Terrayk duela
|
bi
hamarkada eta geroztik gauzak ez dira zuzendu beren jarduera deslokalizatzeko aukerarik ez duten enpresek legez kanpoko lana erabiltzen dute kanpora deslokalizatuko balute bezala, horra zer den delocalisation sur place. Hein batean barruko deslokalizazioak are abantaila handiagoak ematen dizkio ugazabari atzerrira deslokalizatzeak baino, zeren eta azken honekin badauzkazu batetik epe arazoak (gehi kanpoan ekoiztutakoa hona ekartzearenak) eta bestetik zenbait teknikari edo arduradun bidali behar dituzu atzerrira, gastu gehiago".
|
|
2022
|
|
|
Urtebete geroago, GEOen baliokide den Esku hartze Unitate Berezian (UEI) sartu zen.
|
Bi
hamarkada eta erdi hauetan, besteak beste, ETAren aurkako operazioetan parte hartu zuen.
|
|
|
Azken aukera bezala, udala Gipuzkoako aurrezki kutxaren babesa lortzen saiatu zen, baina ez zuen lortu, erakunde horren arabera Eibarko jende aberatsak dirua bankuan gordeta zuelako eta, beraien ustez ere, etorkizuna ez zegoelako eskopetetan, garatu ziren bestelako industria batzuetan baizik. Azken bide hau izan zen azkenean ekoizle gehienek jarraituko zutena hurrengo
|
bi
hamarkadetan eta eskopeten lantegiaren proiektua bertan behera geratu zen.
|
|
2023
|
|
|
Euskal Herri mailan ere egoera ez da xamurra: kontsumitzen dugunaren %10a baino ez da bertan ekoizten, baserrien %70a galdu da azken
|
bi
hamarkadetan eta, adibidez, Nafarroan ekoizten denaren %99a esportatu egiten da, kontsumitzen ditugun produktuek platerera heldu aurretik 2500 eta 4000 kilometro artean egiten dituzten bitartean.
|