|
2002
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko, Nafarroa Garaiko eta Ipar Euskal Herrikoerakunde publikoek bi arazo nagusi izaten dituzte elkarrekin harreman juridikoakformalizatzeko orduan. Arazoetako bat
|
bi
estatuen arteko mugak dakar, hots, Hegoeta Ipar Euskal Herrien arteko lankidetza hitzarmen guztiak, estatuen arteko mugagainditzen dutenez gero, Nazioarteko Zuzenbide Publikoak arautzen ditu. Bigarrenarazoa, bestalde, parte hartzen duten subjektuetan datza:
|
|
|
Bestalde, euskal azpiegitura sarearen konfigurazioa modu esanguratsuanbaldintzatu duen faktore bat
|
bi
estatuen arteko muga izan da; garraio azpiegitureidagokienez, herrialdea bi errealitatetan banatu izan duena, eta oraindik ere banatzenduena. XIX. mendeaz geroztik, merkatu, nazionalen?
|
|
2007
|
|
|
Aipatu desertuaz gain aniztasuna dauka lurralde horrek, badira eskualde hezeagoak eta itsas bazterrean klima atsegina daukate. Wayuutarrek
|
bi
estaturen arteko mugaren gainean bizitzeari ere atera diote etekina, kontrabandoa tarteko. 350.000 herritar dituen herri mugalari honetatik 150.000 bizi dira Kolonbiako partean.
|
|
2008
|
|
|
Leinu horretako biztanleak Pakistan eta Afganistanen arteko mugan bizi dira, eta azken hamarkadetan, mendebaldeko komunikabideetan ezagun egin dira talibanekin lotuak izan direlako maiz. Hain zuzen ere,
|
bi
estatuen arteko muga hau talibanen jatorritzat jotzen dute iturri militarrek.
|
|
|
Nolanahi ere,
|
bi
estatuen arteko muga eskualdea auzi arantzatsua da Erresuma Batuak 1893an nazioarteko pasabidea irudikatu zuenetik. Pastun etniako herritarrak biltzen dira mugaren alde banatan, eta askok onartu ez duten banaketatik haratago sendi arteko lotura estuak garatu dituzte.
|
|
2009
|
|
|
Hori dela eta, bidelapurraren desideologizazioak, azkenean, kalterik egiten ez duen izaki bat da bidelapurra, eduki ideologiko zehatzik gabea?, hala nola, geroago, errefuxiatu politikoarenak berarenak ere, kontzientzia nazionalean eragina izateko ahalmena kentzen die mitoei. Bururatu ere ez bidelapurrak
|
bi
estatuen arteko mugaren artifizaltasuna agerian jar lezaketen eragiletzat hartzerik!
|
|
2010
|
|
|
Hizkuntza ez da grabitate legearen antzera iker daitekeen zerbait, fenomeno politikoa da. Bi dialekto hizkuntza bera diren edo ez, ez da afera zientifikoa, geografo bati
|
bi
estaturen arteko mugak nondik pasa behar duen galdetzea bezalakoa da hori. Valentziera hizkuntza al da?
|
|
|
876. Frantsesen kontrakoa izanik, Hegoaldeko euskaldunak Iparraldekoen aurka geratu ziren, gainerako espainolekin baturik. Euskaldunek, naziotasun frantsesarekin eta espainolarekin identifikatu ahala,
|
bi
estatuen arteko muga finkatzen zuten Iparraldeko eta Hegoaldeko kultura urrunduz eta berezirik.
|
|
2011
|
|
|
Irtenbide bat, pasaporteak faltsifikatzea zen. Bestea" turista" lortzea eta azkenik eta gehienak egin zutena, pasaporterik gabe
|
bi
estatutako mugak gainditzea. Bidasoa zeharkatuz, Frantzian lana bazuten.
|
|
2012
|
|
|
Euskarazko Komunikazio Egitura euskararen herria islatzen duten hedabideek osatzen dute. Beraz, Euskarazko Komunikazio Egiturak
|
bi
estaturen muga administratiboak gainditzen ditu. Aldi berean, euskarazko hedabideen komunikazio jardunak sortzen duen espazio publikoari Euskarazko Komunikazio Esparrua esaten zaio.
|
|
2014
|
|
|
3) Hamar urte geroago plebiszitua (egunerokoa) metafora bezala. 4) Plebiszitua
|
bi
Estaturen arteko muga arazoak konpontzeko baliabide pragmatiko egokiena.
|
|
|
–Frantziak aspaldidanik hainbat gerra egin diola Alemaniari, eta oraingo gerra hau bera, Inperatoreak aitzakia hutsal bategatik deklaratua, herriak aspaldian irrikatzen zuela1116, eta saihestezina zela luzarora1117 Gerora ere Frantziak Alemaniari gerra egin nahiarekin kontatu behar dela, eta horregatik frontera seguruak tinkotu beharra dagoela, eta hori
|
bi
Estatuen arteko muga Vosgoetan ezarriz bakarrik lortzen dela. Nagusiki hau da arrazoia, esamolde ezberdinetan errepikatzen dena.
|
|
2017
|
|
|
Hauxe da Danimarka eta Alemaniaren artean dagoen Schleswig eskualdearen kasua.
|
Bi
estatuen arteko muga tokiz aldatu egin da une desberdinetan. Ondorioz, Danimarkako lurraldean Alemanez mintzo den gutxiengo bat gelditu da eta, alderantziz, Alemania barnean Danieraz egiten duen jendea.
|
|
|
Gaia beraz honako hau du: nola" Hamalaueko" gerlak edo" Gerla Handiak" euskaldunak edeiten dituzten
|
bi
Estatuen arteko muga politiko administratiboa zinez sakondu zuen. Hortako bi euskal kazeta erkatzen ditu, batak eta besteak beren artikuluetan, gerlaz eta euskaldun gerlariez erraten dituzten iritzi ezberdinak konparatuz.
|
|
2018
|
|
|
" Mugaz gaindiko" harremanak deitzen diren horiek nahiko ohikoak dira
|
bi
estaturen arteko mugaren alde batean eta bestean bizi direnen artean, are gehiago Europako Batasunean.363 Euskal Herriaren barneko harremanak ezin dira" mugaz gaindiko" harreman mota horietan sartu, hala aurkezten badira ere. Harreman horiek indartsuak dira herri bakarra dagoelako" mugaren" bi aldeetan; haatik, beti aurkeztuz Europako Batasuneko estatuen arteko harreman modura, estatu horietako muga inguruetako kideen hurbiltze modura, orduan" mugaz gaindiko" diskurtsoak iraunarazten du Euskal Herriaren zatiketa, onartzen baititu Europako estatuen mugak eta muga haien" naturaltasuna".
|
|
2019
|
|
|
621 Aipatu dudanez, Frantziako euskaltzainak Akademiaren zereginetara erakartzeko saioa huts egiten ari zen. Donostiara joateko
|
bi
estatuen arteko muga zeharkatzea nekeza bazen, are gehiago Bilboraino iristea.
|
|
2020
|
|
|
Hitzarmenaren arabera, Frantziako eta Nafarroako erregeak Espainiako erregearen eskuetan utzi zuen Nafarroa Garaia, eta Kataluniako iparraldea (Roselló, Cerdanya) Frantziako estatuaren barruan geratu zen. Hala,
|
bi
estatuen arteko muga politikoa eta administratiboa adostu zuten. Nolanahi ere, muga markatu gabe utzi zuten, harik eta, ia berrehun urte geroago, 1856ko Baionako Hitzarmenaren bidez 272 mugarri jarri zituzten arte.
|
|
2021
|
|
|
Zubernoako nasa izen bereko monasterioa desegitearekin batera galdu zen, Frantziako Iraultzaren ondoren. Handik gutxira, 1856an, Espainiak eta Frantziak Baionako Tratatua sinatu zuten, eta horren arabera Bidasoaren erdian finkatuta gelditu zen
|
bi
estatuen arteko muga. Hondarribiak itsasadar osoaren gainean zuen jabetza desagertuta, Elorregiko nasa desegitea beste aukerarik ez zuen izan; hori bai, Frantziako Gobernuak kalte ordain mardulak ordainduta.
|
|
|
Biharamunean, Medicisek higanotak bota zituen estatu kontseilutik, papistez ordeztuz, bertzeak bertze, Pierre de Lancre demonologoa. Orduan bukatu zuen sorgin ehiza,
|
bi
estatuen arteko muga zedarritu eta gero, eta predikariak bidali zituzten, preseski, «bakea ezartzeko».
|
|
|
Iragan asteartetik larrialdi egoeran da Polonia, hainbat migratzaile mugan elkartu baitira EB Europako Batasunean sartzeko. Ekialde Hurbileko bidaia agentzien laguntzarekin, turista bisei esker iristen dira Bielorrusiara, eta, Europako Batzordearen ustetan, Minskek laguntza ematen die
|
bi
estatuen arteko mugara ailegatzeko; beste modu batera esanda, Lukaxenko migratzaileak baliatzen ari dela talde komunitarioa ezegonkortzeko.
|
|
|
EH Bildu eta EH Bairen arabera, «erabakia Frantziako Barne Ministerioarekin eta Espainiako Gobernuak Nafarroan eta Euskal Autonomia Erkidegoan dituen ordezkariekin hitzartuta izan da» eta «ez da lehenbiziko aldia»: «orain dela hilabete batzuk
|
bi
estatuek mugak itxi zizkiguten Covid pandemia dela eta, baita G7ren karietara ere, euskal herritarrei kalte ugari pairatuz».
|
|
2022
|
|
|
Duela urtebete inguru, larrialdi egoeran egon zen Polonia, hainbat migratzaile mugan elkartu baitziren Europako Batasunean sartzeko. Ekialde Hurbileko bidaia agentzien laguntzarekin, turista bisak jasota iristen ziren Bielorrusiara, eta, Europako Batzordearen ustetan, Minskek laguntza eman zien
|
bi
estatuen arteko mugara ailegatzeko.
|
|
|
Euskararen herria gara, haren nazioartekotasunaren katalizatzaile txikiak. Eta euskararen herria
|
bi
estaturen arteko mugaz gaindiko lurraldean bizi da. Mugaz gaindiko lurraldea da Garabide ere, eta hori tresnekin mamitu behar genuke.
|
|
|
Karlistek nolako harremanak lotu zituzten iparraldean? Gai horren ikertzean, bi joera kontrajarriak ikusten ditut, eta ondorioz galdera bat datorkit gogora: Batetik, Frantziako gobernua liberalen aldekoa zen Bestetik, karlista batzuek
|
bi
Estatuen arteko muga maiz gainditzen zuten, alde batera nola bestera, gerlarako behar zituzten hornidurak iparraldetik biltzen ere brauki.
|
|
|
Gaia beraz honako hau du: nola" Hamalaueko" gerlak edo" Gerla Handiak" euskaldunak edeiten dituzten
|
bi
Estatuen arteko muga politiko administratiboa zinez sakondu zuen. Hortako bi euskal kazeta erkatzen ditu, batak eta besteak beren artikuluetan, gerlaz eta euskaldun gerlariez erraten dituzten iritzi ezberdinak konparatuz.
|
|
2023
|
|
|
Eta ni medikuarengana joan eta gaueroko amesgaiztoa azaltzen saia  tzen nintzen ahal nuen hobekien. Eta esaten nion, mediku jauna abere kamioi batean goseak eta egarriak akabatzen eraman naute atzerrira, eta gero
|
bi
estaturen arteko muga egiten zuen erreka bazter batean utzi gaituzte adiskide bat eta biok gauaren erdian, noraezean. Eta mediku jaunak sinesgogortasunez begiratzen zidan bitartean, nik neurearekin jarraitzen nuen, eta esaten nion errekako urak hain handi datoz, mediku jauna, non eztarri sudurretatik sartu eta heriosuharrean ezin baitut oihu egin nire bidaideari laguntza eskatzeko, eta haren hitzen ordez karabineroen tiro hotsak aditzen ditut orain.
|