|
2000
|
|
|
Biblinleka ditugun oinarri ia bakarrak dira. Horrekin batera, jakina, zerbitzu honetan parte hartzen duten
|
bi
administrazioen eskumenak eta erantzukizunak banatzen dituzten hitzarmenen testuak. Diputazioa (Nafarroako Gobernua gero) arduratu ohi da langileak kontratatu eta prestatzeaz, eta Udalen ekarpena, berriz, lokalak utzi eta haien mantentzeaz arduratzea da.
|
|
2002
|
|
|
12.4
|
BI
ADMINISTRAZIOEN ARTEKO GATAZKAK EKONOMIA ITUNAETA HITZARMENA DIRELA ETA3
|
|
|
Dena den, ezin da ahaztu,
|
bi
administrazio autonomiko hauek eskumen mugatuak dituztela eta badaudela eskumen garrantzitsuak Administrazio Zentralarenesku daudenak; horiek kupoaren bidez finantzatzen dira. Hori izan da arrazoinagusia aurrekontu hauen funtsezko izaera soziala eta birbanatzailea dela esateko.
|
|
|
Ondoren, pertsonalari dagozkion gastuak daude, %18, 8rekin. Atal honetan,
|
bi
administrazioen artean desberdintasun nabaria dago, Nafarroako administrazioaren kasuan pertsonalaren gastuak gastu guztien %28, 1 izan ziren 1998an, etaEAEko administrazio nagusian, aldiz, %16, 4.
|
|
|
Liburua amaitu eta inprentarako bidean zegoenean, kontzertua berritu egin zen,
|
bi
administrazioen arteko negoziazio luze eta gatazkatsu baten ondoren. 2002 urtea hitzarmenik gabe hasibazen ere, otsailaren 20an hitzartu eta martxoaren 7an mugagabea izango den akordioa sinatu zuten.Apirilaren bukaerarako indarrean egotea espero dute.
|
|
|
Nafarroan Lege honi Nafarroako Foru EraentzaBirrezarpena edo Hobekuntzari buruzko lege organikoa deritzote. Banaketa horrekgobernu bi sorrarazi zituen, Eusko Jaurlaritza EAEn eta Nafarroako GobernuaNFEn, hain zuzen; eta halaber,
|
bi
administrazio desberdin, antzekotasun ugaridituztenak eta baita desberdintasun batzuk ere.
|
|
|
finantza harremanak arautzen dituen sistemaren tresnak dira.Sistema honek dakartzan gaitasun fiskalak eta finantzazkoak gaur egungo euskallurraldeen autonomia sistemaren ezaugarri nagusietarikoak dira. Halaber, berengarapenean
|
bi
administrazioen artean sorturiko gatazkak etengabeak izan dira etaoraindik hor jarraitzen dute. Beraz, horien edukiaren atal nagusiak aurrerago aztertuko ditugu.
|
|
|
|
Bi
administrazio motaren artean egin behar dugu aukera: kontratuzko administrazioa, batetik, eta konfiantzazkoa, bestetik.
|
|
|
Bi horien artean bat hautatzeko irizpideak edukitzera iristearren, nahikoa izango da ondoko galderoi erantzutea:
|
Bi
administrazio mota horietatik zeinengandik espero daiteke zaintzarako zuhurtzia handiagoa. Espetxeen martxa onetik irabazkinak jasoko dituenarengandik edo espetxearen martxa ongi zein gaizki joan batere axola gabe, guztiaren ardura desinteresatua bere gain hartuko duenarengandik?
|
|
2003
|
|
|
Gobernuak eta udalek atzo ukatu zuten etxebizitzaren prezioaren igoeraren erantzule izatea, azken hamabi hilabeteetan errekor historiko berria lortu baitu.
|
Bi
administrazio publikoek uste dute kostuen hazkunde neurrigabearen egungo egoeraren azalpena ekonomiaren martxa onean eta lurzorua garestitzean bilatu behar dela, autonomiak aipatzeaz gain. Sustapen ministroak, Francisco Álvarez Cascos ek, iradoki zuen gauza bat espero zela interes tasen maila baxuaren eta burtsaren gorabeherak direla eta “adreiluan” inbertitzeak dakarren erakargarritasunaren aurrean.
|
|
2004
|
|
|
Errcpublika berrihorrck, aldiz, aurreko monarkia baino homogeneoagoa izan nahi zuen. cla hori dcla eta, Garatarrck tinko defcndatu zituzten Euskal Herriak berc burua gobernatzeko zituen berczko ohitura poiitikoak, eta barruti bakarra aklarrikatu zutcn (Fenizia BerriaL Horrcn ordez, aginte ercdu zcntralista gaiicndu zen eta Lapurdi. Nafarroa Bcherea eta Zubcroa
|
bi
administrazio czbcrdinetan banatu zituzten. Garatarrak, ordezkarilzari uko egin ondoren, kartz.elan sarlu zituzten eta ondasun asko galdu zutcn, Sara, Azkaine, Itsasu, Ezpelcta.
|
|
|
Estatuaren eta autonomia erkidegoen arteko zerga arloko egungo harreman esparrua aldatzeko, Ogasun Ministerioak erabaki du helbide aldaketen eta Ondarearen gaineko Zergaren kontrola areagotzea. Ogasun Ministerioaren txosten baten arabera,
|
bi
administrazioek partekatutako helbide errolda bakarra sortuko da. Helbide aldaketen kontrolaz eta Ondarearen gaineko Zergaren ikuskapenaz gain, bi administrazioen arteko ikuskapen partekatuak eta komunitateetarako zergadun espezifikoak hautatzeko tresnen diseinua ere indartuko dira.
|
|
|
Ogasun Ministerioaren txosten baten arabera, bi administrazioek partekatutako helbide errolda bakarra sortuko da. Helbide aldaketen kontrolaz eta Ondarearen gaineko Zergaren ikuskapenaz gain,
|
bi
administrazioen arteko ikuskapen partekatuak eta komunitateetarako zergadun espezifikoak hautatzeko tresnen diseinua ere indartuko dira. Egindako txostenaren arabera, Ministerioak neurri hauek hartuko ditu:
|
|
|
Lan taldeei dagokienez, honako hauek arduratuko dira: arauak koordinatzeaz eta jarduteko irizpide komunak finkatzeaz, informazioa trukatzeaz, zerga arloko datu baseetara sarbidea izateaz eta
|
bi
administrazioen arteko bilketa hitzarmenez. Komunitateen eta Zerga Agentziaren artean sor daitezkeen gatazkei dagokienez, dokumentuak “lagunarteko konponbideak” ezartzen ditu, bai araudiei dagokienez, bai aplikazio praktikoaren interpretazioari dagokionez.
|
|
|
enpresa txikiak eta kapital gabeak, derrigorrezkoa dutenak aurretiazko diru laguntza filmak produzitzeko. Eta aurretiazko laguntza izanda ere gorriak ikusten dituztenak produkzioaau rrera ateratzeko, ez badituzte gutxienez
|
bi
administrazioen diru laguntzak jasotzen edota haiei telebista baten eskubide erosketa batzen.
|
|
2007
|
|
|
Horretarako prozedurak jasota daude Ekonomia Itunaren Bigarren Xedapen Gehigarrian. Xedapen horren arabera, estatuko zerga sistema aldatzen baldin bada, zerga berriren bat sortu edota zergaren bati dagokion arautegian eragin,
|
bi
administrazioek testuaren egokipena negoziatu behar dute ondoren legean sartzeko.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidego eta Espainiako estatuko administrazioaren artean zenbait finantza fluxu ematen dira eta horien arteko bik dute zerikusi handia atal honetan. Batak,
|
bi
administrazioen arteko aurrekontuekin dauka zerikusia, eta besteak zeharkako zergek sortzen dituzten desberdintasunak ordainketak eta bilketak gauzatzerakoan.
|
|
|
Sozietate batek bi lurraldeetan egiten baditu bere negozioak eta beraz bi ogasunek badute Sozietateen gaineko Zerga eskuratzeko eskubidea, atxikipena, proportzio berean,
|
bi
administrazioentzat izango da eta berdin likidatuko den zerga. Kasu honetan ere, eragiketen zifra erlatiboa hartuko da kontutan banaketa egiteko.
|
|
|
Baina, sozietate batek bere eragiketetan sei milioi euro gainditu bazituen aurreko urtean eta eragiketa guztiak Nafarroan egin bazituen, nahiz helbide fiskala lurralde komunean izan, zerga guztia Foru Ogasunari ordaindu dio eta arautegi autonomoa aplikatu. Gainontzeko kasuetan,
|
bi
administrazioei ordainduko zaie eta helbide fiskala duen lurraldeko arautegia aplikatu da, baina horretarako sozietateak eragiketen% 25, gutxienez, Nafarroan burutu ditu.
|
|
|
Nolanahi ere, sozietate batek bere eragiketak bi lurraldeetan egiten baditu, eragiketen balioa, aurreko urtean, sei milioi eurokoa baino gehiago bazen eta helbide fiskala Nafarroan izan, baina eragiketen% 75 baino gehiago lurralde komunean egin, orduan arautegi komuna aplikatuko da. Orain, eragiketa hauek sortzen dituzten mozkinak
|
bi
administrazioek zergapetuko dituzte eta bi administrazioen artean banatuko da bildutako zerga, eragiketen proportzioaren arabera.
|
|
|
Nolanahi ere, sozietate batek bere eragiketak bi lurraldeetan egiten baditu, eragiketen balioa, aurreko urtean, sei milioi eurokoa baino gehiago bazen eta helbide fiskala Nafarroan izan, baina eragiketen% 75 baino gehiago lurralde komunean egin, orduan arautegi komuna aplikatuko da. Orain, eragiketa hauek sortzen dituzten mozkinak bi administrazioek zergapetuko dituzte eta
|
bi
administrazioen artean banatuko da bildutako zerga, eragiketen proportzioaren arabera.
|
|
|
Zerga honetan ere
|
bi
Administrazioek hartuko dute parte subjektu pasiboek eragiketak bi lurraldeetan egiten badituzte. Honetarako, eragiketa bolumenak sei milioi eurokoa baino gehiagokoa izan zuen aurreko urtean, eragiketak bi lurraldeetan eginak izan eta edozein lurraldetan helbide fiskala egon.
|
|
2008
|
|
|
Bestalde, Espainiako Gobernuko Zientzia eta Berrikuntzarako ministro Cristina Garmendiak adierazi zuen Eusko Jaurlaritzak Europako Giza Eskubideen tribunalean kontsultaren inpugnazioa salatzeak, ez duela laguntzen Europan egin behar den euskal hautagaitzaren aldeko defentsan. Horretarako,
|
bi
administrazioen arteko harreman sendoa ezinbestekoa dela gaineratu zuen.
|
|
|
Atal honen helburua literatur irakaskuntzaren alderdi praktikoa ezagutzea da. Orain arte alor teorikoa zertan den aztertu dut, dela proposamen pedagogikoen ikuspegi teorikotik, dela Hego Euskal Herriko
|
bi
administrazioek ezarri dituzten curriculum legeenetik. Orain, ordea, irakasleek beren eguneroko lan jarduna nola antolatu, egituratu eta zehazten duten aztertuko dut.
|
|
|
6.1 Hego Euskal Herria:
|
bi
administrazio eta bi curriculum
|
|
2009
|
|
|
Horregatik, Sanzek
|
bi
administrazioen arteko elkarlana defendatu du, hori partiduen arteko kritika egiteko erabiltzen bada ere.
|
|
|
S&Pk aitortu du Espainiako ekonomiak baino datu hobeak dituela Hegoaldekoak, baina era berean, dinamismo ekonomikoa nabarmen murriztu dela uste du. Dena den, gaineratu du
|
bi
administrazioen aurrekontuak historikoki sendoak izan direla eta hala jarraitzen dutela.
|
|
|
Enpresek eta administrazio publikoek kredituei aurre egiteko duten ahalmena neurtzen du Standard & Poor' s rating agentziak, eta egoera ekonomikoak okerrera egin duenez, duela hiru aste erabaki zuen EAEko eta Nafarroako kalifikazioak zaintzapean ondorio negatiboekin jartzea. Pauso horrek esan nahi zuen
|
bi
administrazioen aurreikuspenak eta finantza publikoak aztertuko zituela. Emaitza argigarria izan da:
|
|
|
CCOOren arabera, berriz, hainbat enpresak hitzarmenaren mailaren azpitik dauden baldintzak sinatzera behartzen dituzte langileak. Biek ala
|
biek
administrazio publikoak kritikatu dituzte, horiek ez dutelako baldintzak betearaztearen jarraipenik egiten.
|
|
|
Era berean,
|
bi
administrazio sistema ezberdin egoteak ere mugikortasuna oztopatzen duela gaineratu du. –Antzekotasun kulturalak eduki arren, beste aldera bizitzera joateak bizimodua erro errotik aldatzea dakar:
|
|
|
–Auzotasun harremana? daukatela diote, eta?
|
bi
administrazioen jardunak hobeto koordinatzeko lokarriak ezarri, nahi dituztela.
|
|
|
Sanzek kontent hartu du Blancok egin duen iragarpena. Espainiako eta Nafarroako gobernuek joan den maiatzean sinatu zuten abiadura handiko trenaren inguruko protokoloa, eta protokolo horren emaitzatzat jo du azpiegitura horren inguruan
|
bi
administrazioek adostutakoa. Lanak 2010ean adjudikatzeko konpromisoaz gain, AHTa finantzatzeko hitzarmena sinatzeko epea ere zehaztu dute Nafarroako eta Espainiako gobernuek.
|
|
2010
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak eta Espainiako Gobernuak sinatu egin dute enplegu politika aktiboen transferentzia. Akordioa irailaren 22an lortu zuten EAJk eta PSOEk, baina
|
bi
administrazioek gaur egin dute ofizial.
|
|
|
–Baina beti bi arazorekin topo egiten genuen: batetik, Espainiako Estatuan,
|
bi
administrazio diferente genituela; eta bestetik, Iparraldearen kasuan, beste estatu bat?.
|
|
2011
|
|
|
Antonio Camacho Barne ministroak eta Rodolfo Ares Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo sailburuak Terrorismoaren Biktimen Memoriaren aldeko Zentroa izango denaren proiektua elkarrekin abiatzea erabaki dute gaur. Zentroak Euskadin izango du egoitza, eta
|
bi
administrazioek kudeatuko dute.Barne Ministerioa birmoldatu zenetik Camacho eta Aresek lehen bilera instituzionala egin dute gaur, Madrilen. Terrorismoaren aurkako borroka, krimen antolatua eta narkotrafikoaren egoera aztertzeaz gain, emakumeen aurkako indarkeriari aurre egiteko neurriak ere errepasatu dituzte.Terrorismoaren Biktimen Memoriarako Zentro Nazionalaren proiektuari buruzko ideiak eman dituzte biek, bileran; Diputatuen Kongresuak duela gutxi onetsitako biktimen aitorpenaren eta babesaren Lege Integralean begiratuta.Aresek adierazi duenez, bi gobernuek lankidetza protokolo bat sinatuko dute zentro hori non eraikiko duten, zein planifikazio izango duen eta nola kudeatuko den aztertzeko.
|
|
|
" Laudiotik Gasteizera joan etorrietan bi ordu galtzen nituen egunero, eta orain, berriz, denbora hori nik behar dudanerako erabiltzen dut".
|
Biek
administraziorako hautaketa prozesuetako aholkulari lana egiten dute, azterketak eta agiriak prestatuz eta errekurtsoei erantzunez. " Lan horiek guztiak etxean lasai asko egin ditzakegu eta bezeroak artatzeko sakelako telefonoetara dei diezagukete".
|
|
|
Gainera, Bizkaiko eta Arabako aldundiek Ondarearen gaineko Zerga berreskuratzen dute, gutxienez 800.000 euro eta beste 400.000 euro ohiko etxebizitzarako.
|
Bi
administrazioek antzeko aldaketa fiskala hitzartu dute Euskadiko Zerga Koordinaziorako Organoan. Gipuzkoak alde egin du akordio horretatik.
|
|
2012
|
|
|
Halaber, ezinbestekotzat jotzen da Estatuaren eta autonomia erkidegoen eta autonomia estatutuak dituzten hirien arteko lankidetza eta informazio trukea, lagatako zergetan iruzurraren aurka borrokatzeko. Hori dela eta,
|
bi
administrazioek Konstituzioak dituzten eskumenak erabiliz eskura duten informazioa trukatzeko akordioak hartzea sustatuko da. 2012an, gainera, aurrera egingo da Estatuaren eta foru ogasunen artean zerga informazioa trukatzeko bide iraunkorrak ezartzeko.
|
|
|
Orain bizpahiru urte independentziaren ideia hori nondik zetorren gogoeta egiten hasi nintzen, Euskal Herrian gaurko egoera zergatik den den bezalakoa ulertzeko. Euskal Herria bi estatutan dago banatuta, eta hegoaldean beste
|
bi
administraziotan. Egitura territoriala eta instituzionala oso traketsa, erabat zatitutako herria da.
|
|
|
Azken batez, 1850 hamarkadan, foru moldaketaren arazo orokorra arloz arloko eztabaida zehatzera bideratu zen,
|
bi
administrazio publiko sortzen ari zirelako: Espainiar nazioarena eta Foru Aldundiena.
|
|
2013
|
|
|
" Era horretan, gaur abiarazitako pasabidea Eusko Jaurlaritzaren, ETSren eta Udalaren arteko beharrezko lankidetzaren emaitza da", azaldu du Oregik. "
|
Bi
administrazioek arazo bera konpondu nahi zutenez, gaineko pasabide bakar bat egitea erabaki zen inbertsio ekonomikoa optimizatzeko. Hartarako, Udalak pasabidea geralekurantz mugitzea onartu zuen; era horretan hirigintzako oztopoa ezabatzeaz gain, herritarrei geralekurako irisgarritasuna ahalbidetu zen".
|
|
|
1804an, Baja California eta Alta California
|
bi
administrazio unitate bilakatu ziren, Antigua California eta Nueva California izenpean. Lehenengoak Loreto izango zuen hiriburu, eta penintsula guztia hartuko zuen, dominikarren misioak barne.
|
|
2014
|
|
|
LESAko gerentea bota berri dute, eta egun bost behargin daude, hiru aparkalekuan eta beste
|
biak
administrazioan. Horiek subrogatu eta gerora lan eskaintza publikoa egitea gura du EH Bilduk.
|
|
|
Bata: Herria
|
bi
administrazio ezberdinetan zatikatzea. Bia:
|
|
|
Gaztela eta Leon 2012ko urtarrilaren 22an, Eusko Jaurlaritzako Patxi Lopez lehendakariak eta Gaztela eta Leongo Gobernuko presidente Juan Vicente Herrerak hitzarmen bat sinatu zuten. Protokolo baten bitartez,
|
bi
administrazioek larrialdietako zerbitzuak hobetzeko eta kasu bakoitzean erantzun «egokiena» emateko konpromisoa hartu zuten. Horrez gain, elkarlanerako prest azaldu ziren lehen arretan, arreta espezializatuan, gizarte eta osasun laguntzan eta teknologia berrietan.
|
|
|
Aurkezpenean bertan, «egokitzapen bati» zor zitzaiola onartu zuen Cristobal Montoro ministroak, baina ez zuen datua zuzendu. 2012 urteko aurrekontuetatik zintzilik zeuden 95 milioi euro nola zenbatu eztabaidatzen aritu dira
|
bi
administrazioak. Nafarroako ogasun teknikarien arabera, ez litzateke diru hori aintzat hartu behar, eta, hala balitz, Barcinak argudiatu herrialdeko gobernuaren defizita %1, 05 baino ez zela izango:
|
|
|
«Ez dut gai horiei buruz aritzeko inolako eragozpenik». Arazorik ez zuen onartu,
|
bi
administrazioen arteko erlazioa «joria» dela argudiatuz. Aspalditik datoz, ordea, desadostasunak.
|
|
|
Marta Vera Osasun kontseilaria Jon Darpón Euskal Autonomia Erkidegoko bere homologoarekin elkartu zen urtarrilaren 8an IruñeanNafarroak eta Euskal Autonomia Erkidegoak lankidetza hitzarmen bat adostu zuten urtarrilaren 8an Iruñean
|
bi
administrazioek Bortzirietako herrietako biztanleen historia klinikoak partekatzeko Hitzarmena Juanjo Rubio Osasunbideko zuzendariak eta Jon Etxeberria Osakidetzakoak sinatu zuten Nafarroako eta Euskal Autonomia Erkidegoko osasun departamentuetako ordezkariek izan zuten bileran.
|
|
|
Nafarroak eta Euskal Autonomia Erkidegoak lankidetza hitzarmen bat adostu zuten urtarrilaren 8an Iruñean
|
bi
administrazioek Bortzirietako herrietako biztanleen historia klinikoak partekatzeko Hitzarmena Juanjo Rubio Osasunbideko zuzendariak eta Jon Etxeberria Osakidetzakoak sinatu zuten Nafarroako eta Euskal Autonomia Erkidegoko osasun departamentuetako ordezkariek izan zuten bileran. Bileraren buru izan dira departamentu horietako arduradun nagusiak, hots, Marta Vera eta Jon Drapón.
|
|
|
Gertutasun geografikoa eta errepideen loturak direla-eta, Bortzirietako bizilagunek osasun arreta Osakidetzaren laguntza sarekoak diren zerbitzuen erakundeetan jaso ohi dute. Horregatik, eta arretarik onena eskaintzeko,
|
bi
administrazioek egokitzat jo dute osasunaren alorrean lankidetza eta kooperazioa indartzea. Zehazki, Osakidetzak konpromisoa hartu du aipatutako herrietako pazienteen historia klinikoa eskuratzeko baimena emateko.
|
|
|
Akordioak urtebeteko balioaldia du eta automatikoki berrituko da. Akordioa
|
bi
administrazioentzat interesgarriak diren gaiak eztabaidatzeko egin duten lan saio batean izenpetu da. Bileran, Nafarroako Gobernuaren aldetik, Cristina Ibarrola Osasuneko zuzendari nagusiak, Victor Peralta NOGeko zuzendariak eta Fernando Balduz Osasubideko Administrazio eta Zerbitzu Orokorretako zuzendariak ere parte hartu dute.
|
|
2015
|
|
|
– 54 artikuluan Euskal Autonomia Erkidegoko Protektoratuaren eta Erregistroaren arteko bereizketa ezartzen da; horren arabera, beren artean independenteak diren
|
bi
administrazio zerbitzu dira. Bien arteko harremana elkarrekiko komunikazio eta lankidetza iraunkorraren printzipioek arautuko dute.
|
|
|
Politikarien txanda iritsi zen berriro. Kutxa bakoitzeko administrazio kontseiluetan aho batez onartu zen, baina estatutu berriei oniritzia ematerakoan, IUk eta CDNk zalantzak agertu zituzten eta abstenitu egin ziren
|
bi
administrazio kontseiluetan. IUko Jose Miguel Nuinen arabera, ez zen baliatu bat egitea estatutuak berregokitzeko eta 1976koen" kopia" bat ziren.
|
|
2016
|
|
|
Espainian pentsioak finantzatzeko zerga berri bat sortzeko proposamenari buruz, Bizkaiko ahaldun nagusiak eskatu zuen Gizarte Segurantzaren kudeaketa Eusko Jaurlaritzaren esku geratzeko. Espainiak pentsioen kutxa ez zatitzeko borondatearen aurrean, Rementeriak uste du
|
bi
administrazioen artean hitzartu dezaketela kudeaketa, «kontzertu ekonomikoaren gisan».Rementeriak azaldu zuen asmorik ez duela datorren urtean zerga sisteman aldaketa handi bat egiteko, eta Bizkaia enpresa txiki eta ertainen ekosistema? «pymeland» kontzeptua baliatu zuen, indartzeko bi finantza funts sortuko dituela aldundiak, 220 milioikoak.
|
|
|
Hala ere, erregionalistek hainbat datu ezkutatu zizkioten Espainiako Industria Ministerioari. Izan ere, kate autonomikoen emisioak beste erkidego batean jaso ahal izateko baldintzetako bat zera da,
|
bi
administrazioen artean hitzarmen bat indarrean egotea. 2009an lankidetza protokoloa sinatu zuten Miguel Sanzek eta Patxi Lopezek, eta hori indarrean zegoen UPNk salaketa aurkeztu zuenean, baina, ministerioak hortaz galdetu zionean, hitzarmenik ez zegoela erantzun zuen Yolanda Barcinaren gobernuak.
|
|
|
Bertzaldetik, Barcina andrearen gobernuaren garaian ikusi genuen moduan, BEZaren kopurua kalkulatzean sor daitezkeen gorabeherak ez dira txikiak izaten. Ondorioz,
|
bi
administrazio publiko horien arteko komunikazioa eta koordinazioa beharrezkoak dira, karrerako funtzionarioek bideraturik bada hobe, baina afera politiko ekonomikoa dela ahaztu gabe. Desadostasun kontable horiek egungo erregimen politikoaren agorpenaren adierazle ere badira.
|
|
2017
|
|
|
Behin hori finkatuta, ez da eztabaidarik egongo zenbat diru deskontatu behar den zehazteko. Orain arte egon den arazoa izan da horretan ez zirela ados jartzen
|
bi
administrazioak. Hori konpondu dugu.Eta ziur zaudete kupoari buruz adostutakoa beteko dela. Hemen [Madrilen] kupoaren eta kontzertuaren gaia mahai gainean jartzen dugun bakoitzean badakigu batzuek erabiliko dutela arma bezala kontrarioak jotzeko.
|
|
|
Ingurumen Ministerioak utzi zuen bertan behera egitasmoa, faunan, paisaian eta natur ingurunean izan zezakeen eraginagatik. Orain sinatu duten akordio horren bidez proiektu hori ere azkartu daiteke, hain zuzen ere, baimen administratiboak bizkortzeko asmoa azaldu baitute
|
bi
administrazioek, urtea amaitu aurretik egitasmoei ekiteko.
|
|
|
UPNk Madrilen tesiekin bat egin zuen.Azkenik, otsailean hasi zituzten elkarrizketak, eta prozesu horretan lan teknikorako oinarri izan dute Nafarroako Ogasunak landutako txosten bat.
|
Bi
administrazioek partekatutako gastuak aztertu ditu ikerlanak, ekarpenaren kalkuluan aintzat hartu asmoz: lanaren arabera, 2015eko ekarpena gutxienez 341 milioi eurokoa izan behar luke eta gehienez 494 milioikoa.
|
|
|
Hitzarmen horrek bi lankidetza ardatz ditu. Lehena,
|
bi
administrazioen arteko urteroko lan plangintza batean oinarritua, eta bigarrena, berriz, Ipar Euskal Herriko elkarte eta eragile pribatuei diru laguntza emateko fondo amankomun bat ezartzen eta laguntza hauek (1.930.000, ko aurrekontutik Eusko Jaurlaritzaren ekarpena 400.000, koa da) esleitzeko urteroko proiektu deialdi bat antolatzen dituena.
|
|
|
Estatuak eta autonomia erkidegoek eskumenak eskuordetzan eman diezazkiekete toki entitateei, bakoitzak bere eskumenen barruan, Toki araubidearen oinarriak arautzen dituen apirilaren 2ko 7/ 1985 Legeak ezartzen duenez eta kontuan harturik Toki administrazioaren Arrazionalizazio eta Iraunkortasunari buruzko abenduaren 27ko 27/ 2013 Legeak egindako aldaketak. Toki entitateek bereak ez diren eskumenak edo eskuordetzan eman ez zaizkienak balia ditzakete, baina bakar bakarrik udal ogasunaren finantza iraunkorasunta arrisuakn jartzen ez bada (aurrekontu egonkortasunari eta finantza iraunkortasunari buruzko legeriaren eskakizunen arabera), eta zerbitzu publiko bera
|
bi
administrazio publikok ematen ez badute.
|
|
|
Edozeinek kazetaritza egiten duela badaki zer ezaugarri dituen gure herriak: bi estatutan banatuta eta estatu baten barruan,
|
bi
administrazioen menpe, eta hori beti dago hor. Ez da beti erraza izaten horrekin lan egitea, baina guk Euskal Herria independente batentzako egiten dugu lan, zazpi probintziakoa.
|
|
|
Aldiz, UPNren presioen ondorio dela iduritzen zaio. Manu Aierdik gezurtatu du Iñigo de la Serna sustapen ministroak eman bertsioa, eta
|
bi
administrazioen arteko harremana" jarraitua eta emankorra" izan dela nabarmendu du: " Eskatu diguten dokumentazio osoa igorri diegu prestutasun osoz, eta hainbat bilera tekniko izan genituen haiekin uztailean eta abuztuan, aukera guziak aztertzeko".
|
|
2018
|
|
|
Berri agentzia bati adierazpen hauek egitean, Erkorekak jakinarazi du ere
|
bi
administrazioek elkarrizketak hasiak dituztela. Zehazki, irailean trenbideen eta autobideen eskumenen transferentzia landuko dute batzorde mistoan.
|
|
|
Are okerragoa dena, ari dira iradokitzen salaketak asmatu dituztenek, herritar arruntak direnak ez aktore profesionalak, gezur handi bat irentsarazi dietela ikerlariei; ez kasu bakan batzuetan, ez, milaka kasutan baizik.Hirugarren aukera ere badago, itxura guztiaren arabera gertatzen ari dena. Txostenean lerro artean ageri diren hiru alderdi eta
|
bi
administrazio publikoek gorrarena egitea txostenaren aurrean, eta publiko egin eta berehala kutxa sakon batean gordetzea; aspaldi inon sinatu ez zuten hitzarmena errespetatzea, hau da, elkarri iraganaren konturik ez eskatzea, hirurak galtzaile aterako liratekeelako.Begi bistakoa da txostenean arestian aipatutako hiru alderdi horiek ageri direla erretratatuta, eta, inork modu serioan kontuak eskat... Ikerketak azaleratzen dituen datuen artean bada bat, ikuspegi politikoarekin irakurrita, oso argigarria dena.
|
|
|
«Txinak onartu du nekazaritza produktuen erosketa masiboa egingo duela; geure nekazariei urteotan gertatu zaien gauzarik onenetarikoa», txiokatu du presidenteak.Altxorreko idazkariak adierazi du ez zaiola Txinari inolako kalte ordainik eman.
|
Bi
administrazioen artean beste fronte batzuk zabalik daude. ZTE telefono konpainiari zazpi urteko debekua jarri zion Washingtonek, Irani eta Ipar Koreari jarritako bahimenduak urratu zituelakoan.
|
|
|
hiriko beste zenbait tokitan egin duenez, ikurraren testuingurua azalduko duen plaka bat jartzea hobetsi du. Baina norena da eskumena. Galdera horri erantzuteko, Arabako tokiko erakundeen antolaketari erreparatu behar zaio, eta
|
bi
administrazioren funtzioak aztertu: udalerriak eta kontzejuak.
|
|
|
Toki aldaketaAbiadura Handiko Trenaren balizko ibilbideak Mank ek eta Nafarroako Hondakinen Partzuergoak hondakindegian konpost planta egiteko zuten asmoa aldatu du. Tren azkarraren eraginez, konpost plantarendako leku berri bat opatu behar izan dute
|
bi
administrazioek. Hondakindegi inguruan izanen da hori ere.
|
|
2019
|
|
|
Egunez eta gauez patruilatze lana egiten dute foruzainek. Hitzarmena sei hilabetetik behin berritzen dute
|
bi
administrazioek. Oraingoaren indarraldia garagarrilaren 30ean despeditzen da.
|
|
2020
|
|
|
Hori bai, Euskal Elkargoak iragarritako neurrien artean kulturgileekin kontaktua estutzea ere aurreikusi da, sortzen diren premiak eta egoeraren eboluzioari buruzko informazioa gertutik jarraitu ahal izateko. Beste
|
bi
administrazioek ez dute horrelakorik iragarri. Eta beharbada, auzi honen iltzea hor dago.
|
|
|
SPAJLko 31.1 artikuluak bis in idemkasuak egotea debekatzen du,
|
bi
administrazio zehapen, zein administrazio zehapena eta zigor arloko zigorra. Kasu horiek egongo direla ulertu du SPAJLk aipatu dugun doktrinak eta jurisprudentziak jarraitzen duten nortasun hirukoitzaren irizpidea betetzen denean38 ZAELko39
|
|
|
Urola Kostan ez ezik, Euskal Herrian ere kutsatuen kopuruak hazkunde nabarmena izan du azken 24 orduetan, orain artekorik handiena. Hego Euskal Herriko
|
bi
administrazioek kaleratu dituzten datuen arabera, 726 koronabirus kasu baieztatu dituzte egun bakarrean, eta dagoeneko 4.468 dira lau herrialde horietan gaitzak jotakoak.
|
|
2021
|
|
|
Bi eremuotatik kanpo gelditzen diren guneak, ordea, egokitu gabe geratu dira, eta, ondorioz, bide berdea etenda dago. Besteak beste, eremu horretan dago Errementarien Tunela." Ofizialki
|
bi
administrazioetako batena ere ez denez, bietako inork ez du tunela konpontzeko interes handirik erakutsi", esan du Meatzaritzaren museoko langilea den Aitor Uriartek. Bide berde gisa berreskuratu dezaten nahi du.
|
|
|
Hego Euskal Herriko
|
bi
administrazioek, ordea, ikuspegi zeharo ezberdinetatik heldu diote auziari, nork bere bide orria baliatuta. Hala, Nafarroako Gobernuak lehenetsi du taberna, jatetxe eta bestelakoen barnealdeak ixtea; Eusko Jaurlaritzak, berriz, nahiago izan du herritarren joan etorriak mugatu, eta, turismoari eta ostalaritzari murrizketak ezarrita ere [ordutegia, esaterako], sektorearen jardunari eutsiko diote datozen asteetan.
|
|
|
Nafarroako Gobernuak eta Arabako Foru Aldundiak lankidetza hitzarmen bat sinatuko dute
|
bi
administrazioek beren lurraldeko herrien arteko barne ibilbideei erantzun ahal izateko, eraginkortasunagatik eta zerbitzu eskaintza hobea eskaintzeko. Horretarako, Foru Gobernuak hitzarmen horren testua onetsi du gaurko bilkuran.
|
|
|
Bi estatuetan atentatuek kezkak sortu zituzten;
|
bi
administrazioek jakinarazi zuten elkarrekin ari zirela pertsona, ondasun eta interes frantsesak Estatu Espainolean babesteko neurriak hartzen.
|
|
2022
|
|
|
Nola ikusten dituzu Zuberoatik Euskal Herriaren beste
|
bi
administrazio entitateak, EAE eta Nafarroa?
|
|
|
Halere, hilabete hauetan «ez udaleko gizarte zerbitzuek, ez Eusko Jaurlaritzak» ez diote eskaini beste bizitokirik indarkeria matxistaren biktima den emakume horri, «egungo legediak eta egungo jarduera protokolo guztiek eskatzen duten moduan». Eta, ohartarazi zutenez,
|
bi
administrazioek erabaki dute bertan behera utzitako husteko agindu hura berriro «martxan jartzea». Bestalde, argi esan zuten pandemia garaian etxegabetzeak ez direla eten, eta horren adibide argia zela Barakaldoko emakumeari gertatutakoa:
|
|
|
Azken egunetako datuei so, transmisio kurbak apaltzeko bidea hartu duela eta seigarren olatua beheranzko joera hartzen hasia dela ikus daiteke. Hala ere, kontuan izatekoa da
|
bi
administrazioek aldatu egin dituztela kutsatuak zenbatzeko protokoloak, eta antigeno test bidezko autodiagnostikoen positibo asko ez dituztela aintzat hartzen. Horixe erakusten du datu honek:
|
|
|
Trazadura berriaren kostua
|
bi
administrazioek ordainduko dute, erdibana; hau da, 180 milioi erakunde bakoitzak. 6,3 kilometro gehituko dizkiote metroaren sareari, eta beste bost geltoki ere bai:
|
|
|
digitala, ingurumenekoa eta soziala», azaldu du. Bizkaiko Foru Aldundiarekin lortutako akordioa balioetsi du Urkulluk, eta
|
bi
administrazioek «gauzatzeko finantza gaitasuna» dutela azpimarratu du. «Inbertsio hori baliabide propioekin jarriko dugu martxan.
|
|
|
Trazadura berriaren kostua
|
bi
administrazioek ordainduko dute, erdibana: hau da, 180 milioi erakunde bakoitzak.
|
|
|
digitala, ingurumenekoa eta soziala», azaldu du. Bizkaiko Foru Aldundiarekin lortutako akordioa balioetsi du Urkulluk, eta
|
bi
administrazioek «gauzatzeko finantza gaitasuna» dutela azpimarratu du. «Inbertsio hori baliabide propioekin jarriko dugu martxan.
|
|
|
Rodriguezek, berriz, azaldu du transferentzia hori «konplexua» dela, besteak beste, gai teknikoak, operatiboak eta aurrekontuari buruzko gaiak daudelako horren barruan. Horrela, nabarmendu du Espainiako eta Nafarroako gobernuak trafiko zerbitzua «hobetu» nahi duten
|
bi
administrazio direla, eta gaineratu du: «Borondate politikoa existitzen bada, transferentzia egongo da».
|
|
|
Maria Txibite gobernuko lehendakariak aipatu zuen bi aldeen arteko «leialtasun eta errespetu instituzionalaren arteko emaitza» dela. «Pare bat urte daramagu hizketan, eta
|
bi
administrazioen arteko harremana sendotuko du».
|
|
|
Hala adostu dute Raquel Sanchez Garraio, Mugikortasun eta Hiri Agenda ministroak eta Bernardo Ciriza Nafarroako Gobernuko Lurralde Kohesiorako kontseilariak. Akordio hori gaur lortu da,
|
bi
administrazioek hilabete batzuk lanean eman ondoren. Akordio horri esker, Garraio, Mugikortasun eta Hiri Agenda Ministerioak (MITMA) Zuasti Altsasu tartea izapidetzen jarraitu ahal izango du, informazio azterlana jendaurrean jartzeko egokituz eta, ondoren, dagokion eraikuntza proiektua idazteko lizitazioa eginez.
|
|
2023
|
|
|
Eta hori nahikoa ez dela, Herri honetako periferia osatzen duten lurralde gaztigatuenetan nabil, Nafarroan eta Lapurdin, (oraindik) euskara modu natural (ago) batean bizi ahal duten horiengandik ez hain hurbil, eta horrek gure gaineko agintea duten
|
bi
administrazioen (Frantzia eta Espainia) peko bi errealitate diferenteak ezagutzeko parada ematen dit, euskara gutxitzeko edota gutxiesteko bi estilo diferente horietan zer den euskal ikasle izatea, edo bederen, zer euskara ikasle.
|
|
|
hitzarmenean sartutako espezie espezimenen bidez egindakoak”. CITES CITESen kudeaketa
|
bi
administrazio organoren bidez egiten da: Alderdien Konferentzia CITESeko organo nagusi horrek, alderdi (herrialde) guztiek osatua, bilera arruntak egiten ditu bi urtean behin.
|
|
|
Hego Euskal Herriko
|
bi
administrazio eremuen artean bada alderik —horien arabera dute sindikatuek lekua ordezkaritza organoetan—.
|
|
|
Udal langileak dira, eta haiek dira egunaren hasiera eta bukaera zigilatzen dutenak. " Goizean Ministerioan eta Foru Aldundian eman dugu mahaien eraketaren berri, eta kontaketa bukatuta, datuak igorri ditugu
|
bi
administrazio horietara. Aurten, gainera, lehen aldiz igorri ditugu eguerdiko eta arratsaldeko parte hartze datuak; orain arte, Correoseko langileek egiten zuten", azaldu du Josune Mendikutek, Leintz Gatzagan jardun horretan aritu den udal langileak.
|
|
|
Erregela berezi bezala, aurreko ekitaldian egindako eragiketen zenbatekoa 10 milioi euro baino handiagoa denean, subjektu pasiboek, egoitza fiskala edonon dutela ere, foru aldundiei, Estatuko Administrazioari edo
|
bi
Administrazio horiei aurkeztuko eta ordainduko diete tributua, ekitaldi horretan lurralde horietako batean edo bestean egindako eragiketen zenbatekoaren proportzioan. Esaterako, demagun enpresaren egoitza Lemoan
|
|
|
Erregela berezi bezala, aurreko urtean (eta ez aurreko ekitaldian Sozietateen gaineko Zergan bezala) egindako eragiketen zenbatekoa 10 milioi euro baino handiagoa denean subjektu pasiboek honela ordainduko dute zerga: a) Euskadin bakarrik jarduten dutenean zerga foru aldundian ordaindu behar dute; eta lurralde erkidean bakarrik jarduten dutenek Estatuko Administrazioan ordaindu behar dute. b) Lurralde erkidean eta Euskadin jarduten duten subjektu pasiboek zerga
|
bi
administrazioetan ordaindu behar dute, lurralde bakoitzean egindako eragiketen zenbatekoaren proportzioan.
|
|
|
Egoitza fiskalaren aldaketa jakinarazteko, Ekonomia Itunaren 43 artikuluko bosgarren puntuaren arabera, Sozietateen gaineko Zergaren subjektu pasiboek eta erakunde ez egoiliarren establezimendu iraunkorrek egoitza fiskalaren aldaketak
|
bi
administrazioei irteerako Administrazioari eta helmugako Administrazioarijakinarazi behar dizkiete, baldin eta Zerga ordainarazteko eskumenean aldaketaren bat badakar.
|
|
|
Besteak proposamenari baietza ematen badio, Administrazio eskudunak zergadunari jakinaraziko dio.
|
Bi
Administrazioak ados jartzen ez badira ere, Administrazioen arteko desadostasuna dagoela jasoko da eta Arbitraje batzordeak konpondu du.
|
|
|
Administrazio kontseiluetako, horien ordezko batzordeetako eta beste ordezkaritza organo batzuetako administratzaileen eta kideen ordainsariak, erakunde ordaintzailearen egoitza fiskalaren arabera ordainduko dira. Estatuak eta foru aldundiek eska dezaketen Sozietateen gaineko Zergaren subjektu pasibo diren erakundeen kasuan,
|
bi
administrazioei dagokie atxikipenak egitea kontseilu kideen ordainsarien gainean, baina atxikipenok kalkulatzeko aintzat hartuko da Sozietateen gaineko Zergaren arauketa aplikagarriaren arabera. Aurrekoa gorabehera, zerga ordainarazteko eskumena daukan administrazioak ezarriko ditu autolikidazioa aurkezteko lekuari, ereduari, erari eta epeari buruzko arauak.
|
|
|
Zaintzaileak zaintzapeko organoaren jarduera kontrolatzeko ahal batzuk egikaritu ahal izango ditu, teknika ezberdinak erabilita. Kontrola
|
bi
administrazio organoen arteko harremana da eta harreman horiek oso ezberdinak izan daitezke. ENDEMAÑO AROSTEGIk kontrolaren inguruan adierazi zuenez:
|
|
|
Estatuaren goi ikuskaritzaren mugak argi eta garbi mugatu ditu konstituzio jurisprudentziak. Konstituzio Auzitegiaren otsailaren 22ko 6/ 1982 Epai goiztiarrean sortutako noziotik hasita, goi ikuskaritzak" definizioz
|
bi
administrazioren arteko mugako eremu batean jarduten du: estatukoa eta autonomia erkidegoetakoa" (3 OJ).
|
|
|
Lehen adierazi dugunez, finantza zaintzari dagozkion tekniken aplikazioa Estatuari edota autonomia erkidegoari egotzi ahal zaizkio.
|
Bi
administrazioen arteko eskumen banaketak zeresan handia dauka honetan eta eskumena nori dagokion ikusirik finantza zaintzako organo eskuduna bata edo bestea izango da, nahiz eta aukera kontrolak beti Estatuarenak diren.
|