|
2023
|
|
|
Esku hartzea" Hezitzaileek asko egin dezakete" metodologian oinarritzen da, talde bakoitzaren errealitate zehatzera egokitzen dena. Talde bakoitzeko, beraz, esku hartze plan bat diseinatuko da, aipatu
|
bezala
, betiere taldeari erreparatuz, galdetuz eta erabakitzen utziz. Aurretiko plangintza bat edukiko den arren beti, plangintza hau beti aldatuko da ikasturtean zehar, haur eta gazte bakoitzaren eta taldearen nahi eta beharretara moldatu da eta.
|
|
|
Aurreko egoera gerta dadin berebiziko garrantzia duen puntuetako bat, lehen aipatu
|
bezala
, hezitzaileen formakuntza izanen da, baina formakuntza horretan asko izanen dugu irabazia hezitzaileak eragiten duten komunitatean jada barneratuak badaude, eta oraindik gehiago jarduera horren partaideak izan direnean txikitan.
|
|
|
Hitz bat, esperientzia akustiko bat. Garai primitiboetan bizi bagina
|
bezala
jokatu, idatzizko transmisiorik izango ez bagenu bezala, haurraren ganbarako memoria grabagailu bat balitz bezala, baina kontuan izanda memoriak beharrezkoa duela errepikapena umeak ikasiko baditu, eta umeak ere errepikapena eskatzen duela," berriro" esanez. Haurra irakurtzen hasi baino lehenagoko garaiaz ari naiz, erritmoz, errimaz, kantuz eta keinuz osatutako mundu estetiko eta ludikoen presentziaz, hizkuntza ororen oinarrian dagoen magiaz eta mitoaz.
|
|
|
Hitz bat, esperientzia akustiko bat. Garai primitiboetan bizi bagina bezala jokatu, idatzizko transmisiorik izango ez bagenu
|
bezala
, haurraren ganbarako memoria grabagailu bat balitz bezala, baina kontuan izanda memoriak beharrezkoa duela errepikapena umeak ikasiko baditu, eta umeak ere errepikapena eskatzen duela," berriro" esanez. Haurra irakurtzen hasi baino lehenagoko garaiaz ari naiz, erritmoz, errimaz, kantuz eta keinuz osatutako mundu estetiko eta ludikoen presentziaz, hizkuntza ororen oinarrian dagoen magiaz eta mitoaz.
|
|
|
gutxirekin asko esatea. Egitura erritmoetatik hasi eta ipuin tradizionaletaraino, tradizioko haur literaturako piezetan —sehaskako kantetan
|
bezala
ipuinetan ere— ezer ez dago soberan, dena dago doi doi emana, ez dago testuak eskatzen duen esentzia baino. Entzulearen arreta ez galtzea da haur literaturako piezen senezko estrategia.
|
|
|
Kontzientzia izan haurra ez dela artean gai hizkuntzaren mekanismo logikoak jasotzeko, bizipen sentsualak direla haurraren mundua: entzun, ikusi, ukitu, mugitu, laztandu egiten ditu jostailu edo panpina maiteenak, bizidunei
|
bezala
hitz egiten die, totelka, hitz doiekin, keinuekin. Helduontzat umea artean ez da hizkuntzaren guztiz jabe, eta guk esango dugu nahi duguna, baina umea primeran moldatzen da eta komunikatzen bere jostailu eta panpinekin...
|
|
|
berez letraren bidelagun leiala izan behar luke, letren arteko harremana sintonizatzen duen intonazio propioa, baina jardun euskarazkoari gero eta gutxiago entzuten zaio hizkuntzak berezkoa duen aire propioa. Euskararena ez den musika entzuten zaio, gero eta sarriago, hainbat esatari eta aktoreri, hainbat irakasle xumeri
|
bezala
hainbat katedratikori.
|
|
|
Pertsuasioa norberaren ikuspuntua gailentzea bada, arrakasta izateko tresna onak eta zorrotzak behar ditugu, lortu nahi ditugun ondorioak lortuko baditugu. Beraz, komunikazio baliabideak garrantzitsuak dira hiztunarentzat, esan
|
bezala
, jokoan ez baitago eduki baten igorpena soilik, jokoan eraiki nahi ditugun gizarte harremanak baitaude.
|
|
|
5 1991n ez
|
bezala
, gaur egun ezinbestekoa da sare sozialak kontuan hartzea hiztunen harremanak aztertzerakoan. 2016ko VI. Inkesta Soziolinguistikoak honako datuak eman zituen sare sozialetako erabilerari buruz (euskararen eremu osoa):
|
|
|
52). Rodriguez Carnotak idatzi
|
bezala
: " Autokulpabilizazioak arazo soziala gai psikologiko huts bihurtzen du" (Rodriguez Carnota, 2022:
|
|
|
— Gazteekin egin behar dugun lanari koherentzia emateko ezinbestekoa da hizkuntza komunitate osoak behar
|
bezala
erantzutea. Nahiz eta gazteek euskararen egoera gutxitua ulertu, haien erabilera ezin da simulakro hutsa izan eta euskara erabiltzeak gero eta zentzu handiagoa izan behar du gertuko komunitatean eta gizartean, orokorrean.
|
|
|
Horrek jakintza arloen arteko loturak agerian jartzera garamatza. Irakasleak jada du, orain artean
|
bezala
bakarkako lanean aritu, eta, ondorioz, lankideekin batera aritu du elkarlanean, eta, horretarako, nahitaezkoa izango zaio adostutako ikuspegi baten arabera jokatzea. Era horretan arituz, ikasleak errazago antzemango die arloen artean dauden zeharkako alderdiei, eta alderdi horiek bistaratuta era kontzientean jarduten badu irakasle taldeak, eraginkorragoa izango da eskolak duen zeregina gauzatzeko lanean.
|
|
|
Batetik, zailagoa da ikasleen motibazioa mantentzea SD luzeegietan; bestetik, gutxieneko iraupena behar dugu ikasleen ondoko testuetan hobekuntzak antzemateko. Irakasleek sarritan aipatzen dute, SDaren iraupena luzatzeko arrazoi gisa, ahozkoaren baliabideak eta edukiak behar den
|
bezala
lantzeko denbora gutxi izan dutela, eta arrazoi dute neurri batean, baina horren aurrean zenbait irizpide didaktiko gogoratu behar dira: sekuentzia batean baliabide gehiegi lantzea ez da gomendagarria, SDen lanketak ziklikoa izan behar du, eta landutakoa soilik ebaluatu behar da.
|
|
|
Horrek eskatzen du ebaluazioa ere planifikatzea eta ahozkoaren ebaluazioari neurria hartzea. Bestalde, gorago esan
|
bezala
, ikasleen ahozkoa ebaluatzeko irakasleei deskriptore zehatzagoak ematen badizkiegu, errazagoa izanen da ebaluazioa. Irakasleen prestakuntza ere giltzarria da arlo honetan, irakasleak ebaluatuko duena zehaztea (hartzaileari begiratzea, hizkera ez formala erabiltzea, testuaren edukia antolatzea, zuzentasuna, aberastasuna, intonazioa...).
|