|
2000
|
|
|
toloztu: paper, oihaletaantzekoakberengainbildu; (irudizereerabiltzen du,, ezkutatu?,, gorde?,, estali, sentzuan...);. Cristinaubacbaguinaeguijazcuacta zucenac, daquigunadaquigunleguez, gueitu, guichitu, edertu, toloztu, ezaindu edoestaldubagaric, gueuregoguandaguanleguez,
|
beti
esatendogunac, ezlegoquepreminaricinos bere, juramentueguiteco? (Icas I, 119).
|
|
|
(202). //. Ta
|
beti
ostutecousijan? (Icas II, 100).
|
|
|
Alternantziaageriducetaz renarteanetabaitatcetatz renarteanere: Zeuc dakuszu; zelosantubaguagaz; errijeetaco zeceneen; tintiagaz zetacatuta; icasi zitubeen; betiziatz,
|
beti
zintzoro; ceubeceracustendeutsazu; icenartubac; gaucia da; videzucenetati; esquintcendeutsee; gueure vijotceetara; vitzitciagordeetia gaiti; jaiosuetaneragotcitacobiarrac... Jakina, haueetaibokalenaurretikdauden kontsonantefrikarietaafrikarietangertatzendasoilik.
|
|
|
Ñ renordezinil idazteaetaetaillnahizll renartekoalternantzia, berriz, grafiakontuadeladirudi, hareneuskaranhorrelakoetansabaikariegitekojoeranabariabaita.Behinedobehinagertzendañ.Askozereugariagoin.Bainadarabilia
|
beti
; baiñabehin; bañahamaseialdiz.Bainodarabilgehienetan; baiñohirualdiz; bañohogeitabialdiz.
|
|
|
HitzbakanbatzuetanazentuadarabilFraiBartolomek.Haueklòetaà/ áerakuslearenformadira; hauerabietakoazentu markazdarabil.Beraz, silababakarrekoak, azentuzbehinagertzendenòostuizanezik.Gorputztxikikounitateak diraetamarkatubeharraizanzuen, dirudienez... Erakusleaezdabatereharritzekoa, bokalbattestuarenerdianerdigaldurikgertatukobaitzitekeen.Ez bataez besteaezditubeti
|
beti
azentuazmarkatzen:
|
|
|
TaemoneutseenJaungoicuaconeiguztioi, baita arbola, tabedarraibere, eureenericuacsortuteco, taondorenguetaraatzijairagotecovirtutia,
|
beti
mundu baniraundaguijeenvitzidun guztiac (Icas I, 11).
|
|
|
Testuinguru batzuetan aurreko izenetik bereiz idazten du; esaterako, guiza aldi? idazten du ia
|
beti
; lau bat aldiz, guizaaldi, eta, guizaldi?
|
|
|
Ainbeste:. Ainbeste, laubataldizidaztendubereiz; loturikidaztenduia
|
beti
,, b, renaurretik, m, duelanahiz, n, duela.
|
|
|
Ezdituugazabacotseguinacbiaralperrerijaraco, leenesandanleguez.Baina, zdagau, taegunetenaz, arrastaca, vitsa darijuela, biarrian
|
beti
erabiltecobere. e
|
|
|
fema hau bereiz ematen du ia
|
beti
; loturik: –ezarren?
|
|
|
...labanagaztaepelagazgaldu davelaasco renondriatacleituba (Icas II, 213).// Basocosugatapristija venenotsubacoin duari verenuaezartendeutseenleguez, dantzarijacalbocuaribelaarrijanesaten deutsazan verbadesonestubac, veguiracunemaitiactaescucaloijac, sartutendeu tseelavijotzianpecatubarenverenua (Euscal errijetaco... 160).// Zoraquerijac, ton taquerijac, necedadiac, arriscuandicuac, peligruandicuac,
|
beti
gauza chaarr eracuac, vanidadezcuac, vijotzarenveenozcoillgarrijac, taoneenacberebape rre valijo ezdaveenacdirialadantzaac, dinoSantubacEuscal errijetaco.. (. 164).
|
|
|
Gobait egin: Hauerekontsonanteendisimilazio kasuada.Honelaidaztendu
|
beti
; ez, gogait?,, gogaicarri, etab.:
|
|
|
Munducovaztarguichic, burubajasota, esan leije, vizcaijac leez, ainbesteguizaalditan illundubagaric, lausotubagaric, tanaastau bagaricbeti eutsijaz,
|
beti
zietz, beti zintzoro, beti bardin, tabeti garbirogordedaveelaJangoicobacarraren,
|
|
|
Munducovaztarguichic, burubajasota, esan leije, vizcaijac leez, ainbesteguizaalditan illundubagaric, lausotubagaric, tanaastau bagaricbeti eutsijaz, beti zietz,
|
beti
zintzoro, beti bardin, tabeti garbirogordedaveelaJangoicobacarraren,
|
|
|
Munducovaztarguichic, burubajasota, esan leije, vizcaijac leez, ainbesteguizaalditan illundubagaric, lausotubagaric, tanaastau bagaricbeti eutsijaz, beti zietz, beti zintzoro,
|
beti
bardin, tabeti garbirogordedaveelaJangoicobacarraren,
|
|
|
Mugimendua adieraztendutenaditzenmendekoaditz izenaadlatibo markaz dakar ia
|
beti
, ekialdeko bizkaieran ohidenez, baina mendebaldeko bizkaieran bezalainesiboandaudenesaldibakanbatzukereaurkituditugu:
|
|
|
Eurac sacerdote eguin biar ditubee guizonac,
|
beti
oinian egon dedin ordiaco sacramentu santuba, ta vizi dedin guiza aldi ric guiza aldi ra mundubaren amai raguino cristindadia edo Jesucristoren Eleisia (Icas I, 211).
|
|
|
Impernubacinos esaten ezdaven leguez: naicuaeguindot edoascoda, ezbadabeti daguanleguezesquetatiraca, alan, dinosantubac, dagualacodicijotsu barenvijotza inos diruznaicotubagaric,
|
beti
esquetabeti tiracaIcas II, (127).
|
|
|
Erreguensoldaubacdarabilezanleguezseinaleaguirijaccein ceerreguerensoldaudirian ezaututeco, alanJesucristocmarcautaseinaletanditu ariman ber e soldaucristinaubacbautismuagaz,
|
beti
, dagozanlecubandagozala, ezagunizan ditezan (Icas III, 70).
|
|
|
Ez oidaezcaratcecosuba bainobeste arguiric, tabera bereez
|
beti
ixiota
|
|
|
¿ Begaz, esangodozu,
|
beti
esanbiar dogueguija. Begaz, esanbiar ez dan gauza batinocitandutenbadeuscubere, esanbiar ¿ deutsagu? (Icas II, 179).
|
|
|
Ahal erako aditz laguntzaile iragankorra da
|
beti
, pertsona ezberdinekin komunztadurandarabilena.Inpertsonalgisaereagertzenda; esaterako, goraxeago dugunesanleguihorrelakoadugu.Ezdiraagertzen, egin, aditza lagundutela, dirudienez, adizki formahauek, egin, beren baitandutelako: Baquit ugazaba ascocesangodaveena, ¡ lastima andijan!
|
|
|
Ecerbereezjuacuengauzac jaquin artian,
|
beti
itandutendagozanac. Alaco ezjuaconitaunliari, ezguzurricerantzun; baina ezda eguiijaricbere, beracnai leuquianmoduban (Icas II, 179).
|
|
|
Ordubannai euquianJaungoicoricezegotia,
|
beti
pecatueguitenegoteco (Icas
|
|
|
Ostu ezquero, naiaberatsarita naidanari dala,
|
beti
dalapurretiatabeti da pecatu (Icas II, 102).
|
|
|
¿ Ceimbat opicijoco, alover ona irabazten daveela ta osasuna dauqueela,
|
beti
arlote ta beti nequez, peseta bat daveeneco jocuari emoten deutseela ta emaztia ta umiac gosez ta biloxic dauqueezala? (Icas II, 140).
|
|
|
¿ Ceimbat opicijoco, alover ona irabazten daveela ta osasuna dauqueela, beti arlote ta
|
beti
nequez, peseta bat daveeneco jocuari emoten deutseela ta emaztia ta umiac gosez ta biloxic dauqueezala? (Icas II, 140).
|
|
|
(40). Ezezkoperpausa denean, goian jarri dugun hurrenkera darabil
|
beti
, eta ez: ez+ partizipioa+ arren.
|
|
|
(Icas II, 145). //? ¿ Ceimbatopicijoco, aloverona irabaztendaveelataosasunadauqueela,
|
beti
arlo tetabeti nequez, pesetabat daveeneco, jocuariemotendeutseelataemaztiata umiacgoseztabiloxicdauqueezala?? (Icas II, 140).
|
|
|
erquin: kaskarra, txikigeratutakogorputzaduena;. Sustraijangachadau can landaria
|
beti
izangoda erquina, luuronianegonarren. Icas III, (348).
|
|
|
gomuta/ gomutatu: gogorapena, oroipena// gogoratu, oroitu; (partizipioarenformagomutatuetagomutaurenartekoalternantziaageri da; gomutagarri, gomutaquizun, gomutanDudabagaricgomutaonegaz gozatutaarinducoditugaixuac beregorputcecominacta formakere badatoz);, alaac. Icas III, (268). // Gomutatu, vijotz ondraubarentaprestubarensenailiadala,
|
beti
eguiija, esatia. Icas II, (181).//. Guztiacdira, gueurigauza oneenbataituedogomutaueraguiteco? (Icas III, 239).
|
|
|
jardun: zerbaitetanariizan;?
|
beti
barriquetan jardunbagaric, isilic egon dedilla? (Icas I, 9serm.). //. Orduguichieucazansenarracechian, emaztiaren jardunataesetsilotsa chaarrecuaentzutengaizkiesatea; ez citubanac. Icas III,(
|
|
|
jarquera: jarrera;. Cimentubanpaltiadaucanormia,
|
beti
dago jarqueracha arragaz jaustecoarriscuban, azaleti echuraona euquiarren. Icas III, (348).
|
|
|
|
beti
; nasaitasun hitza ere horrela darabil);. Alaco erromedijeetaco dantceetara ta piestara genteric nasaijeena ta galdubeena juan oi dalaco. Euscal errijetaco... (
|
|
|
ocasinoetsu: borrokazalea, liskartia;. Alaco guizonocasinoetsubac, baque gaistocuac,
|
beti
burrucaracoedomaquilacaracoprestdagozanac, ezin esanlegui cecaltegarrijacdirian echian, auzuan taerrijan? (Icas I, 252).
|