|
2000
|
|
|
Manolo eta biok antzerki zaleak izan gara
|
beti
eta hain zuzen, hola ezagutu genuen elkar Antiguako parrokian antzerkia egiten. Ausardia zen, ordura arte neskak neskekin eta mutilak mutilekin nahastu gabe aritzen baikinen.
|
|
|
Jokalariren bat kantxatik kanpora irtendako pilota itzultzeko gai bada, ez da jokoa eteten. Sakea alde bateko puntatik egiten da
|
beti
eta falta marra gainditu beharra dauka. Sakea egiteko orduan, gure errebote eta laxoko botarriaren antzeko tripodea erabiltzen dute.
|
|
|
Hamaikagarrena, ekoizten ditugun soinuak aldatu egiten dira inguruan dituztensoinuen eraginez, baina ez
|
beti
eta ez edonola; hizkuntza bakoitzak erabakitzen duhau, arautegi antzeko zerbait osatuz, hiztunak ikasi beharreko, erabilpen arautegi, bat.Hori bai, arautegi honek ez ditu fonemak eraldatzen, beraien alofonoak baizik; beraz, arautegi hau soinuen ekoizpenari dagokio eta ez beraien ulermenari.
|
|
|
Osotoro ondorioapelaezinak sortzen ditu mugapen honek, ezen, mintzatzen ikastearekin batera, umeakbere hizkuntzarenak direnak ikasten ditu soilik, eta ikaspen esfortzua errentagarriegiteko, berauek praktikan erabil daitezen nahiko du. Baina konstrikzio (mugapen) hauek ezin dira
|
beti
eta edonola erabili; hizkuntza bakoitzak bere arautegia duenez (hamaikagarren atalean aipatutakoa), hiztunak jakin behar du nola jokatu soinu elkarketa posible bakoitzarekin (noski; eta jakin zein soinu elkarketa ez diren posible berehizkuntzan).
|
|
|
Eta ez nuen kulparik. Izan ere, ez al da egia, jaun André, ezen hain dugula bizi-nahia eta iraun nahia senari eta lotua —gizonak lehenik eta behin bizi eta iraun egin nahi duenez gero—, non lehenagokoa baita,
|
beti
eta ezinbertzez, geure burua salbu ikusteagatik senti dezakegun bozkarioa, bertzeak hiltzen ikusteagatik har dezakegun pena baino. Ote da hori zeren, bertzeen heriotzak gure bizitzaren inportantzia azpimarratu ez ezik, bat bateko betikotasuna ere sentiaraz baitiezaguke, azken finean...?
|
|
|
‘gas orok propietate hau edota bestea dauka’ edo ‘uraren lurrinketa puntua 100o C da’, adibidez. Arazoa, Vienako Zirkuluaren zorra dagoeneko, enuntziatu horiek egiaztatzeko beharrezkoa den kasu partikularren kopuru infiniturik ez egotean datza; hots, eskura ditugun kasuen kopurua beti finitua denez, lege batek behar duen kopuru infinitua —gas baten propietatea
|
beti
eta edonon egotea, adibidez— asetzeko ez du balio. Popperrek 1934an kritikatu bezala87, egiaztagarritasunak test kopuru infinitu bat burutzea eskatzen du, eta hau logikoki ezinezkoa da.
|
|
|
Ez ziren munduko parajerik ikusgarri eta miragarrienak, baina ezagunak eta maiteak nituen oso. " Eguraldia
|
beti
eta berez da ederra", nuen irakurria nonbait, ez nekien non," eta gisa berean beti eta berez da ederra planeta osoko paraje oro ere han inoiz ezer sentitu duen inor bizi deino." Guztizko gogaide ninduen hori idatzi zuenak. Gustura sentitu nintzen, biziberrituta, zuhaitz guztiak eta ur guztiak entzuten, Margak bere gutunean agindurik zidan bezala.
|
|
|
Ez ziren munduko parajerik ikusgarri eta miragarrienak, baina ezagunak eta maiteak nituen oso. " Eguraldia beti eta berez da ederra", nuen irakurria nonbait, ez nekien non," eta gisa berean
|
beti
eta berez da ederra planeta osoko paraje oro ere han inoiz ezer sentitu duen inor bizi deino." Guztizko gogaide ninduen hori idatzi zuenak. Gustura sentitu nintzen, biziberrituta, zuhaitz guztiak eta ur guztiak entzuten, Margak bere gutunean agindurik zidan bezala.
|
|
2001
|
|
|
Hori garbi dago, baina Ibarretxek biolentziari buruz hitz egiten duenean
|
beti
ETAri begiratzen dio, Estatuari sekula ez, eta hori ez da juxtua. Gernikako Estatutuaren 21 urteetan 16.000 atxilotu egon dira, 5.000 kartzelaratu, milaka torturatu... datu hauek erakusten dute benetako azterketa egiteko kontuan hartu behar direla.
|
|
|
Baina, gure planetako gorabeherez haratago, gizakiak zerura ere begiratu izan du
|
beti
eta izarrak, modu horretan, museo pieza bereziak bihurtu dira. Teknologiak aurrera egin ahala, planetarioek bilakaera izugarria izan dute eta euren kupuletako zeru artifizialek gero eta antza handiagoa dute benetakoarekin.
|
|
|
Jendea pozten da laborariak egoteaz. Geu ere pozten gara ofizio honetan, nahi eta
|
beti
eta beti borroka bat ereman behar den laborari ttipiak bere tokia izan dezan.
|
|
|
Herri honen gehiengoak eskatzen duena politikaren bidez gauzatu behar dela diogu guk. Horixe eskatu dugu
|
beti
eta orain ere horixe bera eskatzen diogu gobernuan egongo den edozein alderdiri. Badirudi PSE oso urrun dela gobernu horretatik, baina hori ez da gure arazoa.
|
|
|
Zoru mota ezartzeko sistema honen abantaila nagusia iraupen luze luzea da: oholak kalitate handikoak izaten dira
|
beti
eta, denboraren poderioz eginiko higadurak ezabatzeko zura lixatu behar izaten den arren, eragiketa horren ondoren eta oholen lodierari esker, ez da galerarik nabaritzen.
|
|
|
Haurraren beraren ikuspuntua kontuan izan behar da
|
beti
eta, ahal den neurrian, atsegin izango duen jarduera bat bilatu.
|
|
|
Gas kromatografian fase higikorra gasa da
|
beti
eta fase geldikorra solido edo likido bat izan daiteke.
|
|
|
Atera heldu baino lehenago baina, geratu eta, bat batean zerbait gogoratu balu bezala, bira ematen zuen
|
beti
eta, zuzenean niregana etorriz, begira egon zitzaidala aitortzen zidan, oso polita nintzela eta ea lana noiz bukatzen nuen, zerbait hartzeko gera gintezkeela eta.
|
|
|
Nerbioak airean nengoen. Adrenalinak, baina, bere lana egiten du
|
beti
eta, harrigarrikiro, kontrolatzea lortu dut.
|
|
|
Dohain handiak ditu Sivakumarrek. Oso garbia da, lagunei laguntzeko prest dago
|
beti
eta aspertzeke irakurtzen du. Lagunak lo daudela, bera ikasten, liburuak eskuan.
|
|
|
Beldurrik gabe aitortu eta onartu dugu euskaldun guztiok, baita euskaldun jantzi edo prestatuenek ere? ez dutela ziurrenik euskara bakarrik erabiliko
|
beti
eta nonahi. Ez guretzako, ez beste inorentzako estalki edo gozagarririk gabe aitortu eta esan dugu euskararen geroa badela baita ere erantzukizun guztia abertzaleon eskuetan utzi nahi luketen erdaltzale erosoen arazoa; are gehiago, hizkuntzen bilakaerak naturaren halabeharrak gobernatzen dituela sinesteko joera susmagarria dutenek ere gure hizkuntzaren etorkizuna finkatzerakoan badutela zer eginik.
|
|
|
Kondairaren aldetik, ahaztu egiten da hemen, gainera, oharkabez ala ohartuki, zertzelada huts bat: batasun saio guztiek,
|
beti
eta edonon (baita Katalunian edo domini catalá delakoan ere), bitasuna eta are aniztasuna sortu izan dutela. Hots, erabat ontzat hartuak izan direino, eta, batez ere, legezko" nor zenak" bihurtu zitueino, hortik aurrera, Katalunian 1931tik aurrera bezala, batu eta batzaile bihurtu baitira.
|
|
|
5 Deitura biek balio mugatua dute,
|
beti
eta edonon berezko joeraz gainera nola halako gidaritza baitugu. Argi dago, horratik, dela gure zatiketarengatik, dela alderdi bateko eta besteko agintariek kultur gaietarako agertu duten axolagabekeriagatik, gidaritzak duela, hizkuntzaren ajeetan, hobenik txikiena (K.M.O.).
|
|
|
Ausarta da eta graziak ukitu ez duen gizasemea izan daitekeen bezain ona: gizonki jokatzen du
|
beti
eta, gizona den aldetik, ez dio batere zorrik zaldunari. Federik ez du eta ez du fedearen beharrik sumatzen.
|
|
|
Bestetan ere, nola pentsatzen dudan aski garbiro dagoela uste dut hemen bildurik ikus ditzakezuen lerro nabarmen batzuetan. Ustez, zerbaiten alde jokatu dut
|
beti
eta arrisku berriak ikusten ditut orain, zaharrak aski ez balira, maite ditudan zer horientzat.
|
|
|
Bascongada eta Bergarako Real Seminario zeritzana (Erret Mintegia, garbizaleagoentzat). Ez, egia esan, ez ziren
|
beti
eta erabat erdaraz mintzatzen. Euskaraz ere mintzatzen ziren, ongi zegokien orduan.
|
|
|
Baita hizkuntza bera ere, erabat harturik, hiztegi eta joskera. 1596ko errefrau bilduma (RS) bildu eta itzuli zuenak berak ere, zuzen hartu ote zituen
|
beti
eta, batik bat, zuzen ulertu gainera. Bestetan tratatua dudan adibide hau, bederen, ez zait ongi aditua iruditzen (RS 208):
|
|
|
Gurean, adibidez, zenbat eta zenbat ez ditugu kontutan hartzen, gaiez urri gabiltzalako, inorenean, aberatsago baitira, kanpoan gelditu liratekeenak. Hizkuntzaren kondaira eta literaturarena, elkarrekin ongi lotuak
|
beti
eta nonahi, lotuago dabiltza segur aski gure artean inguruko herrietan baino.
|
|
|
Garbiak oro erdaraz, inongo erdaraz, idatziak eta lizunak oro euskaraz? Gogoeta zuzenak besteren hizkuntzan
|
beti
eta okerkeriak, berriz, gurean. Are gehiago.
|
|
|
Nekez aurkituko luke lege unibertsal bat, uharte desertuan galdutako gizaki bakarrak apainketan jardun behar duela aginduko duena. Baina gogoan edukiz gizakia
|
beti
eta nonahi dela onaren, ederraren eta egiaren maitari, guretzat funtsezko erantzuna ‘bai’ da, ‘egingo luke apainketan’ Norbera eta inguruko gauzak edertzeko lanak eta epai estetiko eta bestelako guztiak, ederra eder denez maitatzearen ondorio direlako. Eta gizakia, nonahi eta beti, maitari delako.
|
|
2002
|
|
|
BOROAKO zentralaren inguruko auziak argi erakusten du instituzioetako alderdiek ez dituztela ordezkatzen
|
beti
eta edozein gaietan beren nahiak. Zornotza Bizirik Plataformak 12.500 zornotzarri egin zion erreferendumean bozkatzeko deia, eta horietatik ia 5.500ek hala egin du (bozkatzera deitutakoen% 43).
|
|
|
Eta kaiolen giltzen jabe
|
beti
eta beti gizona.
|
|
|
Gastiak!: agintarijen esanekuak ixan
|
beti
eta gertu ta ernai aginduten dautsubena beteteko. Karlistak euren siñismena eta azkatasunagaitik jagi ziran alantxe gu be, gaur.
|
|
|
Giza istripu larrian gertatzen dena,, jendea bultzaka, inor ez baita erortzen besteren erorketa eragin gabe, eta lehenbizikoak dira hurrengoen heriobide?, hauxe berau ikus dezakezu bizitzan ere gertatzen dela nonahi. Ez da inor berarentzat soilik galtzen, besteen galbide eta galtzaile gara; aurrekoei egokitzea kalte da, eta erosoago zaigunez inori sinestea norkbere erabakiak hartzea baino, ez daukagu inoiz bizitzaren irizpiderik, sinetsi egiten dugu
|
beti
eta eskuz esku guganaino heldu den erruak inguratzen gaitu eta suntsitzen. Besteen exenpluek garamatzate galbidera; jendemultzoagandik aldenduz osatuko gara.
|
|
2003
|
|
|
Lehia berezkoa du gizakiak, baina lehiaren eremuan sartzean eta baita ezjakintasunaren eremuan sartzean ere, osasungarri behar lukeen kirola arriskutsu bihur daiteke. Arratibelen iritziz, marra bat dago
|
beti
eta marra hori pasaz gero kirola ez da osasungarria. Mahai inguruan marra hori ez igarotzeko zein neurri hartu behar diren eta erantzukizun hori nork duen aztertu dute.
|
|
|
Poesia oso erraz zahartzen da. Hori gertatu da
|
beti
eta gertatzen ari da. Goethek «okasiozko poesia» aldarrikatu zuen, mementoari erantzuten dion poesia eta gu ere horretan saiatzen garela sinetsi nahiko nuke.
|
|
|
hau da, tradizino jakin bati lotuta egon da eta dago gaur be. c) Kanpotarren aurrean eder agertzea baino, bertoko euskaldunak erraz irakurria izatea gehiago bilatu izan dau (eta oso ondo lortu!): horregaitik, herriagandik hur hurrean bizi izan da beti hizkeraz, esaeraz, asmoz, pentsakeraz..., gure arteko ameskeria usteletan galdu barik. d) Leizarragaren bide kulteranista alde batera itxi, eta Axularren bide herrikoiari jarraitu izan deutso (jokabide biok izango zirean mesedegarri, bakotxa bere mailan). e) Eleizgizonen eskuetan egon da, ia
|
beti
eta guztiz, eta hori holan dala ta, gairik gehientsuenak erlijinozkoak izan dira; baina badira osterantzekoak be, eta ez horren gitxi. f) Hemendikaldeko euskal literatureagaz ez dau hartuemon handirik ez esturik izan, ezta gure artekoaren gorabehera eta goi egarririk be. (Ikus L. Michelena, Historia de la Literatura Vasca, Madrid, 1960, 17 or. Baita Ibar, Genio y Lengua, Tolosa, 1936, 141 or.).
|
|
|
Ikastaroko Dekanoa izan da, ikasle nahi irakasleek maisutzat autortua. Atzetik etozanak, gazteak izanik gitxiago jakin arren, begirune handiaz hartu ditu
|
beti
eta bai arnasa emon be eurai aurrera ekiteko.
|
|
|
Matiasi denak iruditzen zitzaizkion berdinak, Hendrickek eta Egasek zerikusirik ez daukaten arren. Gauza batzuk berdinak iruditzen zaizkigu
|
beti
eta ezin ditugu bizitza osoan desberdindu, ez baldin bagara oso pertsona arduratsuak eta metodo zurrunak aplikatu zaleak, jabalina jaurtitzaileak bezala.
|
|
|
Zallo  ren berbetan: " Arlo nazionalean erradikalak diren zenbait joera, oso ahul izan daitezke gizarte gaietan" (ez
|
beti
eta leku guztietan derrigor, jakina). Nazioaren eraikuntzan ez bedi bazterrean utz gizartearen eraikuntza, diote batzuek, nahiz ez diren gehienak, agian.
|
|
|
Mamu zaharra da hori. Euskarak badarama txapela, bai; baina ez
|
beti
eta derrigorrez. Txapela eramatea al da Irakeko konfliktoari buruz idaztea, aurrerapen tekniko zientifikoei buruz mintzatzea, edo ikuskizunen berri ematea?
|
|
|
Ikusteke dago euskararen deabrutzea ren ondorioak zeintzuk diren, baina euskaldunok katakonbetara bidali nahi izate horrek sikiera balio luke baieztatzeko instituzioetako babesa bitartekoa dela
|
beti
eta ez dela inoiz helburu bihurtu behar.
|
|
|
Hegoaldeko lau euskal lurraldeetan Apalategik burutu duen lan horren ondorioetatik atera dezakegun interpretazio laburtua, ondokoa da. Zortzi urtetik aurrera D, BetaAereduetan nagusitzen diren sistema sinbolikoak ezberdinak dira ereduz eredu; ez
|
beti
eta ezinbestez, baina bai neurri handian.
|
|
2004
|
|
|
Azter dezagun, bada, guri dagokigun gizarte nazioaren eredu honetan hizkuntzari zein leku eta eginkizun esleitu zaion botere sistemaren baitan, hizkuntzaren zer nolakoak definitu nahi baditugu. Hori eta horrenbestez, euskarak ere ez du
|
beti
eta non nahi leku eta egiteko berbera izan Euskal Herriaren joan etorrian. Zertan ote datza zehatz mehatz orain eta hemen euskararen lekua eta egitekoa?
|
|
|
Demokraziaren eskurik ez ote dabil bada mintzairen munduan? Dirudienez, hizkuntzen eta dialektoen biziraupena
|
beti
eta non nahi gizarte dinamika jakinen esanetara makurtua dagoen zerbait da, balizko asmo zintzoen gainetik bide dago gizarte eraginaren eskua hizkuntzen bilakaera objektiboan.
|
|
|
Ots... iru" teoria" omen ditugu arrien erortzeari buruz... Arriak, ordea, lurrera erortzen dira
|
beti
eta betidanik, eta goitik behera. Au ez da" teoria" bat; begiak idekitzea besterik ez da.
|
|
|
politikazko askatasunik ez dagoenean, ethniek erresuma berezirik ez dutenean, ez dago hizkuntzazko eta kulturazko ez askatasunik eta ez berezitasunik. Bai erromatarrek beren inperio zaharrean, bai britaniarrek Irlanda’n eta Guernesey’n, bai Canada’tarrek Quebec’en, bai españolek Peru’n eta errusitarrek Karelia’n,
|
beti
eta nun nahi berdin: denek eraman dute aurrera bere hizkuntzaren batasuna.
|
|
|
Ikuspegi hau, bere osotasunean, izango da eskolastikak bere egingo zuena eta, jakina, Descartesek erasoko zuena, besteak beste ezinezkoa egiten zuelako ezagutza zientifiko unibertsal batera heltzea. Ikuspegi klasiko horren arabera, gai bakoitzak, edo gai mota bakoitzak, bere egia izango luke, eta hau guztiz muturtuta legoke zientziari buruzko Descartesen ikuspegiarekin, horrek egia unibertsal eta bakarrak eskatzen dizkiolako,
|
beti
eta denontzat balioko dutenak. Eguneroko bizitzarako, beharbada, balioko dute egia erlatiboek, baina zientziak betiko eta guztiontzako balioko duten egiak behar ditu.47
|
|
|
Hitzaurre hartan frogatu nuen zergatik egokiago den perpaus logikoez mintzatzea proposizio logikoez baino (ik. op., 22). Gogoratu behar da Frege eta Wittgenstein Satz hitzaz baliatu zirela
|
beti
eta jakinaren gainean, sekulan ez* Proposition ez. Perpaus logikaren gurasoek egin zutena hobetsi dugu guk, zalantzarik gabe.
|
|
|
Etxea pagatzeko doia ematen digute eta, ez al da normala, alaba zaharrenak lanen bat egitea? ‘Lan egin behar da, lan egin behar da! ’ ari dira
|
beti
eta, ez dute kondenatuko orain, lanean hasi delako. Zertatik biziko da bestela?"
|
|
2005
|
|
|
Egia da hil zen arte aitak liburutegi ona izan zuela
|
beti
eta behin zenbait liburu erre behar izan zituztela. Aita oso kontserbadorea zen, eta bere etxean nire bizitza markatu duten bi liburu aurkitu nituen.
|
|
|
Ordenagailu bat ikusiko dudalarik, nehork ez daki nola programatua, gizonik aintzinean izan gabe, lanean ari, nehork ez daki nondik ateraia, kobre, burdin, berina, plastiko elgarren ondoan gertaturik" halabeharrez", haizeak eta ur xortek pusaturik" uste gabetarik", bakoitza bere tokian, bakoitzak bere lana egiten duela, orduan sinetsiko dut ordenagailu handiena baino askoz ere gehiago den gizonaren burumuinak ere uste gabetarik egin direla, programatzailerik gabe. Orduan sinetsiko dut, munduaren hastapenean zen zerbait hura (baina nondik ateratzen da zerbait hori?) zapartatu dela eta mundu miresgarri hau egiten hasi,
|
beti
eta handiago, beti eta zabalago.
|
|
|
Ordenagailu bat ikusiko dudalarik, nehork ez daki nola programatua, gizonik aintzinean izan gabe, lanean ari, nehork ez daki nondik ateraia, kobre, burdin, berina, plastiko elgarren ondoan gertaturik" halabeharrez", haizeak eta ur xortek pusaturik" uste gabetarik", bakoitza bere tokian, bakoitzak bere lana egiten duela, orduan sinetsiko dut ordenagailu handiena baino askoz ere gehiago den gizonaren burumuinak ere uste gabetarik egin direla, programatzailerik gabe. Orduan sinetsiko dut, munduaren hastapenean zen zerbait hura (baina nondik ateratzen da zerbait hori?) zapartatu dela eta mundu miresgarri hau egiten hasi, beti eta handiago,
|
beti
eta zabalago.
|
|
|
Zer gatik ez zuten hil ez du behin ere konprenitu. Han dago
|
beti
eta oporretara etorri eta beti itzultzen. Zenbat herrialde, ONG guziak joanak direlarik, misionestak han gelditzen baitira, apez ala serora.
|
|
|
Egun gehientsuenak eguzkitsuak izaten dira, herrialde gehientsuenak 20º N eta 20º S paraleloen artean (hots, Cancer Tropikoaren eta Capricornio Tropikoaren artean) daudelako: horregatik, ekuatoretik gertueneko eskualdeetako klima bero eta hezea da
|
beti
eta bi eskualde tropikaletan (lurraldearen %80), aldiz, bi urte sasoi bereizten dira: lehorra eta hezea.
|
|
|
Parte bat galdu egiten da, jakina: doinua galtzen da
|
beti
eta, zenbaitetan, erritmoa bera ere bai, baina itzulpenei esker goza ditzakegu bestela ezezagunak liratekeen poeta handien obrak.
|
|
|
Juridikoki, emakumea gizonaren azpitik aurkitzen zen eta SFk Espainiar Gorteei egoera hori aldatzeko proposamenak egin zizkion. Edonola, aldaketa txikiak izan ziren
|
beti
eta soilik 1958ko, 1961eko eta 1975eko neurriak aipatzea merezi du. 1958ko Kode Zibilaren erreformak emakumearen egoera hobetu zuen.
|
|
|
Koloniak espezie bateko aleen multzoak dira, betiko lotuta daudenak. Koloniaren jatorria asexuala da
|
beti
eta ale bakoitzari zooide esaten zaio. Kolonia eratzen duten aleak ez daude guztiz bananduta, baizik eta beraien gorputzen luzakinen bidez edo jariatzen duten materialaren bidez lotuta daude.
|
|
|
Mundu osoko milioi bat pertsonak baino gehiagok galtzen dute bizitza urtero, bide istripuen ondorioz. Hala ere, asko bagoaz eta autoz itzultzen gara
|
beti
eta nolanahi ere. Itzultzea, nolanahi ere, joatea baino zailagoa da beti.
|
|
|
itzuliko zela zin egin zion alaba gajoari, arratsaldero margotuko zuela gorriz Marrakex, eta bere ondoan egongo zela
|
beti
eta inoiz ez zuela ahaztuko.
|
|
|
" Horrelako gertaeren aurrean, jokabide berbera izan dugu
|
beti
eta horrela jarraituko dugu. Baita oraingoan ere, nahiz eta batzuek kanporatzen ditugula salatu eta besteek gazteak kaleratzea eskatzen diguten", adierazi du Zarraoak.
|
|
|
Baina txarrena hartu zuela azkenean. Kontua zen pianoan egoten zela Samuel
|
beti
eta ez zuela butaka ezertarako nahi.
|
|
|
Bazuen alde komiko bat ere: txiste onenak zekizkien
|
beti
eta egoera guztiei ateratzen zizkien txinpartak. Seduktore bat zen.
|
|
|
Han oso lagun onak ditu
|
beti
eta denek batera egiten dute lan. Nestor cyborga.
|
|
|
Ni espainoltzat hartu naute ia
|
beti
eta espainolak toki gehienetan oso gutxietsiak dituzte. Espainia nazio behartsua da eta behartsua inon ez da ohoratua.
|
|
|
Begi berdinekin ikusi duzu
|
beti
ETA, ala ala ez" aldatu egin da beraren inguruko analisia etauj uzkua?
|
|
|
• Argi du euskararen aldeko diskurtsoa.
|
Beti
eta edonon adierazten du euskararen aldeko defentsa, horren araberako Hizkuntza Politika bat darama: aurrekontuetako ehuneko jakin bat bideratzen du euskararen sustapenerako; Euskararen Biziberritzerako Plan Nagusia da Hizkuntza Politikaren islarik argiena.
|
|
|
Ikasle honek ahal bezain beste forma aurkeztuko dizkio bere irudimen gaitasunari, hain zuzen, hizkuntzatik bertan hartzen dituen formak; orduan, eta bere berezko hizkuntz formazio ahalmenaren besotan erortzen uzten delarik, berak bertan aterako du hizkuntzaren formaren tipo orokor bat forma partikular haietatik. Ze gizabanakoak, hizkuntzaren kasuan bederen, ez bakarrik oroimenean baizik eta gehiago sormenean oinarritzen den haur batek bezala jokatzen du; hizkuntza arrotz batean sartzeko, beraz, batek espontaneoki edo aktiboki jokatu behar du
|
beti
eta aldi berean, eta ez bakarrik pasiboki edo hartzaileki. Kontua, azken finean eta gehienbat, hizkuntzaren analogiaren espiritua aurkitzea da eta, hain zuzen, hau da hizkuntz jabekuntza guztien puntu kritikoa, zeinetatik beraren onura guztia eta berezko atsegin oro sortzen den.
|
|
|
" Hizkuntza ez da hainbeste bizitzarik gabeko produktu bat bezala kontsideratu behar baizik eta askoz gehiago produkzio bat bezala", hau da," ez hainbeste erloju mekanismo hil bat bezala baizik eta bere baitatik sortutako kreazio bizi bat bezala" 81 Bi aspektu hauek oinarrizkoak eta elkarren osagarriak baldin badira ere, hark garbi ikusten du —bere garaikide askok ez bezala eta baita geroago F. Saussurek eta N. Chomskyk ez bezala— bigarrenari eman behar zaiola garrantzia82. " Hizkuntza, bere berezko esentzian kontsideratuta,
|
beti
eta une oro da zerbait iragankorra. [...] Hizkuntza bera ez da obra bat (ergon) baizik eta aktibitate bat (energeia)" 83 Honek bakarrik ere agerian uzten du bere pentsamenduaren gaurkotasuna.
|
|
|
hitz egiten eta entzuten dutenen arteko elkartzea" ez da inolaz ere puntu zatiezin batean gertatzen deneko errepresentazio formen topaketa bat, baizik eta pentsamendu esferen arteko topaketa bat" 98 Erabilitako hitza ez da inoiz guztiz neutrala edo arras objektiboa, ez emailearentzat ez hartzailearentzat, ze bakoitzak beti atxikitzen dio haren esanahiari bere esperientziarekin loturiko ezaugarriren bat. " Ulertze oro,
|
beti
eta aldi berean, ez ulertze bat da; ideien eta sentimenduen bat egite oro, aldi berean, desadostasun bat da" 99 Hizkuntza, azken finean, ez du hitz egiten duenak bakarrik zehazten edo finkatzen baizik eta baita entzuten duenak ere, eta honengatik aitortzen dio Humboldtek hainbesteko garrantzia elkarrizketari, alegia, beti eta bakarrik hizkuntzari esker ematen den elkarrizketari.... Azken hau beharrezkoa da, batetik," pentsamenduen ekoizpen ekintzarako" 100, ze elkarrekin hitz eginez ikasten du batek gogoeta egiten:
|
|
|
hitz egiten eta entzuten dutenen arteko elkartzea" ez da inolaz ere puntu zatiezin batean gertatzen deneko errepresentazio formen topaketa bat, baizik eta pentsamendu esferen arteko topaketa bat" 98 Erabilitako hitza ez da inoiz guztiz neutrala edo arras objektiboa, ez emailearentzat ez hartzailearentzat, ze bakoitzak beti atxikitzen dio haren esanahiari bere esperientziarekin loturiko ezaugarriren bat. " Ulertze oro, beti eta aldi berean, ez ulertze bat da; ideien eta sentimenduen bat egite oro, aldi berean, desadostasun bat da" 99 Hizkuntza, azken finean, ez du hitz egiten duenak bakarrik zehazten edo finkatzen baizik eta baita entzuten duenak ere, eta honengatik aitortzen dio Humboldtek hainbesteko garrantzia elkarrizketari, alegia,
|
beti
eta bakarrik hizkuntzari esker ematen den elkarrizketari. Azken hau beharrezkoa da, batetik," pentsamenduen ekoizpen ekintzarako" 100, ze elkarrekin hitz eginez ikasten du batek gogoeta egiten:
|
|
|
Kontua da, ordea, bi kontzeptu hauen arteko bereizketa nahikoa teorikoa dela, bederen antropologia pedagogikoa edo pedagogia antropologikoa egin nahi duenarentzat: gizakiaren indibidualitatea,
|
beti
eta derrigorrez, zirkunstantzia jakin batzuetan eta ezaugarri zehatz batzuekin agertzen da, alegia, karaktere batekin.
|
|
|
Bertan, batetik, hizkuntza ondorio bezala kontsideratuz eta atzeraka joanez, gizakiaren jokatzeko era ikertu litzateke, zeinen arabera honek hizkuntza sortu eta garatu duen; eta bestetik, hizkuntza zergati bezala kontsideratuz eta aurreraka joanez, gizakiaren berezko formazioa ondorioztatu edo zehaztu litzateke. Bi zeregin hauek, jakina,
|
beti
eta aldi berean hartu dute kontuan, bai gizakiaren natura orokorrarekiko kontsiderazio filosofikoa, bai herrien patu ezberdinekiko kontsiderazio historikoa. Hain hausnarketa serioa merezi duen ideia honekin, hala ere, kontua ez da zientzia berri bat sortzea, baina bai —orain arte egindako saiakerei jarraipena ematen dien— estudio berri bat abian jartzea.
|
|
|
Pertsonaren humanizazioa kontsideratzea eta bultzatzea, bestetik, gizakiaren gizatasunarekin bat egiten duen zeregina da, bai, baina zeregin hau abstrakzio hutsean gera ez dadin halabeharrezkoa da gizabanako bakoitzaren errealitate historikoa hasieratik aintzat hartzea. Gure autoreak, hala ere, gizakiaren humanizazioaren perspektibatik dihardu
|
beti
eta, zentzu honetan, bere giza-teoria" antropologia filosofiko" bat bezala kontsidera dezakegu edota, zehatzago," antropologia pedagogiko" bat edo" pedagogia antropologiko" bat bezala4.
|
|
|
Hain zuzen hemendik abiatu behar dugu hizkuntzaren pedagogiaren eta hizkuntzen ikas irakas prozesu ororen atzean dagoena azaltzeko, hain zuzen, hizkuntz jabetzea
|
beti
eta salbuespenik gabe jarduera jakin baten fruitua delako funtsezko ideiatik. Gizabanako bakoitzak bere baitan aktibatu behar du bere berezko hizkuntz gaitasuna, eta, ikasten ari den hizkuntzaren muinarekin bat eginez, honen osagai fonetiko, lexikal eta gramatikalak suspertu eta eraberritu behar ditu.
|
|
2006
|
|
|
Behartuta aginduko zuen su etena ETAk. Salbuespen egoeran bizi izan da
|
beti
eta, nonbait, ondoriora etorri da: «Salbuespen egoera horrek ez du gaur egunean merezi.
|
|
|
Ikastaro bat, udakoa, Chomskyren inguruan antolatua. Leipzigeko Max Plank Instituteko zientzialari batek aurkeztutako kognizio esperimentuek diotenez, emozioen araberako hizketa doinu aldaketak automatikoki,
|
beti
eta oso laster prozesatzen ditu emakumezkoen burmuinak. Gizonezkoen burmuinean batzuetan ez dago erantzunik.
|
|
|
«Bere herrian ari zen lanean, bere inguruan, ezagutzen zuen tokian »dio Luis Chillida semeak». Donostialdean bizi izan zen
|
beti
eta bere sustraiak hemen daude; leku honi balioa ematea oso garrantzitsua zen beretzat eta horregatik zelaia errespetatu egin zuen; Hernani inguruan aurki ditzakegun zelaien antzekoa da, ez da museorako sortutako lorategi artifiziala».
|
|
|
Garatu behar dugu.
|
Beti
eta gehiago garatu, irabazi eta kontsumitu. Garatu, gizakiaren laurdenak, beste hiru laurdenen bizkar.
|
|
|
|
Beti
eta nonahi hala egin izan zaie europarrei...
|
|
|
Hiri erdigunetik urrutira joan behar izaten dugu
|
beti
eta batak bestea bilatzen du, elkarren babespean bizi ahal izateko; horrela, beraz, azkenean espazio propioak eratzen ditugu.
|
|
|
Estetika hutsagatik erosi nahi bada aparatu eramangarria, aipaturiko elementu horietan ez da derrigorrezkoa biziki zorrotza izatea baina, hori bai, jakitea komeni da: mahai gainekoaren ezaugarri berberak dituen ordenagailu eramangarria garestiagoa da
|
beti
eta buruhauste gehiago ekarriko dizkigu, hozketa alorrean arazo ugari dituelako.
|
|
|
Dena den, ordezkari horren izendapena idatziz egingo da
|
beti
eta, une oro, atzera bota daiteke (De la Cuesta Rute, 2002: 130).
|
|
|
Gure helburua herriaren onerako lan egitea izan da
|
beti
eta berdin segituko dugu legealdia akautzen den arte.
|
|
|
Ba familian aspaldian egon zen batenbat bertsotan egiten zuena baina, niri ederra iruditu zait
|
beti
eta aditzea gustatzen zitzaidan. Ni 14 urterekin hasi nintzen bertso eskolan eta gero handik eskolarteko txapelketatan eta horrelaxe!
|
|
|
Identitate horrek badakigu ez duela arazorik, harrotu beharrik ez dauka, kuestionatua ere inoiz ez da izan. Ehun urtean
|
beti
eta etengabe Espainiarekin identifikatu dena, identitatearen arazorik gabe, eta euskal identitatea horregatik ignoratuz, hiritar liberal irekia da noski, ez da nazionalista. Egia da, zu mintzo zaren hizkuntza, ez duela piperrik ulertzen.
|
|
|
Ordu erdi baino gehiago iraun duen problemarik zer den ez dakizula konturatzeak. Zeure neurrira egindako trajea josi dizute
|
beti
eta, neure bizimoduarekin konparatzen badut zeurea, ez dakit zer den indartsuagoa: zaplaztekoa eman eta" esna zaitez!" esateko gogoa, edo nire bizitza antolatu zutenen arreta bulegora jo eta" aizu, nirea akatsen batekin etorri zait" esanez dirua bueltan eskatzekoa.
|
|
|
Banuen, azkenik, norekin josta. Ez
|
beti
eta ez nolanahi, ordea. Ezponda Baitha ez zen Garrüze.
|
|
|
Arratsaldea hasita zegoen gela iluntzen. Argia piztu aurreko egun parte horrek malenkonia eragiten dit
|
beti
eta nire baitara biltzeko gogoa. Arratsalde hartan, ordea, negarrari eman nion eta gelara igo nintzen lasterka bizian.
|
|
|
Pentsatu nuen gizakia edonora eta edozer egitera irits daitekeela: bere neurriko kapa josten du
|
beti
eta zulo beltzenean ere gauza da bizitza ez doakiola hain gaizki sinesteko; egoera miserableenean bizi denak ere bizitza aurrera ateratzeko modua egiten du, bere neurrira erabakitzen du zer den errespetatu beharrekoa eta zer ez. Halakoak nerabiltzan neure baitan.
|
|
|
Hori bai, krisia zabalik dago, ageri agerian. Aliantza politikoak bere mugak izan ditu
|
beti
eta hortik sortu zen paradigma intelektuala agortu egin da. Arrazoiak asko izan dira, baina Iruña Veleiako aurkikundeak den denak bildu eta mahaigaineratu ditu batera.
|
|
|
Baina gaizkinahiaz eta axolagabekeria absolutuaz gain, hor ez dago ezer. Horrelakoak
|
beti
eta zirkunstantzia guztietan bidegabekeriak direnik ezin duzu esan. Inola ere ez:
|
|
|
Filosofo grekoek aurkitu zutenean katu oro
|
beti
eta nonahi dela katu, eta ezin dela izan, inoiz eta inon, katu ez den zerbait, Kojeveren ustez okerbideokin guztiokin amaitu egin zuten behin betiko. Errusiarrak dioenez, esentziaren eta existentziaren arteko lotura askaezinaren aurkikuntza zinez iraultzailearen ostean, grekoek magiaren aukera bera desagerrarazi zuten, aipatu loturaren ezeztapenean oinarritzen baita magia.
|
|
|
‘Katu’ adiera katu morfeman existitzen da, katuaren esentzia katu batean existitzen den ber. Partikularki, katu morfema hauteman (ikus, entzun, eta abar) daiteke, edozein katu bezala, nahiz beste edozein gauzazko existentzia. Ordea, baldin katuaren esentzia mamitzen duten gauza guztiak
|
beti
eta nonahi katuak badira, ‘katu’ adiera mamitzen duten morfema guztiek ez dute aldiz katu forma (soinuzkoa, grafikoa, eta abar). Munduan orain ‘katu’ adiera bakar eta bera duten morfema guztiak alderatuz gero, nabaria izango da askoz ere alde handiagoa dagoela beren artean, katu baten eta zakur baten artean dagoena baino adibidez.
|
|
|
Eta egia, filosofia klasikoan behintzat, ukaezina eta aldagaitza da: nonahi, edozeinentzat,
|
beti
eta ezinbestean litzateke egia. Maisu grekoentzat eternala da, ez denborazkoa.
|
|
|
Bigarren Kojeverentzat, prozesu orokortzailea gauza orok
|
beti
eta edonon ezinbestean eta pasiboki" jasan" behar duen prozesu bat da, ez da gauzatik at den edonork nahiz edozerk aktiboki" ezarririkoa". Bigarren Kojevek dioenez, existitze hutsak eragiten dio gauzari prozesu hori.
|
|
|
Ondorioz, Kojeveren hitzetan, bi orain eta hemen zehatzen artean kokatuz gero, hemen eta orain guztien artean kokatuko da, hauek edozein izanik ere. Beste era batera esanda, inoiz eta inon existitzen ez den pitxerra,
|
beti
eta edonon dago. Ezein kokaguneren baitan, ezta ezein aldi tarteren baitan ere, existitzen ez denez, existitzen diren hemen guztien eta orain guztien artean dago eta dirau hurrenez hurren.
|
|
|
Pitxer bat inoiz eta inon existitzen ez dela esatea, hortaz, bat dator
|
beti
eta edonon badela esatearekin. Izan ere, inola ere ez balitz, ez litzateke deus ere, edo ezerez hutsa litzateke.
|
|
|
Ez dute balio izan Eliza unibertsal homogeneoaren oinarri gisa baino, eta ezin izan dira erabat gauzatu haraindian baizik, zeruan. Baina, Kojevek oroitarazten duenez, zeruak
|
beti
eta nonahi du alboan infernua.
|
|
|
Hala ere negar da, egiten dudanean, ondoen egiten dudana, indar mistiko handienez, munduarekiko batasun zintzoenez, beste ezer egitean baino barrukoagoa den indarrez. Neuk eta edonork, lehen, orain, gero,
|
beti
eta noiznahi egindakoak oro, gupidaren inongo aztarrenik gabe, kolpe bakar eta saihestezin, eztabaidaezin, erantzunezin batez ukatzen, suntsitzen eta deusezten dituen negarra.
|
|
2007
|
|
|
Hauen arteko gehienak Topagunean batu dira eta federazio honek ere 10 urteurrena ospatzen du aurtengoan bere 90 bazkideekin batera. Euskara Elkarteak ekintzaileak izan dira
|
beti
eta" egiten" egin dute bidea, horren erakusle dira egun hain ezagunak ditugun hainbat ekintza programa: haur eta gazteen aisialdia euskalduntzeko plangintzatan kokatzen diren programak, entitateak euskalduntzekoak, tokiko hedabide euskaldunak sortzen egindako ahaleginak, herrietako kultur dinamikak aberasteko ekimenak, mintzapraktika programak etab. Euskara Elkarteen sareak osatzen duen mugimendua gaztea da eta gazte izanagatik sortzaile sutsuak izan dira Euskara Elkarteak.
|
|
|
elkarren arteko harremanak, ahozkoak eta idatzizkoak, euskaraz izango dira ahal den guztietan; Kutxak bere bezeroekin dituen harremanetan euskararen presentzia ugaltzen ahaleginduko da eta horretarako neurri zehatzak hartuko ditu: ...zango dituzte, langile berriak elebidunak izango dira, bezeroei lehen hitza euskaraz egingo zaie, kutxazainen pantailetan azaltzen den sarrerako mezu sorta euskaraz izango da, Kutxak sortzen dituen publizitate slogan eta gisakoak euskaraz sortuko dira itzulpen soil eta kaxkarrak izan ez daitezen, besteak beste.Hitzarmenaren iraunaldia 5 urtekoa da eta denbora hau igarota beste 5 urtez luzatuko da,
|
beti
eta sinatzaileetariko batek bertan behera uztea erabakitzen duen ezean. Jarraipen Batzorde bat jarriko dute martxan hitzarmen hau eraginkorra izan dadin," aipatutako helburuak lortu eta emaitzak aztertzeko". •
|