|
2007
|
|
|
Gizarte gertaerak aztertu eta interpretatzerakoan,
|
beste
lekuetako egoerak ere kontuan hartzea lagungarria da, guztiz. Hortaz, Hego Euskal Herriko lau hiriburuetako datuekin alderatuko ditugu, lehendabizi, Gasteizkoak.
|
|
2008
|
|
|
Nazioartean zabalpena duten argitalpenek normalean
|
beste
lekuetan egindako lanak eta ikerketak ezagutzeko balio izaten digute. Jasone Cenoz irakasleak koordinatu eta kudeatu duen Language, Culture and Curriculum nazioarteko aldizkariaren 21 zenbaki honek ere (2008ko maiatzean argitaratua) hori eskaini nahi die beste lekuetan euskal irakaskuntzaren emaitzak ezagutu nahi dituztenei.
|
|
|
Nazioartean zabalpena duten argitalpenek normalean beste lekuetan egindako lanak eta ikerketak ezagutzeko balio izaten digute. Jasone Cenoz irakasleak koordinatu eta kudeatu duen Language, Culture and Curriculum nazioarteko aldizkariaren 21 zenbaki honek ere (2008ko maiatzean argitaratua) hori eskaini nahi die
|
beste
lekuetan euskal irakaskuntzaren emaitzak ezagutu nahi dituztenei.
|
|
2009
|
|
|
Ez naiz bereziki sartuko politikaren auzi mauzietan, nahiz soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 83 eta abertzaleak zirikatzeko eta kritikatzeko aukerarik ez dudan galdu. Txilarra
|
beste
leku baten bilduko dut: hots, soziolinguistikaren larrean.
|
|
|
Hirugarrenik, garrantzitsua da baloratzea kasuaren hedagarritasuna, alegia,
|
beste
leku batzuetan aplikatzeko modukoa izatea. Izan ere, ez digu balio kasu batek, oso ona izanda ere, ez badu parekatzeko aukerarik ematen, ez bada beste batzuen abiapuntu beretik abiatu eta ez baditu beste batzuek izan ahal dituzten arazo berberak gainditu.
|
|
2010
|
|
|
Konplexutasun hori dela-eta, prozesu osoaren atzean dauden aldaketarako erresistentzi anitzak gogorarazten dizkigu egileak, eta argi uzten digu halakoei guztiei erreparatzea ezinbestekoa dela, plangintzak arrakasta izango badu. Horren oinarri teoriko sendotik hasitako lanak badu jarraipen aplikatu egokia ere, informazioren bilketarako inkesta erabiliz; lanabes horren diseinuan ez da hutsetik abiatzen, baizik eta beste egoera eta
|
beste
lekuetan erabiliak izan diren materialak baliatuz. Lan horren guztiaren emaitzak eta ondorioak guztiz balekoak dira hizkuntza aldaketa erakunderen batetan eragin nahi duen ororentzat.
|
|
2011
|
|
|
Alaitz eta Maider kanpoan ez da entzuten ezebez. Punk erderaz al da aillegau
|
beste
lekuetara".
|
|
|
" Identitate lehian ikaragarrizko asimetria dagoenez, hizkuntzen arteko aldeak eta xehetasunak zehatz mehatz azaltzen ez bazaizkio umeari, ideia okerrek mendean hartuko dute hura. Alegia, [Ameriketako] maia hizkuntzen egoera diglosikoan dago horrelako pedagogia baten premian" 2 hemendik kanpo ere oso hedatua den diglosiaren esanahi ideologiko hori arbuiatuz gero, gurea bezalako egoera duten hizkuntzekiko distantzia terminologikoa alferrik jarriko genuke,
|
beste
lekuetan erabilera horri eutsiko liokete-eta. hala ere, zalbide ez da kontzeptuaren inguruko adostasuna bilatzen saiatzen den bakarra, berak dioenez: " Egoera hori izanik, merezi al du adostasun lanketan saiatzea?
|
|
|
Ikusi besterik ez dago zein firma egon diren BAT aldizkaria sortu zenetik, eta urteak aurrera egin ahala oso jende gutxik egin diola boikota. Alde horretatik uste dut
|
beste
leku batzuetan gertatu behar denaren aitzindari ere badela BAT aldizkaria.
|
|
2012
|
|
|
jendeak eta bizi baliabideak kontzentratzeko guneak zirelako. horretara mugatzen zen hiritasun hura, artean hiriaren ideologia sortu barik zela, hiria bilgune babestua baino ez zen. Baina, hala ere, hirixka horietan sortu zen, herrialde honi dagokionez (eta europan
|
beste
leku askotan bezala), baserriaren kontra altxatuko zen" mundu urbanoa", mundu kaletarra hain zuzen. kalea da hiriaren muina: etxartean sortzen baita etxe bakoitzaz harago den eremu publikoa, baita baserri aldean ere, baina kalean etxe artekoa estuagoa, trinkoagoa eta mamitsuagoa da beti. ezarian, etxe arteak espazio publikoa bereganatu zuen, plazan hain zuzen. hiria sortzez askotariko jendeen eta zerbitzuen kontzentrazioa da. eta hala denez, hiria boterearen kontzentrazioa da. hirian bildu eta trinkotu diren jendeek hirian bizitzen ikasi behar dute, hau da, euren bizierritmoak sinkronizatu behar dituzte.
|
|
|
Emigrazioaren ondorioz, herri horiek txikituz, biztanleak galduz joan ziren. Bertako gazteak, lanbidea zela edo beste arrazoi batzuengatik, eskualdeko herri handiagoetara edo
|
beste
leku batzuetara joan izan dira bizitzera.
|
|
|
Hor du euskarak osasunik hoberena. Hori da euskal arnasgune petoa, hizkuntzaren belaunez belauneko transmisioa bere betean(
|
beste
leku gehienetan baino askoz nabarmenago) segurtatzen duena.
|
|
|
Hor du euskarak osasunik hoberena. Hori da euskal arnasgune petoa, hizkuntzaren belaunez belauneko transmisioa bere betean(
|
beste
leku gehienetan baino askoz nabarmenago) segurtatzen duena.
|
|
2013
|
|
|
Euskeraz egitten dogunoi gustetan jaku giro hori, bestela ez zara joaten.
|
Beste
leku batzuetan denetariko jendia dau eta hor erderiak irabazten dau. Jende euskalduna erdizpurdi dauenien, gazteleraz egitten da".
|
|
2014
|
|
|
Elkarrizketa berean ere tartekatzen ditugu bi hizkuntzak, batzuetan apropos agian, eta beste askotan, aldiz, ohartu ere egin gabe. Ez gara horren arraroak horregatik,
|
beste
leku batzuetan ere gertatzen dira horrelakoak, eta horrek badu bere izena: kode alternantzia.
|
|
2015
|
|
|
Hor du euskarak osasunik hoberena. Hori da euskal arnasgune petoa, hizkuntzaren belaunez belauneko transmisioa bere betean(
|
beste
leku gehienetan baino askoz nabarmenago) segurtatzen duena.
|
|
2016
|
|
|
Lekuak. Kalean ez ezik, publikoak diren eta ausazko harremanak gerta daitezkeen
|
beste
lekuetan ere elkarrizketak jasotzea erabaki dut.
|
|
|
Dena den, esan dudan legez, bide laburra du kale erabileraren beste eremuetako datuekin egin daitekeen alderaketak: batetik, horietan kode aldaketa ez delako jasotzen, baizik eta gehien bat euskaraz edo gehien bat erdaraz ari diren; eta bestetik, soilik kalean egindako neurketak direlako, eta ez, Aian bezala, kalean eta
|
beste
leku publikoetan.
|
|
|
Hori da euskal arnasgune petoa: bertako biztanle guztiak edo gehien gehienak euskaldun garbiak dira, eguneroko bizimodua euskaraz egiten da herrian46 eta ama hizkuntzaren belaunez belauneko transmisioa bere betean(
|
beste
leku gehienetan baino askoz nabarmenago) segurtatzen da hor47 Udalerri euskaldunen azpimultzotzat har litezke gaurko arnasguneak, huts egiteko arrisku handirik gabe. Arnasgune guztiak udalerri euskaldun dira egungo egunean48, baina udalerri euskaldun guztiak ez dira arnasgune.
|
|
|
Hori da euskal arnasgune petoa: bertako biztanle guztiak edo gehien gehienak euskaldun garbiak dira, eguneroko bizimodua euskaraz egiten da herrian172 eta amahizkuntzaren belaunez belauneko transmisioa bere betean(
|
beste
leku gehienetan baino askoz nabarmenago) segurtatzen da hor173 Udalerri euskaldunen azpimultzotzat har litezke arnasguneak, huts egiteko arrisku handirik gabe. Arnasgune guztiak udalerri euskaldun dira174, baina udalerri euskaldun guztiak ez dira arnasgune.
|
|
|
Hori da euskal arnasgune petoa: bertako biztanle guztiak edo gehien gehienak euskaldun garbiak dira, eguneroko bizimodua euskaraz egiten da herrian eta amahizkuntzaren belaunez belauneko transmisioa bere betean(
|
beste
leku gehienetan baino askoz nabarmenago) segurtatzen da hor. sikoetan) oinarritutako definizio xume horri aplikazio baliagarriak egiten ari zaizkio gure artean, teoriazko formulaziotik egungo egoera konprometitura hurbilduz. Oso gogoan hartzekoak dira, gorago ikusi dugunez, Xabier Bengoetxearenak eta Iñaki Iurrebasorenak175 Hala dira Jose Anjel Aldairenak ere (Aldai:
|
|
|
Badago motiborik, kontuak horrela ez direla uste izateko. Ikus
|
beste
leku batean gai horretaz dioguna.
|
|
|
225 Erdararekiko social dependency relations direlakoak, giza arteko mendekotasun harreman euskal galgarriak bereziki, ebitatu edo minimizatu ditzaketen baldintzak hartu behar dira hor kontuan, batetik, eta euskal osaera etnolinguistiko jatorra modernotasun supratenikoarekin era pizgarrian konbinatzeko sormen esparruak bestetik. Moderno izan nahi ez duen gero eta gizatalde gutxiago dago hemen, Mendebal Europako
|
beste
leku gehienetan bezala. Modernotasun horretarako bidea euskal osaera kontuan izanik eraikitzeko prest dauden herritarrak gutxiago dira ordea, eta ibilbide hori egiteko gai direnak aski diferente banaturik daude (kopuruz eta portzentajez) hiztun herriaren leku batean eta bestean.
|
|
2017
|
|
|
Gure ikerketan ikusitakoarengatik Eskoriatzan honelako zerbait ematen dela esango nuke baita ere. Eskoriatzako gazteak eta
|
beste
leku askotakoak seguru askihitanoa hurbil baina honen transmisio zuzena ez edukitzerakoan honelako" hizkera esperimentazioak" egiten hasten dira eta saiakera horietatik datoz" gitzuanian" bezalako aditzak hitanoa ondo kontrolatzen ez dutenaren seinaleeta ikusitako ikasketa prozesuak13.
|
|
|
" Nik Iruñean adibidez, alde zaharrean, igual bai hitz egiten duzu gehio euskaraz, baino
|
beste
leku batzutan ez" (H3)
|
|
2018
|
|
|
5 Lutxo Egiak 2015ean hilabetez Bilbon gaztelera erabili gabe biziz egindako performance a interpelazio horretan kokatuko nuke, eta baita haren ildotik aurrena Donostiako Egia auzoan eta gero
|
beste
leku batzuetan euskaldunek beste hizkuntzei uko eginez abian jarritako dinamikak ere. Euskaraldiarekin lotutako Aho Bizi eta Belarri Prest ek ere badute interpelazio horretatik.
|
|
|
Ondarroan uste dute jendea ez dela horrenbeste irteten herritik. Bermeon, aldiz,
|
beste
leku batzuetara mugitzeko joera aipatu dute: zinera, kontzertuak ikustera edo antzerkira asko Bilbora joaten direla aipatu dute, herrian aukera hori izan arren.
|
|
|
Jakina den bezala, egitasmoak Euskal Herri osoko lurraldea hartu nahi du, 2018ko azaroaren 23tik abenduaren 3ra doan 11 eguneko tartean, gizartea euskararen aldera aktibatzeko. Bere abiapuntua, lehen aipaturiko Lasarte Orian eta
|
beste
leku hainbateko aktibazio sozialerako esperienHitzaurre gisa – Belen Uranga tzietan du, eta, praktikan, Eusle metodologia erabiliko du.
|
|
|
andereño bakarra, gela bakarrean, lurrean jarri eta kendu egiten ziren ohol batzuen gainean... Hurrengo urteetan, proiektua sendotu eta ume gehiago hastearekin batera,
|
beste
leku batzuk aurkitu behar izan zituzten: Apaizetxea, aizpuruatarren etxeko ganbara...
|
|
|
Euskararen historia orokorra nahikoa ondo jasota dago hainbat azterketa eta argitalpenetan, baina hutsune edo gabezia nabarmenak daude tokian tokiko historia eta istorioak jasotzeari dagokionez; izan ere, antzeko protagonistak izanagatik, herri bakoitzak baditu bere berezitasunak, eta une egokia da, berandu baino lehen, horiek ezagutzeko eta ezagutarazteko, eta bereziki, euskaraz bizitzeko testuinguruak. Lan honen ardatzean Zumaia eta zumaiarrak daude, baina nahi duenak erraz alderatuko du beste herri batzuetan gertatutakoarekin, eta lan honek balio lezake beste batzuek non begiratua izateko eta
|
beste
leku batzuetan antzekoak egiteko, badagoelako zer egina eta zer kontatua.
|
|
|
etxeak". Izan ere, euskara bizirik dago Zumaian askok eutsi ziotelako etxeetan
|
beste
lekuetan hitz egiten ez zenean, eta gaur egun ere transmisiorako ezinbesteko guneak dira.
|
|
2019
|
|
|
Lehen ez bezalako eragina du idatziak hiztun elkarte osoaren jardueran: pertsona alfabetatuak lehen baino gehiago dira orain, europan eta
|
beste
leku askotan. euskaraz zer esanik ez: euskaldun gehienok, hegoaldean bereziki15, geure hizkuntzan alfabetatu gabeak ginen 1960 inguruan, rikardo arregik eta bere lankideek alfabetatze lanari ekin ziotenean. orain ere urrun gaude euskaldun alfabetatu betearen eredutik, baina hobera egin da horretan, oro har.
|
|
2021
|
|
|
Oro har, egiaztatu denez, komunitate bat ohituta badago hizkuntza batekin funtzionatzera eta haren funtzio berberak dituen beste hizkuntza bat bereganatzen badu, gatazka linguistikoa ordezkapenean amaitzen da. Aldiz, hizkuntza menderatzailea lurralde eleaniztun batera iristen bada (non pertsonak ohituta dauden hizkuntza bat baino gehiago erabiltzera), hizkuntza bat gehiago izango da eta funtzio jakin batzuk izango ditu, baina ez du
|
besteen
lekua okupatuko (ibid.).
|
|
|
Gorago aipatu ditugun hizkuntza lankidetzarako proiektuetan, euskaldun bezala, gure eskarmentua izan da elkarlanerako izan dugun ezinbesteko erreferentzia. Abiapuntua edo motorra gurean hezkuntza, eskola, izan zen bezala (Intxausti, 1990),
|
beste
lekuetan ere hala ageri da. Katedrak argitaratutako liburuan (Idiazabal eta Pérez Caurel, 2019) agertzen diren mundu osoko esperientzietan eta hainbat adituren gomendioetan, hezkuntza eleaniztuna izaten da hizkuntza gutxiagotuaren biziberritzearen hasierako heldulekua.
|
|
|
Hala, AnHitzak sortu zen, oraingoan ere Topagunearen laguntzarekin. Ideia ez zen berria, hartu genuen
|
beste
leku batzuetan egiten diren Café de Babel, hau da, hizkuntzen inguruko world coffee formatuko topaketak. Gurera moldatuta, hizkuntzen langa gorabehera eta, euskara ardatz, Gasteizko aniztasun linguistiko eta kulturala agerian eta balioan jartzea izan zuen helburu.
|
|
2022
|
|
|
Turismo planak ebaluatzeko aplikazioak ez du halako kontrolik eskaintzen bisitarien kopurua kudeatzeko orduan17, ez duelako hirigintzako proiektuen aukerarik ematen erabaki batzuk hartzeko: plana ez egitea, etxe kopuruak murriztea,
|
beste
leku batera mugitzea, epeak atzeratzea...
|
|
|
VII. Nazioartekotutako enpresentzat, hemengoentzat zein kanpokoentzat, Katalunian lor dezaketen ikaskuntza, eleaniztasuna eta kultura aniztasuna demokrazia eta askatasunaren, errespetu eta sormenaren, gizarte kohesionatu eta egituratuaren testuinguruan kudeatzeari dagokionez, oso aktibo positiboa izan daiteke, eta enpresak
|
beste
leku batzuetan balia dezake. Katalunian bizi diren multinazionalentzat, hizkuntzen kudeaketa RSCaren ikuspegitik interes orokorreko ezagutza ekar diezaieke.
|
|
|
Errealitate linguistikoak askotarikoak dira; batzuek arbasoen hizkuntza erabiltzen dute maiz, beste batzuek eremu batzuetara mugatzen dute hizkuntza hori; eta
|
beste
leku batzuetan, berriz, hiztunak urriak dira edo biziberritze prozesuetan daude.
|
|
|
Quebeceko lurraldean 50 hizkuntza komunitate daude, 11 herri autoktono ezberdinetatik datozenak (10 Lehen Nazioak dira eta 1 inuita) 8 Euren errealitate linguistikoak askotarikoak dira; batzuek arbasoen hizkuntza erabiltzen dute maiz, beste batzuek eremu batzuetara mugatzen dute hizkuntza hori; eta
|
beste
leku batzuetan, berriz, hiztunak urriak dira, edo biziberritze prozesu batean sartuta daude (Wiscutie Crépeau et al. 2021). Horiek guztiek Kanadako hizkuntza kolonizatzaileren bat hartu behar izan zuten, izan frantsesa edo ingelesa.
|
|
|
• Gainera, auzo horiek (Salburua eta Zabalgana, batez ere), berriak diren neurrian, bereziki interesgarriak dira, hiriaren aniztasuna islatzen dutelako: auzo gazteak dira, familia gazte ugari bizi dira bertan, euskara presente dago hiriko
|
beste
lekuetan baino maila handiago batean, eta gainerako hizkuntzek ere leku nabarmena dute. Laborategi egokiak izan daitezke, dinamika soziolinguistika berriak abian jartzeko.
|
|
2023
|
|
|
Formatu handiko ekimena izan zen, Aiaraldean gauzatu zena, eta Topaguneak hartu zuen antolakuntzaren pisu handienetakoa. Gerora izan dira edizio gehiago, ez horren formatu handian, baina Topaguneak ez du horren parte hartze aktiborik izan, lehentasunak
|
beste
leku batzuetan jarri behar izan direlako (horietako bat Euskaraldia izan da).
|