|
2001
|
|
|
EUSKO Jaurlaritzak onartu berri du euskal literatura sustatzeko 14,5 milioi pezetako diru laguntza (580.000 libera). Horietatik, hiru milioi euskal egileen obrak
|
beste
hizkuntzetara itzultzeko baliatuko dira; beste hamar, enpresa eta argitaletxeak nazioarteko liburu azoketan egon daitezen lortzera zuzenduko dira; gainerakoa, EAEtik kanpo ekitaldiak antolatzeko erabiliko da.
|
|
|
Hiru nobelen artean, bigarrena, 100 metro, dugu, dudarik gabe, harrera hoberena izan duena. Ez bakarrik hiruren artean argitaratuena izateagatik,
|
beste
hizkuntzetara itzuli zen lehenengo euskal nobela izateagatik ere bai (lau hizkuntzatara, hain zuzen) 11.
|
|
2002
|
|
|
Presazkoa da denon ahaleginak batzea eta guk geuk promozionatzeko formulak aurkitzea. Adibide ona da, eta ongi erreparatu litzaioke, Balearretako gobernuaren ekimenari, zeinek laguntzak ezarri baititu isletako idazleen lanak
|
beste
hizkuntzetara itzultzeko.
|
|
|
desberdinak sortzen dira, eta horrek asko zailtzendu euskara zientifikoaren normalizazioa. Horregatik uste dugu funtsezkoa dela unibertsitateko oinarrizko testuliburuak, euskaraz idatzitakoak zein
|
beste
hizkuntzetatik itzulitakoak, euskaraz edukitzea.
|
|
2003
|
|
|
Euskaratik
|
beste
hizkuntzetara itzultzean, ordea, alderantzizkoan ez bezala, zaila da asmatzea zein izan behar den tituluak aukeratzeko irizpidea. Munduko lanak gureraerakartzerakoan hainbat lehentasun egon daitezke, zein titulu edo egile itzuli lehenago edo beranduago, baina adostasun handia egon ohi da maisulanen zerrenda osatzean, euskaraz eduki beharreko tituluak zein diren alegia.
|
|
2005
|
|
|
Idazketari buruz »baina ez modu indibidualean bakarrik, baizik talde gisara» dugun planteamenduarekin lortuko al dugu euskaraz ekoiztutako pentsamendu sortzaile bat ezagutzaren gizartean? al dugu, egunen batean, euskaratik abiatuko den itzultzailerik, euskal pentsamentua
|
beste
hizkuntzetara itzultzeko?
|
|
|
d. Hiztun kopurua euskal sorkuntzak behar duen lurra abonatzeko gauza ez den bitartean, euskal idazleak erdal lurretara iritsi behar du. Orain euskaratik
|
beste
hizkuntzetara itzuliko duten itzultzaileak behar ditugula pentsatu behar dugu. Orain, atzerriko literatur sistemak ezagutzen dituzten pertsonak behar ditugu… baina ez erdal kultura euskaratzeko, euskal kultura munduratzeko baizik.
|
|
|
Erantzukizunak Bestalde, Bide Prestakuntzako Irakasleen Federazio Nazionalak egoera horren errua “administrazioaren utzikeria” izan da, iruzurraren aurrean neurri zorrotzik aplikatzen ez duelako. Elkarte horrek, komunikatu batean, adierazten du ezen, nahiz eta Trafiko Zuzendaritza Nagusiak (DGT) azterketetarako galdera sorta ugari dituen gaztelaniaz idatzita, batzuk
|
beste
hizkuntzetara itzulita baino ez dituela, eta, horri esker, galdera batzuk buruz besterik ez dakitela, proba teorikoan gainditutakoa lor daitekeela. Hori dela eta, federazioak dioenez, enpresa mafiak agertu dira, eta, erakartze sare egoki baten bidez, azterketa teorikoa valentzieraz egiten duten probintzia guztietako ikasleak erakartzen dituzte, beste erkidego batzuetakoak izan arren.
|
|
2007
|
|
|
712 < Volk>, < Volksgeist>, < völkisch>, printzipioz
|
beste
hizkuntzetara itzuli ahalgarriak izan arren, alemanez nola duten esanahi berezia eta zergatik, ik. BRUNNER, O.,. CONZE, W.
|
|
|
Eta gauza bera egin dezagun itzulpenekin. Euskaratik
|
beste
hizkuntzetara itzulitako testuak ere sarigarri bihur ditzagun... edo jadanik ez du inork gogoan Mitxelenaren" Gure arbaso zaharren baratza" artikulu haren irakurketa?
|
|
2008
|
|
|
Batetik, informazio txukuna eskuratzeko biderik ez da egin: datuak gorde eta faltsutu egiten dituztela, erradiaktibitatea ez dela sistemaz neurtzen, kantzerren jarraipenik egin ere ez, ikertzaile independienteak zigortu eta pertsegitu egiten dituztela, eta Ukrainan, Bielorrusian eta Errusian sortutako informazio asko ez direla
|
beste
hizkuntzetara itzuli.
|
|
|
Filmaren izena ez da SPrako tranbia, ezta Kirmen Uribe idazleak filma euskaraz balitz izenda zezakeen Ontza bat txokolate ere. Kirmen Uriberi ondo ulertzera, eta egia bada, jatorrizko hizkuntzatik poesia denean behintzat
|
beste
hizkuntzara itzultze jardunbidean beste obra bat sortzen dela, kasuon, euskarazkoa eta gaztelaniazkoa, bi liburu dira. Eta, izan ere, SPrako tranbia literatura poetikoa da.
|
|
|
Arratsaldean, euskal postuko inaugurazioan zer edo zer jan ondoren, abiatu ziren Miren Azkarate, Jorge Gimenez, Jokin Munoz, Anjel Lertxundi eta Aingeru Epaltza Translators Centrera (Itzultzaileen zentrura). Bertan, Bridge Languages as Language Bridges aurkeztu zuten, eta Jokinek bere liburuaren italierazko itzultzaile Roberta Gozzirekin batera publikoari azaldu zion euskaratik
|
beste
hizkuntzetara itzultzeak zer nolako zailtasunak eta xarmak dituen. Idazleak berak azpimarratu zuenez, bere azken obraren itzulpenerako bilerak egiterakoan ohartu zen zenbatekoa zen itzultzaileek egin behar zuten lan, kreatiboa edo sortzailearena?.
|
|
2009
|
|
|
Eskualdeetako edo eremu urriko hizkuntzetan sorturiko literatur lanak Europako
|
beste
hizkuntzetara itzuli eta Europan zehar ezagutzera emateko neurri sustatzaileak finkatu lituzke europar hizkuntza politikak.
|
|
|
Sariketetan osatzen den kanon hau transmititzen du erakundeak: diru-laguntzak emanez, liburuetan publiko eginez,
|
beste
hizkuntzetara itzuliz, hedabideetan jarraipen handia ziurtatuz, garaiko idazle onena definituz... Merkatuko eskaria ere oihartzun horrek baldintzatzen du.
|
|
2010
|
|
|
Hau ahalbidetzea helburu duen ikerketa lerroari hizkuntzarteko informazio bilaketa deritzo. Bilatu nahi den hitza edo hitzak
|
beste
hizkuntzetara itzultzen dira, bai eta horietan bilaketa egin ere; ondoren, hizkuntza bakoitzeko emaitzarik esanguratsuenak bueltatzen dira. Zirkulua ixteko, emaitza guztiak itzulpen automatiko bidez hasierako hizkuntzara itzul daitezke.
|
|
|
Ortografia, gramatika eta jakinaren gainekoak amaitzen diren puntuan hasten dela hizkuntzaren literaturtasuna. Adieraziaren eta adierazlearen arteko desorekekin, ustekabearen, okerraren eta
|
beste
hizkuntzatara itzuli ezinaren ertzean. Antton Lukuren Botoiletan ek, ondarrutar anonimo batek Interneten ondarrueraz argitaratzen dituen testuek, J. E. Urrutiaren Assilah ko eroak edo hainbat nafar idazleren lanek erakusten duten legez.
|
|
|
Ematen du liburu saltzailearen nahi duena saltzeko askatasuna defenditu behar dela. Baina eman dezagun liburu bera editorial txiki batek argitaratu direla, promoziorik egiteko ahalmenik gabe, ez dela inongo mediotan azaltzen, ez dela
|
beste
hizkuntzatara itzultzen, eta bibliotekatarako ere ez dela onartzen. Honela funtzionatzen du ohikoa den zentsura sistematikoak.
|
|
2011
|
|
|
Corpus horretan, soziolinguistikarekin zerikusia duten beste alor batzuetako terminoak ere badaude; esaterako, soziologiakoak, historiakoak, psikologiakoak, antropologiakoak, komunikazio zientziatakoak eta politika zientziatakoak. ...bezala, erakundeek ez zuten funtsezko obra honen dibulgazioa bultzatu; ez unibertsitateak, ez hizkuntza politikak, ezta generalitateko hezkuntza Sailak ere. ez zen posible egingo zuen Joan Triadú rik egon. gaur arte, bi mila ale inguru saldu dira, Bigarren hezkuntzako institutuetara eta liburutegietara ez delako helarazi eta irakasleen artean ez delako sustatu. eta argitaletxeak, oraingoz, ez du
|
beste
hizkuntzetara itzultzeko aukerarik izan.
|
|
|
Jatorrizko polisistemako bestelako informazioa ere jasotzen da, baina hori ere, itzulpenarekin lotu daitezkeenak legetxe, kritikari bakanek baino ez dute aipatzen. Gisa horretakoak dira, esaterako, obra jatorrizko kulturan eskolako irakurgaia ote den,
|
beste
hizkuntzetara itzuli izan den, probokatzailea izan zenetz bere garaian eta kultura giroan, obrak arrakasta gehiago izan ote duen bere kulturan edo handik kanpo, obraren ibilbidea zein izan den, hari buruzko ikerketarik egin denetz, kritikak lanaren inguruan zer esan duen, edo jatorrizko sistemaren barnealdean ala periferian kokatzen den.
|
|
2012
|
|
|
Hori ekiditeko garatu dugu Elezkari deitu dugun teknologia. Bertan, guk bilaketa bakarra egingo dugu euskaraz, eta bera arduratuko da hitzak
|
beste
hizkuntzetara itzultzeaz eta bilatu behar den tokietan bilatzeaz, gero emaitzarik esanguratsuenak bueltatzeko, dauden hizkuntzan daudela.
|
|
|
Bere Harri eta Herri (1964) poema liburua, adibidez, edizio elebidun gisa argitaratu zen, Arestik berak egindako gaztelaniazko itzulpenarekin. Euskarazko literatura lanak
|
beste
hizkuntzetara itzultzea beharrezkotzat jotzen zuen Arestik, euskara duindu eta garai modernoetara egokitzeko (Aresti 1986c: 199).
|
|
|
Ortografia, gramatika eta jakinaren gainekoak amaitzen diren puntuan hasten dela hizkuntzaren literaturtasuna. Adieraziaren eta adierazlearen arteko desorekekin, ustekabearen, okerraren eta
|
beste
hizkuntzatara itzuli ezinaren ertzean? (Sarrionandia 2010b:
|
|
|
Euskaratik
|
beste
hizkuntzetara itzultzea ere beharrezkoa iruditzen zaio Sarrionandiari, baina puntu horretan arrisku batez ohartarazten du:
|
|
|
Tituluan esanahi biren arteko jokoa egiten da, etxera itzuli ezin duen jendea da alde batetik eta
|
beste
hizkuntzara itzuli ezineko testuak dira bestetik (Sarrionandia 2002: 321).
|
|
|
|
Beste
hizkuntzetara itzuli ezinekoak direla esatean, Sarrionandiak askotan errepikatu izan duen ideia iradokitzen du berriz ere, alegia, testu bat itzultzean beste testu berri bat sortzen dela:
|
|
|
Sarrionandiak, ordea, argi erakutsi du, adieraziaren eta adierazlearen arteko desorekekin? hasten dela hizkuntzaren literaturtasuna,, ustekabearen, okerraren eta
|
beste
hizkuntzatara itzuli ezinaren ertzean? (Sarrionandia 2010b:
|
|
2013
|
|
|
Jarrera hori ulertzeko, kontuan izan behar da eliza katolikoaren ahalegin ikaragarria indigenak zibilizatzeko, ebangelizatzeko eta gaztelaniatzeko, eta enberera hizkuntza deabruaren hizkuntza legez irudikatzeko. Haatik, enberak eurak, hizkuntza eta kultura gorde nahian, enberera
|
beste
hizkuntzetara itzultzera ukatu ziren. Alabaina, 1986tik aurrera, nagusien batzordeak enberera eskolara eroateko asmoz idazketa bidean abiatzea erabaki zuen.
|
|
2015
|
|
|
Azken hamarraldian loratu da, bai behintzat modu antolatuan. 2003an eman zuen euskaratik
|
beste
hizkuntzetara itzultzeko lehen diru-laguntza Eusko Jaurlaritzak. 2004an jarri zuen martxan EIZIE itzultzaileen elkarteak helburu bereko lehen programa:
|
|
2016
|
|
|
Arazo hori dudarik gabe hizkuntzaren egoerari lot dezakegu. Izan ere, obra euskaldunak ez ziren
|
beste
hizkuntzetara itzultzen, nahiz eta kasu batzuetan oihartzun ona bildu, adibidez, Mistralen kasuan bezala, gorago ikusi dugunez.
|
|
|
Zergatik dira ETB1eko film gehienak gaztelaniatik itzuliak (merkeagoa da,
|
beste
hizkuntzetatik itzultzea baino)?
|
|
2017
|
|
|
Bistan da lehen kolpean euskaldunak erakarri nahi dituztela. Gerorako utzi dute
|
beste
hizkuntzetara itzultzea.
|
|
2018
|
|
|
Norvegiako eremu zabalean 5 milioi lagun baizik ez dira bizi, Euskal Herrian baino 2 milioi gehiago. Hala ere, hango gobernuak sostengatzen ditu bere idazleak, aukera handia emanez norvegierazko liburuak
|
beste
hizkuntzetara itzultzeko. Gisa horretan, hango literatura indartsu dago.
|
|
2019
|
|
|
" Euskarak gaztelerara, frantsesera, ingelesera... irten behar du. Euskarazko lanak
|
beste
hizkuntzetara itzultzea superbibentzia arazoa da, bestela suizida, Sinn Fein sindromea, hau da, Gu bakarrik".
|
|
2021
|
|
|
Ez dugu hiztegian aurkituko. Horregatik, izen bereziak, arruntak ez bezala, ezin dira
|
beste
hizkuntzatara itzuli, jatorri bereko baliokideak aurkitu behar dira.
|
|
|
Euskara gure musikan dago.
|
Beste
hizkuntzetara itzuli ahal dena baina ez lukeena berdin funtzionatuko... Euskararen erabilera da transmititu genezakeen baliorik nabarmenena.
|
|
2022
|
|
|
Modu asko daude edozein lekutako literaturaren egoera aztertzeko, modu asko daude jakiteko nola doan literaturgintza halako herri edo kultura batean. Eta modu horietako bat da kontuan hartzea eta zehaztea,
|
beste
hizkuntzetatik itzuli diren liburuak, arretaz begiratuz liburu horien kopurua, itzulpen horien kalitatea eta baloratuz, betiere, nolakoak diren itzulitako obra horiek.
|
|
|
Gidoia baldin baduzu, Youtubek berak badauka azpidatziak igotzeko aukera bat, eta tranpa txiki bat egin behar da euskarazko testuekin, baina erraza da gauzatzea. Gero, euskarazko azpidatziak dauzkazunean, segundotako kontua da
|
beste
hizkuntzetara itzultzea.
|
|
2023
|
|
|
Horra zerrenda: «Pediatriako etengabeko arretarako gune bat sortzea, arreta aurrez aurrekoa izatea, protokolo komunak ezartzea, erreferentziazko pediatrak eta erizainak izatea, profesional bakoitzeko haurren kupoa txikitzea, hizkuntza eskubideak errespetatzea euskarazko arreta bermatuz, eta
|
beste
hizkuntzetara itzultzeko zerbitzuaren beharra ere ikusgarri egitea eta erraztea».
|
|
|
Europar Legebiltzarrak dituen bi egoitzetatik batean, Bruselakoan hain zuzen ere, aritu ginen behin orduan europarlamentari zegoen Inaki Irazabalbeitia eta biok, itzultzaileen antolaketari gainbegirada xume bat ematen. Hemeretzi dira hizkuntza ofizialak, eta haietako edozeinetan mintzatzea aukeratu lezake Europako legebiltzarkide batek,
|
beste
hizkuntzetara itzulia izango den ziurtasun eta bermearekin.
|