|
2001
|
|
|
India, Bangladesh, Mexiko eta
|
beste
herrialde askotan heziketan gehiago inbertitu dutelako gertatu da hori.
|
|
|
Duela mende bat baino gehiago hasi ziren landatzen Belgikan, Bruselatik gertu, eta horregatik eman zioten izena hiri horri. Gaur egun Herbehereetan, Frantzian, Ingalaterran eta
|
beste
herrialde askotan ere landatzen dira. Aniztasuna eta motak:
|
|
2003
|
|
|
Espainian oro har, liburuaren prezioa euroa dabilen
|
beste
herrialde askotan ordaintzen denaren azpitik dago.
|
|
2004
|
|
|
Gainera, basoak desagertzearen ondorioz, beste ondorio negargarri bat izango litzateke haiekin ere ugaztun, hegazti eta anfibio espezie asko desagertuko liratekeela. Latinoamerikako, Afrikako eta Asiako eskualde ekuatorialean eta azpiekuatorialean, baso horiek mundu osoko baso tropikalen% 2,5 (400.000 kilometro karratu) dira, baina
|
beste
herrialde askori egiten diote mesede. NBEk antolatutako Aniztasun Biologikoari buruzko Hitzarmenaren (DBH) zazpigarren konferentzia hasi zen egunean atera zen txostena.
|
|
|
pancakeak, fruta, txokolate eta gazta pastelak edo Bakewell opila, marmeladaz estalia, almendrak eta izozkia, eta hainbat ogi mota. Berezko plateren aniztasuna gorabehera, Ingalaterrako gastronomia tipikoa bazterturik ikusi da nolabait,
|
beste
herrialde askotan bezala, janari azkarreko jatetxeak (hanburgesak, pizzak, oilasko frijituak…) era masifikatuan agertu direlako, baita kebab postu asko ere, ogitarteko turkiar tipikoak. Eta otordu azkar mota horrek lotzen ditu, oker ez bada ere, Ingalaterrako janari tipikoa.
|
|
2006
|
|
|
Hau bihur daiteke: eguneko une egokia bere gofre famatuak probatzeko, jatorri belgikarra, baina tradizio handikoa
|
beste
herrialde askotan; krepeak, edo “Antwerpse handjeak”, ohiko galleta gozoak Anberesena. Goede goed voordeel!
|
|
|
1973an, Himalaiako herrixka bateko emakume analfabeto talde batek zuhaitzak botatzea saihestu zuen, haiei besarkatuta. Ekintza horrek izena eman zion
|
beste
herrialde askotan jarraitutako “Chipko” mugimenduari. Ingurumen ondasun urri baten banaketa:
|
|
2007
|
|
|
Haragi erreak eta arrain koipetsuak (izokina, esaterako) hornitzeko. Esate baterako, izokin eskalopea azedera plater ezaguna da Frantziako sukaldaritzan (baita
|
beste
herrialde askotan ere). Nahaski eta tortilletan, beste osagai batzuekin.
|
|
2008
|
|
|
|
Beste
herrialde askok, ordea, bakoitzak bere dirua du, eta bere berezitasun ekonomiko eta politikoak.
|
|
|
Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioaren azken inkestaren arabera (MAPA), 4.420,69 milioi kilo fruta fresko kontsumitu dira Espainian, eta Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) egunean gutxienez 400 g fruta eta barazki fresko hartzeko emandako gomendioaren gainetik jarri dute gure herrialdea. Hala ere, gure inguruko
|
beste
herrialde askok ez lukete azterketa gaindituko. Elikagai horien kontsumoa handitzeko estrategiak bilatzean, kontsumitzailearengandik hasi, “sardexkatik”, eta ekoizpen eremuraino, “baserriraino” jo da.
|
|
2009
|
|
|
Ameriketako Estatu Batuetan (AEB), Erresuma Batuan eta
|
beste
herrialde askotan, espekulazioak eraman ditu bankuak porrotera, oker jokatu dutelako joan dira hondora, izugarrizko arriskuak hartu dituztelako...
|
|
2011
|
|
|
Espainiako Konstituzioak irakaskuntza askatasuna eta Giza Eskubideen Deklarazioa onartzen ditu, hau da, gurasoek seme alabei eman beharreko hezkuntza mota aukeratzeko lehentasunezko eskubidea. Baina,
|
beste
herrialde askotan ez bezala, Espainian homeschooling a ez da berariaz onartzen hezkuntzaren arloko araudian. Alde horretatik, lege hutsune handia dago.
|
|
|
Nerbioak galdu, oka eginarazi edo haurrari esnea eman baino lehen —ez da beti ona—, komeni da gaiari buruz gehien dakitenekin, toxikologian adituak direnekin, aholku ematea. Espainian,
|
beste
herrialde askotan bezala, larrialdiko kontsultak telefonoz egin daitezke, Informazio Toxikologikoaren Zerbitzuaren bidez (LTZ). Zerbitzu horrek eguneko 24 orduetan ematen du arreta, urteko egun guztietan.
|
|
2013
|
|
|
prentsa artikuluek ez dituzte behar bezala transmititzen IOMen gomendioak. Erresuma Batuan ikusitakoa estrapolagarria da, Cooperren eta kolaboratzaileen arabera,
|
beste
herrialde askotan gertatzen denari dagokionez; beraz, ez da zentzugabea pentsatzea Espainian antzeko zerbait gertatzen dela. Izan ere, El País, El Mundo eta ABC egunkarietako obesitatearen tratamendua aztertu zuen ikerketa batek 2000 eta 2005 bitartean, eta arazoari heltzen zioten ekimen edo estrategia politikoen kazetaritza estaldura urria egiaztatu zuen.
|
|
2014
|
|
|
Azken 25 urteetan, Espainiak, Mendebaldeko
|
beste
herrialde askok bezala, Arreta Defizitak eta Hiperaktibitateak (TDAH) eragindako Asaldura duten haurren diagnostikoen hazkunde nabarmena izan du. Zorionez, gure errealitatea urrun dago oraindik Estatu Batuetan gertatzen denetik, non haurren %10ek TDAH diagnostikatua baitute.
|
|
2015
|
|
|
herrialde aipagarriak Milurtekoko Garapen Helburuak (GJH) 2030erako jarri dira martxan, eta, beraz, goiz da zer herrialdek hartzen duten parte gehien. Hala ere, batzuek sentsazio onak eman dituzte dagoeneko, hala nola Brasil, oso paper aktiboa izan baitu gobernuen arteko topaketa guztietan, edo Suedia eta Kolonbia,
|
beste
herrialde askorentzat erreferentzia izan daitekeen inplementaziorako ibilbide orria egiten hasi baitira. Espainiari dagokionez, Agenda ezartzeko moduari buruzko jarrera lortzeko lan egin da, eta ministerio arteko panel bat izendatu da horretarako.
|
|
2023
|
|
|
Espainiatik kanpo, haurtxoaren sexua aukeratzea Imagen: Maverick F Espainian
|
beste
herrialde askotan bezala, legeriak bide ematen du haurtxoaren sexua arrazoi terapeutikoengatik aukeratzeko. Egoera berean daude, adibidez, Erresuma Batua, Italia, Australia edo Kanada.
|
|
|
Perrexila Mediterraneoko sukaldaritzan eta
|
beste
herrialde askotan gehien erabiltzen den ongailuetako bat da. Usaina eta usaintsua da, baina baita delikatua ere, baina belar hori hondatu egiten da egun askotan hozkailuan gordetzen bada.
|