|
2001
|
|
|
Horiek ziren erreserba lantzen zutenak, lan prestazioenbitartez (hori exijitzeko, jauna indartsua izan behar zen). Azkenean, denak jaunarenmenpeko morroi bilakatuz joan ziren (esklabuek pertsona izaera lortu zuten, tresnahiztuna izate hutsetik mailan igoz; bestalde, nekazariek askatasuna eta, horrekinbatera, borrokatzeko eskubidea eta
|
beste
eskubideak galdu zituzten, beren egoeradegradatuz).
|
|
2005
|
|
|
(...) Konstituzioaren ikuspegitik, ez dago zalantzan jartzerik Tradizional deituAlardeko konpainiak osatzen dituzten kideek biltzeko eta besterengandik bereiztenden talde bat, berezko izena, egitura eta antolakuntza dituzkeen talde bat, osatzekoaukera, eta era berean, auziari abstraktuan helduz gero, Konstituzioan trabarik ezdute edukiko elkarte horiek, beren egituretatik abiaturik, alardearen ospakizunaktradizioa ulertzen duten moduan antolatu nahi badituzte. Halaz ere, beharrezkoa dakasu zehatzari eta haren inguruan gertatzen diren gorabehera bereziei ere heltzea, Konstituzioak ezagutu eta aitorturiko ahalmen horien araberako jarduna gehiegizkojarduna ote den ikusteko edo jardun hori Konstituzioak ere aitortzen eta bermatzendituen
|
beste
eskubide batzuen, eta horietakoa dugu sexuarengatik ez baztertuaizateko eskubidea, kontrakarrean ote datorren zehazteko.
|
|
2006
|
|
|
Aita nahiz ama diraeskubide honen tituludunak eta biek aldi berean erabil dezakete legeak inolakomugarik jarri gabe. Artikulu honek ezartzen duen berdintasun printzipioarenaplikazioaren hutsunea sumatzen da
|
beste
eskubide batzuk arautzean, hala nola, erditzearen ondoriozko atsedenaldian eta eradoskitze baimenean.
|
|
|
AGHNa soilik dutenen eta AGHNaportaera arazoekin batera dutenen artean kokatzen dira AGHNa eta Nahaste Negatibista Desafiatzailea dituztenak. AGHNa eta portaera arazoak dituztenek arausozialak hautsi,
|
besteen
eskubideak urratu, lapurretak egin eta bortxa fisikoa erabiltzen dute. Hiperaktibitatearekin batera Nahaste Negatibista Desafiatzailea dutenek familiaren tentsioa, gurasoen depresioa, barne herstura eta gurasoen artekogatazkak areagotu egiten dituzte.
|
|
|
Horren ondorioz, abokatu helegilearen adierazpen askatasunaren eskubidean esku sartze bat gertatu zen. Espainiako epaileen ezezko jarrera bakarrik izan zezakeen, zeren oinarrian pentsatzen baitzen esku sartze hori onartuz gero
|
besteren
eskubideek, kasu honetan uneko eta etorkizuneko bezeroenak eta profesio bereko gainerako kideenak, publizitate jarduerari ezartzen dizkiotela adierazpen askatasunaren eskubide oinarrizkoaren erregimenarekin bat ez datozen zenbait murrizketa.
|
|
|
Interesgarria da aipatzea, halaber, Giza Eskubideen Europako Auzitegiak esku sartze jakin batzuk onartzen dituela:
|
besteren
eskubideen edo erreputazioaren babeserako, osasunaren babeserako eta segurtasun publikorako, baina inoiz ez norbaiti une batean hala komeni zaiolako (De la Cuesta, 2002: 50).
|
|
|
Kontratuak alderdi bientzat elkarrenganako obligazioak sortzen dituenean, aldebiko kontratua edo «sinalagmatikoa» dela esaten da. Alderdi bakoitzaren obligazioa
|
bestearen
eskubidea izango da; «erlatibo» deritza eskubide horri, kontratuan partaide denarentzat izaten baita soilik.
|
|
2007
|
|
|
Herritarrak ez gara kontzienteeskubide hori dugunik ere, ez zaigu iruditzen gure funtsezko eskubidea denik.Herrialde batzuetan oso modu argian jasotzen da legedian, beste batzuetan, berriz, lausoagoak dira. Aurreneko betekizuna, beraz, herritarrak eskubideazjabearaztea litzateke,
|
beste
eskubide batzuekin egiten den bezala.
|
|
2008
|
|
|
Gatazka gainditzeko, oreka puntu bat behar da: haurrak nolabaiteko iniziatiba eduki behar du, eta, aldi berean,
|
besteen
eskubide eta helmugak errespetatzen ikasi behar du. Adibidez, haurrari bere jostailuekin arduratsua izatea eskatzen zaio eta, horrekin batera, iniziatiba gaitasuna handitzen da.
|
|
|
76 «Jabetzaren funtsezko eskubideen artean jabetza bera beste baten esku uzteko eskubidea da. Egiaz, eskualdagarritasunaren aldeko apustua eginda, akzioen jabeak, XX. mendean zehar, jabetzaren
|
beste
eskubideei uko egiteko prest agertu dira. Kapitala guztiz eskualdagarria izateko, erantzukizun mugatua behar zuten akziodunek eta akzioak erosteko kostuak txikiak izan behar ziren.
|
|
2009
|
|
|
Gainera, behin baino gehiagotan herritarren
|
beste
eskubide ekonomikoen alde jokatzen dute ere sindikatuek (adib., kontsumo edo ekologia kontuetan).
|
|
2010
|
|
|
...kartzen dizkio(, kontsignazioak, gordailuak?) 195 Testuinguru honetan, egun indargabetutako LPLren 25.1 artikuluak lan justizia betearazpen fasera arte doakoa zela aintzatesten zuen196 Indargabetze horren gainetik, eta egun indarrean dagoen legediarekin bat (EKren 119 art., BJLOren 20 art. eta tasa judizialak kentzeko 25/ 1986, abenduaren 24ko Legea) aipatutako doatasuna? «konstituzionalizatutako
|
beste
eskubide prozesal batzuen eskubide instrumental gisa»197, mantentzen dela esan behar da, honako lau salbuespen hauekin:
|
|
|
Prestazio eskubide bat da, estatuak asetu beharrekoa72 Gainera, eta legelariari jarduera judiziala eta prozesua taxutzeko askatasun eremu bat aintzatesten zaionez, legez taxututako edo itxuratutako eskubide bat da (EKren 53.1 eta 117.3 art.). Horrela, itxuratze lan hori egitean, legelariak eskubide honi mugak ezar diezazkioke. Edozein kasutan, muga horiek akzioaren oinarrizko edukia errespetatu behar dute eta Konstituzioak babestutako
|
beste
eskubide eta interesak jagotera bideratu behar dira. Gainera, muga horiek bilatzen duten xedearekiko proportzionaltasuna gorde behar dute73 Beraz, ez da herritarren eskubide absolutua edo baldintzarik gabekoa, eta herritarrek haietaz gozatu ahal izateko legelariak ezartzen dituen betekizunak (epailearen eskuduntza, prozedura egokia?) bete behar dituzte74.
|
|
|
Akzioak epaitegira jotzea erabakitzen duten herritarrei prozesuan aintzatesten zaizkien
|
beste
eskubideak ere bere barne hartzen ditu. Beste era batera esanda, «akzioa prozesu osoan zehar agertzen da»59 Akzioa prozesuaren bitartez asetzen da.
|
|
2011
|
|
|
A.
|
Besteen
eskubideekiko mespretxua eta haien bortxatzea dakarren portaera patroi orokorra, 15 urtetik aurrera agertzen dena, honako item hauetako hiru edo gehiagoren agerpenak erakusten duena.
|
|
|
Lortu nahi duena bereganatzea eragozten diotenen kontra eraso egiten du. Beraz,
|
besteen
eskubideak ez ditu errespetatzen eta gizarte arauak hausten ditu.
|
|
|
Besteak bere helburuak lortzeko bitarteko moduan erabiltzen ditu, baina ez dio horrek alhadura edo erruduntasun sentimendurik sortzen.
|
Besteen
eskubideak zapaltzen ditu, helburuek bitartekoak justifikatzen dituztela pentsatzen baitu. Joera egozentrikoa eta manipulatzailea agertzen du, nartzisistak bezala.
|
|
2012
|
|
|
Gizabanakoen artean gertatzen ari zena gertatzen zen herri edo estatuen arteanere, eta indarrarena
|
beste
eskubiderik ez zen ageri, eta adibide garbiena juduena, indarrez nagusitu baitziren 1948ko gerran:
|
|
|
Baliabide eta lurraldearen gaineko kontrolaren garrantzia onartzen da EPZNK eta ESKNKren autodeterminaziori buruzko lehenengo artikuluaren bigarren zatian, lurralde eta baliabideen gaineko kontrolari egiten dionean erreferentzia (Castellino eta Gilbert, 2003). Gauza bera gertatzen da HIGEAren kasuan, non bere V. atalean (19.24 art.) garapena izateko eskubidea, partaidetza eta
|
beste
eskubide sozial eta ekonomikoak aipatzen diren. Era berean VI. atalean (25 art.) lurralde eta baliabideak agertuko dira.
|
|
|
Harreman berria ezartzeko asmo honetan datza indigenek defendaturiko autodeterminazioaren benetako indarra.
|
Beste
eskubide asko garatzeko aurrebaldintza da eta haien oinarrian dago, eta horrela agertzen da Cobos Txostenean edo Sanders-ek 1981ean aurkezturiko proposamenean (Minde, 2008). Vatikanoak ere horren aldeko jarrera erakutsi zuen 1985ean (Barsh, 1986:
|
|
|
Kontratuak alderdi bientzat elkarrenganako obligazioak sortzen dituenean, aldebiko kontratua edo «sinalagmatikoa» dela esaten da. Alderdi bakoitzaren obligazioa
|
bestearen
eskubidea izango da; «erlatibo» deritza eskubide horri, kontratuan partaide denarentzat izaten baita soilik.
|
|
|
Horren ondorioz, abokatu helegilearen adierazpen askatasunaren eskubidean esku sartze bat gertatu zen. Espainiako epaileen ezezko jarrera bakarrik izan zezakeen, zeren oinarrian pentsatzen baitzen esku sartze hori onartuz gero
|
besteren
eskubideek, kasu honetan uneko eta etorkizuneko bezeroenak eta profesio bereko gainerako kideenak, publizitate jarduerari ezartzen dizkiotela adierazpen askatasunaren eskubide oinarrizkoaren erregimenarekin bat ez datozen zenbait murrizketa.
|
|
|
Interesgarria da aipatzea, halaber, Giza Eskubideen Europako Auzitegiak esku sartze jakin batzuk onartzen dituela:
|
besteren
eskubideen edo erreputazioaren babeserako, osasunaren babeserako eta segurtasun publikorako, baina inoiz ez norbaiti une batean hala komeni zaiolako (De la Cuesta, 2002: 50).
|
|
2014
|
|
|
AGNHa soilik dutenen eta AGNHa portaera arazoekin batera dutenen artean kokatzen dira AGNHa eta ezezkotasun desafiatzaileko nahastea dutenak. AGNHa eta portaera arazoak dituztenek arau sozialak hautsi,
|
besteen
eskubideak urratu, lapurretak egin eta bortxa fisikoa erabiltzen dute. Dirudienez, autokontrol arazoak dituztelako hasten dira AGNHa dutenak besteak jotzen.
|
|
2015
|
|
|
Europar Batasuna ere Israelen alde atera zen, nahiz eta era demokratikoan aukeratu palestinarrek beren ordezkariak. Egoera hori eta
|
beste
eskubide zibilen urraketa dela-eta, gobernatzea ia ezinezkoa egiten zaie. Gazan, Hamas dago agintean, baina Zisjordanian Al Fatahek jarraitzen du agintean.
|