|
2000
|
|
|
Arrazoi du Arnaldo Otegik egoera hau frakaso kolektibo gisa deskribatzean, baina frakaso kolektibo horretan talde edo eremu politiko guztien akatsak ere ez dira berberak: PPk bat du, Lizarrak beste bat, EAJk berea, HBk ere bai,
|
besteek
berdin... eta ETAk ere bai, su eten garaiko aktibo eta guzti ez nolanahiko erantzukizuna gainera.
|
|
2001
|
|
|
Ha! Eta
|
besteek
berdin, baina azkarrago: Ha!
|
|
2002
|
|
|
Kontuan izanik sakelako telefonoaren erabiltzaileek batera zein
|
bestera
berdin deitzen dutela, hiru aukeren batez besteko kostua kalkulatu da.
|
|
|
Luzilio eta Horazio ziren bere ereduak eta bien zordun da, baina ez da ez bataren ez
|
bestearen
berdin berdina.
|
|
|
Eta hala, Abenida ibili eta kale kantoira iri  tsirik, arkupeetara bideratu zuen pausoa. Txantoi nagusiak eta Orrondok zintzo jarraitu zioten, eta
|
besteek
berdin, haien atzetik. Plazaren beste puntatik polizia furgoi baten zarata hotsa entzun zen.
|
|
|
Josu R k haien bidea seinalatu zion Traukori, eta haien atzetik abiatu ziren. Eta
|
besteek
berdin egin zuten, beraien atzean.
|
|
2005
|
|
|
Aspalditik da ezaguna meteoritoen burdina proportzioak lurrazalekoak eta mantukoak baino askoz ere altuagoak direla. Hortaz, meteoritoak Lurraren adin bera dutela eta prozesu beraren bitartez sortu zirela onartuz gero, mineralen proportzioak batean eta
|
bestean
berdinak izan behar dira. Mineralen arteko proportzioak mantentzearren, logikoa da mantuan eta lurrazalean agertzen ez den burdina nukleoan pilatuta dagoela imajinatzea.
|
|
|
Agian, baina gauza bat da euskaldunok zer nahi dugun eta bestea, besteek nola ikusten gaituzten. Guretzat izan daiteke mundiala, baina
|
besteek
berdin pntsatu ezean... Egungo trabetariko bat, nazioartean parte hartzen ez badugu mailaz jaisteko arriskua da.
|
|
2006
|
|
|
Friedrich Nietzschek asko estimatu zuen izaera heroiko hura: gizon subiranoa da heroia, bere buruaren jabe agertzen dena,
|
besteengan
berdinik ikusten ez duena, harrotasunezko kontzientzia duena, taupadatsua, botere eta askatasun osoaren jabea; dominatzailea, azken batean10.
|
|
2007
|
|
|
Euskararen erabileran eragiten duen hirugarren faktorea hizkuntza gaitasun erlatiboa da. Goian esandako ikerketaren arabera, euskaldunen artean gehiago dira erdal elebidunak (erdaraz euskaraz baino erraztasun handiagoa dutenak) eta elebidun orekatuak (batean eta
|
bestean
berdin moldatzen direnak) euskal elebidunak baino (euskaraz erdaraz baino hobeto moldatzen direnak).
|
|
|
Euskararen erabileran eragiten duen hirugarren faktorea hizkuntza gaitasun erlatiboa da. Goian esandako ikerketaren arabera, euskaldunen artean gehiago dira erdal elebidunak (erdaraz euskaraz baino erraztasun handiagoa dutenak) eta elebidun orekatuak (batean eta
|
bestean
berdin moldatzen direnak) euskal elebidunak baino (euskaraz erdaraz baino hobeto moldatzen direnak). Horrek, jakina, zuzenean eragiten du hizkuntzaren erabileran:
|
|
|
Hark ihes egiten badu,
|
besteek
berdin egingo dutela pentsadaitekeelako.
|
|
2008
|
|
|
Artzaintza oso baztertua izan delako. San Frantzisko gure zaindariak, hain animalia zalea zenak, esaten zuen fraideek lana egin behar zutela, baina ez hainbeste diruarengatik, baizik eta langintza baztertuetan,
|
besteekin
berdin bizitzeko. Eta niri artzaintza gustatzen zitzaidan, eta, ez dakit suertez edo Jainkoaren graziaz, artzaintza nire gain erori zen.
|
|
2009
|
|
|
Militantzia da botere postuen eskuratzeko. Boterean direlarik batak edo
|
besteak
berdin egiten dute. Boterean sartzen direlarik lehen ardura dute nazioarteko kooperazio gehiago ukaitea.
|
|
|
Beldurrik gabe botatzen zaizkio hurrak eztiari, batetik eta
|
bestetik
berdin eduki dezan; hori da proportzioa.
|
|
|
Ez gatoz nasketa billa, ez gatoz ukabil makilka iñori ekitera; ez gatoz euskaldun ari, edo euzkotar oni, eragozpen sarerik jartzera, ez gatoz au t, ura maseatzeko asmotan. Jakiña da Euzkadi Euskalerriaren (bat eta
|
beste
berdin zaizkigu) aldeko guziyok ez degula neurri batez neurtuko guziya; bañan, au onela dalako, ¿ asi al gintezke erdaldun ta erdalzaleai geren umekeriz atsegiñik betienak eman nairik bezela?
|
|
|
Ez gatoz nasketa billa, ez gatoz ukabil makilka iñori ekitera; ez gatoz euskaldun ari, edo euzkotar oni, eragozpen sarerik jartzera, ez gatoz au t’ura maseatzeko asmotan. Jakiña da Euzkadi Euskalerriaren (bat eta
|
beste
berdin zaizkigu) aldeko guziyok ez degula neurri batez neurtuko guziya; bañan... au onela dalako, ¿ asi al gintezke erdaldun ta erdalzaleai geren umekeriz atsegiñik betienak eman nairik bezela. Gerok guchi izan; arrotzak zearka guri begira ikusten; ayei zerekin poz emango zayen jakin... eta alashen ere euskaldunak beren artean zirzilkeriyetatik beti leyan! –Ez gatoz, bada, auzitara!
|
|
|
Kontua da modeloak begiratzen hasi naizenean burura etorri zaidala aukeratuko nuen jantzia zeuri ere gustatu egin behar zitzaizula. Eta denborak aurrera egin ahala burutazio horri bueltaka eta bueltaka, halako batean erabaki dut jantzia zeuri ere gustatu behar zitzaizula, zeuretzako ere
|
beste
berdin berdin bat egiteko eskatuko niolako jostunari. Hori bai:
|
|
|
Erdi Aroko gizarte antolaketa hau hobeto ulertzeko baliagarria izan daiteke gaur egungo mafiaren fenomenoarekin pentsatzea, Aitabitxia serieko hiru pelikuletan deskribatua agertzen den bezala4 Kontuz, ez dut esan nahi bata eta
|
bestea
berdinak direnik, baizik eta Corleonetarren mentura eta gorabeherekin gogoratzea lagungarria izan daitekeela Erdi Aroko gizartea hobeto ulertzeko. Kasu bietan familia edo leinu egitura bat aurkitzen dugu; kasu bietan familiako kide guztiak ahaideak dira, baina ez gaur egun senidetasunari emango geniokeen zentzu estriktoan, beste bat zabalagoan baizik; kasu biotan boterea ahaide nagusi edo aitabitxi batek dauka; kasu biotan, ahaide guztiek erabateko leialtasuna zor diote, eta prest daude haren alde inor hiltzeko edo beren biziak emateko ere; kasu biotan, familiak, leinuak, etengabeko gerra giroan bizi dira, beraien artean aliantzak, hilketak eta traizioak ugariak direlarik.
|
|
2010
|
|
|
Nik ez daukat problemarik ingelesarekin ze, gaur egun ari da bihurtzen garai bateko latinaren antzeko zerbait: Singapurren hitz egiten dute, Txinan, Indian… ez da gehiago Ingalaterrako jendearen tresna, unibertsala bihurtzen ari da; horrek esan nahi du askoz askeagoa zarela ingelesaren esparruan, non
|
besteen
berdina zaren. Berriz diot, saihestu egiten dut akats hori, hau da, esatea" itzul gaitezen nazio estatuen subiranotasun osora".
|
|
|
Ez da UPNren gogoz bestera izango, UPNren sakrifizio eta esfortzuarekin baizik, izan ere, nire alderdiko zenbait lagun hil dituzte.
|
Besteek
berdina adierazi dezaketenik ezin esan, Sanzen hitzetan.
|
|
|
Irakurri gabe ere istorio ezaguna da, behin baino gehiagotan eraman baitute zinemara, eta bertsio horiek sarritan eskaini baitituzte telebistan. Mutiko bi dira protagonista, tituluak esaten duen bezala bata printzea eta bestea eskalea, gizarte mailen eskaileraren bi muturretan bizi direnak, elkarren berri izan gabe baina, aldi berean, bata
|
bestearen
berdin berdinak, ur tanta bi nola. Halako batean, kasualitatearen eskuak edo, bestela esanda, idazlearen apeta jainkozkoak nahiko du mutiko biek topo egitea, eta, hasierako ustekabe eta errezeloen ostean, beren tokiak trukatzea erabakiko dute, bolada baterako.
|
|
|
– Eta
|
besteek
berdin pentsatzen ez badute, ideia putarik ez daukaten seinale –esan zuen Oskarrek.
|
|
2011
|
|
|
Kea den lekuan sua egoten dela dio esaera zaharrak. Burtsan ez du zertan ala izan, egia edo gezur, batak zein
|
besteak
berdin berdin erre dezake. Societe Generalen kasua da azken adibideetako bat.Herenegun, %14, 74 galdu zuen Frantziako banku handienetan bigarrenaren akzioak.
|
|
|
3.3 Diglosiaren osagaiak, bere atributu edo ezaugarriak zertan datoz bat Ferguson eta Fishman, diglosia definitzerakoan? Aditu bat baino gehiago saiatu da amankomuneko ezaugarri horiek, batak eta
|
besteak
berdin edo berdintsu azaltzen dituzten osagai nagusi horiek, zehazten. Alan hudson bera horretan saiatua da, inoiz, eta honela atera zitzaizkion kontuak (Alan hudson in paulston eta Tucker 2003:
|
|
|
Hasi berriro! Gainera ordu eta erdiko pelikula behar zuen izan,
|
besteen
berdina, besteen mailakoa. Gaur egun pelikula askok 70 minutu inguru dituzte, haurrek ez dutelako agoantatzen, baina guk amerikarrek bezala egin behar genuela?
|
|
|
Une hertsi horietan, amestu zuen norbaitek azalduko ziela umeei behin izan zela Jaurlaritza bat, Alderdi bat, Sindikatu bat? Azken finean Jazintok nahi zuen bakarra zen ogia bakez jan ahal izatea; batzuek eta
|
besteek
berdin, nork bere etxean.
|
|
|
Instalazioak simetrikoak direnez solairu bakoitzean, instalazio bat kalkulatuko dugu solairu bakoitzeko,
|
bestea
berdina izango baita.
|
|
2012
|
|
|
Eragin nahi izateari, orokorrean," eragintza" esaten zaio (influence). Termino hori zabalegia suerta daiteke, ordea, beti ez baita
|
bestearengan
berdin
|
|
|
Ez ditugu gure eskubideak exigitu behar dioeuskaldunok ezberdinak garelako, baizik eta beste herriak bezalakoak garelako,
|
besteen
berdin berdinak. 93
|
|
|
Baina sinesten al dugu benetan"
|
besteen
berdin berdinak" izan nahi dugula? (" besteen" hitz horren esanahi politiko bakarra" beste (Estatu) en berdin berdinak" da!) Edo jarraian esaten duenarekin sumatzen denez(" besteek beren berezitasunak gordetzeko eskubidea duten bezala, guk ere badugu geureak gordetzekoa"), nahiago dugu beste kultura berezi bat izaten jarraitu?
|
|
|
Gerrillariak hemendik, lantzariak handik, soldaduok zuhaiztiak miatu zituzten eta haratago hedatzen ziren zelai elorriz eta Txinako arantzaz beteak ere bai. Batzuk eta
|
besteak
berdin itzuli ziren esku hutsik. Manbisak ihesi joanak ziren.
|
|
2013
|
|
|
Sanzek 39.028 euro, Barcinak 31.324 euro, Mirandak 27.472 euro eta Mayak 6.868 euro. Barcina lehendakaria da oraindik inputatu gabekoa, baina arrazoiak
|
besteen
berdinak dira. Epaileak, hala ere, zuhurtziaz jokatu du eta datu gehiago bildu arte ez du Barcina inputatu, bere izaera medio, Barcina aforatua delako eta, ondorioz, bere kasua Espainiako Auzitegi Gorenera iragango litzatekeelako.
|
|
|
Astebetez errodatzen aritu beharreko fotogramak daude, eta imajinatu nahastu zarela 3.521 fotograman… Hasi berriro! Gainera ordu eta erdiko pelikula behar zuen izan,
|
besteen
berdina, besteen mailakoa. Gaur egun pelikula askok 70 minutu inguru dituzte, haurrek ez dutelako jasaten, baina guk amerikarrek bezala egin behar genuela… Lan titanikoa izan zen, bizitzan berriz errepikatuko ez dena.
|
|
|
«Ez dugu ezkorrak izan nahi, baina ez gara baikorrak ere. Erantzukizunez jokatuko dugu, eta
|
besteei
berdin jokatzeko eskatuko diegu», esan du Iñigo Iturratek, EAJren legebiltzar taldearen koordinatzaileak. PSE EEk orain arte adierazitakoaren arabera, baina, zaila dirudi akordioa lortzea.
|
|
|
Botika eta tratamendu berriak bilatzen dituzten saio klinikoen diseinutik bertatik hasten da. Oraindik ere, askoz ere animalia eme gutxiago erabiltzen dira ikerketan, eta pertsonekin egiten diren probetan ere, emakumeak nabarmen gutxiago dira, baita emakumeei gehiagotan eragiten dieten gaixotasunak ikertzen direnean ere; gaitz asko generoetako batean eta
|
bestean
berdin ez agertu arren, eta tratamenduekiko erantzuna ere berdina izan ez arren. Jokabide justifikatua da batzuetan, baina azken emaitza ezin da izan emakumea, emakume izateagatik, zaurgarriago bilakatzen duen medikuntza sistema bat.
|
|
|
Bestalde, altzariko pieza bat matxuratzen bada (atea, tiradera edo beste) erraz alda daiteke
|
beste
berdin (berdin berdina) batengatik. Gainera, sukaldeko elementu matxuratua, hasierako ekoizleaz gain, beste altzarigile batek ere egin diezazuke.
|
|
|
Baina denbora pasa ahala, konturatu naiz talde hau ere
|
besteen
berdina edo oso antzekoa dela.
|
|
2014
|
|
|
" Normalean argitu du Aranburuk, adinean aurrera doala zailagoa izaten da, DBHn gainera arlo akademikoak indar handia hartzen duelako eta ordu asko pasa behar dituzte beharbada ulertzen ez dituzten gauzak entzuten. Horregatik, batzuetan eta batzuentzat liberazioa ere izaten da gela itxietara joatea, lagunak errazago egin ditzaketelako, adin horietan inportantea baita
|
besteekiko
berdin sentitzea eta gauzak konpartitzea. 16 urte bete arte itxaron gabe, kasuaren arabera 14 urterekin aukera egon luke gela berezietara joateko, haur hauek lasaiago bizi daitezen".
|
|
|
Unibertsitateko errektoreak, Virchow, Droysen, etab., eta Mommsenek berebat). Juduek, mintzo diren hizkuntzaren nazioan fusionatu behar dute, zioen Treitschkek; ezin dira nazio alemanaren barruan eta alboan beste nazio bat izan1476. Izan daitezela barru barrutik eta osoki alemanak? 1477. Badira!?, ihardetsi dio Mommsenek; nazioaren batasuna ez datza diferentzien ukoan, diferentzien kohesioan eta fusioan baizik; renaniar eta suabiar edo saxoiak bata
|
bestearen
berdintzat jotzen ditugulako gara denok alemanak: desberdingoak leunduz, berdintasuna landuz (Mommsenek leinu edo tribu aleman ezberdinen kasuarekin berdintzen du juduen kasua, leinu bat gehiago bezala).
|
|
|
Txiki txikitatik, haurrek modu naturalean ikasteko aukera dute, eta jokoa erraztuko dien ongizate egoera bat lor dezakete. Horiek kontzeptuak ikasten eta
|
beste
berdinekin harremanak sortzen laguntzen dute. Nola aukeratu jostailu hezitzailea María Jesús Díaz Aguilar psikologoak eta Alfonsa Lore Espinosa pediatrak adierazi dute jolasek garrantzia hartzen dutela haurren garapen ebolutibo orokorrerako; izan ere, «haurren bidez pentsatzen, planifikatzen eta aurresaten dute zer gertatuko den beren erabilerekin».
|
|
|
Ahotsa komunikatzen ari dena bakartasuna da, bakartasun batetik bestera doana, bakartasun hori beste batenarekin harremanetan jartzen duena. Gorputza duela konturatzen da erregea orduan, bizitzeko bakarra den bizitza bat, eta
|
besteenaren
berdina dela. Entzuten ari den erregea abesten hasten da une horretan.
|
|
2015
|
|
|
Norberaren energiak askoz ere garrantzi handiagoa du. Hargatik dago hainbeste bailaor, eta ez dago bata
|
bestearen
berdinik.
|
|
|
Hizkuntzako modak zabaltzeko, hiri handien itzala da beharrezko, eta Bilbo erdalduna zenez gero, Bizkaiko euskarak ez zuen euskarri nahikorik horretarako. Bizkaiko gainerako herriak txiki samarrak ziren, eta euskara bera ere ez zen batzuetan eta
|
besteetan
berdina, Bermeon eta Durangon, edo Mungian eta Markinan.
|
|
|
" Boterearen Olinpora iritsi berria izango da", pentsatu dut," betidanik aberats eta boteretsu direnen portaerak imitatzen ikasi duena"; ai, ikusiko bazenu zeinen etorri lotsagabeaz maneiatzen diren urrezko sehaskan hazitakoak! Batzuk zein
|
besteak
berdin dira higuingarriak, espresuki euren anbizioaren mesedera antolatutako egitura ustelaren onuradun pribilegiatuak. Ez duzu topatuko haien artean bat bera ere goranzko bidea aldamenekoak izorratu gabe egin duenik.
|
|
|
|
Besteek
berdina egin nahi izango dute.
|
|
|
Oroitarazten du bigarren etxetako diren bizitegien jabe horiek zerga pagatzen dutela urte guzian hor balire bezala, herriaren muntadurak alde bat baliatu gabe. Erakusterat emana du haatik beharrez, ondoko urtean edo
|
bestean
berdin, berriz eztabadatzen ahal litakeela gai hortaz... Dena den, mila lagun badira delako deia izenpetua dutenak...
|
|
2016
|
|
|
»Ongi da, esan nuen?, nahiago nuke auzi hau bukaturik balego. Koldar halako hori!, lur gainean gizakiak oro bata
|
bestearen aurrean
berdinak ez bagina bezala; eta baldin eta bataila zelaian halaxe bada, zergatik ezin egon aurrez aurre kabinetean ere. Eta sinetsidazu, Yorick, noiz ere horrela ez baita, gizona gezurretan ari da bere buruarekin, eta hamar aldiz saltzen ditu bere baliabideak, Naturak behin bakarrik saltzen dituen bitartean.
|
|
|
Londresen dendari batek eta bere emazteak hezur eta mami dirudite: gogo eta gorputzaren dohain desberdinak direla eta, noiz batzuk izaten ditu batek, noiz beste batzuk besteak, halako moduan non gehienetan elkarren pareko eta bata
|
bestearen
berdinak baitira, nola senar emazteek ia ezinbestean izan behar duten.
|
|
|
–Banekielako egun batean edo
|
bestean
berdin berdin botako nindutela. Eta ez nengoen oker.
|
|
2017
|
|
|
Baina adin horrekin ez daukazu halakoei aurre egiteko nahikoa tresnarik. Bakarrik zaude,
|
besteen
berdina egiteko ahalegin bikoitza egiten, eta baloratu ordez horrelakoak entzun behar". Aurkarien ahotik" neska baten aurka jokatu behar al dut?" aditzea ere egokitu izan zaio, batzuk deseroso sentitzen direlako, neska baten kontra jokatzeagatik edota galtzeagatik.
|
|
|
Talde baten parte izateko beharra izaten zuen. Besteek onartzen zutela,
|
besteen
berdina zela ikusteak ziurtasuna ematen zion. Hori zen bilatzen zuena:
|
|
|
Gure kasuan, Euskal Autonomia Erkidegoan, gaur egun oraindik osasun sistema publikoko komunikazio hizkuntza gaztelania da. Bai gurean eta bai beste testuinguru elebidun batzuetan dagoen joera horrek aurresuposatzen du gaixo elebidunak sintomak hizkuntza batean edo
|
bestean
berdin adieraziko dituela, gaixotasun psikiatrikoen kasuan aurresuposizio hori ziurtzat nekez eman daitekeen arren.
|
|
|
Etxe eraikinak, Aduanaren fatxada, eraikin gorria, Isozaki Dorreak. Iñigori ez zion adierazi Josebak ez zekiela ezer beraiez; adierazgarria eta adierazia nahasten ziren, eta ondorioz bata zein
|
bestea
berdin zirela sinetsaraz daitekeen eremu horretan mugitu zen urtebetean, Josebak bazekiela aditzera eman eta, aldi berean, “amorante” bat izatea onartzen zion harreman bat eraikitzeko gauza izan zirelako –Joseba eta bera– harrotasuna arrazoi Iñigoren bizitzatik gainetik zegoela sinetsirik.
|
|
2018
|
|
|
Kontzientzia nazionalaren sorreran eta euskarrietan badago balio eta printzipio funtzional bat: norberaren aldeko desberdintasuna, desderdintasun garailea bestela esanda, hots
|
besteen
berdinak ez izatea ez ezik, besteak baino hobeak izatea. Agian norbaitek higuin du hori, baina gustuak alde batera utzita, mundu lehiakor honetan (mundu bakarra), desberdintasunak abantaila eman behar dizu, irudizkoa bada ere, eta ez oztopatu, bestela, desberdintasunari muzin egin eta abantaila ematen dizun identitateari atxikitzen gatzaizkio:
|
|
|
Mesede hori, berriz, bere jatorritik dituen nolakotasunez ordaindu du subjektuak, nolakotasunok merkatuko salgaien ekoizpenaren mendean jarriz hain zuzen. Gizakiei zu zeu bat eman zaie, beraiena bakarrik, besteena ez bezalakoa, baina
|
besteen
berdina bihurtuko dela hobeto ziurtatzeko. Alabaina, zu zeu hori inoiz ez denez guztiz asimilatua izan, Ilustrazioak hertsapena atsegin izan du beti, baita liberal izan den aldian ere.
|
|
|
Cronanek, hain zuzen, parekatu egin zituen Alabamako 1852ko esklabo kodea eta 1972an emazteen eginkizunei buruz eginiko deskribapen bat, baina horrek ez du frogatzen, hark uste bezala, emazteak esklabo direnik. Izan ere, emazteak ez daude hilda esparru zibilean, behiala zeuden bezala; gaur egun, gauza gehienetarako, juridikoki askeak eta
|
besteen
berdinak dira: herritartasuna eskuratu dugu.
|
|
|
herritartasuna eskuratu dugu. Juridikoki askea eta
|
besteen
berdina den herritar bat ezin da izan benetako esklabo bat (horrek ez du esan nahi, jakina, soldatapeko lanaren baldintzek batzuetan ez dutenik esklabotzaren antzik); gehienez ere, herritar batek kontratu bat egin dezake esklabo zibil izateko. Beraz, beharbada, emaztea esklabo zibil moduko bat da.
|
|
|
Kontratuaren doktrina zuzena balitz, Filmerren iritziz ezinezkoa izango litzateke, sekula zernahi gobernu ezartzea legez?. Baina, zorionez, kontratu sozialak ez ziren auzitan jartzen, norbanakoak ez zirelako jaiotzen ez libre eta ez
|
besteren
berdin, naturaz ezein gobernu ezagutu gabe. Seme alabak aitaren mende jaiotzen ziren (haien mendeko ziren naturaz); alegia, haurrek ez zioten onespenik ematen aitaren aginpideari:
|
|
|
Garantismoaren eta esklabotza (historikoaren) arteko aldea gizabanakoaren kontzepzio berri baten araberakoa da: gizabanakoa naturaz dela librea eta
|
besteren
berdina, eta bere baitako jabetza daukala. Norbanako baten jabetza, beraz, kontratatu egin daiteke haren jabea den norbanakoari kalterik, galerarik edo murrizketarik eragin gabe.
|
|
|
Esklabo zibila ere norbanako bat da, modu librean kontratu bat egin duena bere bizi guztiko lana ugazaba bati emateko, eta ugazaba horrek eskubide batzuk errespetatu behar dizkio esklaboari: juridikoki herritar askea eta
|
besteren
berdina den edozein enplegatuk dauzkan eskubide berberak, hain zuzen. Esklabotzaren paradoxa hori itxuraz deuseztatzeko, ordea, nahitaezkoa da pertsonarengandik bereizi ahal izatea bai haren zerbitzuak, bai haren gaitasunak, bai haren lan indarra, eta ideia horri ezin zaio eutsi inondik ere; lan indarraren edo zerbitzuen diskurtso hori (zeina xeheago aztertuko baitut 5 atalean) beste fikzio politiko bat da.
|
|
|
Arrazoibide ezagun horiek denak onartezin bihurtu dira, hain zuzen, askatasun indibidualaren eta berdintasunaren doktrinak ezartzen zuelako arrazoi bakar batek justifikatzen zuela mendekotasuna: berez askea eta
|
besteen
berdina den norbanako batek nahitaez onartu behar du beste batek berari agintzea, hau da, ugazabatza zibila eta mendekotasun zibila borondatez sortu behar dira, eta halako harremanak era batean baino ezin dira sortu: modu askean ados jarriz.
|
|
|
Kontserbadoreek, alde batetik, bazuten larrituta egoteko motiborik, baina, bestetik, batere ez. Larritzeko arrazoia zen nekez uler daitekeela nolatan norbanako batek, askea eta
|
besteen
berdina izanik, erabakia hartuko lukeen beste inoren mendeko izateko. Gainera, azken hiru mendeetan sortu diren mugimendu politikoek, praktikan, ahalegina egin dute harreman libreen bitartez osatutako instituzioak ezartzeko menderakuntzaren bidez egituratutako instituzioen ordez.
|
|
|
Bata da senarrak ugazaba zibilak direla gizonek (aitek) jatorrizko kontratu soziala egin dutelako eta horrek lege zibila sortu duelako; hala, jatorrizko ituna egin duten gizonek bermatzen dute eskubide politiko patriarkala segurtatuta egongo dela gizarte zibilean. Beste ustekizunaren arabera, berriz, emakumeek natur egoeran gizonen estatus bera badute (norbanako libre eta elkarren berdinen estatusa), modu bakarrean eragotz dakieke kontratu sozialean parte hartzea, eta, hain zuzen, horixe eragotzi behar zaie kontratua itxiko bada; izan ere, emakume arrazional, libre eta
|
besteen
berdinek ez lukete onartuko halako itun bat egitea, emakumeak gizonen mende jartzen baititu gizarte zibilean. Nahitaez onartu behar den ideia hauxe da:
|
|
|
Gizonen bat ere mendeko bihurtu bazen eta orain zerbitzaria bada, horrek esan nahi du hura ere kontratu sozialetik kanpo geratuko dela. Izan ere, elkarrentzat familiako buruzagi libreak eta
|
besteen
berdinak diren gizonek baino ez dute parte hartzen kontratu horretan.
|
|
|
Natur egoeran, horrenbestez, berehala ahultzen da emakumeek norbanako gisa duten estatusa. Izan ere, baldin eta izaki jakin batzuek beti kontratu bat egin behar badute naturaz nagusi diren izaki batzuen mendeko bihurtzeko, orduan izaki horiek ezin dira izan libreak eta
|
besteen
berdinak, eta, beraz, gizarte zibilera pasatzean, ezin dira bilakatu norbanako zibil.
|
|
|
horra hor naturako funts hori, segurtatzen duena senarraren nahimena nagusituko dela eta ez emaztearena. Alegia, emakumeak ez dira norbanako libreak eta
|
besteen
berdinak, baizik eta mendeko naturalak. Gizon bat eta emakume bat senar emazte bihurtzen direnean, eta erabakiak hartzeko garaia heltzen zaienean, bataren edo bestearen esku utzi behar da erabakitzeko eskubidea edo, azken ebazpena, hau da, araua?
|
|
|
Trukean, irauteko behar duena jasotzen du, eta horrek ugazabari modua ematen dio esklaboaren lanaz baliatzen jarraitzeko. Horren kontrara guztiz, langilea askea da juridikoki, eta
|
besteen
berdina esparru zibilean; bere borondatez sartzen da enplegu kontratu batean, eta, haren truk, soldata bat irabazten du. Langileak ez dio bere burua ematen kontratupean ugazaba bati, ez eta bere lana bera ere.
|
|
|
Lan askea edo enplegua, esan ohi denez, zenbait gauzatan bereizten da askea ez den lanetik: lehenik, langilea enplegatzailearen posizio berean dago, herritar juridikoki librea eta
|
besteen
berdina den heinean; bigarrenik, enplegu kontratua (baldin eta ez bada esklabotza zibileko kontratu bat) denbora mugatu baterako egiten da; hirugarrenik, askeak ez diren langileei babesa ematen zaie, eta langileei, berriz, soldata bat, hots, truke librearen adierazlea; eta, laugarrenik, langileak ez du kontratu bidez ematen ez bere burua eta ez, are, bere lana, baizik eta bere lan indarra edo zer... Badirudi langilea eta langile ez librea mutur banatan daudela.
|
|
|
Dena den, soldatapeko langile askea eta langile ez askea bereizteko irizpide hain ezeztaezin horiek, 3 atalean azaldu dudan bezala, oso irekiak dira berez. Jakina, herritar bat, juridikoki librea eta
|
besteen
berdina baldin bada, ezin da izan inoren jabetza, baina Hegoalde Zaharrean esklabotza aldezten zutenek, instituzio haren sorburua kontratua zela zioten haiek, orobat esaten zuten esklaboak ez zirela jabeen jabetza. Gainera, aintzat hartuz gero zer argudio zerabiltzaten kontratuaren teorialari klasikoek lan askea eta lan hertsatua bereizteko, hor ere duda pizten da bigarren irizpidea oso sendoa ote den.
|
|
|
Buelta emango diogu platerari eta pegatuko diogu paperetako bat, patrikatxo bat eginez bezala.
|
Bestearekin
berdina egingo dugu. Ondoren, txanponetako bat patrika batean sartuko duzue, eta bestea, beste plateraren azpian dagoen patrikatxoan.
|
|
|
Estruktura politikoak legalak izan behar ziren, militante legalekin eta jarduera legalekin, zuzendaritza bereiztuekin. LABeko17 militante ere izan nintzen, mugimendu asanbleario baten bidea hautatzea edo
|
besteen
berdina izango zen sindikatu bat izatea eztabaidatzen zen mailako militantea. Bigarren aukeran geratu zen eta erabaki garrantzitsua izan zela uste dut, nahiz eta nik bestea defendatu.
|
|
2019
|
|
|
Eseri zen, altxa zuen burua zerurantz eta garrasi egin zuen.
|
Besteek
berdin egin zuten. Orain bai, Buckek ulertu zuen deiadar hura.
|
|
|
Berehala ezagutu eta zutitu da mutilarekin luze besarkatzeko. Gure beharrizanaz jakingo balu bezala edo
|
besteokin
berdin egin du. Gure neskatilak begiak zabaldu ditu, eta aguretxoak sudurra hatzarekin ukitu dio.
|
|
|
Emakumeen kondizioaren bilakaera ekonomikoa hankaz gora jartzen ari da ezkontzaren instituzioa: bi banako autonomok libreki onetsitako batzea bihurtzen ari da; ezkontideen konpromisoak pertsonalak eta elkarrekikoak dira; adulterioa bi parteentzat da kontratuaren haustura; batak zein
|
besteak
berdin berdin lor dezakete dibortzioa. Emakumea orain ez dago ugaltze funtzioan mugaturik:
|
|
|
Bitxia kontua, bat zetozen goitik behera, batzuk eta
|
besteak
berdinak izaki, eta gauza gutxik bereizten zituzten; horrela" gaizkinek" bere identitate galdua aurkitu zuten gerrako bi presorengan, zeini artean bizirik zirela uhalak, uniformea eta botak kendu behar zizkieten, larrugorririk utzi, gaueko lekuren batera eraman eta balazoka josi, idi tuberkulosoa edo sendabiderik ez duen zaldia bezalaxe. Eta" gaizkinek" zalantza egiten zuten:
|
|
2020
|
|
|
Nerabeentzako boluntarioak: nola laguntzen die Ikusi beste haur batzuek (ezezagunak) behar dituztela, eta helduek (ezagunak) ere bai Erraza da haur batek eskolako ikaskideei eta lagunei laguntzea, baina ez hainbeste ezagutzen ez dituen eta, egoera desberdinetan jaiotzeagatik, egoera ahulagoa duten
|
beste
berdinei: ez dute janaririk, urik, etxerik eta, batzuetan, ez eta eskolarik ere.
|
|
2021
|
|
|
42.22.2a Eguneroko hizkeran eta literaturan ezagunenak eta erabilienak izateaz gainera, esan behar da zenbait esalditan beraz eta bada errankide direla, bata nahiz
|
bestea
berdin agertzen baitira; esate baterako, ea bada! eta ea beraz!
|
|
|
Berdintsuak izan, izaera berekoak izan. Bata
|
bestearendako
berdinak izan. Ondorengo esaldia Etxarri Aranazkoa da eta hurrengoa Leitzakoa:
|
|
|
Gogoan dut zeinen ezberdin uste izan naizen, eta zeinen
|
besteekiko
berdin naizen funtsean.
|
|
2022
|
|
|
Elkartu garenean, zaharrak zaharrago edo makalago ikusi ditugu askotan, ume txikiak koskortuta, ez hain txikiak nerabe, eta haur asko desagertuta, gazte bihurtuta.
|
Besteok
berdin berdin gaude (algarak).
|
|
|
Ondoren, moztu eta landare amatik bereizten da. Horrela, beste zuhaitz bat sortzen da, independentea eta
|
bestearen
berdina. Txertoak Solairu batetik datorren ehunaren zati bat finkatzen den beste baten gainean lotzen da.
|
|
|
Pobreziak isolamendura ere eramaten du, eta hori da ahultasunean eta osasun mentalaren gabezian eragiten duen beste faktore nagusietako bat”, azaldu du Guillermo Fouce Mugarik Gabeko Psikologia Fundazioko lehendakariak. Mutilen eta nesken kasuan, pobrezia egoeran egoteak
|
beste
berdinek adierazten dituzte, eta horrek “erabiltzeko egoera konplexuago batera eramango ditu”, ohartarazi du. Harvardeko Unibertsitateko eta Massachusettseko Teknologia Institutuko (MIT) ikertzaileek nabarmentzen dute diru sarrera baxuagoak dituzten pertsonek depresioa edo antsietatea izateko aberatsek baino 1,5 eta 3 aldiz probabilitate handiagoa izaten dutela.
|
|
|
Gainera, Taric Achernan, AN NUR elkarteko ordezkariak jakinarazi duenez, duela bi aste kale gorrian hildako Moussa senegaldarraren kasuan bezala, diru bilketak egin ohi dituzte migranteak aberriratu ahal izateko. Kasu honetan, aldiz, Burgosen atseden har dezala nahi dute, eta agintariei leku batean ala
|
bestean
berdin zaielakoan «bizitzan izan ez duen bakea, han lurperatuta eskura dezala, atseden har dezala» eskatu dute.Anonimo gisa lurperatuko luketeAldiz, epailearen erabakiak hori oztopatzen du. Izan ere, espainiar poliziak hatz marken bitartez identifikatzea behartu du.
|
|
|
–Honezkero oso hondatuta dago, baina esango nuke
|
besteen
berdin berdina dela, soilik zenbait egun lehenago moztua.
|
|
2023
|
|
|
Eta bazekien atsegina nola eman ere: elkar ikusten zutenean irribarre egi ten zion, eta
|
besteak
berdin erantzuten zion, berriro ikusteak poztu egiten zuelako. Irati aldian behin petraldu eta negar egiten zuen; horrelakoetan amak armairura eramaten zuen, laguna ikustera.
|
|
|
Asuman Basalirwa diputatuak bultzatu du lege proposamena. Haren esanetan, helburua ez da «eremu pribatuan sexu harremanak dituzten helduak» zigortzea, «horiek eremu publikora eraman, eta
|
besteak
berdin jokatzera bultzatzen dituztenak» zigortzea baizik. Maiatz hasieran eraman zuten proposamena legebiltzarrera, eta diputatu bakarrak bozkatu zuen kontra.
|
|
|
Gizonek guri bargastak, txotxolak edo atsomotzak deitzea umiliagarria zen, baina ni neu ere ez nintzen bereziki iaioa bokabulario aldetik; niretzat, mutilak ziren edo edo handiputzak edo kirtenak, eta artean ez Hildak ez nik genekien azken hitz hori beste testuinguru lizunago batzuetan ere erabiltzen zenik. Txotxola edo, atsomotza edo kirtena, bata nola
|
bestea
berdin zion, biek ala biek ematen zuten aditzera izaki zirtzil ezerez bat, maite konturik hutsalenerako ere balio ez zuena. Klasekideak, jantokiko mahaikideak, trenean begiak finkatzen zizkidaten bidaiariak, ez nintzen egoten haietariko inoren mendean hiru aste baino gehiago.
|