|
2000
|
|
|
Azken urte hauetan Diario de Navarra k eztabaidarik aski sortu du Lingua Navarrorum dela eta. Batzuentzat Nafarroako erromantzea zela eta
|
beste
batzuentzat euskara. Nafarren historiaz hainbeste zekien Arturo Campión-ek ez zuen horrelako zalantzarik, baina ezer ez dakiten askok bai ordea.
|
|
2001
|
|
|
Begi bistan dago egoera larri honetan batzuk, nahiz eta euskararen alde egon, euskalgintzatik urruntzeko prest ager daitezkeela euskal nortasunaren izenean oinarrizko eskubideak zapaltzen diren bitartean; aldiz,
|
beste
batzuek euskara eta euskaldunen eskubideak zapaltzea onartukolukete bake sozialaren izenean.
|
|
2005
|
|
|
Bilbo, Donostia, Iruñea eta Baionako jaien programak aurkeztuen dituzten afixak, kirol ekitaldienak, espartinenak nahiz gatzarenak... denetarik dago. Batzuk gaztelaniaz,
|
beste
batzuk euskaraz eta bestetzuk frantsesez daude eta hiru hizkuntzak uztartzen dituenik ere bada. Urte amaierara arte egin daiteke bisita.
|
|
2006
|
|
|
" Gauza batzuk ingelesez explikatzeaz gain
|
beste
batzuk euskaraz azaltzen hasi ginen hainbat lagun. Bilboko bulego batean lan egiten zuen tipo batek' Egunkaria' ko portadako titularrak konpiatu egiten zituen, berak eskuz egunero sarean, eta hori izan zen' Egunkaria' ren lehenengo edizio digitala" gogoratzen du Fernandezek.
|
|
2007
|
|
|
Ikertzailetako askok, gainera, lotura zuzen zuzena dute euskalduntze alfabetatzearekin, eskolak ematen baitituzte euskaltegietan.
|
Beste
batzuk euskara irakasle ohiak dira.
|
|
2008
|
|
|
Arrazoiz beterik esaten du Txomin Peillenek (1998) eus karan latinistek edo latina aztertzen dutenek latina besterik ez dutela ikusten, erro manistek erromantzea, eta abar. Hori egia izanik, esan dezagun
|
beste
batzuk euskara ren historian gertatu den guztia diglosiaren bitartez esplikatu nahi dutela. Baina bakoitzari berea eman behar zaio, hori da koskarik zail edo neketsuena eta hemen iza ten da maiz, nire ustez, Filologiaren aldetik oztoporik handiena.
|
|
2011
|
|
|
Esate baterako, euskararen batasun prozesuari dagokionez, oro har, esan daiteke goi mailako aldizkariak Euskara Batuaren alde jarri zirela, nahiko modu lasaian, batzuetan ia axolagabean, eta berri-emaileak, berriz, euskararen batasun prozesuan suharki aritu zirela alde edo kontra. Agur, Goiz Argi eta
|
beste
batzuek Euskara Batuaren aurkako artikuluak argitaratu zituzten; Anaitasunak, berriz, erabat alde.
|
|
|
Ikusten denez, Eusko Ikaskuntzaren sortzaileak, oro har, abertzaleak ziren, baita euskaltzale deklaratuak ere. Baina euskaltzale batzuk euskaltzainak ziren bitartean,
|
beste
batzuk euskararik ere ez zekiten. Euskaltzainak zirenak, 1968an hasitako euskararen batasun prozesutik aldendutakoak ziren.
|
|
2014
|
|
|
Hainbat aitzindari eta gune izan zituen jarrera horrek. Euskal Lore Jokoen ondoren zenbait aldizkari sortu ziren, batzuk elebidunak,
|
beste
batzuk euskara hutsean (lehenengoa Kaliforniako Escualdun Gaseta 1885 urtean); bestalde, hainbat ahalegin egin ziren euskalkien arteko aldea murrizte aldera, besteak beste hizkuntza literarioaren batasunerako zenbait proposamen. Abertzaletasunak eta neurri txikiagoan karlismoak euskararen aldeko neurriak eta ekintzak proposatu zituzten, eta 1910eko hamarkadan hainbat ekimen garrantzitsu gauzatu ziren.
|
|
|
Euskararen berora elkartzen dira astero Debagoieneko hainbat lagun, batzuk bertan jaioak eta beste batzuk kanpotik etorriak, batzuk euskal hiztunak eta
|
beste
batzuk euskara ikasleak. Auzoko izena du hizkuntza eta jatorria askotako jendea koadrila baten bezala elkartzea ahalbidetzen duen programak, eta Topaguneak, batetik, eta euskara elkarteek eta herri bakoitzeko euskalgintzak, bestetik, ipini dute martxan herriz herri.
|
|
2015
|
|
|
ereduetan oinarritutako sistema gainditzeko beharra. Azken finean, A (gaztelaniaz nagusiki) eta B (ikasgai batzuk gaztelaniaz eta
|
beste
batzuk euskaraz) ereduek ez dutela euskalduntzen argi diote ikerketek. Jaurlaritzaren lehen zirriborro hark euskara ardatz duen sistema eleanitza proposatzen zuen ikastetxeetarako;" euskara ohituraz eta modu normalizatuan erabiltzen dela bermatuko da, barruko nahiz kanpoko jardueretan eta, oro har, eskolako ekintzetan", zioen.
|
|
|
1975 amaieran desagertu zen; besteak. Goiz Argik?, bere orrietan gero eta erdara gehiago sartzeari ekin zion, aurrerago ikusiko dugun moduan). Era berean,
|
beste
batzuek euskara hutsean aritzeari buruzko komenigarritasuna zalantzan jarri zuten garai hartan. Hartara, hura une erabakigarria izan zen askoren irudiko.
|
|
|
Etsai mota ezberdinak egongo dira. Batzuk euskararen kontrako jarrera bortitza daukate agian, baina
|
beste
batzuk euskararen kontra daude ez dakit zergatik, konpontzea posible izan daiteke. Eta helburua zein da?
|
|
2016
|
|
|
suposatzen da hautagai guztiek menderatzen dutela, eta kito. Etorkizunean, agian gertatuko da hautagaiek proba batzuk gaztelaniaz eta
|
beste
batzuk euskaraz egitea». Aditu batek baino gehiagok proposatu izan dute azterketa formula hori jadanik.
|
|
2017
|
|
|
Gaztetxeetan sortutakoak dira, besteak beste, Arraio Irratia (Zarautz), KKinzona (Urretxu eta Zumarraga) edo Zintzilik Irratia (Oreretako etxe okupatu batean sortutakoa).
|
Beste
batzuk euskara elkarteen eskutik sortu dira, Bilbo Hiria Irratia edota Txolarre Irratia zena, gaur egun Tolosaldeko Ataria proiektu multimedian integratuta. Iparraldean Euskal Irratiak elkartea lau kidez osatuta dago, Antxeta Irratia (Hendaia), Gure Irratia (Uztaritze), Irulegiko Irratia (Donibane Garazi) eta Xiberoko Botza (Maule).
|
|
|
Adibidez, euskara lanpostu bat lortzeko oso inportatea dela oso barneratuta dago gure iruditeria kolektiboan, eta hori baikorra da euskararentzat eta euskal komunitatearentzat. Gero, badute
|
beste
batzuk euskararen balio integratzailea motibazio gisa. Bilbo bezalako hiri batean badira integratzeko euskararik behar ez dutenak, baina zure lagun sarea euskalduna bada edota herri euskaldun batera hurbiltzen bazara, orduan bai, plus bat da euskara ikastea.
|
|
|
Eta handik gutxira La Markeliñeren ahotsa entzun zen, “Kaixo ongi etorri lehendabiziko Gayakanpadara”. Jendea, egiten ari zena utzirik, zutitu, eta zegoen tokian gelditu zen; estatua baso bat ematen zutela pentsatu zuen Josebak; batzuk bere baitara bildu ziren, beste batzuek gora begiratzen zuten,
|
beste
batzuek euskararen arrarotasuna dezifratu nahi zuten. “Espero dugu aurtengo hau ongi ateratzea eta urteetan errepikatzea.
|
|
2018
|
|
|
Gainera, hauetan erabilitako hizkuntza hautua ez da era antolatu eta koherente batean egiten. Erraz aurki daitezke komunikatu elebakarrak gaztelaniaz, beste batzuk, eta
|
beste
batzuk euskara hutsean.6 Eskaintzaren aldetik, lehentasuna Oiartzungo biztanleek dute lanpostuak betetzeko garaian, eta ondoren bailarakoek. Jatorriaren araberako euskara gaitasuna da langileengandik espero dena (giza baliabideen arduradunek adierazi dute), eta honek ez du langileek euskara jakitea bermatzen.
|
|
2020
|
|
|
• Euskararen presentziak poza ematen duela adierazten da (batik bat
|
beste
batzuek euskaraz hitz egiten entzuteak).
|
|
2021
|
|
|
Hau garrantzitsua da, beraiek ere euskara erabil dezaten ezinbestekoa baita.
|
Beste
batzuek euskara eta erdara berdin erabil dadin nahiko lukete eta gainerakoek gaitasunari ematen diote garrantzia handiagoa: euskara eta erdara berdin jakitea eta eleaniztasun orekatu bat.
|
|
2022
|
|
|
«... baina aldi berean, ikusi dut nola nire umeek lagundu dieten
|
beste
batzuei euskara ikasten...».
|
|
|
Asmoa ez da Primeran EITBren plataforma izatea, «plataforma bateratzaile bat» baizik,
|
beste
batzuen euskarazko edukiak ere bilduko dituena. Tokikomekin hitz egiten ari dira, esaterako, haien edukiak sartzeko.
|