Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 114

2008
‎Etxea bahituko badiote, horrek ez du esan nahi bere «ondasunez baliatzerik» ez duenik. Bertan bizi da, baina du etxebizitzatik inolako etekin ekonomikorik lortu (alokairuan, salmentan...). Etxebizitza bahitzeak behin behineko izaera dauka, kasua aztertzea dagokion auzitegiak behin betiko bahitu edo ez deliberatu bitartean.
‎Gure ingurunea eta bertan bizi diren izakiak begirunez tratatzea da aurrerabidea. Zientziagintzan ez ezik, moraltasunean ere aurrera egin dugu.
‎Gaztelu osoko lekurik ederrena da. Bertan bizi dira nire emazteak eta seme alabak, eta zure kondizio goitarrari egiten diodan ohorea da, nire familiaren gonbidatua izatea. Behar duzun guztia eskatu, ez zaizu ezer ukatuko eta.
‎Hemen gure jaunaren emazteak bizi dira, lau guztira, beren seme alaba txikiekin. Jaunaren ama ere bertan bizi da, eta horiek dira hemen agintzen dutenak; legezko emazteez kanpo badira ohaide batzuk ere, baina horiek, umerik ez badute behintzat, gutxi agintzen dute.
‎«Lana herrian egiten dugu egunero egunero bertan bizi garenak»
‎Munduaren beste aldean, oihan sekretu bat dago. Bidea zein den ez dizuet sekula esango, bertan bizi direnek zoriontsu bizitzen jarrai dezaten.
‎Gaur da hemen» erantzun zion, horrenbestez, idazleak berak bere buruari, «eta borroka egin beharra dago gaur hemen, paisaia esaten dioten horren alde. Paisaia esaten dioten hori neu sortu nindutenek sortu baitzuten, eta, horrela, gizon emakume horiek bertan bizi baitira, artean. Paisaia esaten dioten hori gizadiaren historiaren liburua baita».
‎Pasai Donibanen jaioa, bertan bizi da egun ere Miguel Angel Lujanbio. Gertukoa du Jaizkibel, eta jendeari gerturatu nahi dio orain, urteetan atera dituen argazki dotoreak baliatuz, eta inguru hartan egin asmo duten portu handiak Jaizkibelgo altxorrean eragina izango duela ohartarazi.
‎Iñaki de Juana non bizi den badakitenek diote auzo lasai bateko etxe batean bizi dela, lagun batzuek utzitako etxe xume batean. Eta De Juanak, Espainian berarekin dagoen obsesioa ikusita, ez du baztertzen bertan bizitzen gelditzea. Lasai ikusten dute Iñaki de Juana, baina Espainiara itzultzeko batere asmorik gabe, eta are gutxiago kartzelara joateko baldin bada.
‎Herri indigenak dira, alegia, beraien lurraldea konkistatu edo kolonizatu aurretik bertan bizi izan zirenak; leku horietako jatorrizko biztanleak dira. Era berean, herriok ingurumenarekiko duten harreman zuzena eta estua nabarmentzekoa da.
‎Gazteen arabera, eraikinak bazeramatzan hamar urte hutsik, eta okupatu eta txukundu egin zuten eurek. Ertzaintzak, apirilaren 15ean, hutsarazi egin zuen etxea, eta bertan bizi ziren lagunak kanporatu. Hiru hilabetetan etxea berritzen lan gogorra eta eredugarria egin ondoren, aldez aurretik abisatu gabe kanporatu gintuzten, diote kanporatutako gazteek.
2009
‎Duela 5.800 urte ingurukoak dira lehen aztarnak, eta zientzialariek uste dute Amerikako zibilizaziorik zaharrena izan zela. Supe haranean, Perun, kokatu ziren eta bertan bizi izan ziren ia 2.000 urtez, naturak Caralgo Hiri Sakratua lupean ehortzi zuen arte. AEB Ameriketako Estatu Batuetako eta Peruko zientzialariek elkarlanean egindako ikerketaren arabera, Richter eskalan zortzi graduraino iritsi zen lurrikara batek Caral eta Aspero astindu zituen, duela 3.600 urte inguru, bi hirien gainbehera eraginez.
‎Eskalatzeko bide berriak egin ahala herritarren haserrea areagotuz joan zen. Haitza apaintzen zuten huntz handi batzuk desagertu ziren, eta harekin batera bertan bizi ziren hainbat animalia, herritarren arabera. Bi aldeen arteko akordiorik egin ezinik, erakundeetara jotzea erabaki zuten herritarrek.
‎Etorkizuneko hiriak diseinatzerakoan, espazioaren antolaketa balioetan oinarritu behar genuke. Estetika ahaztu gabe espazio zabalak, argiak, politak, abegikorrak..., bertan bizi direnen babesgune, komunikatzeko eta trukerako espazio ere izan behar lukete hiriek, baita beren auzoek ere. Ezin esan, aldiz, gehienetan balio horietan oinarritzen direnik diseinu berriak.
‎Orain 48 urte Uruguain jaio arren, Andoaingoa zuen aita Martin Lasartek, eta bertan bizi dira lehengusuak
‎Pasai Donibanen Hugoenea etxea dago, eremu urriko hizkuntzetan idazten dutenentzat egokitua. Bertan bizi da orain Silvia Aymerich idazle katalana, A, llats eleberria bukatzen.
‎Baina ez edozein idazlek; soilik eremu urriko hizkuntzetan idazteko asmoa dutenek. Hugoenea etxea da, eta bertan bizi da orain Silvia Aymerich idazle katalana.
‎Baina lanak ez dira proiektuak aurkeztean amaitzen, ondoren jarraipena izan behar baitute. ? Bertan bizi den fidatzeko kontaktu batek dauden beharrez hitz egiten digu, eskakizun bat egiten hasteko. Normalean, proiektu guztiak hamar urteko epean egiten dira, baina gero ezin dira nora ezean utzi?.
‎Rubiko Epaitegiko Erregistro Zibilera joan nintzen, Sant Cugat del Vallesi dagokion epaitegira; bertan bizi gara, eta haurrak ere bertan jaio ziren. Esan zidaten ezin izango nuela aldatu, bi hizkiek soinu bera dutelako; ados ez nengoela esan nien, ez baitzen izen aldaketa, tipografia aldaketa baizik gainera, legeak ez du ezer esaten horren inguruan.
‎Gure gain hartzen dugu ere Uztailaren 29an, Burgosen (Espainia), Guardia Zibilak duen kasernaren aurka lehergailuz zamatutako ibilgailu bidez buruturiko ekintza. Ekintzaren ondorioz kasernaren eraikinak kalte larriak jasan zituen eta bertan bizi ziren askok zauriturik suertatu ziren.
‎Oinez abiatu eta gutxira, hainbesteko berdintasunaren artean, ruca edo etxalde bat ageri da, eta gertuan beste bat. Bertan bizi dira Gulumapuko maputxeak, Andeetako mendirik garaienak umiltzen hasten diren inguruan, gaur egun Txile esaten zaion hegoaldean. Han bizi dena lurraren jendea da, lurretik eta lurrerako sortua.
‎Horrela, gau batean eta auzolanean txabola altxatzen zuten. Goizerako ezin zutenez bota, bertan bizitzen geratzen ziren etorkinak. Ahaztuta dugu txabola auzoko kideek eginiko lan guztia.
‎Hil eta egun gutxira, iazko abenduaren 7an, senideek Laboaren errautsak Agiñako gainean (Lesaka, Nafarroa) zabaldu zituzten, lagun, herritar eta kultura arloko jende andana bildu zuen ekitaldian. Donostiako Antigua auzoak( bertan bizi izan zen Laboa urte luzez), Usurbil herriak, Donostiako Hamabostaldiak eta beste hainbat herri, kolektibo eta herritarrek moldean moldeko ekitaldiak egin dituzte, nork bere erara erakutsiz kantariari dion estimua.
2010
‎Brice Hortefeux Barne ministroak egindako abuztuko balantzearen arabera, jadanik 128 dira eraitsitako ijitoen kanpalekuak. Bertan bizi ziren 977 pertsonak Errumaniara eta Bulgariara bidali dituzte. Hala ere, Hortefeuxen arabera, operazioak indarrean dirau:
‎Zuhaitza erasokor bihurtuko da. Sustraiek, adarrek eta bertan bizi diren animaliek eraso egingo diote etxeari. Dawnek ez du beste irtenbiderik izango:
‎Kilometro asko egin behar dira Japoniara iristeko Euskal Herritik. Izango dira euskaldunak bertan bizitzen, baina ezin esan munduko beste zenbait herrialderekin daukagun harremana daukagunik hango kultura eta herritarrekin. Jon Goikoleak (Arrasate, 1959) ederki ezagutzen ditu Japoniako kultura eta hango herritarrak.
‎Heriotza horrek TTP Tehrik e Taliban Pakistan taldean eragin handia izango duela nabarmendu du Pakistango Gobernuak, baina ez dute hil dela ziurtatzerik izan. Hala ere, bertan bizi direnek buruzagi talibana hilik eta dagoeneko lurpean dagoela ziurtatu dute. TTP taldekoek, ordea, gezurtatu egin dute Mehsud hilik dagoela, baina ez dute esan non dagoen.
‎Leku berezia da. Gizakia ez da bertan bizi izan, birjina da. Laborategi baten modukoa da.
‎Donostiarra. Eta tolosarra ere bai; bertan bizi izan da urte askoan.
‎Juan Mari Etxaberen emaztea da Etxeberria, baita emakumeen ontziko patroia ere: Galizian bertan bizi izan nuen larunbateko garaipena, bertatik bertara, zuzenean. Arraunaren jira-biran bizi gara familian; senarra dut Juan Mari, eta ni ere arraunlaria eta arraunzalea izan naiz beti.
‎Zuhaitza erasokor bihurtuko da. Sustraiek, adarrek eta bertan bizi diren animaliek eraso egingo diote etxeari. Dawnek ez du beste irtenbiderik izango:
2011
‎Banatuta eduki nahi gaituzte, erresistentzia ahula izan dezagun. Gaza Zisjordaniatik banatuta eduki nahi dute, oso lurralde txikia izan arren, Palestinako herritarren %30 bertan bizi direlako.
‎Bitartean, gazteak egunero joaten dira Uxotegira, eta indarrez eta ilusioz kargatzen doaz egunak pasatu ahala.Etxea zakarrez eta zikinkeriaz betea aurkitu zuten. Lehenago, okupak izan dira bertan bizitzen. Udaltzainek bota izan dituzte, eta azkenaldian ez zegoen inor.
‎Udaltzainek bota izan dituzte, eta azkenaldian ez zegoen inor. Bertan bizitzen egondakoen arrastoak, ordea, ugari: pixa poteetan, lastairak lurrean, mahaiak edalontziekin...
2012
‎Herriak kanal beltz bat zuen, bai eta ibai bat ere, tintearen kiratsaz ubeldurik zihoana, eta horrez gainera, leihoaz betetako eraikuntza pilo bat; hauetan matraka eta dardara itzela zegoen egun osoan, eta lurrun makinaren pistoia gora eta behera ari zen lan gogaikarrian, erotasun malenkoniatsuak hartutako elefante baten burua bailitzan. Herriak kale handi mordoxka zeukan, bata bestearen antzekoak, bai eta kale txiki mordoxka ere, bata bestearen antzekoagoak, eta bertan bizi zen jendea bata bestearen antzekoa zen, ordu berberetan sartu irteten zen eta hots berberak egiten zituen espaloi berberetan, lan berdina egitera zihoala. Egun bakoitza lehengoaren eta ondorengoaren antzekoa zen jende horrentzat, eta urte bakoitza aurrekoaren eta hurrengoaren kopia.
‎«Birramona Arrasateko psikiatrikoan egon zen urte luzez. Haren istorioa ezagutzeko, psikiatrikoan izan nintzen, medikuen txostenak irakurri eta bertan bizi izan zuena hobeto ulertzeko. Senideei ere galdetu diet, eta batzuk hitz egiteko prest agertu dira, baina aurkitu dut garai hartan bizitakoa berriz ere gogora ekarri nahi izan ez duenik ere».
‎Hau da, arlo bakoitzean lanabesak ipini, jendeak esan dezan bere eremuan zein den bere ustez egin beharreko politika mota, eta, gero, modu geografikoan ere bai. Eskualdeetan badaude arazo zehatzak, eta guk nahi dugu bertan bizi direnek esan dezatela zer behar duten eta nolako politika ekonomikoa egin behar dugun. Herritarrek euren iritzia emateko tresna bat izango dira galdeketak?
‎San Mamesetik Anoetara. Zaleek nahiago izaten dute San Mames, bertan bizi den giroagatik. Zuek ere San Mames nahiago?
2013
‎Egoera iraultzea ezinezkoa zela ikusita, eta klubak ere kontratua berritzeko asmorik ez zeukanez, 2012ko udan erretiroa hartzea erabaki zuen espainiarrak. Lehen Mailan 189 partida jokatu zituen Osasunarekin?. Hori bai, sarritan aipatu izan zuen beretzat leku berezia zela Iruñea? bertan bizi da?, klub berezia zela Osasuna. Eta atzo argi erakutsi zuen hori.
‎Carlos Rodriguez aktoreak argitu duenez, «beren ideiengatik jausi dira. Kontziente dira ezin dutela bertan bizitzen jarraitu, mundua dagoen bezala egonda. Horregatik, gaurkotasun handiko obra da».
‎Asfaltatutako eremuetan alternatibak sortzea posible dela nabarmentzen dute horiek, besteren artean. Lurrez, lastoz eta karez eraikitako etxebizitzek ere presentzia handia daukate, bertan bizi diren, eraiki dituzten edo arkitektoak diren pertsonen ahotan. Horiek gauza daitezkeela erakusten du filmak, eta horrelako ereduen aldeko apustua egitearen beharra aldarrikatzen dute hizlariek.
‎Asko ez dira, baina familia gazteek itxaropenerako atea zabaldu dutela nabarmendu du Abrilek. «Badira sendi gazteak herri txikien alde egin dutenak, bertan bizi nahi dutenak».
‎Mohamed Ibrahim onik atera zen atentatutik, baina gutxienez 24 lagun zauritu ziren. Kairoko Nasr Hiria auzoan gertatu zen atentatua atzo goizean, Ibrahimen konboia auzotik ateratzera zihoanean? bertan bizi da?. Bertsio nahasiak daude atentatuaren inguruan; Ibrahimek berak telebista publikoan adierazi du bonba bat urrutitik aktibatu zutela; Mena agentzia publikoaren arabera bonba auto bat leherrarazi zuten, baina telebista publikoaren bertsioaren arabera, inguruko eraikin batetik jaurti zuten lehergailua.
‎Emakumeen bizitokiak dira: bertan bizi dira, beste andre batzuekin, normal, ardurak partekatzen dituzte, eta elkar laguntzen dute. Guk orientazioa, hezkuntza eta sostengua ematen diegu, baina sarean egiten dugu lan:
2014
‎Horiek bukatzen direnean, zimeldu eta desagertu egingo dira. Orduan, bertan bizi ziren otiak, beti gertatu den eta gertatuko den bezala, hegan hasiko dira ahitzeko moduko beste soro baten bila. Nihil sub sole novum. Sar ezazue artikulu hau gutun azal batean, eta ireki ezazue hiru edo lau urte barru.
‎Legez Suitzan bizi diren atzerritarrak biztanleriaren %23 dira; bertan bizi diren lau lagunetik bat kanpoan jaioa da, beraz. Etorkin portzentajerik handiena daukan Europako bigarren herrialdea da Suitza, Luxenburgoren ostean.
‎Antzina, trenbide batek zeharkatzen zuen auzogune baztertu bat izan zen. Harik eta 1950ean Benito Quintela bertan bizi zen margolariak auzolanera deitu zuen arte. Horma gris eta zaharkitu haiek kolore biziz margotu zituzten.
‎Eta hori da lehentasun nazionalaren ideia horrekin apurtu nahi dena, eskubideen berdintasunean oinarritutako eremu konkretu horiek desegin nahi dira. Orain arte ondasun kolektiboak zirenak, norberaren jatorria zein den kontuan hartu gabe bertan bizi garen guztiontzat, zatitu. Jabier Maroto eta Alderdi Popularraren immigrazioarekiko eta gizarte prestazioekiko ideiak eskuin muturrak eta tradizionalak elkartzen diren eremu gris horretan kokatzen dira, nahiz eta beste arlo batzuetan kontraesanak azaldu, Europa edo euroari buruz adibidez.
‎Toki bat ez da landaredi edota faunaren bitartez soilik ezagutzen. Bertan bizi den jendearen bidez ere ezagutzen da. Paisaia ez du naturak bakarrik osatzen.
2015
‎Zuri zuzentzen natzaizu zorionak emateko; izan ere, asmo osoa erakutsi duzu herri katalanari independentziarako eskubideaz erabaki dezan aukera emateko. ...aldarrikatu eta gero, kontuan har dezazuela Europako beste herri batzuek, estatudun edo estatu gabeko, nazionalitate katalan txikia eska ote dezakegun.Jakin badakigu nazionalitateak eskubideak ematen dituela, baina nik ezagutu nuen Belgikan «nazionalitate txikiaren» instituzioa, eskubide batzuk bakarrik ematen zituena.Bistan da herri katalanak ez duela bere gain hartu behar inolako eskubiderik, bertan bizi eta zergak ordaintzetik ez datorrenik, eta nazionalitate txiki horren eskubide eta betebeharrek ez dituztela aurrekontuak konprometitu behar.Hori modu bat litzateke, baldin eta zure estatu independentea aitortzera ausartzen ez edo berandutzen badira estatuak, nahi genukeen Europako beste herrialde batzuetako herritarrok (Euskadi, Flandria, Eskozia, Irlanda, Hego Tirol eta abar) nazionalitate... Asmoa hartzen dut katalan hizkuntza ikasten hasteko.Agur bero bat, visca Catalunya lliure.
‎«Euskal gizartearentzat hobe da bertan bizi garen guztiok ohitura eta usadio berberak izatea». Horixe da Ikuspegin jendearen iritzia jasotzeko erabiltzen duten esaldietako bat:
2016
‎Musika entzutea, atzerriko telebista kanalak sintonizatzea, erretzea... zigortu beharreko bekatua zen dena. Emakumezkoen kasuan, ikusezin bihurtzea hobe.Amesgaiztoko irudiak dira ere Zafarango ospitalean oraintxe bertan bizi direnak, mastetatik metro eskasera. «Jainkoa da handiena», errepikatzen du, etengabe, miliziano batek.
2018
‎Beñatek Mohamed Salem Hach Embarek izan zuen aita, Espainiaren menpeko Saharan jaioa, Fronte Polisarioaren sortzaileetakoa eta Francoren garaian kartzelan egona; Marokok beren lurralde gehiena okupatu ondoren haren kontrako gerran ibilia, lehenik, eta bere herriaren ordezkari diplomatiko gisa hainbat herrialdetan enbaxadore, gero; ohore baino endredo gehiagoko enbaxada, imajinatzen dut; 2005ean hil zen. Ama, berriz, Gurutze Irizar Fatimetu, Ormaiztegiko alaba, ikasketaz erizaina, gaztetan Tenerifen lanean zebilela saharauiak ezagutu, eta haiekiko elkartasunez borrokan engaiatua, marokoarren napalm bonben pean eta Tindufeko kanpamentuetan gaixoak eta zaurituak artatzen ibilia; bertan bizi izan zen ia hamabost urtez, eta bertan hazi zuen bere lehenengo alaba ere, Garazi. Bigarren umea jaiotzerako sorterrira itzultzea erabaki zuen, eta Ormaiztegin jaio zen Beñat.Hizketan adituz gero, Goierriko euskara ezagutuko diozu.
‎Manifestazioaren buruan, hitzok zituen pankarta zeramaten: Bertan bizi gara, bertan bizi nahi dugu.Pasealekuan zehar hainbat mezu zituzten jarriak, Kursaal jauregian, hantxe ondoan dago, egiten ari ziren goi bileraren kontra.
‎Manifestazioaren buruan, hitzok zituen pankarta zeramaten: Bertan bizi gara, bertan bizi nahi dugu.Pasealekuan zehar hainbat mezu zituzten jarriak, Kursaal jauregian, hantxe ondoan dago, egiten ari ziren goi bileraren kontra.
‎Ingelesek streetwise (kaleko jakituria) deitzen diote kaleko hatsaren norakoa usaintzeko senari.Nire belaunaldikoek zer atarramentu ekarriko ote genion euskarari, horrek erretxintzen zuen gure aurrekoen behazuna. Baina hizkuntza ez da inoren jabetza, hiztun guztiek dituzte bertan bizi eta jarduteko, ez eskubidea soilik, baita hizkuntza nahieran baliatzeko askatasuna ere. Eta ez genuen halako deskalabrurik ekarri.Gaur, ordea, eskola da gazte askoren euskararen bafle nagusia.
‎Alkizako herriko eremuaren ia erdia hartzen du KBEak, eta herriak lanean dihardu errespetuzkoa izan dadin gizakiok naturarekiko dugun harremana. Irailean Donostian gaiari lotutako jardunaldi batzuk egingo dituztela iragarri zuen Jon Umerez alkateak.Biodibertsitatea, ordea, bertan bizi den jendea kontuan hartuta bakarrik uler daiteke, alkatearen beraren hitzetan. Duela bi urte lan berezia egiten hasi ziren, eta larre batzuk berreskuratu zituzten herriko baserritarrek erabil zitzaten.Naturaren eta gizakiaren arteko harremanetatik sortzen da kultura.
2019
‎Era berean, erregai fosilen mendekotasuna atzean utz dezagun lan egitea eta basoak babesteko neurriak aldarrikatzea da beste lehentasunetako bat, haiek baitira karbonoa gordetzeko modurik eraginkorrena. Oihanen bioaniztasuna eta bertan bizi diren komunitateen babesa sustatu behar ditugu. Eta, horrekin batera, itsasoak zaindu, haietan ere gordetzen delako bioaniztasunaren giltza, ezinbestekoa guretzat.Horri dagokionez, berriki jakin dugu munduak ornodunen %60 galdu dituela 1970etik hona.
2020
‎«Askotan esan da gaixotasunekin datozela». Hori dela eta, beldur da Moriako kanpalekuan kasuak agertzen hasten badira ez ote duten gunea guztiz itxiko, eta bertan bizi direnak osasun baliabide nahikorik gabe bertan utziko. «Beste edozein tokitan baino hilgarritasun tasa askoz ere handiagoa izango litzateke, jende pilaketagatik, osasun neurri faltagatik eta garbiketa faltagatik».
‎Bi modutara egiten dute, nagusiki: batetik, ez dituzte berritzen amaitzen ari diren kontratuak; eta, bestetik, alokairuaren prezioa bertan bizitzen ari direnek ordaindu ezin duten kopuru bateraino handitzen dute. Hutsik geratzen diren etxeak ez dituzte berriz ere alokairuan ipintzen.
‎Komunak oinarrizko zerbitzuak ditu, bertan bizi direnak beren kabuz moldatu ahal izan daitezen. Emakumeek lurra lantzen dute, abereak zaintzen dituzte, formakuntza ikastaroak jasotzen dituzte, eta umeak hezten dituzte eskolan.
2021
‎Noumeako Akordioak bide orri bat du, hiru galdeketa eta errolda zehatz batekin, kanak herri indigena aintzat hartuz eta 150 urtetako minorizazioa mugatuz. Erreferendumean kanak guztiek parte har dezaketen artean, europar eta bestelako jatorria dutenetatik luzaroan bertan bizi izandakoek baino ez dute erreferendumean bozkatzerik. Loialistek sarritan salatu dute milaka herritar botorik gabe daudela erreferendumean, esaterako.
‎Maneros eta Artetxe sortzaileak Bilbokoak dira. Gari eta Agirre ez dira Bizkaiko hiriburuan jaioak, baina bertan bizi dira. Udazkenean grabatu zuten haiekin dokumentala.
‎Nafarroako Gobernuak hainbat kutxa paratu ditu' Cydalima perspectalis' sitsaren harrapakariak —saguzarrak eta hegaztiak— bertan bizi daitezen. Ezpelari erasaten dio sits horrek, eta zabaltzen ari da, batez ere Nafarroan.
‎Hiru egunera 50 urteko gizonezko bat hil zen, 21ean hildako emakumezkoaren semea; birusak kutsatua bera ere. Ordea, birusaren agerraldiaren ondorioak ez dira kasu horietara mugatu; izan ere, eraikin berean izandako beste lau heriotzaren berri eman du Eusko Jaurlaritzak azken egunetan; bertan bizi ziren beste hiru pertsona hil ditu COVID iragan den astean, eta seigarren kasu baten berri eman du Gotzone Sagardui Osasun sailburuak.
‎Bertsolari donostiarraren bizitzan eta sormen lanean sakonduko dute Unai Agirre, Eñaut Agirre, Maddalen Arzallus eta Amets Arzallus bertsolariek, baita haren zenbait bertso kantatu ere, Joxan Goikoetxea eta Imanol Kamio musikarien laguntzaz. Antzoki Zaharrak hartuko du saioa; hain zuzen, bertako langile izan zen Bilintx, eta bertan bizi izan zen, baita hil ere, 1876ko San Sebastian egun batez karlistek botatako bonba bat leihotik sartu eta sei hilabetera, jasandako zauri larrien ondorioz.
‎Oin peko zola doi bat hanpatua da, zisterna lurpean baita. 1662az geroztik martxan da XX. mendearen hastapena arte bertan bizi izan diren familiei edaten eman dien putzua. «Ur gaziz inguratua den uharte batean ur edangarria lortzeko sistema zen», xehatu du gidak.
‎Freshcool en parrandan ateratzen den kuadrilla baten istorioa kontatzen dugu, bertan bizi dituzten egoerak dantzaren bidez azalduz. Festamentua n, ordea, egoera askoz ere okerragoa da:
‎Gainera, Bizkaiko Foru Aldundiak iragarri duenez, agerraldi bat atzeman dute Loiuko Gurena egoitzan. Orotara, bertan bizi diren hamazazpi lagunek eman dute positibo; guztiak txertatuta daude, eta hiruk soilik dituzte sintomak. Langile batek ere positibo eman du.
‎Beste berrikuntza sortzaileei lotuta dago; izan ere, beka berria ere Iparraldeko idazleei zuzenduta dagoen arren, Hegoaldekoek ere parte hartzeko aukera izango dute, baldintza batekin, betiere: literatur proiektuaren egileetako batek Iparraldean jaiotakoa edota bertan bizi dena izan behar du. Ez da adin mugarik egongo aurrerantzean, halere.
‎Aniztasuna ezkutatu eta bazterkeria bultzatu? Guk lanean jarraituko dugu hori ez gertatzeko eta aukera berdintasunean oinarritutako hezkuntza euskalduna eta laikoa lortzeko, herri justuago baten oinarriak finkatzen lagunduko duena eta bertan bizi diren pertsona guztien eskubideak errespetatuko dituena.
‎Alabaina, Nafarroa ere hartzen du Euskal Herritzat, eta, Euskararen jatorriak izeneko atalean, Euskal Herriko mapa erakusten du. Ondoko orrialdeetan, Espainia eta Euskal Herria antzinaroan atalean, Euskal Herri osoko mapak erakusten ditu, erromatarrak iritsi zirenean bertan bizi ziren herriak erakusteko, batetik; eta herrixkak non zeuden erakusteko, bestetik.
‎«Gure helburua betidanik izan da proiektu hau gelditzea. Horretarako, gobernuak eta agintari politikoek ez badigute kasurik egin nahi, hau gelditzeko gure eskuetan dagoena egitea dagokigu, benetan gure bailararen etorkizun duin eta jasangarri batean sinisten badugu eta bertan bizi nahi badugu».
‎«Eskulana inportatzen aritu gara urteetan. Gaur egun, hemen inguruan nazioarteko garraioan lan egiten duten gehienak atzerritarrak dira, bertan bizi direnak baina garai batean lanak erakarrita familia hartu eta hona etorri zirenak. Beren herrialdean baino lan baldintza eta soldata hobeak eskaintzen zizkieten, eta askok migratzea erabaki zuten».
‎Ibilbidea Zegamako Hiruetxeta auzoan hasiko dugu. Bertan bizi diren baserritarrei enbarazurik egin gabe, autoa aparkatu ondoren.
‎Horrela daramatzagu bi urte baino gehiago». Etxebizitza horiek saltzea da Sareb banku txarraren asmoa, eta etxeotako maizterrei bertan bizitzen jarraitzeko oztopoak eta trabak jartzen ari zaizkie, «neurriz kanpoko prezioetan» mugituz.
‎Euskararen mundua deitzen dugunaren periferian zentratzea bereziki egokia deritzot. Arrazoia, agian hortxe jokatzen dugula euskararen etorkizuna, bertan bizi baita gure herriko biztanleriaren —gazteriaren— gehiengoa.
‎Portugalgoa baitzuen aita, eta Angolakoa ama. Sortzez saotometarra bazen ere, ez zen inoiz bertan bizi izan, 2 urterekin Lisboara lekualdatu baitzuten anai arrebekin batera, eta bertan eman zituen bere bizitzako aro gehienak. Ez zen behe klaseko familia baten jaio, ordea; Lisboan bertan eskolaratu zen, eta bertan egin zituen goi mailako ikasketak ere:
2022
‎Torren dago, Trebiñuren bihotzean (Araba). Eraikina XIX. mendekoa da, harrizkoa; berriztatua dago, baina jatorrizko esentzia mantendu nahi izan dute jabeek, zeinak bertan bizi diren; era horretan, «espazio atsegin eta eroso bat» sortu nahi izan dute. 1996an ireki zituen ateak; 25 urtemuga igaro berri da, eta mende laurdena egin du, beraz.
‎Sukaldean jaio eta bertan bizi zara, gainera. Telebistan badituzu pare bat saio sukaldaritzari buruzkoak.
‎Funts funtsezko lana da berea, eta Euskal Herrian ederki nozitzen dugu egunero gure bizitza eta historia kanpokoek kontatu edo bertatik kontatu dagoen aldea. Kanpokoek (nahiz asko bertan bizi, nondik begiratzen den baita kakoa) exotiko ikusten gaituzte, berezi, temati, eta okerrenera jota, «gaixo dagoen gizarte» baten gisan, ETAren afera profitatuz.
‎Beach eta Monnier maitale eta lankide egin ziren; haren laguntzaz eta akuilatzez, Beachek ingelesezko liburu denda bat ireki zuen, Shakespeare & Company, La Maison des Amis des Livres en aurre aurrean. Hartu eman emankorra sortu zen bi denda horien artean; artista eta idazle ugari bertan bizi ziren ia —«kasik lanik egin ezinda ibiltzen nintzen», gogoratzen zuen Beachek eztiki—, eta ekitaldi, aurkezpen eta irakurraldi ugari antolatzen zituzten. Letra giro hura 1920ko urteetako Parisko erdigune kulturaletako bat bilakatu zen.
‎Animalia aretoa daukagu, publiko mota guztietara zuzendua eta gune honetan ekosistema desberdinak eta bertan bizi diren animalia ezberdinenak ezagutzeko prestatua.
‎Irunen genbiltzan, bertso saio batera joanda. Bertan bizi den adiskide batekin egin genuen topo. Apaiza.
‎Bitartean, Kievek iragarri du ziurrenik frontetik gertu dauden barruti gehiago husteko aginduko duela datozen egunetan, argudiatuta eremu horiek Errusiaren kontrolpean gera litezkeela datozen asteetan, eta bertan bizi direnek arazoak izan ditzaketela erregaia lortzeko.
‎Errenteriako Udalaren zerbitzu bat da: gazteen emantzipazio prozesuan «lagungarria izan nahi duen proiektu komunitario bat da», eta bertan bizi diren gazteak beste pisukideekin «elkarbizitzan eta kooperazioan»bizitzea du helburu. Lau gelako apartamentuak dira, sukaldea, egongela eta komuna ere badituztenak; gela propio bat izateko aukera dute gazteek.
‎Lau gelako apartamentuak dira, sukaldea, egongela eta komuna ere badituztenak; gela propio bat izateko aukera dute gazteek. Parte hartzaileek komunitatean lan batzuk eskaini behar dituzte bertan bizi badira. Hasieran, hiru urteko kontratuak egiten zizkieten gazteei.
‎Askok paperik ere ez dauzkate, eta kezkatuta daude oso euren egoeraren gaineko eztabaidarekin». Gentifrikazioari lotuta, auzoan «jatetxe dotoreak» eta kanpoko bisitarientzat pentsatutako lekuak ugaritzearekin batera, bertan bizi direnak botatzeko ahaleginak aipatu ditu. «Bisitarientzat itsusia den hori desagerraraztea komeni zaie; baina berdin du, ze beste leku batera joango dira, berdin berdin».
‎Ukraina nazio legitimoa badin bada, ez da hori Putinen iritzia, hizkuntza nazional eta ofizial bat zor zaio. Horrek ez du kentzen noski bertan bizi diren gutxiengo etnikoen eskubideak behar bezala atxiki behar ez direnik. Baina nazio lurralde batean bizi den komunitate etniko baten eskubideak ez dira eskubide nazionalen parekoak.
2023
‎Horrela, enpresa transnazional askok Hegoaldeko lurraldeak okupatzen dituzte eta, modu horretan, bertako ondasun naturalak erauzten dituzte, eta bertakoen habitata eta bizimodua suntsitzen dituzte. Gainera, indarkeria erabiltzen dute bertan bizi diren pertsonak lekualdatzera behartzeko. Desplazatutako pertsonak dira, #Deserrotuak.
‎Desplazatzen ditu ateratzen duten urrea ez delako bizitzeko nahikoa. 2018an, istripu baten ondorioz, eraikitzen ari ziren horma bota zuen urak, eta inguruko hainbat udalerri urez bete ziren, bertan bizi ziren pertsonen etxeak suntsituz eta bizilekua aldaraziz. Horietako asko oraindik ezin izan dira bueltatu.
‎Datuen eguneraketari gertutik erreparatzen ari zaio, besteak beste, Alemaniako elkarte kurduak batzen dituen erakundea (KON MED). Engin Sever erakunde horretako presidentekideak adierazi duenez, «Kurdistan eta bertan bizi diren herritarrak, hondamendi naturalen aurka jarduteaz gain, gerraren, errepresio politikoaren eta krisi ekonomikoaren aurka ere borrokan ari dira». Horiek horrela, kurduei laguntzeko eskaera egin du:
‎Martxoaren 13an iritsi ziren Oñatira, eta orduz geroztik bertan bizi dira. «Oraingoz, hemen geratzeko asmoa daukat.
‎Ez da berria, baina, Alda mugimenduak salatu duenez, gero eta gehiago ikusten ari diren iruzur bat da. Frantziako legedian alokairu kontratuak berez berritzen dira, baina etxejabeak kontratu hori eteteko aukera izan dezake bera edo bere senideren bat bertan bizi dadin bizitegia berreskuratu nahi badu. Sei hilabete lehenago abisatu behar du maizterra; epea hiru hilabetekoa da bizitegia altzariekin alokatua bada.
‎Dena den, sortzaile bikotearen asmo nagusia da infernuari loturiko kontzeptu oro barregarri uztea. Bertan bizi dira Satan, Samael, Mephisto… eta zeinen baldarrak diren azpimarratu nahi izan dute. Horretarako, sekuentzia laburrak, erritmo bizia eta umore basatia erabili dituzte.
‎San Martin Unxen lau upategi daude, eta haien laguntzarekin garatu dute programa. «Herrian bertan bizi ginen ikastaroa egin bitartean. Hasieratik sortu dira gure eta herritarren arteko harremanak», kontatu du.
‎Ez da egia. Ni irundarra naiz, bertan lan egiten dut, bertan bizi naiz, eta jaietan ezin naiz libre eta lasai ibili; hori horrela gertatzen da, eta niri gertatzen zaidan eran gertatzen zaie beste hainbati ere. Hori ez da normaltasuna; hori ez da berdintasuna.
‎Udalerriarekin lotura berezia duten irudiak Sanz Enean erakusteko ohitura hartu du azken urteotan Zarauzko Argazki Bilerak, eta hala egin du aurten ere. XX. mendearen hasieran udalerria, inguruak eta bertan bizi ziren jendeen bizimodua —aristokraziako zein goi klaseko familiena gehienbat— nolakoak ziren erakusten du Zarautz. Aspaldiko argazkiak erakusketak.
‎Zerain eredu izan zen 1970eko hamarkadaren bukaeratik aurrera. Orduan gazte zen belaunaldikoek, herria husten eta beherantz zihoala ikusita, kooperatiba bat osatu eta etxeak eraiki zituzten, bertan bizitzen jarraitzeko. Udalaren gobernantzari heldu eta itxita zegoen eskola berriz irekitzea lortu zuten.
‎2005ean izan nintzen lehen aldiz Akitaniako hiriburuan. Bertan bizi zen nire neska lagun ohia, eta astebururo egiten nion bisita urte hartan. Nire erlazio sentimentala goitik behera birrindu aurretik, unibertso aurrerakoi, kosmopolita eta musikazalea ezagutzeko aukera izan nuen, eta eskerrak.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia