2000
|
|
Eta baita organoak garrantzia handia izan duen tokia ere.
|
Bertako
seme den J. Sergio del Campok lan honetan adierazten duenez, lau mende baino gehiagotan organo jarduera erabat azpimarragarria garatu zen Otxandioko Santa Mañe parrokian, eta horrek ageri agerian uzten du Otxandiok bizi izan duen musika giro aparta. Jose Etxebarria fraidearen etorrera (fraide honek organoari egindako berrikuntzak mundu osoko organo zaleen esker ona jaso zuten) eta Santiago Herdoizaren bidez Otxandion martxan jarri zen organo tailerra, horren adibide baino ez dira.
|
|
Euskal herritarrok inora joan beharrik ez dugu giza eskubideak zer diren jakiteko. Historian zehar,
|
bertako
seme alabengandik adibide eredugarriak ez zaizkigu falta, eta horiek ikasi eta jarraitu beharrekoak iruditzen zaizkit.
|
2003
|
|
Gernika Lumoko Udalak ere borondate osoa erakutsi du
|
bertako
seme baten obra babesteko orduan.
|
2005
|
|
Auzoko guztiek ezagutzen ninduen, euron etxeetan egona nintzan
|
bertako
seme alabakaz olgetan zein amaren aginduak betetzen. Euren belarriak be ohituta egozan nire hanka herrenek ateraten eben hotsa entzuten.
|
2006
|
|
Nafarraten, adibidez, ez da euskaldunik bizi, lehengo euskaldunik behintzat: bertan etxea erosi dutenak badira, baina ez dira
|
bertako
seme alaba. Elosu apur bat handiago da, eta hor bai, topatu ditugu bertako euskaldunak».
|
2008
|
|
EAJren izenean Luis Mari Apraitzek nabarmen utzi gura izan du" bateraezinak direla udal ordezkari izatea eta
|
bertako
seme baten hilketa ez gaitzestea", eta bestelakoen artean, esan du" ETAren jarduna" dela" euskal nazioaren oztoporik handiena".
|
2009
|
|
Eta Biltzar hori Bergaran eratu zen,
|
bertako
seme Eleizalderen itzalpean, berau izan zelako 60 urte lehenago, Oñatiko 1918ko Biltzarrean, batasunaren gaia planteatu zuena.
|
2010
|
|
Nolanahi ere dela, Stoneybatter komunitate sendo bat da gaur egun oraindik ere, beren etxeaz harro dauden bizilagunek osatua, eta bere nolakotasun bereizgarria inposatzen dio yuppi handien nahiz azken urteotan gertatu den «Tigre zeltaren» ekonomia boomarekin Ekialdeko Europatik, Asiatik eta Afrikatik etorritako etorkinen eragin handiari. Baina komunitate «indigena» oso bizkor ari da zahartzen; izan ere, eraikuntza burbuila puztu ahala,
|
bertakoen
seme alabek ezin izan dituzte etxebizitzak beren kaleetan erosi.
|
|
Han zegoen, etxeko lanak egiten, edozein nekazari bezala jantzita, egurra txikitzen. Neure begiz ikusi nuen, harriturik, etxe hartan nola ez zen ezer aldatu, Giuseppe izeneko
|
bertako
seme bat Aita Santu eginda ere. Gaur ere asko dira Sotto il Montera doazen erromesak.
|
|
Hona, Lesakan
|
bertako
seme Koikili Oiartzabal jaunari 2008ko abuztuaren 12an telefonoz jaso niona, nik oraindik inori aditu gabea:
|
|
Beste aldetik, ordea, ez da batere harritzeko, hasieran besteengandik bereiz Berdabio jauna buru azaltzea, izanez ere, gero pobrezako sententzian ikusiko den bezala, beste hiru lagunak, kanpotarrak izanik, Berdabio baitzen lehendik ere fama gaiztokoa, eta jakinik beste hirurak ere hara biltzen zirela ostatuz, eta Joseph Echagarai bakarra izatean
|
bertako
seme, hura baitzen, hasieran behintzat, beste hiru gaizkileen gidaritzat hartzekoa.
|
2011
|
|
Oraindino eta ankerragoa haur baten begietara.Elgeta trikitilaria ere hor nonbait ibiliko zen... Aitaitaren pertsonaia egiteko, Jazinto Rivas Elgeta trikitilarian oinarritu naiz. Hura beti zebilen etxerik etxe apopilo,
|
bertako
semeei soinua jotzen irakasten. Bidaia lagun aproposa iruditu zait.Zure lehen komiki liburua idazten gustura. Umetatik Ipurbeltz irakurri dut, oso komikizalea naiz.
|
|
Arnasguneek segurtaturik izan behar dute, nabarmenki desitxuratu eta gesalduko ez badira, hirigintzaren alorreko autorregulazio maila arrazoizko bat: bertako euskaldunek ezkontzera ezinbestean kanpora joan beharrik ez izatea (udal arauek ezinezko edo prohibitibo bihurtzen dutelako
|
bertakoen
seme alabek bertan etxeak egitea edo erostea), eta beste aldetik kanpotarren uholde masiboak kontrolatzea, arras mesedegarrizko neurriak dira, beti ere pertsonen eta gainerako instantzien erabakimen esparruak alde batera utzi gabe. hori guztia kontuan izanik ere orain arte baino ondotxoz gehiago egin liteke arnasguneen kontzentrazio demografikoa babesteko. ondotxoz gehiago egin liteke eta egin da...
|
|
gerra zen. Herria beldurrak airean zegoen frontean ziren
|
bertako
semeengatik. Albisteak txarrak ziren.
|
2012
|
|
Azken urteetan, 1996tik aurrera bereziki, egoera horri buelta eman nahian, herri horietan etxebizitzak eraikitzeari ekin zitzaion, lehen unean
|
bertako
seme alabek bertan jarrai zezaten bizitzen, beste herrietara joan behar izan gabe. Gerora, urbanizazio horrek, besteak beste, immigrazioa ekarri du herri horietara.
|
|
Han danetarik saltzen eben; ogidunak bere bertan ixten eban auzo guztirako ogia. Geroago Sakoneta etxea egin eben eta
|
bertako
seme batek tabernea ipini eban; gaur egun bere hantxe dago hondino.
|
|
Ezin eban erregeak armadarik bialdu Bizkaira, eta
|
bertako
semeek ez eukien lurraldetik kanpo soldadutza zerbitzua egin beharrik, borondatez izan ezik (askok hala egiten eben).
|
2013
|
|
Nik, esaterako, Bar Paco izeneko batean eman nituen, Becerro Bengoa kalean.
|
Bertako
semearen bidez. Tito zen hura, ETAkoa, Basauriko espetxetik ihes egin zuena. Hark utzi zigun lekua.
|
|
Apenas hamabi etxe, eliza, eta kanpina besterik ez dituen herrian,
|
bertako
seme bat hilda agertu eta beste hiru bizilagun krimen horregatik zigortu izanak kolpe latza suposatu zuen dudarik gabe.
|
2014
|
|
Artzu.
|
Bertako
seme zen Matxinen balentriak egin zuen ezagun etxea. 1280 inguruan, Frantziako eta Gaztelako erregeek Hondarribian izandako borrokaldian, Matxinek gaztelarrei lagundu zien.
|
|
Ipar Euskal Herriari zegokionez, alde esanguratsua egon zen kostaldearen eta barnealdearen artean. Izan ere, lasai hazi zen Baiona ingurua, baina Nafarroa Beherak eta Zuberoak biztanleak galtzen jarraitu zuten etengabe, nekazaritzak lurralde horietan nagusi,
|
bertako
seme alabak kanporatzen jarraitu baitzuen.
|
|
Aurkeztu berria du joanden asteartean El Chaco Argentina iparraldeko probintziako hiriburu den Resistencian bere azken liburua
|
bertako
seme den Fabio Echarri historialari eta unibertsitate irakasleak. 49 urte ditu Echarrik eta aitatxi eta arra aitatxi Nafarroako Oteitza herrikoak zeuzkan.
|
2015
|
|
Ezin zaio ukatu euskarari horrelako lan filologo botanikoetan egoteko eskubide osoa, eta errukarria da botanika deskriptiboko tratatuetako isiltasuna hain gai garrantzitsuan. Eta ez da Euskal Herriak, zeina mendebaldeko Pirinioek zeharkatzen duten, ez daukalako interes fitologikorik, ez eta
|
bertako
seme alabak, hain bikainak karrera guztietan, ez direlako nabarmendu landareen zientzian(...) Hutsune horiek betetzera, eta behar hauek asetzera dator lan hau.
|
|
Turista batek, Tripadvisor gida eskuan, tapa bat eskatu zuen. Zerbitzariak,
|
bertako
seme edo iloba, arrautza eta irinetan frijitutako legatz puska bat atera zion eta besoak bular parean gurutzatuta itxoin zuen edari eskariaren zain. Ringaren ertz batean irudikatu zuen, galtzamotzetan.
|
2017
|
|
Lapurra...
|
Bertako
semia izorrau besteik ez die iten gringo aluok!
|
|
Berri estimatua izango zen Burgi zein Erronkarirako, Erregek hartutako erabakia, berriro ere ibarrak Nafarroaren historian protagonismo berezia har zezan. Muga zen Erronkari, hizkuntza muga, militarra, ekonomikoa, eta betidanik erakutsi zuten biztanleek Nafar Erresumarekiko atxikimendu eta leialtasun osoa,
|
bertako
seme alaben ausardia eta sakrifizioa haren ze bitzura behin eta berriz jartzeraino. Halaxe, Olasteko gudaldian, IX. mendean, arabiarren aurka erakutsitako ausardiagatik eman zieten Bardeetako larretan aziendak bazkatzeko baimena, eta horrela ireki zen erronkariarrentzat erret altxunbide edo abelbidea.
|
|
Hori aski ez, J. M. Satrustegi jaunak bere garaian ez bezala, nik gaur esan baitezeket Goizuetan
|
bertako
seme batek idatziak izan zirela 1897ko ordenantzok euskaraz: Martin Arozenak hain zuzen ere.
|
|
Interes haundiko datua, jakinik, juxtu handik ehun urtera, deitura bereko beste herritar batek estreinatu zuela euskaraz Goizuetako udal idazkaritza, gaur oraindik bertako sekretaria den Miriam Arozenak, hain xuxen ere. Hona gutxieneko datu batzuk, Goizuetako udal ordenantzok euskaraz idatzi zituen
|
bertako
seme idazkariaz, eta orduko udal giroaz:
|
|
Baina natorren behingoz Goizuetan
|
bertako
seme Martin Arozena Otxotorena sekretarioak 1897an euskaratutako ordenantza haietara:
|
|
Kartilen II. Gerrateko dirukontuak izeneko dokumentua dator, batez ere nor non bizi zen ederki erakusten diguna; eta ondotik, orduko udal giroa aztertu bidenabar, 1897: Goizuetaco errico ordenanza municipalac datozkizu,
|
bertako
seme Martin Arozena sekretarioak euskaraz idatziak, eta gero publikatzeko Irisarriko Lorentzo Arratibelek txukunago berridatziak.
|
2018
|
|
Azkenean, baserritik hurbil zegoen Lizardi auzora (Itsasondo) jo zuen poliziak, eta Aranzegitarrak eta Mujikatarrak atxilotu zituzten. Aranzegitarrek diru asko omen zeukaten etxean, eta
|
bertako
semeetakoren batek Jazintarekin harremana omen zeukanez, poliziak aski froga ikusi zuen horretan.
|
2019
|
|
Iparraldekoek sufritu baitzuten gehien Gerla Handi hura, ez da harritzekoa lekukotza gehienak
|
bertako
semeek idatzi izana, baina Euzko Deya() irakurtzen badugu, albiste hau aurki dezakegu euskal itsasontzien flotak pairatu zuenaz: “Les 52 navires basques perdus au moment de la guerre sous marine() en ravitaillant les pays alliés”.
|
|
Zaharra da Altzerreka, erreka bazter ainube batean dagoen baserria. Zaharra
|
bertako
seme Henry, urte luzez Ameriketan artzain ibilia, zangoa anputatu ziotenez geroztik ohean datzana. Zaharra da Sabina Gojenola ere, koinatu elbarria eta etxaldea egoskorkeriaz gobernatzen dituen alarguna.
|
|
Oso gutxitan etortzen baitzen Lizeagako osaba gure soroak goldatzera.
|
Bertako
semeengandik dakit âMattin eta Antton Karrera nire kidekoengandik gehienbatâ ez zutela batere gustuko lana: haiek itzuli mitzulian aspertuta.
|
|
Guzi horregatik eta beste hamaika daturen urterik urteko eta etxez etxeko memoria humanoa xehero jasotzeagatik, hagitz penagarri da, Aresoko elizako matrikula libururik zaharrena galdu izana. Hara zer dioen 1852an elizako kargua hartu zuen
|
bertako
seme D Joakin Inazio Arraiago abadeak: ... que el libro viejo que servia de matriculas, desde el año de mil setecientos noventa y ocho al de mil ochocientos veintey tres, ambos inclusive, se rompio e inutilizose...
|
|
Ikus gero hobeki 1726ko apeoan. Geroztik ere erre omen zen Tuterenea borda,
|
bertako
seme Migel Zabaleta soldadu zegoela 1950 urtean, Plazaolako trenaren txingiren batetik hartu ote zuen su, egin omen zuten sospetxa, eta gero beheraxeago egin omen zuten egun Tutereneko borda dena. Ikus, besteak beste, HX, 310.
|
2020
|
|
Normalean, Athletic taldea Kopa irabazita etxera itzultzen zenean, Urduñatik etortzen zen, Basaurira heldu eta gero Bilbora. Baina, kasu honetan, neuk proposatuta, Durangotik pasatu ginen, garaipena eman zigun gola
|
bertako
seme batek sartu zuelako: Anton Arietak.
|
2021
|
|
Penintsulako lehenengoa izan zela gaineratzen du baita, eta gehiago ere badio: " Agintari eta elizaren aldetik kritika gogorrak jaso zituen[...] Baina berak hasi zuen lan harek jarraitzaileak izan zituen,
|
bertako
seme eta herbestetik etorriekin. Xaho, Borrow, Fr. Michel eta Sallaberry.
|
2022
|
|
110.000 pertsona 2030rako. Bitartean,
|
bertako
seme alaben ekarpena oso txikia izango da.
|
2023
|
|
Ez dagokio Ataungo arotiztegiari, baina
|
bertako
seme kuttunak batu zuenez gero, aro bidaiariak altxortegian gordetzea erabaki du, harribitxi paregabea iruditzen baitzaio. Hego haizearen ufadak entzuten dira museotik at, gero eta zakarrago, gero eta bihurriago, aizebiur tankerakoa.
|
|
Jose det izena ta Larreina lonbria: Mendaron jaiua naiz,
|
bertako
semia; deskalabratua naiz munduan lajia; amak egin dezala beste bat hobia, hain da izugarria nere maldadia.
|