|
2008
|
|
|
Barbadillo de los Herreros, Huerta de Arriba, Tolbaños de Abajo herrien barrutikoak. Dudarik gabe,
|
bertako
euskal kopurua Arlanzon ibaiaren ildoari darraiena baino ugariagoa da, baina ez Pradoluengo ingurukoa bezainbatekoa. 4) Bureba eta Oka mendien gunean sartzen den toponimia, Arandio mendizerratik aparte gune lauagoetan hedatua.
|
|
|
Hiru herriek euskal toponimia multzo handia dute, eta zehaztapena erreka, lur-sail, soro, malda eta bestetan barreiatzen da. Lehenengo bi herriak Fresneña tik hurbil geratzen dira, Logroñoko Errioxaren mugatik oso hurre, eta Santa Cruz del Valle, Fresneda eta Pradoluengorekin
|
bertako
euskal toponomastika ugarie na da. Nabarmentzekoak, besteen artean, Zabaleta, > Lameturria> (Laminiturria), > Turriosa> (Iturriotza?), > Kroziga> (Kuruziaga>?), > Mendiko, > Kobaldia, > Kañarana, > Garaldea, > Hemengo anitz inguruko herrietan ere aipagarri, mugakide bezala, maiz.
|
|
|
Izendegi hauen bitartez euskarak egun pairatzen dituen mugak erlatiboak direla garbi utzi nahi dugu, ezen bere presentzia Araba baino askoz beheragoko lurretan bai tesia geratzen da, eta Errioxan euskal kopurua Ezkaraien Haro edo Santo Domingo de la Calzada aldeko lautadetan baino sarriagoa da. Euskararen mapek, bada, beti hegoaldera Burgosko mugetara ere luzatzen ikasi behar lukete nabarme nago
|
bertako
euskal toponimioen lekukotza present edukiz.
|
|
|
Eta 1925 eta 1926 urteetan Frantzia Hegoaldean ibili zen misiotan. Garai berean, Estatu Batuetara joateko zorian egon zen
|
bertako
euskal kolonien apezpiku ibiltari gisa aritzeko, nahiz azkenean proiektua ez gauzatu. 1927an Londresera egin zuen bidaia, 1928an ostera ere Alemaniara, eta 1929an Parisera.
|
|
|
Paradoxa hauek, Neguriko planteamendu osoaren adierazgarri dira. Izan ere, Negurik,
|
bertako
euskal izenak eta baserri itxurak gora-behera, ez zeukan inolako zerikusirik euskal mundu tradizionaleko habitat eta urbanismoarekin. Neguri, ingeles ereduko hiri lorategi gisa planteatu zen.
|
|
2010
|
|
|
a) Ohiko herri herrixkak eta baserriak, eta
|
bertako
euskal giroa, ez ziren erabat desagertu. Erdarari gero eta leku zabalagoa eginaz ere, aski bizirik zirauen euskarak ingurumen horietan:
|
|
|
Bilbon ere hala dira kontuak, %70ean. Gasteizen, euskaraz ikasten dutenen proportzioa %60tik gorakoa da baina
|
bertako
euskal adarretako ikasle guztiek ez dute gaitasun agiririk. Bizkaiko irakasle eskola pribatua, aldiz, datu ezagunak egiazkoak izatera urrutixeago dago EEN legeak agintzen dioen helburutik.
|
|
2021
|
|
|
Lan honen habeetako bat ez ezen, erdialdeko sartaldeko Pirinioetako Antzinaroko hizkuntza egoera eta
|
bertako
euskal enborreko mintzaira ezagutzeko ezinbesteko erreferentzia den Onomástica indígena de Aquitania liburuan (48 or.), Gorrotxategik nabarmentzen du baliabide grafikoa (idazkuntza, alfabetoa), euskarria den neurrian, dokumentuaren kultura elementuaren gordailua dela, eta hizkuntza jakin baten erabilpenarekin zerikusirik ez duten kanpoko arrazoiek baldintzatua dagoela. Egia da hizkuntza baten egiturak, agian, hura idazteko alfabeto bata edo bestea aukeratzea erraztu edo oztopa dezakeela, baina, azken buruan, idazketa sistema jakin baten hautaketa eta erabilpena izaera kulturala duen gertakaria da.
|