2000
|
|
Zergatik jarraitzen dugu estatua aldarrikatzen (halakorik egiten badugu bederen), mundu zabalean gero eta nabarmenagoikusten dugun joera estaturik nahi ez izatea denean? Hitz bitan,
|
berriz
ere euskalduna historiaren aurka edo historiatik kanpo ote dabil. Esan dezadan, galdera horiekin guztiekin nire asmoa ez dela burujabetza aldarrikapenen aurka egitea,, gauregungo mundua?
|
|
Familia egitura ere eraldatuz doa, batez ere gizarteko sektore txiroenetan, babes eta biziraupen mekanismo nagusia familia delako. Horrek atzera botatzen duemakumearen emantzipazio prozesua,
|
berriz
ere etxeko lanera itzularazten baitu.
|
|
Hain zuzen ere, partikularrek eskuz egindako ale bakan batzuez gain (Euskaldunon Egunkaria,), dokumentu baten zabalkundea helburu izan duten zenbait kanpaina aipa ditzakegu. 1989an Iruñean ezker abertzaleak ospatutako Aberri Egunean zabaldu zenberriz ere Euskal Herriko pasaportea, tamainaz eta itxuraz beste pasaporteen neurrieta egite bertsukoa, gorria, eta azalean Euskal Herriko mapa zuela, izar gorri batekin.Urtebete beranduago, eta
|
berriz
ere Aberri Egunean, Euskal Herritartasun Agiriakaleratu zen; itxuraz Carte d, identite frantsesaren ereduari jarraituz, hiru ataletantolesten zen agiria. Agiri biak, bai pasaportea eta bai Euskal Herritartasun Agiria, ASK erakundeak jaulki zituen.
|
|
Nik, bestalde,
|
berriz
ere ikusi ahal izan nuen Txillar kritikoa eta zorrotza, Pinillosirakaslea honoris causa doktorea izendatu zenean. Ikasleekin batera, pankartarenatzean zegoen irakasle bakarra bera izanik, Pinillos en izate faxista eta arbuiagarriasalatu zuen, kontuan hartu gabe bere katedra, bere senadore titulua edo pankartakideguztien adina bikoiztu eta hirukoiztu egiten zuela.
|
|
Hori 1967an gertatu zen. Hamar bat urte geroago, ikusiko genuen
|
berriz
ere, JoseLuis ezkerreko abertzaleen artean, beharrik!?, zeinetatik hainbatek eta hainbatek argieta garbi aldarrikatzen baitzuten berenak egiten zituztela Marx-en ideiak eta bideak.
|
|
eraikitzen dira.
|
Berriz
ere hizkuntza beharrezkoa agertzen da, gutxienez bi faktore hauen arteko elkarreraginkortasuna bideratzerakoan.5) Orain arte aipatutako teoriak zientziagintza modernoan kokatzen dira. Bainabadago kognizioa eta ezagutzari buruz bestelako zenbait teoria ere, zientziagintzapostmodernoan kokatzen direnak.
|
|
Baina bakoitzarekin errealitatearen ezaugarri batzuk jasotzen dira; batzuetan, beraien artean gatazka kognitiboak sortzen dira, errakuntzaketa horrelakoak, adibidez, paradoxekin gertatzen den moduan.
|
Berriz
ere hizkuntza dago honen guztiaren oinarrian. Horregatik da, agian, hizkuntzan bertan ereabstrakzio maila ezberdineko estrukturak izatea, edo lexikoan abstrakzio mailaezberdineko adierazpenak egotea; zentzu hauetan uler daitezke gaur egungolinguistikan, hizkuntzaren filosofian edo psikosoziolinguistikan, adibidez, sortudiren zenbait teoria.
|
|
Analisi eta aplikazio mailen dimentsioa.
|
Berriz
ere modu anitzean uler daitekeelako, adibide moduan psikologia sozialean prozesuak aztertu eta aplikatzeanerabiltzen diren mota batzuk adieraziko dira jarraian: 1) Mailaketa tradizionalarenarabera, honako mailak bereizi ohi dira:
|
|
Bestalde, kontuan hartu behar dira, halaber, dimentsioen arteko harremana etalotura,
|
berriz
ere hauek anitzak eta norabide guztietakoak izanik. Honetarako, orokorkizein partikularki hartutako hizkuntzak egokiak dira:
|
|
– Eta metodologia dimentsioan sartuz,
|
berriz
ere badirudi komunikazio makroteoria eta komunikazio gertaera egokiak izan daitezkeela ia edozein motatakometodologia aplikatuz emaitza esanguratsuak lortu ahal izateko.
|
|
Ikerketa gehienak, gainera, Euskal Herritik kanpo eta beste hizkuntza partikularrekiko egin diren ikerketak eredu moduan hartuz, eredu horiek euskararekikoEuskal Herrian aplikatzen dituzte. Hau araua bada ere, salbuespen gutxi batzukbadaude,
|
berriz
ere. Hauetako adibide bat da Txillardegiren curriculumarekinzerikusia duena, euskararen ezagutza eta erabileraren arteko erlazioa esplikatunahian fisikako, isotropia teoria?
|
|
Orain artekoarekin konparatuz, noraino gainditzen da azaldutako egoeraomenaldi liburu honetan jasotzen diren lanak kontuan hartzen badira?
|
Berriz
ere, ordea, garrantzi handienekoa da, honi eta beste zenbait galderari emango zaizkienerantzunak baikorrak izatea: bai gorago aipatutako gai honi buruzko eztabaidasortzeko, baita ondoren ikerkuntza bera indarrez bultzatzeko ere.
|
|
Egungo zientziagintzan aztertzen den edozein gai modu anitzean kontsideratu behar da. Hori,
|
berriz
ere, modu ezberdinetan uler daiteke: zenbait azpigaiz osatua, alde batetik, eta zenbait ondoko edo gertuko gairekinlotuta, bestetik. Adibidez, hizkuntza oro har hartuta, honako hauek bereiz daitezkegaiaren barruan:
|
|
Euskararekiko ikerkuntza gauza bat da eta euskaraz egiten den ikerkuntza bestebat. Euskararen bizitasun etnolinguistiko erlatiboa neurtzeko erabil daitezkeenezaugarrien artean, bat da beraren presentzia unibertsitateko ikerkuntzan; honenarabera,
|
berriz
ere esan beharra dago egoera oso ahula dela. Adibidez, 1994eanUPV EHUko Gipuzkoako Campusean honekiko egin ziren jardunaldien ondoren, argitaratu zen. Ikerkuntza euskaraz.
|
|
Boterea eskuordetzen ahalegintzen da eta horra hor, ihes egin beharreko ziria.Izan ere, botereak balorea ematen badu, hots, eskuordetutako botere balorea, hau berealdetik, menpeko da eta,
|
berriz
ere, abestiak esaten duen moduan. Inork ez du guztiamusu truk eman ohi?... (MCD).
|
|
Itsasoa laino dago. Etafilmean bezala,
|
berriz
ere, bat egingo dugu. Alazankoa!
|
|
b)
|
Berriz
ere, hiriburuetan eta herri handietan (eta baita baserri herrietan ere) erdara erabiliko zen bakarrik: con caracter de generalidad, en la predicacion yrezos de todas clases en las capitales, pueblos de importancia y parroquiasrurales, siempre que la gran mayoria de sus habitantes hablen o entiendanllanamente el idioma castellano.
|
|
1920ko hamarkadako lehen urteetanBartzelonako langileriaren aurka metodo guztiak erabili zituena, harik eta Gobernuakberak kargutik kendu behar izan zuen arte. Primo de Rivera-rekin Gobernaziotik lanegin zuen,
|
berriz
ere langileriari aurre eginez. Franco-k deitu zue nean, Gobernaziokolanetarako ongi prestatuta zegoen, ba, Mz.
|
|
Monarkiako indar politiko hegemonikoek oso garbi izan zuten zer pentsa eta zeregin, gaztelania ez ziren Penintsulako beste hizkuntzekin. Hori ulertzeko, RomanonesGobernu Buruaren hitzak(
|
berriz
ere!) eta Lliga Regionalista ko Cambo ren erantzunaizan daitezke Erregeren Gobernuak nondik nora zebiltzan jakiteko eta eskuinerregionalista bera haiengandik zein urrun zegoen erakusteko testu egokiak (Ferrer1985: 131):
|
|
Bakea egin zenean (1875), tradioziozaleek
|
berriz
ere heldu izan zioten euskarasustatzeari, eta, jakina da, 1936ko Gerra Zibila baino lehen karlismoak bere euskaltzale eta idazleak izan zituela. Foruzalea ez zen beti urrun ibili euskaltzale ere izatetik.
|
|
–Baita zera ere! Horiek komentua erreko zigutek
|
berriz
ere!
|
|
Horrenbeste entzule egon zirenmazioa, olerkien irakurketak, elkarrizketak eta erreportaiak nahastea. Enpresak erre ezen H.P. Davis-ek horrelako gertakariak
|
berriz
ere errepikatzea pentsatu baitzuen. Kontua zen, albisteak, musika, jolasak, umorezko saioak, eguraldiari buruzko inforfusatu egin zuen ideia.
|
|
Bukatu aurretik, eta
|
berriz
ere informazio iturrien afera hagitz garrantzitsua dela aipatuz, iturrien hautua egiteak orduz geroztiko lan guztia baldintzatuko baitu, ekar ditzagun hona irratiko estilo liburu batean ematen diguten aholkua, kazetarigai eta kazetari profesional guztiek aintzakotzat har dezaten (De Maeseneer, 1989, 27):
|
2001
|
|
arlo tematikoko azken urratsei gainbegiratu bat ematea nahikoa da, berbaldiak atzera aurrera, ika mika, eta tirabiraantzuetarako bidea hartzen duela ohartzeko. Orduan,
|
berriz
ere moderatzaileak, beste eduki tematiko bat planteatzen du, galdera bidez gehienetan.
|
|
Puntu honetara iritsiz gero,
|
berriz
ere azken urteotako aurkikuntzak aipatubehar dira, hots, Aldaieta eta Finaga ko aztarnak, zeren eta, datu berriak eskaintzeazgain, datu eta berri zaharrak interpretatzeko bide berri bat eskaini baitute.
|
|
Pieza hauen berrinterpretazioa eta adskripzio kronologikoa
|
berriz
ere merobingio/ frankoen eraginaz lotu behar da (hitzaren esangura kronologiko kulturalazari gara). Kontuan hartu kasu honetan Finaga aztarnategiaren hurbiltasuna.
|
|
Badituthaien artean kuttun kuttunak, eta bertze batzuk orain hainbertze grinatzen ez nautenak. Baita bat edo bat, denbora eta patxada pixka bat hartuz gero, goiti beheitiantzaldaturik
|
berriz
ere gogotik karrikaratuko nukeena. Nolanahi ere, denak jarridira beren kasa bizitzen.
|
|
Euskal gizarteari bagagozkio, ez dut uste ene baieztapen horrek azalpenhandirik behar duenik. Hona?
|
berriz
ere oroitarazi behar diot neure buruari, literaturaz aritzera etorri gara, eta ez ETAren su etenaz, kale borrokaren amaierazedo Lizarra Garazi akordioak ekar litzakeen bide eta aukera berriez. Ezjakinenakere badaki, ordea, gizartearen joan etorriek gizarte horren beraren baitan mamitzenden literaturari ere eragiten diotela.
|
|
Ba, esan daiteke, azalean duen Hopper en desolazioaren irudia bezala, osomodernoa dela Bihotz bi, ez bainuke nik nobela horrentzat inondik ere postmodernokategoria onartuko. Baina, gatozen
|
berriz
ere graduazioetara. Izan ere, HamaikaPauso gure modernitatearen gailurtzat jarri badut, ezin uka bi nobelen arteandagoen aldea.
|
|
Istorioa ez da horretan baratzen naski: «Haatik, bertzealdi batez,
|
berriz
ere jabeldu baitzitzaion Ibarrart bertsularisa berari, estakuru beraaltxatuz, emaztekiak ixil arazi zuen, hemen ager arazteko on ez den bertsu izigarribatez; Piarresek nahiago izan zion azken hitza utzi, bere burua hari beretik arizdesohoratu baino». Hara mintzaldi honen segidarako baliogarri suertatuko zaigunPiarres Lafitteren idazki zatia osoan.
|
|
3 Ukipen egoerako menpeko hizkuntzen erabilera (hirugarren atala, Garcia).
|
Berriz
ere sarrera baten ondoren, ondoko kapituluak bereiziko dira: aztergaia psikologia sozialaren tradizioan nola kokatzen den, identitate etnolinguistikoaren teoria, sare soziala, euskararen erabilera azaltzeko eredupsikosoziolinguistiko berezia, eta azken emaitza eta ondorio teorikoak.
|
|
Horiek dira gutxienak oraingoz, tradizio txikiena dutenak edo berriagoak direnak, etabaita helduen euskalduntze gaiarekin zuzenean lotzen diren instituzioeklandu dituztenak ere: 1) instituzio ofizialek, batez ere HABE erakundeaketa HABErentzako landutakoak; 2) instituzio ez ofizialek landu dituztenak, AEK erakundeak gehienbat; 3)
|
berriz
ere Unibertsitate inguruan sortutakoak. Horiek gizabanakoen nortasun aldagaiak eta euskaltegien ezaugarrien aldagaiak aztertzen dituzte, euskalduntzearen portaerak ulertzeko: lortzeak/ porrotak, lortuko diren mailak edo urratsak, ikasten jarraitzea/ uztea...
|
|
Esan beharra dago ez direla eredu eta eztabaida guztiak hemen azalduko, luzeegi joko lukeelako;
|
berriz
ere aukeratu beharrean, erabilienak edo interesgarrienak aurkeztuko dira ondoren:
|
|
Laburbilduz, honako gomendioak egiten dituzte, lehenik irakasleentzako: 1) irakasleek egin behar duten zerbait da jaten dituzten ikasleak zergatik ari diren 2Hikasten, motibazio mota ezberdinen arabera, behar edo nahi berezi horiek kontuanizanik, ikasleei hobeto egokitzeko; 2) irakasleek lagundu dezateke arrakasta/ porrotari buruz ikasleek izango dituzten usteak eraikitzen,
|
berriz
ere ikasle motaezberdinen estilo ezberdinak kontuan izanda; 3) irakasleek bideratu eta indartuditzateke ikasleek edukiko dituzten motibazio motak 2H ikasteko eta ikaskuntzabitartez lortuko dituzten gaitasunak noraino baliagarriak izango diren ulertzeko; 4) irakasleak ikasleei ongi etorria emanez, ikasleen ezaugarriak eta helburuakkontuan izanik, positiboki erantzun eta egokitu behar du; 5) ikasle...
|
|
Hala: ...lde batetik, motibazio integratibo eta instrumentalaren ordez, gehiago aipatzen da motibazio intrinseko (barneko nahia) etaestrinsekoa (kanpoko beharra); 2) bestetik, motibazio mota gehiago bereizten dira; 3) bestalde, 2H batekiko motibazioa aldakorra izan daiteke, testuinguruaren arabera; 4) gizarteko egoeraren ondoan, orain gizabanako bakoitzaren testuinguruarigarrantzi handiagoa ematen zaio; 5)
|
berriz
ere gizabanakoaren nortasunaren aldagaiak eta irakaskuntza ikaskuntzaren aldagaiak duten garrantzia azpimarratzen da.
|
|
Bizitasun etnolinguistiko erlatibo subjektiboa izeneko teoria psikosoziolinguistikan eta horren orientabide soziologikoan sortu da. Lehen oinarria,
|
berriz
ere, soziologian dago, hizkuntzaren soziologian kasu honetan, hizkuntzen, boterelinguistiko erlatiboa? (erlatiboa, konparatiboa delako) izeneko gaiaren barruan (Mackey, 1976).
|
|
|
Berriz
ere kontuan hartu behar da, ordea, azpilagin edo azpipopulazio ezberdinek eredu horren egokitzea behar dutela. Adibide moduan, euskararen ezagutza maila aldagai ezinbestekoa da euskara erabiltzeko; horregatik, aldagai nagusia daeuskara ez dakitenentzako, euskararen erabilera baldintzatzeko.
|
|
Horregatik, euskararen erabilera ziurtatu eta areagotzeko beti euskal identitatea indartu behar da, eta kasu batzuetan, ia euskaldunak direnen artean, adibidez?, euskararen eta euskaldunen aldeko jarrerak ere indartu dira. Kontuan hartzen bada testuingurua, egoera ezberdinei ematen zaien garrantzia, etagizarteko biztanle guztiak ez direla ikasle unibertsitariak, suposatu behar da bestezenbait azpipopulazio ere bereizi liratekeela euskararen erabilera gehienzerk baldintzatzen duen jakiteko; edo, bestela esanda,
|
berriz
ere testuinguru etaegoera ezberdinak bereiztea garrantzitsua dela ziurta daiteke.
|
|
1) Testuinguruezberdinen arabera euskarari buruzko posibilitateak ezberdinak izangodirelako; horregatik beharrezkoa da zenbait aldagai soziodemografikolinguistiko aztertzea. 2) Gizabanakoen ezaugarri soziolinguistikoen araberaere antzean gertatzen delako; horregatik, zenbait aldagai soziodemografikolinguistiko aztertu beharra,
|
berriz
ere. Hala ere, aurresan daiteke euskararenegoerak hobetzen eta normalizatzen jarraituko duen heinean, ikusmira soziologikoaren eragina gutxituz joango dela, eta, alderantziz, ikuspegipsikosozialaren edo psikosoziolinguistikoaren eragina handituz joangodela, geroz eta gehiago gizabanakoaren aukeraren baitan egongo direlako, bai euskararen ezagutza maila, eta bai, gehienbat, erabilera ere; Garciak (2000) lortutako ereduaren bi azpiereduak ere horrela interpreta daitezke.
|
|
Orain maila normatiboan gaude: Hegoarentzat eskandaluzkoa da egoera; izan ere, dagoeneko I diruan ordaindu ondoren,
|
berriz
ere bere diruan ordaintzera beharturik baitago. Alta, horixe da, izatez, gertatzen dena.
|
|
Alta, horixe da, izatez, gertatzen dena. Adieraz dezagun
|
berriz
ere Hegoan dautzan bi zamen eite gehigarria: batetik bere merkataritza esportazio netoetan irabazitako kanpo monetak bere kanpo hartzekodunen onurarako sakrifikatu behar ditu; eta bestetik, era berean, galera baliokidea jasaten du bere etxeko errentan.
|
|
Har dezagun
|
berriz
ere geure etsenplu numerikoa, horren errepresentazioa bi errektangeluren bidez azalduz (ikus 52 irudia)
|
|
Emearen obulaldian arraren tentetze abiadura handiagotu egiten da eta isurketa denbora laburtu. Gerta daiteke, ordea, momentu batean emeari obarioak kenduta edo arrari usaintze ahalmena galarazita, gertaturiko aldaketa horiek
|
berriz
ere normaltasun batera itzultzea. Emeak estrogenoen bidezko tratamendu hormonala jasanez gero, arraren portaera normala berrezar dezake.
|
2002
|
|
Hirugarrenik, autekudeaketaren proiektuan sakontzeak premia larri bat bistaratzen du
|
berriz
ere: hots, beharrezkoa da ekonomia sozialeko enpresetako langileen eta gizarteko gainerako langileen arteko lotura, harremana.Halatan, aintzat hartzekoa da sindikatuek lan sozietateen barnean arazorikgabe funtzionatzeko aukera.
|
|
Laurogeita hamarreko lehen urteetako gainbehera labur baina sakonak areagotu egin zituen arazoak, eta 1995etik aurrera,
|
berriz
ere hazkunde ekonomikoarekin loturik, enplegu sorrera berreskuratu da, baina 2000 urtearen erdi aldetikaurrera, hazkunde ekonomikoa moteltzearekin batera, enplegu sorreraren dinamikotasuna moteldu egin da.
|
|
Hemen arazo bat ageri da euskarazko komunikaziorako, gure ustez.UPV EHUn, batez beste, euskaldun guztiek (irakasle, ikasle eta AZP) %49tan hizegiten dute euskaraz hierarkian gorago eta beherago daudenekin.
|
Berriz
ere, AZPko euskaldunak dira unibertsitatean, eguneroko bizitzan, komunikazioa euskaraz gutxien egiten dutenak. Hierarkian gorago edo beherago daudenekin ahozkokomunikazioaren% 13 bakarrik egiten dute euskaraz.
|
|
Unibertsitateen arteko alderaketa eginez,
|
berriz
ere desoreka ikusten dugu, hizkuntza desberdinetako eskaintzari dagokionez (ikus aurreko taulako azken bi lerrokadak). UPV EHUk Euskal Herrian giza eta gizarte zientzien sektorean euskaraz eskaintzen denaren %74 hartzen du bere. gain.
|
|
Aurreko taula horretan (9 taula)
|
berriz
ere argi ageri da unibertsitateenarteko desoreka, erdarazko eta euskarazko eskaintza orokorraren aurrean bakoitzakegiten duen ekarpenaz. Adibidez, UPV EHUk erdarazko eskaintza osoaren %56dauka bere gain, baina euskarazko kasuan %84ra igotzen da portzentaje hori.
|
|
Demokraziaren etorrerarekin batera, Euskal Unibertsitate bat eraikitzearenbeharraz eztabaidatzen hasi zen
|
berriz
ere. Foru Parlamentuan, ordea, sozialistekNafarroak bere unibertsitatea behar zuela defenditu zuten.
|
|
Irakasleeuskalduna ez da oso osorik euskaraz diharduen irakaslea. Irakasle euskaldunenartean, eta esrimazioa da,
|
berriz
ere esaten dut, bosten batek dituzte soilikardura edo kudeaketa karguak.
|
|
bosten batek dituzte soilikardura edo kudeaketa karguak. Irakasle euskaldunen erdiek soilik ematen dituzteeskolak euskaraz oso osorik, eta %3k gaztelaniaz oso osorik, estimazioa da,
|
berriz
ere azpimarratu nahiko nuke?.
|
|
Badagoesparrua irakaskuntzan, badago esparrua ikerkuntzan. Maila sozialean,
|
berriz
ere, zorionez ikasleriak eta irakasleriak bultzatuta, mugimendu bat sortu da; izan ere, garai batean bezala, presiorik egon ezean gauzak zail izango ditugu. Presioaezinbestekoa da.
|
|
direlakoak ados ez badaude, zer egingo diogu, bada? Betikoa, ez digutekinkeniorik, ez sexeniorik, ez osagarri lotsagarririk ez antzekorik ordainduko; baina,
|
berriz
ere, borondatezko lanak egingo ditugu euskararen alde.
|
|
10 artikuluak onartu nahi ez izatetik zetozen, kontrabandoa saihestu nahian28 Dena dela, zailtasunak ez ziren hitzarmena sinatzearekin bukatu, eta honela 1697anLuis XIV.ak Gipuzkoako bakailao ontziei Ternuara joateko pasaporteak ukatuzizkien, eta,
|
berriz
ere, gestio luzeak egin behar izan zituzten Paris eta MadrilgoGorteetan29.
|
|
EAJren hastapenetan aurreneko urratsak norabide honetan eman baldin baziren ere, Sabino Arana hil eta gero gauzatu eta sendotu zen euskal abertzaletasunaren interklasismoa. Ikusten denez, Euskal Herriko kasuan
|
berriz
ere baieztatzenda nazionalismoari buruzko beste ikerkuntzek aurkitu dutena; alegia, ideologianazionalistak gizartearen edozein alorretan sartzeko izan ohi duen gaitasuna. Esanbezala, interes sozial desberdinen arteko nahasketa eta lehiaren ondorioetariko batinmobilismo ideologikoaren eta pragmatismo eta malgutasunaren arteko oreka izanda.
|
|
Etaazken hamarkadan, alde batetik, historiak idazteko moduak, eta, bestetik, iturriberriak sorraraztean, bereziki jende oldeei so?, subjektu berriak asmatu dira, gai berriak, geure begirada behetik gorakoa bihurtu dugulako. Indibidualizazio prozesua bizi dugu, jende oldea erabat abstraktua gertatzen zaigu, eta taldebereziek eta, beraz, biografiak garrantzia hartzen dute
|
berriz
ere; baina oraingoantestuinguru soziala, jende oldeena, hobeto ezagutzen dugu.
|
|
XX. mendearen azken bi hamarkadetan,
|
berriz
ere, historiografia historiaren kinkalarriaren zurrunbiloan sarturik dago. Mundu mailako historiografiaz ari naiz, historia globalaz.
|
|
Beraz, zer nolako diskurtsoa sortu nahi dugun, halako protagonista zehatza eta mugatua hartuko genuke, ondoren, paradigmaaplikatuz, ondorioak eta azalpenak lortzeko.
|
Berriz
ere, ondoko galdera zehatza etaerradikala sortu zaigu.
|
|
hitz egiten? Langabezia masiboarekin eta txirotasun berriarekin ez ote gara
|
berriz
ere klase gizartera, bere amaiera aldarrikatu ostean, itzultzen ari? (Beck, 1998a:
|
|
Protesta ugari egin ziren itxiera horren aurka; besteak beste, Bilboko RNE eta Donostiako Radio San Sebastián eta Loiolako Irratiak okupatu ziren, adierazpen askatasunaren aurkakotzat jotzen baitzuten erasoa. Berriro ireki eta gero, gehiagotan emititzen jarraitu zuen, baina behin eta
|
berriz
ere ixten zuten gobernu agintariek. Adibidez, irratiaren tresneria guztia bahitu zuen poliziak 1988an, Telekomunikazioen Antolakuntzarako Legearen aplikazioaren pean.
|
|
Hiru urtez emititzen egon eta gero, 1989an gelditu behar izan zuen, beste irrati askok bezalako krisiak jota. 1991n abian jartzen saiatu ziren
|
berriz
ere, baina ez zuten lortu.
|
|
Lehenengo aldiz 1986an sortu zen emisora hori, Pottoka izena zuela, eta denbora luzez itxita egon eta gero, 1990eko hamarkadaren hasieran irekitzeko saioak egin zituen. Arrate Kultur Elkartearen laguntzaz, 2001eko San Juan jaietan
|
berriz
ere emanaldiak hasi ziren, eta arrakasta handia lortu zuen. Izenaren aldaketaren bidez, emisoran egon den funtsezko aldaketa nabarmendu nahi dute arduradunek, bien arteko ezaugarri nagusia euskararen erabilpena baita.
|
|
Arrate Irratia
|
berriz
ere hasi zen emititzen uztailean, baina emanaldiak bertan behera utzi behar izan zituen berriro ere.
|
|
Dena dela, aipaturiko dekretuan oinarrituta, emilako Herri Irratia itxi zuten agintariek. Urtebete beranduago, 1966ko uztailaren 31n,
|
berriz
ere ekin zion emititzeari, baina Maiztasun Modulatuan. Bigarren garai horretan, estudioak handitu zituzten eta emisore berri bat kokatu zuten Itsumendin.
|
|
Nafarroako Gobernuaren bigarren maiztasun banaketan, Euskalerria Irratia baimenik gabe geratu zen
|
berriz
ere; Xorroxin Irratiak, aldiz, Lesakatik emititzeko lizentzia lortu zuen.
|
|
Denboraldi batez Radio Correo eta Radio Diario adierazleez tokiko programazioa emititu eta gero, COPECOPE katearekin akordio batera heldu ziren, katearen programazioa eskaintzeko. Hitzarmen hori 2002ko udan apurtu zen, eta
|
berriz
ere maiztasun berrietan kokatu behar izan ditu elizaren kateak bere bi programak: konbentzionala??
|
|
Ainbat gorabera, ainbat estutasun ta galzori artean, Lati aldera goaz; aduak antxe derakusazkigute esertoki lasai nareak. An aizu gera
|
berriz
ere Troia, ko erreiñua piztera. Sendo zaitezte, eta gorde zeuen buruak abagune egokietarako».
|
|
54 Gogora dezagun
|
berriz
ere, eratorpenean ez dela ahostun bilakatze hau sistematikoa: eginda, jakinda, baina jakintza.
|
2003
|
|
Zenbait iturri edango dugu, baina gurea edari bat beraere ez. Dependentzia inoiz baino handiagoa izango da, eta kutsadura eta arriskuakere bai; energia berriztagarrien bidetik hasitako bidaia eten eginda
|
berriz
ere. Diotenaren arabera, gas naturaletik ateratako energia garbia da, eta badakigu ikatzaeta fuel olioa baino garbiagoa dela; baina ez da berriztagarria eta gainera gureangeneukana, Kantauri itsasoan, Gaviota eta Albatros putzuetatik atera eta agortuegin genuen urte gutxitan.
|
|
«Azkenengo urtean, batez ere, eta garrazkeri posibleak ebitatzeagatik, zokoratu egin dira zenbait eta eztabaida. Behar bada iritsi da ordua,
|
berriz
ere, eta Ikastaroen aldamenean eta osagarri bezela, euskal kul turaren zenbait arazo U.E.U.n plazaratzeko eta eztabaidatzeko». Anaitasuna 395, 1980. Euskal Herria?.
|
|
Hurrengo urtean eskaera bera egin zitzaion eta
|
berriz
ere baiezkoa eman zuen.
|
2004
|
|
Hegelen sistema modemo eredugarria indargabetu ondoren, Nietzscherekinhasi eta gaur irauten duen krisi pentsaeraren ildotik, hau esan daiteke:
|
berriz
ere, gizapentsaera kritiko eta filosofiari benctako erlijioaren problematika planteatzen zaio. Eta esandaiteke horretarako oso elementu baliagarriak eskaintzen dituela Erdi Aroko filosofiak, zeregin behar ez den, eta agian zer egin litzatekeen kontuan hartzeko.
|
|
Torturaz aritu garenean ikusi denez, asmo horrek ez dinidi oso errealista denik. Jokabide baten aldeko argudioak eman ditzakegu, baita gure erabakien aldeko arrazoiak ere.Ekintza oro justifika dezakeen Arrazoi orokor eta objektiborik aurkitzea zailagoa da, ordea.Horrelakorik existituko balitz bezala joka dezakegu (hona Kant
|
berriz
ere). Baina ez dirudiburutapen horrek hautu moralak justifikatzeko aski indar duenik.
|
2005
|
|
Alardeanzehar gertatzen dena ez dakigu, prentsan ez baita horren inguruko aipamenikegiten. Hala ere, uztailaren 3an futbol taldeak udalera jotzen du
|
berriz
ere: « (RealUnion konpainiari) alardean duen postua mantentzea, bere borondatearen kontrakogertakizunengatik aurtengo alardean parte hartu ez duelako»20.
|
|
Hurrengo urtean, Salas ek konpainiaren baimenaren berriztapena eskatzen du, baina ez zaio emango. Hala ere, urte horretan bertan (1955) Real Unionkonpainiako kapitaina izango da
|
berriz
ere. Beharrezkoa zen zentsuraren osteangauzak bere onera bueltatu ziren.
|
|
Arartekoak eskatu ondoren, alkatea bi aldeen arteko bitartekari lanak egiterabehartuta egongo da. Horrela bada, BAE eta Juntaren arteko bilera baten deialdiaegiten du(
|
berriz
ere, Juntako kide ez politikoak gonbidatuko dira). Ekainaren22an eginiko bileran alde bakoitzak tinko eutsi zion bere jarrerari.
|
|
Alkatearen erantzuna izanzen Alardearen antolaketa agintariei dagokiela.
|
Berriz
ere, udalaren eta Alardearenarteko desbinkulazioa irudikatzen saiatzen da alkatea. Abuztuaren 4an JuanaMugarrietakoa berriz zuzentzen da alkatearengana emakumeak onartzen dituenAlardea antolatzeko edo euren eskuetan uzteko antolaketa lanak40 Baina Alardearen antolaketa lanak egingo dituen taldearen izena jada erabakita dago:
|
|
–Argazkilariek, kamarek eta XabierElorriaga aktoreak kontusioak izan zituzten? 17 Udaleko kultura zinegotziak ez ziengertaera hauei garrantzirik eman18 Era berean, Borja Jauregi alkateak hurrengoegunetan ateratako komunikatu batean istiluen aipamenik ez du egiten eta Alardetradizionalaren antolaketari errespetoa zor zaiola azpimarratuko du.
|
Berriz
ere, agintari politikoek ez zuten istiluen kontrako adierazpenik egin ezta parte hartunahi zuten emakumeekiko errespeturik azaldu ere. Jokaera honek izugarrizkoondorio lazgarriak izango ditu hurrengo urteetan, baita gaur egun ere.
|
|
Jaiak Guztiontzat eta Emakume Irundarrak.
|
Berriz
ere, ispilu efektua sortu zen antzeztokian zeuden aldeen artean. Lehenengo taldeaemakumearen parte hartzearen alde zeuden gizonezkoek osatzen zuten eta horienhelburua hausnarketa eta gogoeta bultzatzeko guneak sortzea zen.
|
|
Norbaitek irainak, mehatxuak eta indarkeria fisikoa jaso bazituen, BAEkokideak izan ziren, eta ez alderantziz. Ikusten dugunez, gatazka honetan askotangertatu den borreroaren eta biktimaren arteko paper trukaketa
|
berriz
ere.
|
|
Ebazpenaren ostean, tentsioa areagotu egiten da. Ekainaren 23ko sutean alkateak irain askoentzun behar izan zituen eta jaietako programak erre egin ziren bere aurrean; tradizionala den aurreskua ere bertan behera utzi zen
|
berriz
ere. Alarde munizipalarenJuntak erresoluzioaren balorazio ezkorra egiten du, bi Alardeak gurutzatzeko arriskua ez baita ekiditen.
|
|
Horretarako, agintariei eskaera egingo die, eta ezetzabaldin bada erantzuna, bertan behera utziko du bere asmoa. Alardearen egunean, Gernikako Arbola plazara gerturatzen direnean, emakumeek osatutako tapoiatopatuko dute?
|
berriz
ere, emakumeen arteko gatazkaren irudia ematen saiatzendira tradizionalistak, nahiz eta guztien bizikidetza eragin nabaria izan auziak?. Ondorioz ezin izango dute segitu, agintari bati eskaera eskutitza eman eta ezetzajaso ostean erretiratu egingo da Jaizkibel konpainia.
|
|
Oxido horiek urarekin nahastean burdina hidroxidoak sortzen dira, eta burdina hidroxido gehientsuenak ez magnetikoak izan arren, badaude propietate magnetikoak gordetzeko ahalmena duten beste hainbat ere, goethita esate baterako. Burdina hidroxidoak, gainezarritako metakinen pisuaren ondoriozko trinkotzeak eta ur galerak eraginik,
|
berriz
ere hematitetara berraldatzen dira. Trinkotzeak dirauen bitartean partikula magnetikoen orientazioak ez du aldaketarik pairatzen, horien tamaina oso txikia delako eta esfortzu handienak partikula larriagoek jasaten dituztelako.
|
2006
|
|
emakumeen kontrako indarkeriak, parte hartze politikoak... Baina mendearen amaierazbatera, amatasunaren gaia plazaratuz joan da
|
berriz
ere. Gaur egun, ohikoak dirakomunikabideetan umeen hezkuntzaz eta hazkuntzaz argitaratzen diren berriak etairitziak; adituek umeen ongizateaz zerikusia duten gaiei ere, eradoskitzeari, eskolaratze goiztiarrari...?
|
|
amaren eta ume txikien arteko aparteko lotura emozionala, alde batetik, eta emakumeen enplegu mailaren igoerak eta, oro har, emakumeen bizimoduenaldaketak ekar dezaketen umeentzako kaltearen inguruko kezka, bestetik. Beste erabatera esanda,
|
berriz
ere amatasuna naturalizatu egiten da eta gizonen etaemakumeen izaerak, ahalmenak eta jarduerak bereizten dira.
|
|
(1) XIX. mendearen amaierakoa, industrializazioa, hirienhazkundea eta kolonialismoa zabaltzen diren unea, arestian ezaugarrituriko eredumoderno, burges eta kapitalista horren sendotzeaz. (2) Mundu gerren arteko epealdia, non gizartea umeen heziketaz kezkaturik dagoen, emakumeei presioa luzatzenzaien gizonek gerrara joateko libre utzi dituzten lanpostuak
|
berriz
ere uzteko, etaatxikimenduaren teoria eta antzekoak sortzen diren; (3) Gaur egungoa, atal honensarreran emandako ezaugarriekin. Esan bezala, hiruren arteko ideia jarraipenadagoela esan behar da, familiari, arlo publiko/ domestikoei eta gizonen eta emakumeen rolei buruzko zenbait eredu berrindartuz.
|
|
Azkenik emaitzak itxaroten dituzte.
|
Berriz
ere errealitatea onartzeko faserabueltatzen dira, orainaldian zentratuz eta etorkizuna planifikatuz. Bikotekideekberen sentimenduak birkokatu dituzte, eta seme alabarik gabeko bizitzasortu dute.
|
|
Arteak ez du bizitza kopiatu behar. Bizitza kutsatu egin behar du arteak,
|
berriz
ere, Joseph Brodskyren hitzetara joz.
|
|
Ausardia faltaote da? Talentu falta,
|
berriz
ere. Distantzia nahikorik eza?
|
|
Bat batean, tigrea, tankea, agertuda bidean orroka. Eta osaba, gure gerlan gudari izana, harrokeriatan hasi da zereginen ote lukeen tanke horrekin, 37ko morteroak
|
berriz
ere izanen balitu eskuartean. Haren aitak, Martintxuren aitaitak, erantzun dio, urteek ematen dutenzuhurtziaz:
|
|
Azken hatsean dagoelaidatzi nuen duela hilabete eta erdi. Ausartegi
|
berriz
ere. Arinegi?
|
|
Gure herrian burrunba tzarra ez dadin geiago adi: Ezin hilezko gure Euskadi
|
berritz
ere atzar bedi; Jainkoa lagun, bai, berpitz hadi, Arbaso gaitzen Euskadi!
|
|
Borja, ordea, soilik 1134tik aurrera egonen zen Iruñeko monarkiaren menpe141 Modu berean, Tarazona, ukantza aragoarra izan zen harik eta 1143an Gartzia Erramirezek konkistatu arte. Halere, urte baten buruan Aragoiko boterea ezarri zen bertan
|
berriz
ere. Beraz, botoen datazioa 1143 zehazten du Ubieto k (1965:
|
|
Bere esanahia honela ere uler dezakegu: Planeta bat Eguzkitik ikusita,
|
berriz
ere izarrekiko norabide berean ikusteko igaro behar den denbora.
|
|
Periodo sinodikoa. Planeta bat Lurretik ikusita,
|
berriz
ere Eguzkiarekiko posizio erlatibo berean ikusteko igaro behar den denbora.
|
|
Suposa dezagun Lurraren eta beste planetaren periodo sidereoak ezagunak ditugula (17.1 eranskinean adierazitakoak). Zenbat denbora pasatu behar da bi planetak
|
berriz
ere konfigurazio erlatibo berean egon arte. Bada, batek besteari bira oso bateko aurrea hartzeko behar duena, hain zuzen ere.
|
|
49). PLOren 2 artikuluan arautzen den publizitatearekin zerikusia duenez, aipatuko ditugun publizitate jardueren ezaugarri bereizgarria komunikazio mezuarekin lortu nahi den xedean agertzen da; hau da, era zuzenean edo zeharkakoan, kontratazioaren promozioaren irizpidea azaltzen da,
|
berriz
ere.
|
|
Iragarleak obra nola erabiliko duen zehazteko garaian, berdin du proposamena iragarleak eskatuta ala agentziak eskainita egin den, baina PLOk ez dio ezer horren gainean eta
|
berriz
ere indargabeturiko estatutura jo dugu, gai horri erantzun egokia emateko52.
|
2007
|
|
6 Gizartea eraldatzea: emaitzen zati handi bat
|
berriz
ere inbertitu egiten dakooperatibetan lanpostu berriak sortuz eta komunitatea garatzeko ekimeneilagunduz. Helburu nagusia, gizartea aldatzea da:
|
|
Beste nonbait adieraziak dakartzat hona
|
berriz
ere: nazio eraikuntzarik egitenbada, aldi bertsuko prozesu batean egingo da, edo bestela ez da egingo.
|